wykłady SEM 3, WSEiT, fizjoterapia, metodyka, metodyka


Metodyka to jedna z podstawowych

nauk pedagogicznych, której przedmiotem jest kształcenie ludzi, nauczanie innych i uczenie się, niezależnie od tego, czy odbywa się ono w szkole, poza szkoła, czy w codziennych sytuacjach życiowych.

Zasady budowy lekcji

Zasada wszechstronności

Wskazuje ona nauczycielowi na konieczność doboru w każdej lekcji takich środków, które umożliwią wszechstronny harmonijny rozwój.

Zasada zmienności pracy

Podstawowym założeniem tej zasady jest zapewnienie uczniom bezpieczeństwa przez przeciwdziałanie kontuzjom mogącym wystąpić na skutek przeciążenia obciążonych grup mięśni.

- stosować częstą zmianę pozycji wyjściowych do ćwiczeń

- przeplatać ćw. statyczne ćw. dynamicznymi, ćw. w miejscu z ćw. z przemieszczaniem się …

Zasada stopniowego natężenia wysiłku w lekcji

Natężenie powinno osiągnąć swoje maksimum około ¾ czasu trwania lekcji.

Tok lekcji - wybrane przykłady

Tok lekcji - to logicznie opracowany schemat, który wskazuje nauczycielowi /fizjoterapełcie/ :

- jak należy dobierać materiał ćwiczebny aby wszechstronnie oddziaływać na organizm ucznia /pacjenta/,

- określa kolejność ćwiczeń dla uzyskania racjonalnego przebiegu krzywej fizjologicznej natężenia wysiłku fizycznego na lekcji.

Tok lekcji zabaw i gier ruchowych wg Trześniowskiego

Dla dzieci w wieku 7-10 lat:

- Zabawa ze śpiewem

Dla dzieci w wieku 11-12 lat:

Dla dzieci powyżej 12 lat:

Metody nauczania w wych. Fiz

Wybór metody zależy od:

Miarą efektywności wych. fiz. jest trwałość zmian somatycznych , morfologicznych , zdrowotnych, lecz przede wszystkim zmian w nastawieniu do dbałości o zdrowie psychiczne i fizyczne.

Intelektualizacja

Najczęściej wiąże się tematycznie z :

- Wiedzą o sobie samym

- Relacją człowiek - otoczenie

- Wiedzą o możliwościach wykorzystania swoich umiejętności ruchowych w organizacji czasu wolnego lub innych utylitarnych czynności życia codziennego

- Wyposażeniem w wiadomości o celach i zadaniach wych. fiz.o wpływie ćwiczeń ruchowych na organizm

Indywidualizacja

Zadaniem nauczyciela jest dotarcie do ucznia, tak aby umotywować go do zadań czekających na lekcji.

Ważne są następujące czynniki:

- typ osobowości ucznia i jego temperament

- różny poziom inteligencji i sprawności fizycznej

- indywidualne zainteresowania

Krzywa natężenia ruchu

0x01 graphic

Umiejętność rozwiązywania zadań związanych z intelektualnym pobudzeniem uczniów, intensyfikacją procesu dydaktycznego oraz indywidualnym podejściem do ucznia decyduje o efektywności nauczania

DEKALOG ZASAD KONTROLI I OCENY WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

1. Uczeń jest podmiotem wszelkich działań nauczyciela
2. Stosuj czytelne, obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny ucznia.
3. Aby coś sprawdzić i ocenić, najpierw należy tego nauczyć.
4. Oceniając umiejętności, psychomotoryczność i wiadomości, miej na uwadze stan bieżący (poziom), a przede wszystkim postęp ucznia.
5. Sprawdzając poziom sprawności fizycznej, umiejętności i wiadomości, uwzględniaj różny stan rozwoju psychofizycznego ucznia.
6. Ocena z pomiarów komponentów sprawności fizycznej ucznia nie może decydować o ocenie końcowej z wychowania fizycznego.

