PROFILAKTYCZNY PROGRAM PRZECIWDZAŁANIA PROSTYTUCJI NIELETNICH

DIAGNOZA ZJAWISKA

Generalnie niewiele wiemy o prostytucji nieletnich, zgadzają się z tym i policjanci i naukowcy, a także wolontariusze zajmujący się dziećmi, które dotknął ten problem. Oficjalna statystyka to tylko wierzchołek góry lodowej pokątnego procederu. Nie od dzisiaj wiadomo bowiem, że prostytucja nieletnich jest w Europie jednym z trzech najbardziej dochodowych biznesów. Przychody z tego tytułu szacuje się na 40 mld euro rocznie.

Coraz więcej prostytutek to dzieci z tzw. dobrych domów. W przeciwieństwie do dorosłych, młodzi zbierają na lepsze kosmetyki lub ubrania. Policjanci i naukowcy podkreślają bezradność szkół i rodziców.

Oficjalnie policja w Polsce zatrzymuje rocznie ok. 200 nieletnich uprawiających prostytucję; głównie dziewcząt, ale też kilkunastu chłopców.

Te liczby nie obejmują jednak np. czternasto- czy piętnastoletniech dziewcząt, które na dyskotekach opłacają się szybkim seksem za parę drinków albo narkotyki. Podobnie jak tych, co w miejscowościach wczasowych odwdzięczają się tym samym za dziesięć euro albo jakiś ciuszek. Albo chłopców, którzy kręcą się przy miejskich szaletach czekając na homoseksualnych mężczyzn gotowych zapłacić za seks.

PRZYCZYNY I SKUTKI

kultura pozoru

Zdaniem Jacka Kurzępy z Uniwersytetu Zielonogórskiego - łączącego pracę naukowca i terapeuty- rozwojowi dziecięcej prostytucji sprzyja kultura pozoru - czyli telewizja, reklama, kolorowe pisma dla młodzieży - kreując świat, w którym gwiazdy zarabiają wielkie pieniądze, uprawiają seks bez ograniczeń, wszystko jest kolorowe i piękne. Seks jest wszechobecny w mediach, w ulicznych reklamach, a jego uprawianie przedstawiane jako coś łatwego, przyjemnego i pozbawionego konsekwencji. Kontrast między tym, co dzieci dostrzegają wokół siebie, w domu, w szkole, na podwórku, w zwykłym szarym bałaganie, brudzie ubóstwie, a tym, co pokazuje telewizja, kolorowe magazyny czy reklama sprawia, że szukają tego kolorowego, wyidealizowanego świata. Prostytucja wydaje się wielu najprostszym sposobem szybkiego zarobienia pieniędzy, upodobnienia się do gwiazd muzyki albo kina, modelek czy bohaterów seriali. Dzieciom trudno oprzeć się pokusie, żeby szybciej dogonić zachodni dobrobyt. Za wszelką cenę.

powstanie agencji towarzyskich i seksbiznes

W opinii specjalistów z Wydziału Kryminalnego Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu, powstawanie agencji towarzyskich po roku 1990 sprzyja prostytuowaniu się młodzieży. Agencje organizują proceder, zdarza się, że uczennice szkół mieszczących się w pobliżu agencji przychodzą tam pracować od razu po lekcjach, a nawet wpadają w czasie długich przerw na szybki seks za kilkadziesiąt złotych. Piętnastoletnia prostytutka nie jest niczym nadzwyczajnym. Nawet jeśli policja je tam znajdzie poinstruowane przez właścicieli twierdzą, że znają tu kogoś i przyszły w jakiejś sprawie.

W dyskotekach naganiacze w różny sposób werbują do burdeli kilkunastoletnie dziewczęta, na dworcach proponują pomoc zrozpaczonym, wystraszonym, a często po prostu głodnym uciekinierkom z domów. Naganiacze coraz częściej pojawiają się na internetowych czatach i tam szukają kandydatek do zawodu.

