Temat: Biografia - jak ją napisać i czemu służy?

Cele lekcji

Uczeń:

- zna formy i funkcje biografii;

- potrafi znaleźć źródła wiedzy biograficznej;

- umie korzystać ze źródeł;

- tworzy notki biograficzne.

Pomoce: podręcznik Jutro pójdę w świat kl. 5, s. 201; karty pracy; kilka egzemplarzy encyklopedii; w miarę możliwości fragment filmu biograficznego, np. „1492: podbój raju” (o Krzysztofie Kolumbie).

Tok lekcji

1. Nauczyciel rozdaje każdej grupie ten sam zestaw lub różne zestawy zawierające:

- notkę biograficzną z encyklopedii (kserokopia),

- artykuł biograficzny z internetu,

- w miarę zasobności szkolnej biblioteki każdej grupie można podać biografię książkową poświęconą pisarzowi, postaci historycznej, patronowi szkoły itp. - karta pracy 1: przykładowy zestaw notek biograficznych.

Uczniowie określają, co łączy materiały. Wypracowanie i zapisanie definicji biografii (podręcznik. s. 201). Gdzie można znaleźć informacje biograficzne? - karta pracy 2.

2. Znaczenie słowa biografia - karta pracy 3. Zwrócenie uwagi na dopełniacz: biografia - biografii, geografia - geografii.

3. Różnice między biografią a CV. Wprowadzenie terminu curriculum vitae.
   (CV - ukierunkowanie na wskazanie zalet kandydata do pracy).

4. Praca w grupach: kim i dlaczego zajmują się biografowie; (słowo biograf) - karta pracy 4.

5. Formy (książka, film, notatka biograficzna) i elementy biografii:

1. praca w parach lub grupach - karty pracy 5 i 6;

2. zapisanie notatki biograficznej dowolnego pisarza, poety, uczonego, wynalazcy itp. na podstawie encyklopedii.

1. Filmy biograficzne - tytuły. Rozmowa o filmach tego typu oglądanych przez uczniów. Zwrócenie uwagi na autentyczność bohatera biografii i na podobieństwo pracy biografa do pracy historyka: Jak pracuje biograf? - karta pracy 7 (praca w grupach)

2. Czyją biografię, jako autor książki lub reżyser, chciałbyś przybliżyć czytelnikom/ widzom? Dlaczego? - rozmowa na lekcji, ćwiczenia w przedstawianiu argumentów.

3. Praca domowa: Napisz biografię samego siebie (autobiografię). Potraktuj siebie jako kogoś niezwykłego, napisz o swoich dokonaniach. Pisz w trzeciej osobie.

Uwaga: Prosimy uczniów, aby w tej pracy podali daty urodzenia, tak jak przyjęte jest
w biografiach osób żyjących.

Przykładowe notki biograficzne - karta pracy 1

Karta pracy 2

Wykreśl źródła, w których nie znajdziesz informacji biograficznych.

Internet; słownik synonimów; słownik ortograficzny; encyklopedia; słownik pisarzy polskich; słownik poprawnej polszczyzny; słownik frazeologiczny

Karta pracy 3

Jakie słowa utworzysz z cząstek w tabelce?

bio	grafia
geo
orto

............................................ - opisywanie ziemi

............................................ - poprawna pisownia

............................................ - życiorys

Karta pracy 4

Kto (jakie postacie) najbardziej interesują biografów?

• Gwiazdy kina i estrady

• ...................................................................................

• ..................................................................................

• ...................................................................................

• ...................................................................................

• ...................................................................................

Dlaczego ludzie spisują biografie? Co jest w tym interesującego?

• Czyjeś życie mogło być niezwykłe i warto o tym opowiedzieć

• ...................................................................................

• ...................................................................................

• ...................................................................................

• ……………………………………………………...

• ……………………………………………………...

Karta pracy 5

Wykreśl elementy, które nie powinny znaleźć się w notatce biograficznej.

- jakie oceny bohater biografii otrzymywał w szkole;

- jakie kolory lubił;

- daty urodzin i śmierci, jeśli jest to osoba już nieżyjąca;

- data urodzin, jeśli to osoba żyjąca;

- główne dokonania;

- czy miał psa;

Karta pracy 6

Formy biografii

Karta pracy 7

Jak pracuje biograf?

• rozmawia z ludźmi, którzy znali bohatera jego pracy (jeśli jeszcze tacy żyją)

• ...................................................................................

• ....................................................................................

• ....................................................................................

• ………………………………………………………

• ………………………………………………………

• ………………………………………………………

3

www.wsip.pl

Jadwiga (ok. 1374 - 1399), królowa polska, żona Władysława Jagiełły. Znana z działalności na rzecz Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Konopnicka Maria (1842-1910), poetka, nowelistka, tłumaczka, autorka utworów dla dzieci oraz szkiców literackich. Nawiązywała do motywów ludowych, poruszała sprawy społeczne i psychologiczne. Szczególnie znana jest jej baśń O krasnoludkach i sierotce Marysi.

Albert Einstein (ur. 14 marca 1879 r. w Ulm w Niemczech, zm. 18 kwietnia 1955 r. w Princeton w USA) - jeden z największych fizyków-teoretyków XX wieku, twórca ogólnej i szczególnej teorii względności, współtwórca korpuskularno-falowej teorii światła. Laureat Nagrody Nobla za wyjaśnienie efektu fotoelektrycznego. Opublikował ponad 450 prac, w tym ponad 300 naukowych^[1][2][3]. Wniósł też swój wkład do rozwoju filozofii nauki.

/Wikipedia, fragment hasła/

---