7. Każdy uczeń zasługuje na ocenę co najmniej dobrą z wychowania fizycznego i każdy może otrzymać ocenę celującą.
8. Nie używaj ocen do karania ucznia np. za złe zachowanie, brak zaangażowania czy motywacji, niechęć do startowania w zawodach itd.
9. Staraj się unikać ocen niedostatecznych i dopuszczających a w-f. Wyższa ocena motywuje, zaniżona powoduje negatywną motywację.
10. Naucz ucznia samooceny i samokontroli własnych umiejętności, sprawności, wiedzy, rozwoju psychofizycznego, zachowań i postaw, które są bardziej celowe i efektywne w procesie kształcenia i wychowania.

ZABAWY I GRY RUCHOWE

ZABAWA RUCHOWA - forma aktywności ruchowej w której bierze udział dowolna liczba osób, dla których występują jednakowe reguły. Charakteryzuje się masowością, występuje tu podział na role, indywidualne współzawodnictwo, naturalne formy ruchu. Ocenie podlega poprawność wykonania. (np. berek, powódź, gorąca kula)

GRA RUCHOWA- forma aktywności ruchowej, w której występuje podział na zespoły i jednakowe przepisy dla wszystkich, ma w niej miejsce współzawodnictwo zespołowe. Wszyscy wykonują te same ruchy, które są wyuczone i złożone koordynacyjnie. Oceniana jest dokładność i szybkość. (np. wyścigi rzędów, zbiórka według kolorów)

GRA DRUŻYNOWA - forma a. r. w której występuje podział na dwie równe drużyny i określone przepisy, jednak przepisy te mogą być modyfikowane w zależności od wieku i umiejętności uczestników. Występuje tu współzawodnictwo zespołowe, zmienne funkcje na boisku, elementy techniki i taktyki. Ocenie podlega wynik czyli skuteczność działania. (np. palant, dwa ognie, cztery ognie)

GRA SPORTOWA - forma a. r. w której występuje podział na równe zespoły, a przepisy są ustalone przez międzynarodowe federacje. Występuje tu współzawodnictwo zespołowe, a funkcje i zadania na boisku są ściśle określone. Ruchy wykonywane podczas gry są wyuczone, występuje wysoka specjalizacja techniczna i taktyczna. Ocenie podlega wynik, czyli skuteczność. (np. piłka koszykowa, siatkowa, ręczna, hokej na trawie)

RODZAJE ZABAW I GIER RUCHOWYCH


ZABAWY ZE ŚPIEWEM
- stosowane u dzieci przedszkolnych i w młodszych szkoły podst.
- wpływają na umuzykalnienie dzieci
- kształtują poczucie rytmu i koordynację ruchową
- wyrabiają estetykę, piękno i harmonie ruchów
- wpływają na utrzymanie poprawnej sylwetki ciała
- intensyfikują proces oddychania a tym samym wpływają korzystnie na funkcjonowanie układu oddechowego
- poprzez wprowadzenie w dobry nastrój odprężają psychicznie, powodują radość i uśmiech u dzieci
- kształcą pamięć, uwagę i spostrzegawczość

RODZAJE ZABAW I GIER RUCHOWYCH


ZABAWY ZE ŚPIEWEM
- stosowane u dzieci przedszkolnych i w młodszych szkoły podst.
- wpływają na umuzykalnienie dzieci
- kształtują poczucie rytmu i koordynację ruchową
- wyrabiają estetykę, piękno i harmonie ruchów
- wpływają na utrzymanie poprawnej sylwetki ciała
- intensyfikują proces oddychania a tym samym wpływają korzystnie na funkcjonowanie układu oddechowego
- poprzez wprowadzenie w dobry nastrój odprężają psychicznie, powodują radość i uśmiech u dzieci
- kształcą pamięć, uwagę i spostrzegawczość

ZABAWY I GRY ORIENTACYJNO - PORZĄDKOWE


- wyrabiają szybką reakcję, spostrzegawczość oraz orientację na sygnały wzrokowe i słuchowe
- kojarzenie ruchu ze znakami i sygnałami
- wyrabiają karność i świadomą dyscyplinę
- uczą zasad i różnych form porządkowych
- doskonalą zwinność, szybkość, kształtują szybką reakcję na oczekiwane bodźce

ZABAWY I GRY NA CZWORAKACH

- stosowane w grupach dzieci młodszych, gdyż odpowiadają im psychicznie i korzystnie wpływają na kształtowanie się fizjologicznych krzywizn kręgosłupa w tym wieku
- wzmacniają aparat kostno - stawowo - więzadłowy dziecka

