![]() | Pobierz cały dokument dzieje.zydow.w.polsce.dzieje.nowozytne.do.doc Rozmiar 164 KB |
DZIEJE ŻYDÓW W POLSCE - DZIEJE NOWOŻYTNE ( DO ROZBIORÓW )
XVI wiek w Rzeczpospolitej charakteryzował się stabilnością zewnętrzną i wewnętrzną. Były to czynniki sprzyjające wzrostowi liczebności Żydów. W połowie XVI wieku liczbę ludności żydowskiej ocenia się na około 100 tysięcy i od tego czasu zaczęła ona gwałtownie wzrastać. Wzrósł także odsetek ludności żydowskiej w stosunku do ogółu zaludnienia państwa (z 0,6% do około 5%). Główne nasilenie osadnictwa objęło tym razem wschodnie obszary Rzeczypospolitej.
W 1501 roku w Rzeczpospolitej rozpoczął panowanie król Aleksander Jagiellończyk (1461-1506).
Warto zauważyć, że stosunek polskich królów do Żydów odznaczał się znaczną chwiejnością. Nadawali oni sprzeczne przywileje, faworyzujące to Żydów, to chrześcijańskich mieszczan i kupców, co w konsekwencji pogłębiało napięcia i sprzeczności pomiędzy ludnością żydowską i chrześcijańską.
W latach 1506-1548 w Rzeczpospolitej panował król Zygmunt I Stary (1467-1548).
W 1507 roku król Zygmunt Stary postanowił uporządkować sprawę żydowską w państwie. W celu zapobiegania rozruchom, wyznaczył radom miejskim wysokie kary i kaucje za dopuszczenie do powstawania ewentualnego tumultu przeciwko Żydom. W przypadku zaistnienia zamieszek, połowę pieniędzy pochodzących z kary mieli dostać poszkodowani Żydzi, a drugą połowę skarb państwa. Zabroniono też oskarżania Żydów o mordy rytualne czy profanację hostii.
W 1518 roku król Zygmunt Stary po raz drugi się ożenił. Wraz z przyjazdem do Polski królowej Bony, z Włoch przybyli wraz z nią wybitni żydowscy medycy. Obok umiejętności medycznych przywieźli także inne umiejętności świeckie. Na dworze królewskim znajdowało się wówczas wielu żydowskich bankierów, kupców i lekarzy. Zwłaszcza cenieni byli bankierzy, gdyż ratowali władców z opresji finansowych i dostarczali pieniędzy skarbowi państwa, potrzebnych między innymi na prowadzenie działań wojennych na rubieżach państwa. Szlachta również zabiegała o życzliwość Żydów, gdyż znajdywała w tym zwiększone zyski z handlu produktami rolnymi.
![]() | Pobierz cały dokument dzieje.zydow.w.polsce.dzieje.nowozytne.do.doc rozmiar 164 KB |