2005 r., marzec - Sąd w Świdnicy zdecydował o aresztowaniu kilku mężczyzn na trzy miesiące. Są podejrzewani o uwięzienie młodej kobiety, nakłanianie do uprawniania prostytucji oraz zmuszanie do zmiany zeznań. Klub erotyczny działał w Ząbkowicach Śląskich rok czasu. Jego właściciele w brutalny sposób zmuszali młode kobiety do nierządu. Bili je i szantażowali. Panowie wpadli, kiedy jedna z młodych mieszkanek Bielawy nie ugięła się przed szantażem. Mimo gróźb postanowiła zgłosić sprawę na policję. Zanim to zrobiła, została pobita i uwięziona na kilka dni.

nieograniczony dostęp do Internetu

Organizacje pomagające dzieciom uważają, że jednym z największym zagrożeń dla dzieci jest Internet, w którym bez trudu anonimowo można znaleźć ludzi gotowych płacić nieletnim za seks lub agencje towarzyskie oferujących dorastające dziewczęta.

bezradna szkoła

Najczęściej w szkole, w gimnazjum wszyscy wiedzą, skąd gimnazjalistki wywodzące się z biednych rodzin mają pieniądze. Nikt nie potrafi jednak znaleźć sposobu, żeby je z tego wyciągnąć. Ale też nikt się specjalnie nie stara.

- Nikt w szkole nie umiał sobie z nimi poradzić - opowiada nauczycielka gimnazjum z K. - Przychodziły na lekcje albo i nie przychodziły. Czasami były pijane, czasem oszołomione jakimiś narkotykami. Ubierały się jak dorosłe, w drogie ciuchy, były umalowane, nosiły biżuterię. Potrafiły wyjść bez słowa w połowie lekcji, powiedzieć nauczycielce "odp… się”, kiedy próbowała je zapytać. Dyrektor stosował "metody wychowawcze”, to znaczy nie karał za wybryki, żądał, żeby stawiać im pozytywne oceny i  wyjaśniał, że nie chce dziewcząt zniechęcać, bo jeśli przestaną chodzić do szkoły, mogą zupełnie zejść na złą drogę. Nikt nie miał wątpliwości, że idzie mu o spokój: niech skończą szkołę i pójdą sobie. A rodzice? Żadnego kontaktu ze szkołą, to były zresztą rodziny z pogranicza patologii.

zmiany obyczajowe, gospodarcze

Dorośli, ukształtowani w innych niż obecne warunkach, często nie są w stanie dostrzec zagrożenia, bo nie mieści się ono w ich percepcji. Rodzice nie protestują, kiedy kilkunastolatki wracają do domu nad ranem. A dziewczęta bardzo szybko przekonują się, że wszędzie są mężczyźni gotowi im płacić. Jeżeli do tego rodzice boją się zapytać, skąd dzieci mają pieniądze, biżuterię, drogie ubrania, nie sprawdzają, jakie strony ich dzieci oglądają w Internecie, z kim rozmawiają w sieci na GG - prawdopodobieństwo że ich dziecko będzie miało kłopoty rośnie.

CO ROBIĆ ZDANIEM FACHOWCÓW?

• ścigać sutenerów organizujących proceder,

• twardo traktować dorosłych klientów prostytuujących się dzieci,

• największy nacisk położyć na profilaktykę i uświadamianie zagrożeń,

• blokować drogi, którymi nastolatki najczęściej zmierzają do prostytucji.

Zdaniem fachowców Z jednej strony trzeba oddziaływać na młodzież, uświadamiać zagrożenia, przekonywać, że świat z telewizji, reklam i kolorowych pism jest fałszywy.

Z drugiej strony blokować możliwości. Przede wszystkim rodzice muszą być czujni, nie wolno im liberalizować opieki rodzicielskiej, powinni sprawdzać dokąd chodzą ich dzieci, jakie strony w internecie oglądają, z kim rozmawiają na czatach. Rodzice muszą być świadomi zagrożeń i nie liczyć na to, że ominą one ich dzieci.

