NAUKI O KOMUNIKOWANIU - ZAGADNIENIA NA EGZAMIN

1. Pojęcie komunikacji, cechy komunikacji.

Pojęcie komunikacji:

Przekazywanie informacji za pomocą znaków

Cechy komunikacji:

• relacyjność

• intencjonalność

• pośredniość

• wzajemnosć

• perswazyjność

2. Klasyfikacja komunikacji. Kryteria podziału, typy + ich charakterystyka.

Klasyfikacja 1: kody

• Werbalna,

• niewerbalna,

• parawerbalna

• dookołasłowna

• gesty foniczne,

• jęki namysłu,

• protezy dźwiękowe

• westchnienia

• prozodia

• akcent logiczny,

• wokalistyka,

• intonacja,

• nisko-wysoko-nisko - informacja

• nisko-wysoko - pytanie

• wysoko - nisko - krzyk

• tępo mówienia

• wolne

• średnie

• szybkie

Kasyfikacja 2: odległość

• Pośrenia,

• bezpośrednia

• nie ma,

• odległa,

• normalna,

• bliska,

• intymna

Klasyfikacja 3: relacje Nad-Odb

• Akcyjna,

• Reakcyjna,

• Interakcyjna,

• Transakcyjna

Klasyfikacja 4: więź, stopień emocjonalizacji

• Familiarna,

• Towarzyszka,

• Profesjonalna,

• Oficjalna,

• Sztywna

3.Modele i schematy komunikacji.

• Model Shannona i Weavera (1947-48)

• Entropia i redundacja (skala G. Vico)

• Schemat ABX Newcomba (1952)

• Schemat J. Gerbnera (1954)

• Model Westley i Maclean (1964)

• Model K. Buchler'a (1934)

• Model R. Jacobsona (1960)

• Model C. Kierprah-Oriention

4. Teorie komunikacji.

5. Komun. niewerbalna, jej rodzaje.

PSYCHOLOGICZNA CHARAKTERYSTYKA KOMUNIKACJI NIEWERBALNEJ

• Język Ciała

• EPW (wg najważnieszych)

• atrakcyjność

• sylwetka

• ubranie

• mimika (wg najważniejszych)

• czoło + oprawa

• oczy i usta

Fizjogonomika- określanie cech charakteru na podstawie elementów twarzy)

• oczy

• towarzysko - patrzymy w otoczenie oczu

• profesjonalnie - nos

• powiększanie/ zmniejszanie źrenic

• usta

• wąskie - inteligencja i niechęć

• normalne - średnia inteligencja

• szerokie - głupota i otwartość

• gesty

• samodzielne

• niesamodzielne

• ilustratory

• wspierające

• kinezyka - ruchowość

• sposób stania

• siedzenie

• leżenie

• haptyka - dotykowość

• męski/ żeński

• dobry/ zły

• samodotyk/ dotyk relacyjny

• Przestrzeń komunikacji niewerbalnej

• proksemika - odległość między osobami

• niemy

• odległy

• normalny

• intymny

• ułożenie, zagospodarowanie przestrzeni

• neutralnie - na zajęciach

• konfrontacja - naprzeciwko siebie

• przyjaźń - sąsiednie krawędzie stołu

• intymność - przy tej samej krawędzi stołu, obok siebie

• organizacja komunikacji
  

• horyzontalny

• wertykalny ----------->

Czcionka

• szeryfowa

• bezszeryfowa

Atrybuty czcionki:

• pogrubienie

• kursywa

• podkreślenie

• wielkość czcionki

• Barwy

Trzy znaczenia kolorów

• psychologiczny

• kulturowy

• językowy

6.Semiotyka i pojęcie znaku.

Pojęcie semiotyki:

Nauka o znakach, które widzimy w komunikatach i które znaczą coś więcej poza samym sobą

Analiza znaku:

• syntaktyczna (znak ↔ znak)

• zależności semantyczne (znak ↔ rzeczywistość)

• pragmatyczna (nadawca ↔ znak, znak ↔ odbiorca)

Rodzaje semiotyki:

Kasyfikacja 1:

• s. teoretyczna

• s. praktyczna

• s. spekulatywna

Klasyfikacja 2 ze względu na przedmiot opisu:

• lingwistyczna

• kultury

• sztuk masowych

Klasyfikacja 3 ze względu na zjawiska z którymi się wiąże:

• psychosemiotyka, poznawana torami:

• centralnym

• peryferyjnym

• socjosemiotyka

F. Kotler - kryteria:

• czynniki geograficzne

• wielkość obszaru

• gęstość zaludnienia

• klimat

• demograficzne

• wiek

• płeć

• liczebność rodziny

• dochód

• zawód

• wykształcenie

• wyznanie

• rasa

• narodowość

• psychograficzne

• grupa społeczna

• niższa

• wyższa

• wykształcenie

• wiek

• styl życia

• zdobywcy

• utzymujący się przy życiu

• osobowość

• impulsywni

• towarzyscy

• ambitni

• behawioralne

• okazje

• świętowanie

• zakupy

• promocje

• poszukiwanie korzyści znaku

• status użytkownika

• stopień lojalności

• gotowość do komunikacji

• postawa

• entuzjastyczna

• pozytywna

• obojętna

• negatywna

• wroga

• antroposemiotyka

• zoosemiotyka

• fitosemiotyka

Metody opisu znaków:

• zasada analityczna

• metoda parafrazy

• metoda alegorezy

• egzegeza - odczytywanie znaków w kilku wymiarach:

• podstawowym

• przenośnym

• metafizycznym

• scholastyka

• hermeneutyczna

Pojęcie znaku:

Coś co znaczy więcej niż samego siebie.