- kształtują zwinność i siłę

ZABAWY I GRY BIEŻNE

- podstawowa forma aktywności ruchowej
- korzystne zmiany w aparacie ruchowym
- korzystny wpływ na układ krążenia, oddychania i przemiany materii
- rozwijają szybkość lub wytrzymałość oraz koordynację ruchową i zwinność
- podnoszą wydolność fizyczną ustroju

ZABAWY I GRY RZUTNE

- bardzo atrakcyjne, zarówno dla dzieci jak i młodzieży

- kształtują siłę i koordynację wzrokowo - ruchową

ZABAWY I GRY KOPNE

- pożądana forma ruchu dla chłopców i mężczyzn

- kształtują siłę, szybkość i wytrzymałość

- pozwalają opanować podstawowe elementy techniki i taktyki gry w piłkę nożną

- rozwijają umiejętność współpracy i współdziałania

- wyrabiają karność i świadomą dyscyplinę poszanowania zasad postępowania i liczenia się z przepisami

ZABAWY I GRY SKOCZNE

- wzmacniają stawy kończyn dolnych
- rozwijają takie cechy charakteru, jak: wiarę we własne siły, pewność siebie, odwagę
- kształtują koordynację ruchową, równowagę i szybkość

ZABAWY I GRY Z MOCOWANIEM

- kształtują siłę
- uczą odpowiedzialności za zdrowie i bezpieczeństwo innych osób

FUNKCJE ZABAW I GIER RUCHOWYCH


Funkcja kształcąca, która pozwoli uczniom na opanowanie podstawowych form ruchu i umiejętności stanowiących podłoże do dalszego poznawania bardziej skomplikowanych elementów technicznych w konkretnych dyscyplinach. Zabawy powinny rozwijać również zdolności motoryczne, przy jednoczesnym wykorzystywaniu utylitarnych czynności ruchowych.

Funkcja poznawcza, realizacja której umożliwi uczniom zdobywanie nowych wiadomości związanych z różnymi dziedzinami życia (przyroda, sztuka, nauka), integrowanie i wykorzystywanie ich w różnych przedmiotach szkolnych i różnych okolicznościach życiowych.

Funkcja socjalna (prospołeczna), której rolą jest wdrażanie ucznia do pełnienia różnych funkcji społecznych, takich jak: przewodzenia w grupie, umiejętność podporządkowania się, współpraca w zespole.

Funkcja wychowawcza, która przez modelowe sytuacje wychowawcze kształci postawy moralne i cechy charakteru niezbędne do prowadzenia aktywnego i twórczego życia społecznego (kontrolowanie negatywnych emocji, kształtowanie zaufania do partnera i do samego siebie, kształtowanie odwagi i lojalności)

Funkcja hedonistyczna, przynosząca odpoczynek, przyjemność z podejmowanej zabawy, stanowiąca niezbędny warunek odprężenia po wyczerpujących fizycznie i psychicznie okresach pełnienia różnych obowiązkowych czynności życiowych.

Zabawy i gry wywierają wszechstronny wpływ dzięki temu, że:

- wprowadzają radosny nastrój i dobre samopoczucie;
- polepszają stan zdrowotny;
- stwarzają najlepsze warunki dla czynnego wypoczynku;
- wzmagają ogólny rozwój;
- rozwijają sprawność fiz.;
- wyrabiają dodatnie cechy charakteru, a w szczególności świadomą dyscyplinę i karność oraz umiejętność zespołowego współdziałania i współzawodnictwa

METODYCZNE WSKAZÓWKI DO

PROWADZENIA GIER I ZABAW

RUCHOWYCH

Prowadzący powinien dokładnie znać treść zabaw, przemyśleć ich organizację i sposób prowadzenia

1.Informacje na temat grupy:

2.Informacje dotyczące miejsca zajęć

3. Elementem poprzedzającym zabawę jest podział uczestników na grupy (w zabawach) zespoły, drużyny(w grach) oraz wybranie pomocników i sędziów

Sposoby wyboru grup:

4. Elementy sprzyjające sprawnej organizacji zajęć

5. Przybory wykorzystywane w zabawach i grach ruchowych:

6. Bezpieczeństwo na lekcji ZiGR,

Jednym z najważniejszych zadań i czynności N WF jest dbałość o bezpieczeństwo dzieci, o ich zdrowie i życie na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych. N powinien przed lekcją, w czasie trwania lekcji i po jej zakończeniu czuwać na uczniami nie pozostawiając ich bez nadzoru.