- na podstawie: Wojciech Jankowski - "Słowo Polskie"" z 13 i 15 maja 2003 r.; Wypowiedzi Jacka Kurzępy podczas seminarium: „Prostytucja nieletnich specyfika zjawiska, przyczyny, zapobieganie”.

DOTYCHCZASOWE DZAŁANIA

Rok 2006 na Dolnym Śląsku został ogłoszony przez sejmik województwa rokiem Przeciwdziałania Prostytucji Nieletnich.

W związku z tym ruszyła akcja pomocy prostytuującej się młodzieży i kampania społeczna uświadamiająca skalę tego zjawiska, a także źródła zagrożeń. To jedyny tego typu program w kraju. Pieczę nad programem sprawował urząd marszałkowski, który na ten cel przeznaczył 500 tys zł.

Celem organizatorów akcji było zbadanie skali zjawiska, przeszkolenie pracowników oświaty i osób pracujących z dziećmi. Jak również zdobycie funduszy unijnych dla placówek zajmujących się przeciwdziałaniem prostytucji nieletnich.

SANKCJE KARNE

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z póź zm. w części szczegółowej wymienia przestępstwa i sankcje karne za czyny przeciwko wolności seksualnej  obyczajowości (art. 197-205) tj. gwałty stosunki z nieletnimi, publiczną prezentacja treści pornograficznych, sutenerstwo itp.

Art. 199 § 3 - Karze (określonej w § 2) podlega, kto doprowadza małoletniego do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności, nadużywając zaufania lub udzielając mu korzyści majątkowej lub osobistej, albo jej obietnicy.

Art. 200 § 1. - Kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnościom albo do ich wykonania podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto w celu zaspokojenia seksualnego prezentuje małoletniemu poniżej 15 lat wykonanie czynności seksualnej.

Art. 204 § 1. - Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, nakłania inną osobę do uprawiania prostytucji lub jej to ułatwia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. (...)

§ 3. Jeżeli osoba określona w par. 1 lub 2 jest małoletnia, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

ZAŁOŻENIA PROGRAMU

• program ma być spójny z programem wychowawczym szkoły,

• ma rozwiązywać problemy, które wynikły z przeprowadzonych badań nauczycieli, rodziców i uczniów,

• program składa się z konkretnych zadań i zajęć podsumowanych ewaluacją,

• głównym zadaniem jest wzrost świadomości problemu prostytucji wśród młodzieży gimnazjalnej oraz kształtowanie umiejętności podejmowania właściwych decyzji a także nabycie kompetencji rozpoznawania i właściwego reagowania na problem przez rodziców i nauczycieli

STRUKTURA PROGRAMU

Program zawiera: założenia, warunki realizacji, określa założone efekty kształcenia, cele główne, procedury osiągania celów, ewaluację, oczekiwania uczniów oraz szczegółowy plan oddziaływań dydaktycznych.

Plan oddziaływań składa się z trzech części:

1. Dla nauczycieli,

2. Dla rodziców,

3. Dla uczniów,

W każdej części zawarte są konkretne zadania do wykonania, cele operacyjne

i odpowiedzialne osoby lub zespół osób oraz sposób sprawdzenia.

WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

Dobre warunki to:

• zespół klasowy do 25 osób,

• duża sala z wykładziną,

• tablice papierowe,

• materiały do pisania,

• miejsce na pomoce,

• przenośne krzesełka umożliwiające różne ich rozmieszczenie.

NAUCZYCIEL W NASZYM ZESPOLE

• dba o poziom swojej wiedzy z zakresu profilaktyki,

• uczy poszanowania godności każdego człowieka,

• jest wzorem do naśladowania dla swoich wychowanków,

• w pracy wytwarza atmosferę życzliwości i otwartości,

• wymaga dobrego zachowania od siebie i innych,

• udziela pomocy uczniom w każdej sprawie.