Klasyfikacja 1:

• standardowe

• oryginalne

Klasyfikacja 2:

• naturalne

• sztuczne

• sygnały

• znaki właściwe

Klasyfikacja 3:

• ikony

• wskaźnikowe

• symboliczne

Klasyfikacja 4 ze względu na to czy je widzimy czy nie:

• przezroczyste

• nieprzezroczyste

Znak składa się z dwóch części

• oznaczającej

• oznaczanej

7. Komun. Werbalna.

Definicja języka:

System znaków, czyli zbiór wyrazów i reguł gramatycznych i semantycznych które pozwalają łączyć te wyrazy.

• System znaków - rejestrowany w słownikach

• Reguły gramatyczne - jak poprawnie używać znaku

• Reguły semantyczne - jak łączyć znaki

Metaforyzacja powszechna:

• pojęciowe

• orientacyjne

• komunikacyjne

• pojemnika

Podsystemy językowe:

• Fonologiczny (fonem)

• Morfologiczny (morfem)

• morfemy leksykalne

• słowotwórcze

• fleksyjne

• gramatyczne

• Syntagmatyczny (syntagma, syntaksa)

• Leksykalny (leksem)

• polisemia - wieloznaxzność wyrazu sposobem na ogrom zjawisk

• homonimia - dwa leksemy mają tą samą formę, ale inne znaczenie

• homofony - różny zapis ta sama wymowa

• homografy - ten sam zapis, różne brzmmienie

• paronima - podobieństwo formy

• synonima - dwa lub więcej leksemów identycznych znaczeniowo

• plezjonimia - wyrazy o podobnym znaczeniu, ale nie takim samym

• antonimia - wyrazy przeciwstawne

• hiponimia - wyrazy różnią się zakresami

• frazeologiczny - ustabilizowane połączenia leksykalne - znaczą coś innego niż wynika z sumy znaczeń

8. Archetyp, prototyp, stereotyp.

Pojęcie stereotypu:

Utarty sposób przekazu, postrzegany narzędziowo, wzorce, szablony, które są utrwalone

Stereotypy pojęciowe:

Charakter mentalny, są ujęzykawiane dzięki kodom, ich celem jest integracja

Rodzaje stereotypów:

• negatywne

• stereotyp rasowy

• narodowy

• wieku

• płci

• seksualny

• intelektualny

• sprawności fizycznej

• religijny/ moralności

• miejsca zamieszkania

• opisowe - neutralne

• afirmacyjne - pozytywne

Pojęcie prototypu:

Pierwszy element, egzemplarz, idealny, doskonały reprezentant. Potrzebny w komunikacji jako punkt odniesienia.

Archetyp - koncepcja naukowa:

To wizje, sny, wyobrażenia, fantazje, przesądy, zabobony, wierzenia. Znajdują się w ludzkiej świadomości, są dziedziczne, a nie oparte na doświadczeniu, są uniwersalne

Archetyp - koncepcja marketingowo-komunikacyjna:

Archetyp wiąże się z marką, wydaniem, człowiekiem. W każdym z nas jest coś archetypowego:

• lęki i obawy

• pragnienia i potrzeby

Krzyżak archetypowy:

• bezpieczeństwo

• władca

• opieka

• twórca

• szczęście

• niewinny

• mędrzec

• odkrywca

• osiągnięcia

• bohater

• wyjęty spod prawa

• czarodziej

• miłość i wspólnota

• kochanek

• zwykły facet

• błazen

9. Paradygmaty komunikacji - metody badań komunikacji.

Dominujący paradygmat wpływu mediów komunikowania:

Media mówią nam to co mamy myśleć i mamy robić.

• Determinizm - coś się dzieje czy tego chcemy czy nie

• Chirurgiczne cięcie - media z chirurgiczną dokładnością potrafią wprowadzić pewne obrazy do człowieka.

• Zastrzyk podskórny - media idealnie trafiają w oczekiwania ludzi

• Totalitaryzm komunikacyjny - media idealnie trafiają w oczekiwania ludzi

Paradygmat instytucjonalny (polityczny poznawczy):

Media mówią nam o czym mamy myśleć

Paradygmat krytyczny

Media mówią nam o czym mamy nie myśleć

• Alternatywny

• Globalizacja

Paradygmat techniczny (europejski):

Media, komunikacja społeczna mówią nam jak myśleć lub gdzie nalezeć

• determinizm techniczny

• kultura druku/ internetu

• rozproszenie komunikacji

Skutki komunikacji:

• wywieranie wpływu na odbiorców (zwł. Dzieci)

• postawy społeczne wykształcone dzięki komunikacji:

• efekt skumulowania

• im mniejszy wiek, tym silniejszy efekt

• nie ma uprzedzenia

• wpływ na zachowania społeczne

• naśladownictwo

• popularność tematów, problemow

• ignorowanie przez dzieci scen łóżkowych

• emocje

• wpływ na marzenia i fantazję

• uczuciowe opętanie

• zakochiwanie się bohaterach przekazów społecznych

• naśladowanie sposobu zachowania różnych postaci

• Kwestia paniki

Rodzaje odbiorców:

• wiedzący

• sprawdzający

• niedowierzający

• ufający

Panika jest większa gdy:

• im niższe wykształcenie

• im bardziej niestabilna emocjonalnie osoba,

• gdy komunikat narusza nasze wartości, wiarę, przekonania

Efekt ucznia czarnoksiężnika

Gdy, ktoś nie potrafi posługiwać się swoją „magiczną mocą”

Obawa, w przeciwieństwie do paniki jest bardzo pozytywna

10. Funkcje komunikacji.

• przekazanie informacji,

• wywieranie wpływu,

• integracja,

• wyrażenie ekspresji

1	7	3
5	//////	6
4	8	2

---