Aby ustrzec się przed nieszczęśliwym wypadkiem w czasie trwania lekcji należy :

7. Kryteria wykorzystania zabaw i gier ruchowych do potrzeb profilaktyki i wad postawy.

Przygotowanie prowadzącego do zajęć ruchowych - osnowa, konspekt.

termin osnowa lekcyjna jest różnie definiowany przez metodyków wf, E. Fabiś uważa, że osnowa to pisemne przygotowanie się prowadzącego do zajęć wf, zawierające dobór zabaw, gier i ćwiczeń zgodny z tokiem dla określonej klasy, na daną lekcję, z dostosowaniem do konkretnych warunków. Osnowa lekcji wf, w tym także zabaw i gier ruchowych powinna zawierać:

Istotnym elementem osnowy lekcji jest opis jej przebiegu, który spełnia jednocześnie rolę kształtowania umiejętnego zwracania się przez n do u w czasie trwania lekcji. 

Przygotowując osnowę lekcji N powinien zdawać sobie sprawę z tego, co chce osiągnąć. Aby zapewnić prawidłowy przebieg lekcji, realizując odpowiednio dobrane zadania, należy przeprowadzić określony tok myślenia i zapisać go w formie osnowy. W procesie dydaktycznym wf proponuje się następujący schemat kolejności czynności N w przygotowaniu osnowy lekcji (M. Bronikowski, Muszkieta):

Różnice

Zabawa ruchowa:

  • dowolna liczba ćwiczących,

  • reguły jednakowe dla wszystkich,

  • masowość,

  • współzawodnictwo indywidualne,

  • podział na role,

  • naturalne formy ruchu,

  • oceniamy poprawność wykonań.

Gra ruchowa:

  • podział na równe zespoły,

  • przepisy jednakowe dla wszystkich,

  • współzawodnictwo zespołowe,

  • wszyscy wykonują te same ruchy,

  • ruchy wyuczone, złożone koordynacyjnie,

  • oceniamy dokładność i szybkość.

Gra drużynowa:

  • podział na dwie równe drużyny,

  • przepisy z możliwością modyfikacji w zależności od wieku, umiejętności, itd.

  • współzawodnictwo zespołowe,

  • funkcje zmienne na boisku,

  • elementy techniki i taktyki,

  • oceniamy wynik, czyli skuteczność.

Gra sportowa:

  • podział na równe zespoły, przepisy ustalone przez międzynarodowe federacje,

  • współzawodnictwo zespołowe,

  • ściśle określone funkcje i zadania na boisku,

  • ruchy wyuczone, specjalizacja techniczna i taktyczna,

  • oceniamy wynik - skuteczność

Przykłady

Karuzela, berek, powódź, trzeciak, piłka w półkolu, gorąca kula.

Wyścigi rzędów, zbiórka według kolorów, kulawe lisy, piłka w kole, koszenie trawy.

Kwadrant, palant, piłka graniczna, piłka bramkowa, dwa ognie, cztery ognie, podaj dalej.

Piłka koszykowa, siatkowa, nożna, ręczna, rugby, hokej na trawie.

Rozwój motoryczny człowieka w procesie ontogenezy

Wśród całego świata istot żywych, człowiek rodzi się jako jednostka szczególnie nieporadna i wyjątkowo bezbronna.

Rozwój motoryczny w okresie noworodkowym i niemowlęcym

Rozwój motoryczny w okresie
po niemowlęcym i przedszkolnym

Rozwój motoryczny w okresie młodszym szkolnym

Rozwój motoryczny w okresie pokwitania i młodzieńczym

Motoryczność wieku dorosłego i dojrzałego

Motoryczność okresu starości

Proces inwolucji motorycznej jest nieuchronny

aktywność stylem życia( Osiński 1991).

Sprawność fizyczna obejmuje: funkcje krążeniowo - oddechową, względną szczupłość ciała , siłe mięśniową i wytrzymałość oraz gibkość ( Howley i Franks 1997).