RODZICE UCZNIÓW NASZEGO ZESPOŁU

• aktywnie uczestniczą w zebraniach szkoleniowych organizowanych dla rodziców
  w szkole,

• wychowują dziecko w duchu koleżeńskości, tolerancji i szacunku dla każdego człowieka,

• interesują się sukcesami i porażkami dziecka w szkole,

• utrzymują stały kontakt ze szkołą,

• dbają o zdrowy styl życia swojej rodziny,

• angażują się w działania na rzecz szkoły ich dziecka.

CELE GŁÓWNE

1. Zbadanie skali zjawiska lub czynników ryzyka wśród ucznów danej szkoły przez przeprowadzenie badań ankietowych.

2. Zbadanie poziomu świadomości odnośnie problemu prostytucji poprzez przeprowadzenie badań ankietowych

2. Integracja uczniów szkoły.

3.Tworzenie warunków do różnorodnej aktywności uczniów na terenie szkoły.

4. Wzrost przedsiębiorczej działalności młodzieży.

5. Dążenie do dobrego, zdrowego stylu życia.

SZKOLENIE NAUCZYCIELI W ZAKRESIE PROFILAKTYKI

Lp	ZADANIA	CELE	ODPOWIE-DZIALNY	TERMIN REALIZACJI	SPOSÓBY SPRAWDZENIA
1.	Udział nauczycieli (liderów) w kursach szkoleniowych „Nowe kierunki w profilaktyce prostytucji'' i „Konstruowanie Szkolnego Programu Profilaktyki''.	-Przygotowanie nauczycieli do prowadzenia zajęć w zakresie profilaktyki i konstruowania programu profilaktycznego.	Dyrektor	IV 2011r. X 2011r.	Zaświadczenia ukończenia kursów
2.	Szkolenie nauczycieli- liderów w zakresie profilaktyki. Wygłoszenie referatu: ,,Współczesny obraz prostytucji nieletnich.” Skala zjawiska. Czynniki ryzyka i determinanty prostytucji Prawne aspekty prostytucji Sposoby rozpoznawania problemu Film „Galerianki”	- Zapoznanie nauczycieli z nowymi kierunkami w profilaktyce, - pozyskanie grupy współpracowników, - tworzenie podstaw do pracy profilaktycznej, - przedstawienie przyczyn i skutków prostytucji młodzieży, - wskazanie, jaka profilaktyka będzie skuteczna.	Nauczyciele liderzy	XI 2011r.	Zapis w księdze protokołów
3.	Budowa zespołu interdyscyplinarnego	- Ogłoszenie naboru do zespołu interdyscyplinarnego wśród rodziców, nauczycieli, pedagogów, pracowników socjalnych, policjantów, osób zainteresowanych -

SZKOLENIE I WSPÓLPRACA Z RODZICAMI W ZAKRESIE PROFILAKTYKI

PRZEMOCY

Lp.	ZADANIA	CELE	ODPOWIE-DZIALNY	TERMIN REALIZACJI	SPOSÓB SPRAWDZENIA
1.	Prelekcja psychologa z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej na temat: ,,Agresja i przemoc w szkole'' i ,,Zachowania agresywne u dzieci''.	-Wskazanie przyczyn i skutków agresywnych zachowań dzieci, - uwrażliwienie rodziców na problem agresji, - udzielenie rodzicom porad ułatwiających im rozwiązywanie problemów wychowawczych u własnych dzieci.	Dyrektor szkoły	X 2003r. III 2004r.	Zapis w księdze protokołów
2.	Pogadanki wychowawców na zebraniach z rodzicami o przyczynach i skutkach agresji rówieśniczej,,Jak walczyć z agresją”, ,,Zdrowe i dobre życie'.	- Integrowanie środowisk rodzinnych i szkolnych w podejmowaniu działań minimalizujących przyczyny i skutki agresji rówieśniczej, - nauka społecznie akceptowanych sposobów rozwiązywania konfliktów, - promocja zdrowego stylu życia.	Wychowawcy klas	IV 2003r., IV 2004r.	Zapisy w dziennikach lekcyjnych
3.	Indywidualne rozmowy wychowawców z rodzicami stwarzającymi kłopoty wychowawcze.	- Współpraca wychowawcy z rodzicami w eliminowaniu agresji u dzieci, - udzielanie porad dotyczących sposobu wychowywania dzieci trudnych, - szukanie sposobów na eliminowanie sytuacji konfliktowych.	Wychowawcy klas	Rok sz. 2003 i 2004	Zapisy w dziennikach lekcyjnych
4	Współpraca z rodzicami w zakresie organizowania: - ognisk klasowych - zabawy choinkowej - zabawy andrzejkowej.	- Wspólne dbanie o bezpieczeństwo dzieci podczas zajęć pozalekcyjnych.	Rodzice i wychowawcy klas	Rok sz. 2003 i 2004	Zapisy w dziennikach lekcyjnych

