Kolejny numer karty

4

Pieczęć zakładu pracy

KARTA ANALIZY RYZYKA ZAWODOWEGO

Autor: inż. Waldemar KRUPA	Stanowisko pracy: Nauczyciel wychowania fizycznego	Data: 14.07.2005 r.
Stosowana metoda oceny ryzyka zawodowego: czynniki niebezpieczne - skala pięciostopniowa wg PN-N-18002 szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia - szacowanie ryzyka zawodowego w skali trójstopniowej na podstawie wartości wielkości charakteryzującej narażenie wg PN-N-18002. Przyjęty akceptowalny poziom ryzyka: czynniki niebezpieczne- PN-N-18002 - kategoria 3 - średnie. szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia - średnie.

INFORMACJE O STANOWISKU PRACY

Opis stanowiska pracy: Praca nauczyciela WF związana z realizacją procesu dydaktycznego, wykonywana jest w sali gimnastycznej i na boisku szkoły, które są dla pracownika pomieszczeniami pracy stałej. Sporadycznie mogą być realizowane lekcje pływania na basenie. Sala gimnastyczna spełnia wymogi dla pomieszczeń oświatowych, zgodnie z warunkami technicznymi jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane. Pomieszczenia pracy spełniają parametry dotyczące pomieszczeń pracy stałej. Pracownik realizuje proces nauczania głównie głosem z wykorzystaniem w procesie nauczania sprzętu sportowego, którego sposób użycie osobiście prezentuje uczniom. W czasie gdy nie realizuje procesu dydaktycznego ma możliwość przebywania w pokoju nauczycielskim spełniającym parametry dotyczące pomieszczeń pracy stałej. Zasadniczymi zagrożeniami są czynniki niebezpieczne mogące spowodować uraz, czynniki szkodliwe związane z koniecznością ciągłego operowania głosem i czynniki uciążliwe dotyczące obciążenia psychicznego. W obrębie stanowiska pracy nie zachodzi potrzeba wykonywania pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. Stanowisko pracy zostało urządzone stosownie do rodzaju wykonywanych na nim czynności oraz psychofizycznych właściwości pracownika. Wymiary wolnej powierzchni stanowiska pracy zapewniają swobodę ruchu wystarczającą do wykonywania pracy w sposób bezpieczny z uwzględnieniem wymagań ergonomii. Sala gimnastyczna spełnia wymogi dla sportowych pomieszczeń oświatowych, zgodnie z warunkami technicznymi jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane. Pomieszczenia są ogrzewane temperatura pomieszczeń nie niższa niż +18^oC. Instalacja elektryczna sprawna - wynik badania pozytywny. Stanowisko pracy oświetlone jest światłem dziennym, uzupełnione światłem elektrycznym - spełniającym wymogi. Zabezpieczenie pożarowe zgodne z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dn. 16.06.2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 121, poz. 1138). Drogi ewakuacyjne wyznaczone i oznakowane zgodnie z PN-92/N-011256/02. Wentylacja w pomieszczeniach spełnia wymogi - sprawna. Pracownikom zapewniono pierwszą pomoc przedlekarską poprzez możliwość skorzystania z wyposażonej w środki opatrunkowe apteczki pierwszej pomocy z godnie z Rozp. MP i PS w sprawie ogólnych przepisów bhp (Dz. U. nr 129, poz. 844 z 1997 r. z późn. zm.).
Lokalizacja stanowiska pracy: Sala gimnastyczna, boisko, pokój nauczycielski w czasie przerw w budynku szkoły, magazyn sprzętu sportowego przy sali gimnastycznej.
Faza użytkowania: Realizacja procesu nauczania wychowania fizycznego.
Granice obiektu: Obszar obiektu szkoły, miejsca prowadzenia zawodów szkolnych i międzyszkolnych.
Wykonywane czynności oraz sposób i czas ich wykonywania:
1.	sprawdzenie i przygotowanie sprzętu sportowego przed lekcja - ok. 5-8 min / 8 h.
2.	praca dydaktyczna w sali gimnastycznej i na boisku szkolonych - w zależności od wymiaru godzin dydaktycznych
3.	opieka nad grupami uczniów w czasie zawodów sportowych w sali gimnastycznej i na boisku szkolonych - w zależności od terminów realizacji zawodów,
4.	nadzorowanie i prowadzenie zajęć sportowych w kółkach zainteresowań sportowych w różnych dyscyplinach sportowych - w zależności od ilości uczniów w poszczególnych dyscyplinach.
5.	sporadyczna praca dydaktyczna w pomieszczeniach basenu - w czasie realizacji procesu nauczania pływania,
6.	opieka nad dziećmi w czasie przerw w lekcjach - czas regulowany czasem przerwy, wynika z grafiku dyżurów.
7.	opieka nad dziećmi w czasie wycieczek pieszych i z przejazdem środkami komunikacji- w przypadku realizowania takich przedsięwzięć.
Stosowane materiały i środki pracy:
1	Sprzęt sportowy stacjonarny (zamocowane wyposażenie sal gimnastycznych) i sprzęt sportowy przenośny.
2	Przyrządy do ćwiczeń sportowych.
Osoby pracujące na stanowisku
1	Nauczyciel wychowania fizycznego.
Wymagany poziom wykształcenia, doświadczenia i zdolności użytkownika oraz wymagane uprawnienia
Przygotowanie ogólne - wyższe pedagogiczne ze specjalności wychowanie fizyczne, kursy i szkolenia doskonalące.
Szkolenia z zakresu bhp - wstępne - instruktaż ogólny, szkolenie podstawowe, szkolenia okresowe.
Badania lekarskie w zakresie dotyczącym wykonywanych prac stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku pracy.
Inne wymagania dotyczące osób zatrudnionych na stanowisku kobiety w ciąży, młodociani, osoby niepełnosprawne itp.
Nie są zatrudniane osoby młodociane.
Prace wzbronione kobietom w ciąży: prace w pozycji stojącej łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej. prace w warunkach narażenia na hałas odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy - przekraczający 65 dB.
Inne osoby narażone na ryzyko
1	Uczniowie i inne osoby mogące sporadycznie przebywać w miejscu wykonywania czynności. Współpracownicy.
Niedogodności i niebezpieczne zdarzenia wykryte w czasie dotychczasowej pracy wypadki i choroby zawodowe
1	Narażenie na urazy powodowane zajęciami sportowymi.
2	Narażenie na choroby strun głosowych,
3	Narażenie na okresowy hałas powodowany przez dzieci na przerwach między lekcjami.
4.	Chorób zawodowych i wypadków przy pracy powodujących zwiększenie kategorii ryzyka zawodowego nie zarejestrowano.

