26.10.2010

Chirurgia wykład 4

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa

Patogeneza

• Triada Virchova

-uszkodzenie ściany naczyń

-zwolnienie przepływu krwi

-zaburzenia w krzepnięciu krwi

Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia

• Wiek > 40

• Unieruchomienie

• Przebyta zakrzepica żylna

• Nowotwory złośliwe

• Operacje

• Urazy i złamania kości

• Niewydolność krążenia III/IV st. wg NYHA

• Obecność cewnika w żyle

• Ciąża i połóg

• Choroby zapalne jelit

• Zespół nerczycowy

• Doustne środki antykoncepcyjne

• Udar mózgu

• Czerwienica prawdziwa

• Nadpłytkowość

• Otyłość

• Żylaki kończyn dolnych

• Oczność przeciwciał antyfosfolipidowych

• Trombofilia wrodzona

Możliwość zejścia skrzepliny

1. Oderwanie się części lub całości skrzepliny - zator

2. Częściowe lub całkowite rozpuszczenie skrzepliny (rekanalizacja) - uszkodzenie zastawek

3. Przerośnięcie skrzepliny przez tkankę łączną i całkowite zamknięcie światła naczynia

Lokalizacja

Najczęściej powstają w żyłach głębokich podudzia, skąd mogą narastać do żyły podkolanowej i udowej.

Objawy kliniczna

• Obrzęk

• Tkliwość kończyny (objaw Homansa i Prata)

• Zwiększona ciepłota i silne zabarwienie skóry stóp i czasem goleni

• Rozszerzenie żył powierzchniowy goleni

• Stany podgorączkowe (czasami)

Pierwszymi objawami zakrzepicy mogą być objawy zatorowości płucnej (ból w klatce piersiowej, duszności, przyspieszony oddech, krwioplucie)

Badania dodatkowe:

USG lepiej USG z podwójnym obrazowaniem i/lub kodowaniem koloru.

Zdrowe żyły zapadają się podczas ucisku.

Świeża zakrzepica:

-żyła nie zapada się podczas ucisku

-okrągły kształt

-Hipoechogenna

Stara zakrzepica - hiperechogeniczna skrzeplina

• Flebografia klasyczna

• Flebografia RM

• Scyntygrafia z użyciem fibrynogenu znakowanego ¹²⁵J (badania kliniczne)

Oznaczenie stężenia D-dimerów badanie czułe, ale mało swoiste.

Metody fizykalne

• Leżenie z uniesionymi kończynami

• Wykonywanie ruchów w stawach skokowych i kolanowych

• Wczesne uruchomienie

• Bandażowanie kończyn

• Powtarzany pneumatyczny ucisk na kończyny

• Unikanie stania i siedzenia

Metody farmakologiczne

• Heparyny drobnocząsteczkowe wyparły heparynę niefrakcjonowaną

Zalety

-nie wydłużają istotnie czasu krzepnięcia i czasu częściowej aktywacji tromboplastyny (APTT)

-łatwość podania (warunki domowe, osoby bez wykształcenia medycznego)

Leczenie zakrzepicy

• Heparyny drobnocząsteczkowe

• Heparyny niefrakcjonowane

• Leki przeciwzakrzepowe (acenokumarol, warfaryna)

• Leczenie trombolityczne

• Leczenie operacyjne

Leczenie trombolityczne

• Tromboliza klasyczna

• Tromboliza celowana (podawanie leku przez cewnik wprowadzony do zakrzepu)

Leki: streptokinaza, urokinaza, tkankowy aktywator plazminogenu

Leczenie operacyjne

• Wskazania

-świeża rozległa zakrzepica żyły udowej, biodrowej wspólnej i/lub zewnętrznej

-siniczy bolesny obrzęk kończyny )szybko pojawiający się obrzęk całej kończyny, sina skóra, wypełnione żyły powierzchniowe)

Stosowanie cewnika Fogarty'ego

Zapalenie zakrzepowe żył powierzchniowych

Etiopatogeneza

Zwykle pochodzenia jatrogennego:

cewnikowanie żył

Zwykle dotyczy kończyny górnej

Objawy

• Objawy ogólne są nikłe (podwyższona temperatura ciała)

• Miejscowe: ból, pieczenie i kłucie nad żyłą, zaczerwienienie skóry nad żyłą, powrózkowate zgrubienie żyły

• Wędrujące zapalenie żył powierzchniowych może być objawem choroby nowotworowej

Leczenie

• Miejscowe

Maści zawierające heparyny

Okłady z octanu glinu (Altacet)

3

ZAPOBIEGANIE

METODY

FIZYKALNE

METODY

FARMAKOLOGICZNE

---