PROFILAKTYKA PRZEMOCY DLA UCZNIÓW

Lp.	ZADANIA	CELE	ODPOWIE-DZIALNY	TERMIN REALIZACJI	SPOSÓB SPRAWDZENIA [NARZĘDZIA]
1.	Zaproszenie psychologów z PPP w Staszowie do przeprowadzenia zajęć z profilaktyki przemocy i integracji grupy.	- Współpraca PPP ze szkołą dotycząca przeciwdziałania przemocy i integracji zespołów klasowych.	Wychowawcy klas	2003 - 2004r.	Zapisy w dziennikach lekcyjnych
2.	Podejmowanie na godzinie z wychowawcą tematyki profilaktycznej: wartości - kształtowanie charakteru, ustalenie norm zachowania w czasie przerw, międzylekcyjnych, kultura współżycia z innymi, przyczyny i skutki agresywnych zachowań uczniów, telewizja pod sąd, przekaz wartości i tradycji w rodzinie, wspólne świętowanie, chcę być dobrym kolegą, dobrą koleżanką, jak sobie radzić w sytuacjach problemowych?, stres w domu i w szkole, możemy wpływać na swój nastrój, co mogę zrobić, żeby poczuć się lepiej?, jak inni mogą na nas wpływać?, chcę być zdrowy.	- Kształtowanie postaw poznawczych i rozwijanie chęci pomocy dla siebie i drugiego człowieka, - zapobieganie zagrożeniom dla prawidłowego rozwoju, - poprawa kontaktów społecznych, - przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego korzystanie ze środków masowego przekazu, - pozytywna ocena życia w rodzinie, - rozwijanie wrażliwości na problemy innych, - nabycie umiejętności właściwego zachowania się w przypadku sytuacji konfliktowych, - wspieranie uczniów w trudnych sytuacjach życiowych, - budowa wzajemnego zrozumienia i zaufania - promocja zdrowia.	Wychowawcy	2003 - 2004 r.	Zapisy w dziennikach lekcyjnych; miniankieta; niedokończone zdania;
3.	Otoczenie opieką dzieci z rodzin trudnych na świetlicy socjoterapeutycznej: przyjemności i przykrości, jak sobie radzić ze złymi emocjami?, dokuczanie -problemem grupy, co zaakceptować, a co zmienić?, co to jest zdrowe życie?	Uczenie dzieci: - przeżywania i wyrażania uczuć i emocji, - funkcjonowania w grupie, - rozwiązywania problemów i konfliktów, - zdrowego życia.	Opiekunowie	2003 - 2004 r.	Plany pracy; niedokończone zdania
4.	Uczestnictwo uczniów klas V i VI w zajęciach ,,Wychowania do życia w rodzinie”: potrzebuję prawdziwej przyjaźni, moje miejsce w rodzinie, rola i znaczenie uczuć w rodzinie, jak wykorzystuję wolny czas?, mój idol, mój autorytet, ja i świat mediów.	- Ukazanie, czym jest prawdziwe koleżeństwo, co je buduje, a co utrudnia, - wzbudzenie refleksji nad własnymi trudnościami w relacjach z najbliższymi, - ukazanie roli uczuć i emocji w życiu człowieka oraz znaczenia rodziny dla ich kształtowania, - zdobywanie umiejętności konstruktywnego wykorzystania czasu wolnego, - ukazanie wpływu autorytetów na przeżywanie własnego,,JA” i kształtowanie własnej osobowości, - przygotowanie do odróżnienia fikcji od rzeczywistości w przekazach medialnych.	Nauczyciel ,,Wychowania do życia w rodzinie”	2003 - 2004 r.	Zapis tematów; miniankieta; niedokończone zdania; prace graficzne
5.	Aktywny udział uczniów w uroczystościach i imprezach okolicznościowych.	-Tworzenie warunków do aktywności uczniów na terenie szkoły i środowiska, - twórczy, alternatywny sposób spędzenia wolnego czasu.	Wyznaczeni nauczyciele	2003 - 2004 r.	Zapisy w dziennikach, kroniki i gazetki szkolne
6.	Udział dzieci w zajęciach kół zainteresowań i organizacjach szkolnych.	- Stworzenie uczniom zorganizowanych form zajęć pozalekcyjnych, - udzielanie pomocy w eliminowaniu napięć psychicznych nawarstwiających się na tle niepowodzeń szkolnych.	Opiekunowie	2003 - 2004 r.	Prace graficzne; gazetki przedmiotowe; konkursy
7.	Spotkania i wyjazdy integrujące grupę: ogniska klasowe, wyjazdy do teatru, do kina, wycieczki, dyskoteki szkolne.	- Organizowanie różnych form wypoczynku i terapii, - zwrócenie uwagi na znaczenie dobrych kontaktów z innymi.	Wychowawcy, rodzice	2003 - 2004 r.	Kronika szkolna
8.	Indywidualne rozmowy wychowawcy z uczniami o ich problemach	- Udzielanie porad i pomocy uczniom z trudnościami dot. kontaktów rówieśniczych i środowiskowych	Wychowawcy	2003 - 2004 r.	Rozmowa kierowana
9.	Dyżury nauczycieli podczas przerw międzylekcyjnych.	-Eliminowanie czynników ryzyka, - wzmacnianie czynników chroniących, - czuwanie nad bezpieczeństwem uczniów.	Nauczyciele dyżurni	2003 - 2004 r.	Grafik dyżurów nauczycieli