Identyfikacja zagrożeń
Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia (przyczyna)	Możliwe skutki zagrożenia	Faktycznie stosowane środki ochrony przed zagrożeniem
Zagrożenie czynnikami niebezpiecznymi
	Upadek, potknięcie, poślizgnięcie się	Przemieszczanie się pracownika podczas pracy związane jest z dojściem i opuszczeniem stanowiska pracy w sali gimnastycznej lub koniecznością dojścia do pokoju nauczycielskiego i innych pomieszczeń w szkole. Zagrożenie stanowią przedmioty mogące znajdować się na drodze przemieszczenia w wyniku nieporządku na stanowisku pracy, schody, uskoki na drogach poziomych. Zagrożenie stanowią śliskie, nie posypane piaskiem powierzchnie ciągów pieszych na zewnątrz budynku w okresie zimowym. Zagrożenie związane jest z koniecznością prezentacji sposobów biegania	Skutkiem upadku mogą być związku z tym urazy kończyn (skręcenia stawów, zwichnięcia, złamania lub stłuczenia), powodujące krótkotrwałą niezdolność do pracy.	sprawne nawierzchnie ciągów komunikacyjnych na zewnątrz i wewnątrz budynków, ład i porządek, instruowanie pracowników o sposobach przemieszczania się, zachowanie ostrożności.
	Uderzenie o nieruchome elementy wyposażenia	Źródłem zagrożenia mogą być elementy wyposażenia stanowiska pracy, ograniczona powierzchnia stanowisk pracy w niektórych pomieszczeniach, pośpiech pracownika, niedostateczna koncentracja uwagi na wykonywanych czynnościach.	Wystąpić mogą skaleczenia kończyn dolnych, stłuczenia, przebicia i otarcia powodujące okresową niezdolność do pracy.	przestrzeganie norm dotyczących wolnej niezastawionej powierzchni, przestrzeganie wymiarów szerokości przejść między elementami wyposażenia izb lekcyjnych, zachowanie ostrożności.
	Upadek podczas ćwiczeń na przyrządach	Zagrożenie związane jest z możliwością upadku podczas pokazu sposobu wykonania ćwiczenia na przyrządach gimnastycznych lub drabinkach.	Skutkiem upadku z przyrządów mogą być ciężkie uszkodzenia ciała (złamania, zwichnięcia, skręcenia stawów i naderwanie ścięgien), powodujące długotrwała niezdolność do wykonywania pracy).	sprawność stosowanego sprzętu gimnastycznego, codzienna i wykonywana przed każdą lekcją kontrola stanu technicznego i zamocowania używanego sprzętu gimnastycznego i sportowego, wykonywanie czynności po „rozgrzewce”, zachowanie ostrożności podczas wykonywania czynności,
	Zagrożenie przemocą	Zagrożenie związane jest z możliwym do pomyślenia konfliktem z uczniem lub jego rodzicem, w wyniku jego niezadowolenia ze sposobu oceniania ucznia. Dotyczyć może sformułowania przez rodzice lub ucznia obelg wobec nauczyciela lub zastosowanie przemocy fizycznej.	Wystąpić może stres powodowany sytuacją konfliktową lub urazy ciała w zastosowania przemocy fizycznej.	możliwość stałego kontaktu z ochroną szkoły, umiejętność rozładowania sytuacji konfliktowych,

Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia (przyczyna)	Możliwe skutki zagrożenia	Faktycznie stosowane środki ochrony przed zagrożeniem
	Prąd elektryczny o napięciu do 1kV.	Źródłem zagrożenia mogą być uszkodzone urządzenia zasilane energią elektryczną, przewody elektryczne w wyniku ich przygniecenia lub przecięcia w miejscach niewłaściwie zabezpieczonych w przypadku stosowania przedłużaczy.	Porażenie prądem elektrycznym powodować może ciężkie obrażenia wewnętrzne oraz duże prawdopodobieństwo śmierci.	sprawność techniczna urządzeń, potwierdzona dokumentami przeglądów i pomiarów, sprawna ochrona przeciwporażeniowa instalacji i urządzeń elektrycznych, sprawność stanu izolacji przewodów, instrukcje, szkolenie pracowników.
	Pożar	Źródłem zagrożenia mogą być zwarcia w instalacji elektrycznej stosowanych urządzeń zasilanych energią elektryczną a także możliwość zaprószenia ognia przez osoby postronne.	W wyniku pożaru należy liczyć się z ofiarami śmiertelnymi, oparzeniami lub ciężkimi obrażeniami ciała.	wyposażenie pomieszczeń pracy w niezbędną ilość sprawnego, z aktualnymi badaniami podręcznego sprzętu gaśniczego. znajomość instrukcji postępowania na wypadek pożaru przez pracowników. wyznaczenie i oznakowanie dróg ewakuacji w budynkach. wyznaczenie miejsc do palenia tytoniu i nadzór nad przestrzeganiem zasad nie palenia tytoniu przez pracowników w miejscu pracy.
	Gorące płyny i powierzchnie	Źródłem zagrożenia może być wrząca lub gorąca woda w czasie przygotowania gorących napojów.	Skutkiem mogą być oparzenia nieosłoniętych części ciała, powodujące oszpecenia i krótkotrwała niezdolność do pracy.	sprawny sprzęt do gotowania wody, wzmożona uwaga.
Zagrożenie czynnikami szkodliwymi i uciążliwymi
	Przeciążenie strun głosowych	Zagrożenie związane jest z koniecznością prowadzenia lekcji i rozmowy z uczniami.	Nieumiejętne operowanie głosem spowodować może przeciążenie i choroby strun głosowych (choroba zawodowa).	właściwa emisja głosu, przerwy w pracy

Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia (przyczyna)	Możliwe skutki zagrożenia	Faktycznie stosowane środki ochrony przed zagrożeniem
	Hałas	Źródłem hałasu jest hałas powodowany przez dzieci w czasie przerw w lekcjach. Okresowo ( 4-5 razy dziennie po ok. 10 min. każdorazowo) hałas może być na granicy hałasu dopuszczalnego. Hałas występować może w czasie dopingu kibiców na zawodach sportowych w salach sportowych. Hałas, są to dźwięki szkodliwe, które mogą powodować uszkodzenie słuchu i inne zmiany w organizmie lub w istotny sposób utrudniać wykonanie pracy.	Skutkiem długotrwałego oddziaływania hałasu mogą być zmiany chorobowe narządu słuchu, powodujące w osłabienie a w konsekwencji długotrwałego oddziaływania utratę słuchu. Oddziaływanie hałasu nie przekraczającego NDN może powodować znużenie lub zmęczenie pracownika i zmniejszenie jego wydajności.	zwracanie uwagi hałasującym dzieciom w czasie przerw, przebywanie w pokoju nauczycielskim w czasie przerw w pracy.
	Mikroklimat zmienny	Zagrożenie związane jest z koniecznością wykonywania pracy w różnych warunkach atmosferycznych podczas prowadzenia lekcji i zajęć pozalekcyjnych na otwartym powietrzu.	Skutkiem zagrożenia może być przegrzanie organizmu lub utrata ciepła powodująca osłabienie organizmu i narażenie na zachorowanie.	odpowiednia do temperatury otoczenia odzież w czasie zajęć, zapewnienie zimnych lub gorących płynów do picia, możliwość odpoczynku w ogrzanym pomieszczeniu zimą lub w cieniu w czasie upałów.
	Czynniki biologiczne	Źródłem zagrożenia mogą być wirusy i bakterie rozsiewane przez chore dzieci w czasie lekcji i na przerwach.	Choroby wirusowe lub bakteryjne powodujące krótkotrwała niezdolność do pracy.	higiena rąk, odsyłanie chorych uczniów z widocznymi objawami choroby do lekarza, unikanie bezpośredniego kontaktu z osobą z objawami choroby,
	Obciążenie psychiczne	Źródłem zagrożenia są sytuacje konfliktowe z uczniami, rodzicami oraz przełożonymi pracownika, mogące być przyczyną stresu z tym związanego. Zagrożenie związane jest również z odpowiedzialnością za zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w zajęć z WF.	Skutkiem zagrożenia może być zmniejszenie wydajności pracy a w dalszej perspektywie potencjalne zagrożenie chorobami układu krążenia i nerwowego.	unikanie stwarzania sytuacji konfliktowych, okresowe szkolenie pracownika przez pedagoga szkolnego w zakresie umiejętności rozładowania sytuacji konfliktowych,

KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

Stanowisko: Nauczyciel wychowania fizycznego Nr karty: 4

Lp.	Typ zagrożenia	Stosowane środki ograniczające ryzyko zawodowe.	Oszacowanie ryzyka z uwzględnieniem stosowanych środków ograniczających ryzyko. Dopuszczalność ryzyka.	Zalecenia dotyczące niezbędnych działań
1	2	3	4	5
Zagrożenie czynnikami niebezpiecznymi
	Upadek, potknięcie, poślizgnięcie się	sprawne nawierzchnie ciągów komunikacyjnych na zewnątrz i wewnątrz budynków, ład i porządek, instruowanie pracowników o sposobach przemieszczania się, zachowanie ostrożności.	P - prawdopodobne S - mała MAŁE-2	Zaleca się rozważenie możliwości dalszego zmniejszenia poziomu ryzyka zawodowego lub zapewnienie, że ryzyko zawodowe pozostaje najwyżej na tym samym poziomie. Zalecany stały nadzór nad stanem ciągów komunikacyjnych.
							Dopuszczalne
					Uderzenie o nieruchome elementy wyposażenia	przestrzeganie norm dotyczących wolnej niezastawionej powierzchni, przestrzeganie wymiarów szerokości przejść między elementami wyposażenia izb lekcyjnych, zachowanie ostrożności.	P - mało prawdopodobne S - mała BARDZO MAŁE-1	Nie jest konieczne prowadzenia działań mających na celu zmniejszenie poziomu ryzyka.
							Dopuszczalne
					Upadek podczas ćwiczeń na przyrządach	sprawność stosowanego sprzętu gimnastycznego, codzienna i wykonywana przed każdą lekcją kontrola stanu technicznego i zamocowania używanego sprzętu gimnastycznego i sportowego, wykonywanie czynności po „rozgrzewce”, zachowanie ostrożności podczas wykonywania czynności,	P - prawdopodobne S - mała MAŁE-2	Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenia ryzyka zawodowego. Konieczne systematyczne sprawdzanie sprawności i zamocowania sprzętu sportowego.
							Dopuszczalne

cd. KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO (karta nr 4 )