Celem sprawności fizycznej jest pozytywne zdrowie fizyczne, które warunkuje niskie ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych.

Osiągnięcia mają na celu zdolność angażowania się w codzienne zadania z adekwatną energią oraz satysfakcjonujące uczestnictwo w wybranych sportach.

Komponenty sprawności fizycznej w ramach koncepcji H-R-F

Sprawność morfologiczna

Najprostrzym i wartościowym wskaźnikiem oceny budowy ciała jest tzw. BMI ( Body Mass Index). określający stosunek masy ciała ( kg) do kwadratu wysokości ciała ( m).

Duża wartość wskaźnika współwystępuje z zaburzeniami tolerancji na glukozę, hiperlipidemią, hiperberinsulinemią, nadciśnieniem tętniczym i chorobami układu krążenia.

Dystrybucja tłuszczu

Miejsca w rozłożeniu tłuszczu w ustroju mogą być istotniejszym determinantem chorób układu sercowo-naczyniowego i zaburzeń metabolicznych niż ogólna wielkość odtłuszczenia.

Szczególnie niebezpieczny nadmiar tłuszczu w okolicach tułowia i brzucha.

Mineralna gęstość kości

Istnieje zjawisko progresywnego obniżania się tego czynnika wraz z wiekiem - osteoporoza i zagrożenie złamaniami kości. W badaniach stwierdzono, że złamania szyjki kości udowej powodują wzrost śmiertelności od 12 - 20 % w ciągu pierwszych 4 - 8 miesięcy.

Czynniki ryzyka: obciążenia dziedziczne, obniżenie poziomu estrogenu, dieta nisko wapniowa i mały poziom aktywności fizycznej

Sprawność mięśniowo- szkieletowa

Najczęściej są wymieniane: siła i wytrzymałość ramion i nóg, ponieważ ich należyty poziom ułatwia prawidłowe funkcjonowanie tułowia i grzbietu.

Poziom siły mięśni tułowia jest dobrym wskaźnikiem bólów kręgosłupa w jego dolnej części.

Gibkość - ograniczona ruchomość kręgosłupa współwystępuje z ryzykiem pojawienia się bólów w dolnej części grzbietu

Sprawność motoryczna

Szczególnie ważna w okresie wzrastania, kiedy rozwijają się podstawowe umiejętności motoryczne. U osób starszych mała sprawność motoryczna jest poważnym czynnikiem ryzyka upadków i częstych powikłanych złamań kości.

Kontrola postawy ciała

Sprawność krążeniowo - oddechowa

Supmaksymalna zdolność wysiłkowa i wytrzymałość są określane jako tolerancja na wysiłek o małej mocy, ale trwający dłuższy czas.

Stwierdzono związek miedzy sprawnością krążeniowo-oddechową i wytrzymałością a nadciśnieniem, cukrzycą i otyłością.

Sprawność przemian metabolicznych

Jest wyrazem odpowiedniego działania hormonów , szczególnie insuliny, normalnej gospodarki węglowodanowej w obrębie krwi i tkanek oraz prawidłowego metabolizmu lipidowego.

Zmiana ogólnej koncepcji sprawności fizycznej z orientacji sportowej kierunku health - related fitness sprawia , że musi być położony większy nacisk na funkcję krążeniowo- naczyniową, skład ciała ( szczupłość/otyłość), siłę , wytrzymałość oraz gibkość dolnej części grzbietu, a więc na cechy wskazywane przez badaczy problemów medycznych i wychowania fizycznego jako najważniejsze dla promocji zdrowia i redukcji czynników ryzyka.

Prawidłowa postawa ciała

jest takim układem poszczególnych odcinków ciała nie dotkniętych zmianami patologicznymi, która zapewnia:

  1. zrównoważenie i stabilność ciała (głowa, barki, miednica),

  2. wymaga minimalnego wysiłku mięśniowego do jej utrzymania,

  3. zapewnia dużą wydolność statyczną i dynamiczną,

  4. stwarza warunki do prawidłowego ułożenia i funkcjonowania narządów wewnętrznych.

