Tasznik pospolity

154a] Tasznik pospolity - Capsella bursa pastoris

Skład chemiczny: biogenne aminy [tyranina, histamina, cholina, betaina itp.], flawonoidy, sole mineralne [zwłaszcza potas] i garbniki.

Działanie: hamujący krwawienia, łagodzący kurcze macicy, moczopędny.

Działanie przeciwkrwotoczne jest potwierdzone farmakologicznie i klinicznie, ale jest ono jednak uzależnione czasowo i wtórnie wytwarzanymi aminami pochodzenia białkowego.

Po 3 miesiącach w przygotowanym wyciągu znajdują się związki fizjologicznie niedziałające.

Tasznik wywiera też wpływ na mięśnie gładkie macicy, a także obniża ciśnienie krwi i działa słabo moczopędnie.

Napar: 3 łyżeczki ziół na 1 szkl wody. Pić 1/3-1/2 szkl 3 razy dziennie przy obfitych miesiączkach, krwotokach z macicy, niewielkich krwotokach dróg pokarmowych oraz przy krwawieniach z nosa.

Uwaga: W większych ilościach może być toksyczny, konsultować używanie z lekarzem.

154b] Tasznik pospolity

Działanie: przeciwkrwotoczne - zwłaszcza przy krwawieniach z macicy, przewodu pokarmowego, dróg moczowych, błony śluzowej nosa.

Nieznacznie obniża ciśnienie krwi tętnicze, zwiększa krzepliwość czerwonych krwinek.

Stosuje się w często powtarzających się krwawieniach z nosa, a profilaktycznie przed każdym zabiegiem chirurgicznym.

Macerat: 1 łyżkę ziela zalać 1 szkl letniej wody, odstawić na 2 godz, co pewien czas zamieszać, przecedzić. Pić po 1/3 szkl 2-3 razy dziennie między posiłkami jako środek przeciwkrwotoczny.

Uwaga: W zalecanych dawkach nie ma działania szkodliwego.

154c] Tasznik pospolity

Inne nazwy: tobołki pastusze, tasznik, kaszka, bydlnik, sumki pastusze.

W lecznictwie jest używane ziele - przyrządza się je tylko na zimno.

Działanie tasznika polega na hamowaniu krwawienia.

Znajduje on zastosowanie szczególnie w nadmiernych, zbyt częstych i przedłużających się krwawieniach miesięcznych.

Stosuje się go także w uporczywych krwawieniach, z nosa oraz w krwiomoczu [tylko pod kontrola lekarza].

Macerat: 1 łyżkę ziela tasznika zalać 1 szkl letniej wody, odstawić na 5 godz, odcedzić. Pić 3-5 razy

dziennie po 1 szklance.

Macerat mieszanki: Ziele tasznika i ziele krwawnika po 1 łyżce. Przyrządzić i stosować jak wyżej.

154d] Tasznik pospolity

Tasznik stosowany jest głównie w chorobach charakteryzujących się zwiotczeniem lub zanikiem mięśni.

Pomaga też w różnego rodzaju krwawieniach.

Jest uznanym środkiem stosowanym przy nadmiernych lub nieregularnych krwawieniach miesięcznych.

Ponadto reguluje stężenie glukozy we krwi i pomaga w leczeniu zaburzeń krążenia.

Pić codziennie 2 filiżanki tego naparu o lekko ziemistym smaku.

154e] Tasznik pospolity - Capsella bursa pastoris

Surowcem jest ziele lub ziele wraz z korzeniem

Skład chemiczny: Ziele i korzeń tasznika zawierają cholinę, acetylocholinę, tyraminę, garbniki, fitochinon, ryboflawinę, kw. askorbinowy, karoten, saponiny, glikoalkaloid siarkocyjanowy -siarkocyjaninowy allilu, kwas kawowy, kwas jabłkowy, kwas cytrynowy, kwas fumarowy, sole siarki, potasu, fosforu i wapnia, flawonoidy (kwercetynę, luteolinę, diosminę), histaminę i in.

Działanie. Wyciągi z tasznika wywierają wpływ przeciwkrwotoczny, odkażający, wykrztuśny, żółciopędny, moczopędny, przeciwbiegunkowy, przeciwzapalny.

Zwiększają perystaltykę jelit, regulują przemianę materii, likwidują nieżyty jelit i żołądka, uszczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne, zapobiegają wylewom krwi podskórę, wysiękom limfy; kurczą macicę, drażnią zakończenia nerwów układu współczulnego, kurczą naczynia, podnoszą ciśnienie krwi, zwiększają napięcie ścian żołądka i jelit, hamują krwotoki maciczne.

Wskazania: głównie krwotoki maciczne (zamiast sporyszu i kłączy gorzknika), nadmierne krwawienia miesiączkowe, niskie ciśnienie krwi, plamice, żylaki, krwotoki z siatkówki i wybroczyny na siatkówce, krwawienia z nosa i dziąseł (+ wit. C i napar z ruty), krwiomocz, zapalenie nerek l pęcherza moczowego, biegunki (w tym także krwawe), gruźlica, teleangiektazje, trądzik różowaty, choroba wrzodowa, kamica moczowa i żółciowa, reumatyzm, dna, wysięki limfatyczne i okołostawowa, nocne moczenie i polucje, pokrzywka, czerwonka, krwawiączka, wymioty u ciężarnych, hemoroidy.