1	2	3	4	5
	Zagrożenie przemocą	możliwość stałego kontaktu z ochroną szkoły, umiejętność rozładowania sytuacji konfliktowych,	P - prawdopodobne S - mała MAŁE-2	Zaleca się rozważenie możliwości dalszego zmniejszenia poziomu ryzyka zawodowego lub zapewnienie, że ryzyko zawodowe pozostaje najwyżej na tym samym poziomie.
							Dopuszczalne
					Prąd elektryczny o napięciu do 1kV.	sprawność techniczna urządzeń, potwierdzona dokumentami przeglądów i pomiarów, sprawna ochrona przeciwporażeniowa instalacji i urządzeń elektrycznych, sprawność stanu izolacji przewodów, instrukcje, szkolenie pracowników.	P - mało prawdopodobne S - duża ŚREDNIE-3	Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenia ryzyka zawodowego. Konieczne systematyczne prowadzenie pomiarów ochrony przeciwporażeniowej
							Dopuszczalne
					Pożar	wyposażenie pomieszczeń pracy w niezbędną ilość sprawnego, z aktualnymi badaniami podręcznego sprzętu gaśniczego. znajomość instrukcji postępowania na wypadek pożaru przez pracowników. wyznaczenie i oznakowanie dróg ewakuacji w budynkach. wyznaczenie miejsc do palenia tytoniu i nadzór nad przestrzeganiem zasad nie palenia tytoniu przez pracowników w miejscu pracy.	P - mało prawdopodobne S - duża ŚREDNIE-3	Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenia ryzyka zawodowego. Konieczne okresowe szkolenia osób wykonujących taką pracę.
							Dopuszczalne
					Gorące płyny i powierzchnie	sprawny sprzęt, wzmożona uwaga.	P - mało prawdopodobne S - mała BARDZO MAŁE-1	Nie jest konieczne prowadzenia działań mających na celu zmniejszenie poziomu ryzyka.
							Dopuszczalne
Zagrożenie czynnikami szkodliwymi i uciążliwymi
	Hałas	sprawny sprzęt, przerwy w pracy.	P - mało prawdopodobne S - mała BARDZO MAŁE-1	Nie jest konieczne prowadzenia działań mających na celu zmniejszenie poziomu ryzyka.
							Dopuszczalne

cd. KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO (karta nr 4 )

1	2	3	4	5
	Przeciążenie strun głosowych	właściwa emisja głosu, przerwy w pracy	P - mało prawdopodobne S - duża ŚREDNIE-3	Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenia ryzyka zawodowego. Wskazane szkolenia pracowników z zasad emisji głosu.
							Dopuszczalne
					Mikroklimat zmienny	odpowiednia do temperatury otoczenia odzież w czasie zajęć, zapewnienie zimnych lub gorących płynów do picia, możliwość odpoczynku w ogrzanym pomieszczeniu zimą lub w cieniu w czasie upałów.	P - mało prawdopodobne S - mała BARDZO MAŁE-1	Nie jest konieczne prowadzenia działań mających na celu zmniejszenie poziomu ryzyka.
							Dopuszczalne
					Czynniki biologiczne	higiena rąk, odsyłanie chorych uczniów z widocznymi objawami choroby do lekarza, unikanie bezpośredniego kontaktu z osobą z objawami choroby,	P - mało prawdopodobne S - mała BARDZO MAŁE-1	Nie jest konieczne prowadzenia działań mających na celu zmniejszenie poziomu ryzyka.
							Dopuszczalne
					Obciążenie psychiczne	unikanie stwarzania sytuacji konfliktowych, okresowe szkolenie pracownika przez pedagoga szkolnego w zakresie umiejętności rozładowania sytuacji konfliktowych,	P - mało prawdopodobne S - średnia MAŁE-2	Zaleca się rozważenie możliwości dalszego zmniejszenia poziomu ryzyka zawodowego lub zapewnienie, że ryzyko zawodowe pozostaje najwyżej na tym samym poziomie.
							Dopuszczalne

Legenda: rubryka 4 - P - prawdopodobieństwo zaistnienia zagrożenia, S - ciężkość następstw zagrożenia.

Opracował: inż. Waldemar KRUPA. ...................... ................... O ryzyku zostałem poinformowany:

Zaakceptował: ........................................... ...................... ................... .................................. ........................ .................

Imię i nazwisko Data Podpis Imię i nazwisko Data Podpis

---