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

1. Metody pracy:

• metoda przewodniego tekstu,

• pokaz połączony z przeżyciem,

• film,

• metoda przypadków,

• metoda sytuacyjna,

• inscenizacja,

• burza mózgów,

• metoda okrągłego stołu,

2. Formy pracy:

• praca indywidualna,

• praca w grupach,

• praca z całym zespołem uczniowskim,

• praca z całym gronem pedagogicznym,

• praca z całym zespołem rodziców.

3. Oprzyrządowanie programu

• pracownia lekcyjna,

• boiska szkolne, miejsce na ogniska.

ZAŁOŻONE EFEKTY

1. Opis osiągnięć ucznia

W wyniku realizacji ww. programu nasz uczeń będzie:

• umiał radzić sobie ze stresem,

• twórczy i będzie miał właściwe motywacje do działania,

• znał zasady savoir - vivru,

• odpowiedzialny za swoje zachowanie,

• szanował godność swoją i każdego człowieka,

• będzie odpowiedzialny za własne życie i zdrowie,

• chętnie uczestniczył w zajęciach pozalekcyjnych proponowanych przez nauczycieli.

OCZEKIWANIA UCZNIÓW

• umiejętność radzenia sobie ze złymi emocjami,

• chęć dobrej zabawy,

• pozbycie się nudy.

EWALUACJA

1. W całej społeczności szkolnej ewaluacji programu profilaktycznego dokonuje się po dwóch latach jego realizacji.

2. W ewaluacji uwzględnia się opinie uczniów, rodziców i nauczycieli.

Sposoby oceny założonych celów:

1. Analiza dokumentów:

• program profilaktyczny,

• księga protokółów Rady Pedagogicznej,

• dzienniki.

Wywiady przeprowadzone z rodzicami.

Ankiety skierowane do:

• uczniów,

• nauczycieli.

---