Dobra postawa zależy od:

  1. prawidłowo ukształtowanego układu kostno-więzadłowego,

  2. dobrze rozwiniętego i wydolnego układu mięśniowego,

  3. sprawnie działającego układu nerwowego.

Cechy dobrej postawy ciała

  1. proste ustawienie głowy,

  2. fizjologiczne wygięcia kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej i proste ustawienie w płaszczyźnie czołowej,

  3. dobrze wysklepiona klatka piersiowa (przednia ściana klatki piersiowej jest najdalej wysuniętą częścią ciała ku przodowi),

  4. prawidłowo ustawiona miednica (podparta na głowach kości udowych),

  5. prawidłowo ustawione kolana,

  6. prawidłowo wysklepiona stopa.

Typy wad postawy wg Wiles`a

Wady postawy przy zwiększonym kącie przodopochylenia miednicy:

II. Wady postawy przy zmniejszonym kącie przodopochylenia miednicy:

Przyczyny wad postawy i ich podział

  1. Wady wrodzone Przypadki z odchyleniami prawidłowej budowy ciała w następstwie czynników, które działały w okresie płodowym (np. dziedziczenie, zaburzenie wydzielania wewnętrznego, czynniki toksyczne - zatrucia i infekcje matki, czynniki mechaniczne)

  1. Wady wrodzone kości

Wady wrodzone mięśni

II. Wady nabyte

  1. Wady nabyte rozwojowe (dziecko nabywa je w trakcie swojego rozwoju)

  1. Wady nabyte nawykowe (wpływ wielu czynników )

- Czynniki środowiskowe - sedenteryjny (siedzący) tryb życia, brak dostosowania warunków do potrzeb rozwijającego się organizmu (szczególnie w okresie dojrzewania),

OGÓLNE ZAŁOŻENIA POSTĘPOWANIA KOREKCYJNEGO

Postępowanie korekcyjne powinno być podporządkowane generalnym założeniom i zasadom:

  1. W postępowaniu korektywnym należy bazować na formach przyjętych w programach

w zależności od wieku dziecka.

  1. Podstawową zasadą korektywnego działania we wszystkich wadach postawy jest zasada selektywnego obciążenia pracą właściwych mięśni.

3.Bezwzględnie należy przestrzegać zasady indywidualizacji, np. poprzez ćwiczenia stacyjne.

4. W zajęciach powinny dominować ćwiczenia symetryczne. Gdy np. ruch jest wykonywany w jedną stronę, powinno nastąpić powtórzenie ruchu w przeciwną stronę, aby w sumie stworzyć warunki symetrycznego oddziaływania na mięśnie posturalne.

  1. Do każdego ćwiczenia należy dobrać poprawną pozycję wyjściowa zależnie od realizowanych zadań korekcyjnych i możliwości ćwiczącego.

  1. Stosowane w gimnastyce ćwiczenia powinny być dobrane do rodzaju występującej wady, rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka, jego sprawności oraz do realizowanych celów korekcyjnych.

Korekcję rozpoczynać od ćwiczeń w pozycjach izolowanych, odciążających kręgosłup, ze stopniowym przejściem do pozycji wysokich.

8. Dla podniesienia efektywności ćwiczeń należy zwrócić uwagę na maksymalne ograniczenie przerw między nimi.

9. Przerwy między ćwiczeniami powinny być wykorzystywane na odpoczynek po poprzedzających ćwiczeniach oraz na wyrównanie i uspokojenie oddechu.

  1. Obok ćwiczeń dynamicznych należy stosować także ćwiczenia izometryczne.

  1. Szczególną uwagę zwrócić na ćwiczenia gorsetu mięśniowego - klatki piersiowej, mięśni pośladkowych, mięśni brzucha, grzbietu i kończyn dolnych.

Dobór obciążenia oraz jego wielkość powinny być dostosowane do możliwości wykonania przez dziecko ćwiczenia z zachowaniem pozycji skorygowanej.

13. W czasie zajęć należy przestrzegać zasady stopniowania trudności.

  1. Prowadzący zajęcia powinien zwracać szczególną uwagę na poprawność wykonywania ćwiczeń, to znaczy na przyjęcie i utrzymanie pozycji skorygowanej.

