IZRAEL
Państwo Izrael powstało w 1948 na terytoriach byłej Palestyny, pozostającej pod kontrolą Brytyjczyków.
Pierwsza wojna izraelsko-arabska wybuchła 15 maja 1948 roku, w dniu proklamacji niepodległości przez państwo Izrael. Na terytorium państwa żydowskiego w Palestynie wkroczyły oddziały wojsk egipskich, irackich, syryjskich i transjordańskich i libańskich. Państwa te nie uznając ONZ-towskiego podziału Palestyny pragnęły zniszczyć nowo powstałe państwo żydowskie. Oficjalnym powodem ich wkroczenia była obrona cywilnej ludności arabskiej przed działalnością bojówek żydowskich. Siły izraelskie słabsze liczebnie, ale dobrze zorganizowane i wyszkolone, wyparły arabskie wojska. W 1949 roku podpisano porozumienia rozejmowe między walczącymi stronami. Izrael poszerzył swoje terytorium w stosunku do obszaru przyznanego przez ONZ o zachodnią Galileę, zachodni Negew i część Jerozolimy. Pod kontrolą Transjordanii pozostała Samaria i Judea z częścią Jerozolimy, a Egipt zachował pozycję w Gazie. Transjordania zaanektowała zdobyte ziemie, zmieniając nazwę kraju na Jordania.
26 lipca 1956 Egipt ogłosił nacjonalizację Kanału Sueskiego, wywołało to natychmiastową reakcję Wielkiej Brytanii i Francji, które postanowiły wykorzystać Izrael do wywołania wojny izraelsko-egipskiej, co umożliwiłoby wojskom brytyjsko-francuskim wylądować w Egipcie, aby zapewnić bezpieczeństwo międzynarodowej żeglugi po Kanale Sueskim. Do działań wojennych doszło na przełomie października i listopada 1956. Pod międzynarodowym naciskiem Wielka Brytania, Francja i Izrael musiały wycofać swoje wojska z Egiptu, a ich miejsce zajęły międzynarodowe siły UNEF. Izrael osiągnął w niej dokładnie to, co zamierzał - wymusił odblokowanie dla jego żeglugi Cieśniny Tirańskiej.
25 maja 1964 roku z inicjatywy Egiptu i Jordanii powstała w Kairze Organizacja Wyzwolenia Palestyny (OWP). Uchwalona wówczas Palestyńska Karta Narodowa stwierdzała nielegalność powstania państwa Izrael i konieczność wojny o wyzwolenie Palestyny spod syjonistycznej okupacji. OWP otrzymywała rocznie 400 mln dolarów od państw arabskich na prowadzenie swojej działalności. Na czele OWP stanął Jaser Arafat.
10 czerwca 1964 Izrael uruchomił Narodowy System Wodny (HaMovil Ha'Artzi). System pomp każdego dnia przepompowywał 1 mln m3 wody z Jeziora Tyberiadzkiego, który poprzez system otwartych kanałów, tuneli i olbrzymich rurociągów docierał do pustyni Negew. Dzięki tym inwestycjom można było rozwinąć rolnictwo na Negewie. Syria postanowiła wykorzystać to jako pretekst do zaostrzenia konfliktu izraelsko-arabskiego i uznała oficjalnie, że izraelskie prace budowlane objęły obszar strefy zdemilitaryzowanej na granicy izraelsko-syryjskiej. W rezultacie Syria uznała to za naruszenie integralności terytorialnej i wezwała wszystkie kraje arabskie do wypowiedzenia wojny Izraelowi Eskalacja przemocy doprowadziła 4 listopada 1966 do zawacia sojuszu wojskowego pomiędzy Egiptem i Syrią. Sojusz był wymierzony przeciwko Izraelowi. 30 maja 1967 do sojuszu przystąpiła Jordania, a Irak, Kuwejt, Tunis, Sudan, Maroko i Algieria zgodziły się skierować swoje oddziały przeciwko Izraelowi.
5 czerwca 1967 Izrael zaatakował Egipt, Syrię i Jordanię, rozbijając w ciągu 6 dni arabskie wojska. Izrael odniósł zwycięstwo zajmując ponad 60 tys. km² ziem arabskich: syryjskie Wzgórza Golan, jordański Zachodni Brzeg i część Jerozolimy, egipski Synaj oraz Okręg Gazy. Pod naciskiem Rady Bezpieczeństwa ONZ wstrzymano działania wojenne.Rada Bezpieczeństwa ONZ 22 listopada 1967 przyjęła Rezolucję nr 242, wzywającą Izrael do wycofania się z ziem zagarniętych w czasie wojny sześciodniowej.
17 czerwca 1967 ministrowie spraw zagranicznych trzynastu państw arabskich proklamowali w Kuwejcie utworzenie wspólnego frontu walki przeciwko izraelskiej agresji. Postanowiono, że żadne arabskie państwo nie będzie prowadziło z Izraelem żadnych rozmów, nie zawrze z nim traktatu pokojowego i nie uzna istnienia państwa żydowskiego w Palestynie. Izolując Izrael politycznie i gospodarczo, postanowiono rozpocząć wojnę na wyczerpanie. Na Izrael miały spadać jednocześnie ze wszystkich stron różnorodne ataki przeprowadzane przez arabskich terrorystów, jak i przez arabskie armie. Miały one zmęczyć i wyczerpać zasoby strategiczne Izraela, aby osłabiony był przygotowany do ostatecznej inwazji i zniszczenia.