Najbardziej wartościowe są zimne wyciągi z ziela (sok, macerat, nalewka, alkoholatura).

Bezwartościowe są napary, odwary, intrakty.

Macerat: 4 łyżki świeżego lub suchego ziela zalać 1 szkl. wody przegotowanej o temp. pokojowej;

macerować 8 godzin pod przykryciem; przecedzić. Pić w zależności od potrzeby 100-150 ml 2-4

razy dz.; dzieci ważące 10-15 kg - 21-32 ml. 20-25 kg - 42,8-53,5 ml, 30-35 kg - 64-75 ml, 40-45 kg

- 85,7-96,4 ml, 3-4 razy dz.

Nalewka tasznikowa - Tinctura Capsellae bursae: 1 szkl. ziela zalać 400-500 ml wódki lub wina;

wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3.4 razy dz. po 1-2 łyżeczki lub stosować zewnętrznie.

Alkoholatura zimna: pół szkl. świeżego i zmielonego ziela zalać 300 ml alkoholu 40-70% o temp.

pokojowej; wytrawiać 10 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 1-2 łyżeczki.

Miód tasznikowy - Mel Bursae pastoris: na każdą łyżkę miodu dać 1 łyżeczkę proszku tasznikowego

z suchego ziela i pół łyżeczki gliceryny, wymieszać. Zażywać 3-4 razy dz. po 1 łyżce.

Sok tasznikowy - Succus Bursae pastoris: świeże ziele tasznika (lub oczywiście tobołka) zmielić przez maszynkę do mięsa. Każdą 1 szkl. masy roślinnej zalać 100 ml wódki, wytrawiać o godzin w szczelnie zamkniętym słoju, po czym wszystko przepuścić przez sokowirówkę. Otrzymany wyciąg zażywać 3-4-6

razy dz. po 1 łyżce w 50 ml wody. Na zimę zakonserwować poprzez zalanie winem (100 ml wyciągu na

150 ml wina) lub miodem (100 ml wyciągu na 100 ml miodu i 50-60 g gliceryny). Tak zakonserwowany lek zażywać 3-4 razy dz. po 2-3 łyżeczki.

W mieszankach ziołowych, z których przyrządza się odwar lub napar tasznik pełni rolę dostarczyciela flawonoidów uszczelniających i wzmacniających naczynia krwionośna, w minimalnym natomiast stopniu - środka hemostatycznego = przeciwkrwotocznego.

154f] TASZNIK POSPOLITY (Capsella bursa pastoris)

Surowcem leczniczym jest ziele - Herba Bursae pastoris.

Surowiec zawiera flawonoidy (glikozydy kwercetyny), aminy biogenne (cholina, acetylocholina), kwasy organiczne (askorbinowy), garbniki, sole mineralne, olejek eteryczny.

Dominujące jest działanie przeciwkrwotoczne tego ziela zwłaszcza na macicę, przewód pokarmowy,

drogi moczowe i błonę śluzową nosa, ale nieskuteczne w krwawieniach płucnych.

Z badań farmakologicznych wynika, że czynnik przeciwkrwotoczny odznacza się małą trwałością i po kilku miesiącach przestaje działać.

Ziele tasznika stosuje się najczęściej w nadmiernych krwawieniach miesiączkowych i pomocniczo w mało nasilonych krwotokach macicznych.

Ziele jest pomocne również przy częstych krwotokach z nosa, także w przewodzie pokarmowym.

Nie ma przeciwwskazań. Tasznik stosuje się zarówno w mieszankach ziołowych jak i sam.

• Nazwy regionalne: bydlnik, gryczka, kaletki, sumki pastusze, taszka "chlebek Baby Jagi", tobołki

pastusze.

• W medycynie tybetańskiej jest również rośliną leczniczą, ale stosowaną w zupełnie innym celu:

do leczenia oczu, biegunki i wzmacniania organizmu.

154g] Tasznik - Capsella bursa pastoris

Surowiec: Ziele ścinane w czasie kwitnienia lub też później wraz z rozetą liści odziomkowych.

Ziele zawiera liczne flawonoidy, cholinę, garbniki, sole mineralne (azotan

potasowy), wit C i wit K.

Surowiec wykazuje działanie przeciwkrwotoczne, słabo moczopędne i obniżające ciśnienie krwi.

Stosuje się go również w nieznacznych krwawieniach przewodu pokarmowego, w powtarzających się krwotokach z nosa, a także w nadmiernych krwawieniach menstruacyjnych (w porozumieniu się z

lekarzem). W krwawieniach płucnych ziele nie działa skutecznie.

W medycynie chińskiej i tybetańskiej surowiec tego ziela stosuje się przeciw biegunkom i chorobom ocznym.

Lek z tego ziela przyjmuje się zazwyczaj tylko na zimno w postaci naparu lub też jako macerat.

Napar: łyżkę ziela na szklankę wrzątku, przecedzić i pić 2-3 razy dziennie po 1/3 szklanki.

Macerat: łyżkę ziela zalewa się 1 szklanką letniej, przegotowanej i ostudzonej wody na 5 godzin.

Przecedzić i pić 2-4 razy dziennie po pół szklanki.

Dla wzmocnienia jego działania można dodać do maceracji ziele krwawnika.

---