  1. Dzieci należy wdrażać do autokorekcji - reedukacji czucia prawidłowej postawy ciała.

Należy rozwijać w dzieciach poczucie odpowiedzialności za siebie i innych, wdrażać je do wzajemnej ochrony i pomocy w czasie ćwiczeń.

17. W czasie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych trzeba stworzyć przyjemną i przyjazną dziecku atmosferę.

Zasady dydaktyki

Zasada świadomości

Prowadzący powinien wyjaśnić dziecku, dostosowując dobór informacji do wieku rozwojowego, na czym polega jego wada postawy. Zapewnić dziecko, że jego własny udział może przyczynić się do korekcji jego postawy.

Zasada aktywności

Dzięki aktywnemu udziałowi dziecka w procesie korekcji wady postawy, oddziaływanie ćwiczeń będzie skuteczniejsze. Przyczyni się ono także do kształtowania osobowości dziecka. Zrozumienia ważności jego partnerskiej współpracy. Często brak aktywności dzieci podczas zajęć gimnastyki korekcyjnej jest wynikiem nieuświadomienia dziecku, jak duże ma ona znaczenie w osiągnięciu poprawy postawy.

Zasada poglądowości

Ma ona szczególne zastosowanie w nauczaniu ćwiczeń korekcyjnych. Polega na:

- pokazie ćwiczenia przez prowadzącego lub dobrze ćwiczącego ucznia, z jednoczesnym omówieniem ćwiczenia, zwracając szczególną uwagę na elementy korekcji.- dbając o poprawność wykonywania ćwiczeń korekcyjnych wykorzystujemy pomoce dydaktyczne tj. lustra, plansze itp.

Zasada systematyczności

W procesie korygowania wady postawy należy wdrażać dzieci do systematycznego udziału w zajęciach grupowych, wykonywania ćwiczeń indywidualnych, zaleceń i przeciwwskazań. Jest to szczególnie trudne, gdyż proces korygowania jest na ogół żmudny i długotrwały.

Zasada przystępności

Wymaga ona od prowadzącego dostosowania wszelkich metod i form pracy do rozwoju psychomotorycznego dziecka. W gimnastyce korekcyjnej szczególnie ważne jest tworzenie grup jednorodnych pod względem płci i wskazanym, aby były one zbliżone wiekowo. Ćwiczenia nie powinny przekraczać możliwości sprawnościowych dzieci i wydolności organizmu. Zbyt trudne zadania uniemożliwiają prawidłowość wykonania ćwiczenia, co w korektywie jest warunkiem niezbędnym a także zniechęcają dzieci.

Zasada trwałości

Mając na uwadze długotrwałość utrzymania ćwiczeń korekcyjnych niezbędnym jest zwrócenie uwagi na wypracowanie i utrwalenie nawyku poprawnej postawy. Obok kształtowania poprawnej sylwetki kształtujemy jakże istotny aspekt osobowości dziecka. On to decydować będzie o utrzymaniu nawyku poprawnej postawy.

Metody nauczania ruchu

Metoda zabawowo-naśladowcza

Metoda zabawowo-naśladowcza polega na naśladowaniu przez dziecko znanych mu czynności ludzi, zwierząt czy zjawisk przyrody. Prowadzący nawiązać powinien do utrwalonych u dziecka przeżyć - jest to warunkiem prawidłowo wykonanego ruchu, wyzwala również fantazję, inicjatywę dziecka. Zadaniem prowadzącego powinno być stopniowe objaśnianie i poprawianie ruchów. Mając na uwadze dużą ruchliwość, spontaniczność i zdolność do krótkotrwałego wysiłku u małych dzieci (5-7 lat), metoda ta sprawdza się w tym okresie szczególnie. Pozwala ona na stosowanie dużej ilości zabaw i gier a zatem zapewnia aktywność wszystkim uczestnikom w atrakcyjnej dla nich formie.

Metoda bezpośredniej celowości ruchu - zadaniowa

Metoda bezpośredniej celowości ruchu zwana też zadaniową, jest metodą pośrednią między wyżej opisaną zabawowo-naśladowczą a metodą ścisłą. Polega ona na racjonalnym połączeniu odpowiedniej pozycji wyjściowej i wykonywanego konkretnego zadania ruchowego najczęściej przy użyciu przyborów jak: piłki, szarfy, woreczki, krążki itp.