6 października 1973 wojska arabskie niespodziewanie napadły na Izrael w dniu żydowskiego święta Jom Kippur (Dzień Pojednania). Po początkowych porażkach, Siły Obronne Izraela przeprowadziły mobilizację i odrzuciły Arabów poza linię zawieszenia broni z 1967 roku, a nawet przekroczyły Kanał Sueski i zagroziły Kairowi. Dzięki wysiłkom mediacyjnym Stanów Zjednoczonych i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich 25 października podpisano zawieszenie broni, a na linii frontu rozlokowano międzynarodowe siły pokojowe UNDOF i UNEF.
1 września 1975 doszło do zawarcia izraelsko-egipskiego porozumienia w sprawie Półwyspu Synaj. Na jego mocy Izrael przeprowadził częściowe wycofanie swoich wojsk na odległość 70 km na wschód od Kanału Sueskiego. W zamian Egipt obiecał złagodzić bojkot ekonomiczny oraz umożliwić żeglugę po Kanale Sueskim statkom handlowym wiozącym towary do lub z Izraela. Równocześnie Stany Zjednoczone przyznały Izraelowi pomoc w wysokości 2-3 mld USD rocznie. Była to rekompensata za straty poniesione przez Izrael w wyniku oddania Egiptowi obszarów roponośnych na Synaju.
7 czerwca 1981 izraelskie siły powietrzne przeprowadziły operację "Babilon", podczas której zbombardowano iracki ośrodek nuklearny w Osirak (odległy o 1,100 km od Izraela). Według Izraela była to akcja samoobronna, ponieważ w nuklearnym ośrodku Osirak, Irakijczycy przy pomocy Francuzów pracowali nad skonstruowaniem bomby atomowej, która mogła zostać użyta przeciwko Izraelowi. Powietrzny nalot zniszczył ośrodek naukowy i reaktor jądrowy.
6 czerwca 1982 roku Izrael zdecydował się na ingerencję w pogrążonym w chaosie wojny domowej Libanie. Celem operacji wojskowej była likwidacja baz i rozbicie oddziałów OWP, która miała swoją główną siedzibę w Bejrucie. Podczas działań doszło do ciężkich starć z wojskami syryjskimi, które okupowały część Libanu (od 1976 r. z tytułu mandatu Ligi Państw Arabskich). 11 czerwca 1982 pod naciskiem międzynarodowym wprowadzono w życie rozejm syryjsko-izraelski. Armia izraelska przystąpiła wówczas do oblężenia Bejrutu. Po zaciętych walkach i wyniszczającym bombardowaniu miasta, międzynarodowa mediacja polityczna ONZ oraz Stanów Zjednoczonych nakłoniła Palestyńczyków do ewakuacji oddziałów OWP z Libanu. Ewakuowali się oni do Tunezji, Algierii, Libii, Jemenu, Sudanu i Iraku.
9 grudnia 1987 roku wybuchła Pierwsza Intifada, masowe powstanie Palestyńczyków przeciwko izraelskiej okupacji Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu Jordanu. Przeciągające się starcia były mocnym czynnikiem osłabiającym gospodarkę Izraela, który nie potrafił znaleźć rozwiązania konfliktu. Dopiero uwikłanie się Jasera Arafata w I wojnie w Zatoce Perskiej po stronie Iraku, mocno osłabiło jego pozycję i doprowadziło do wygaśnięcia siły powstania w 1991. Równocześnie ruszył proces pokojowy na Bliskim Wschodzie.
4 maja 1994 roku w Kairze (Egipt) podpisano izraelsko-palestyńskie Porozumienie Gaza-Jerycho. Był to Układ o Utworzeniu Ograniczonej Autonomii Palestyńskiej w Strefie Gazy i Jerycha.
W 2000 roku prowokacyjna wizyta lidera prawicowej opozycji Ariela Szarona na Wzgórzu Świątynnym w Jerozolimie wywołała wybuch niezadowolenia Palestyńczyków. Krwawe starcia ogarnęły cały Zachodni Brzeg - tak zaczęła się druga Intifada, zwana intifadą Al-Aksa. Kilka dni później Jaser Arafat podjął decyzję o wypuszczeniu z więzień członków Hamasu, którzy byli odpowiedzialni za zamachy na Izraelczyków. Pomimo wszelkich prób ratowania pokoju, doszło do eskalacji przemocy i wzrostu liczby samobójczych zamachów terrorystycznych w Izraelu. Izraelska armia przystąpiła do okupacji i pacyfikacji terenów Autonomii Palestyńskiej. Śmierć Jasera Arafata w listopadzie 2004 roku wygasiła w znacznym stopniu Intifadę. Nowy przywódca Autonomii Palestyńskiej Mahmud Abbas przystąpił do rozmów pokojowych z Izraelem. Stwarzało to nadzieję na pokojowe rozwiązanie konfliktu palestyńsko-izraelskiego, aż do zwycięstwa Hamasu w wyborach w Autonomii w 2006 roku.