Zadanie, które ćwiczący powinien wykonać podczas zastosowania tej metody można podzielić na praktyczne, czyli wykonanie określonej czynności ruchowej oraz higieniczno - fizjologiczne, polegające na doskonaleniu funkcji organizmu dziecka.

Zadania ruchowe to wykonanie poleceń prowadzącego tj. „usiądź”, „wstań”, „ustaw się” itp. Przy doborze zadań należ pamiętać by miały one charakter korekcyjny, a nie pogłębiający wadę.

Metoda ścisła

Metoda ścisła - jest metodą od dawna stosowaną, tak u dzieci, młodzieży jak i u dorosłych. Ćwiczący ma za zadanie odwzorować ruch z pokazu lub słownego opisu ruchu. Stosuje się ją od prostych zadań prowadząc do opanowania nawyku ruchowego. Ćwiczenia prowadzone są na komendę lub w określonym rytmie (liczenie, rytm muzyczny), ćwiczone jednocześnie przez wszystkich. Prowadzącemu łatwiej jest wówczas uzyskać dokładność wykonywanych ruchów, tak istotną podczas prowadzenia ćwiczeń korekcyjnych.

Mimo wysuwania zarzutów przeciw stosowaniu metody ścisłej, takich jak: brak indywidualizacji, brak samokontroli, bezwzględnie wnosi ona wiele elementów korzystnych szczególnie w gimnastyce korekcyjnej.

Metoda ruchowej ekspresji twórczej

Metoda ruchowej ekspresji twórczej spopularyzowana została w Polsce przez Wacława Gniewkowskiego. Daje ona prowadzącemu możliwość wyboru zadań na lekcji. Do prowadzącego należy podanie dzieciom określonego zadania. Jak je natomiast wykonać, zależy od fantazji i pomysłowości dzieci. Sugerować należy, aby w lekcji gimnastyki korekcyjnej metodę tę stosować jedynie fragmentarycznie, np. przy muzyce, gdyż niezwykle trudnym pozostaje wyegzekwowanie poprawności wykonywanych ruchów. Dlatego też najbezpieczniej wykonywać ją w pracy z dziećmi, dość dobrze wyrobionym nawykiem utrzymywania prawidłowej postawy ciała w różnych warunkach.

Formy organizacji lekcji

Forma frontalna - gdzie wszyscy uczniowie w tym samym czasie wykonują to samo ćwiczenie. Zaletą jest duża intensywność ćwiczeń, jej dostępność i łatwość korygowania wykonywanych ćwiczeń przez prowadzącego.

Forma obwodowo - stacyjna, zwana też obwodem ćwiczebnym. W niej obowiązuje zasada wszechstronności i naprzemienności ćwiczeń. Stosując ją prowadzący ułatwia sobie korygowanie indywidualne. Biorąc jednak pod uwagę większą samodzielność dzieci podczas ćwiczeń, sugeruje się stosowanie jej po wyuczeniu poprawnego wykonywania ćwiczeń.

Forma z zadaniami dodatkowymi - zaletą jej jest ograniczenie „martwych punktów” w lekcji. W gimnastyce korekcyjnej doceniona powinna być jako dająca możliwość wprowadzenia ćwiczeń specjalnych, dla poszczególnych wad postawy.

Forma indywidualna - dziecko realizuje zadania indywidualnie. Traktować ją można jako przygotowanie do wykonania ćwiczeń domowych, czy też przed lekcjami otwartymi dla rodziców.

Inne formy, to wprowadzenie współzawodnictwa - z akcentem na „kto poprawniej” a nie „kto szybciej”, a także wprowadzenie rytmu czy muzyki - tak bardzo lubianej szczególnie przez dziewczęta.

Metody wychowawcze:

1. Metoda wpływu osobistego (przykład osobisty
nauczyciela)

2. Metoda wpływu sytuacyjnego (nagradzanie wychowawcze, instruowanie w odpowiedniej sytuacji)

3. Metoda wpływu społecznego (cele dla całego zespołu, normy, zasady współzawodnictwa w grupie)

4. Metoda kierowania samowychowaniem (poznanie siebie, samoocena, działanie samowychowawcze)


Wyszukiwarka