04 - Stechiometria, chemia, matura podstawowa


Kurs przygotowawczy do egzaminu maturalnego z chemii

MODUŁ 4P

Stechiometria

poziom podstawowy

Liceum Ogólnokształcące i Liceum Profilowane w Resku

OBLICZENIA DOTYCZĄCE MOLA DROBIN SUBSTANCJI CHEMICZNEJ

Mol - stanowi porcję drobin (atomów, jonów, cząsteczek, cząstek elementarnych) każdej substancji chemicznej zawierającą 6,023 · 1023 drobin tej substancji

Liczba drobin zawarta w n molach substancji wynosi:

liczba drobin = N = n · 6,023 1023 drobin/mol

Gdzie n to liczba moli.

Liczba Avogadro - NA, to właśnie liczba 6,023 · 1023. Można zatem zapisać, że

N = n · NA

Przedstawiona zależność umożliwia obliczenie liczby moli drobin substancji, jeśli znana jest drobin tej substancji:

0x01 graphic

Przykład

Do spalenia 4 moli atomów glinu potrzeba 3 mole cząsteczek tlenu. Oblicz, ile:

a) atomów glinu, b)cząsteczek tlenu bierze udział w tej reakcji.

Rozwiązanie:

Dane: n1 = 4 mole atomów Al. n2 = 3 mole cząsteczek tlenu.

Szukane: liczba atomów Al. = NAl, liczba cząsteczek tlenu = NO2

  1. NAl = n1 · NA = 4 mol · 6,02 1023 atomów/mol = 24,08 · 1023 atomów glinu =

= 2,4 · 1024 atomów glinu

  1. NO2 = n2 · NA = 3 mol · 6,02 · 1032 cząsteczek/mol = 18,06 · 1023 cząsteczek =

= 1,8 · 1024 cząsteczek tlenu

Odpowiedź: W reakcji bierze udział 2,4 · 1024 atomów glinu i 1,8 · 1024 cząsteczek tlenu.

Zadania:

  1. W pewnej reakcji chemicznej wzięło udział 1,5 mola cząsteczek substancji. Oblicz, jaka liczba cząsteczek tej substancji wzięła udział w reakcji.

  1. Pewna ilość substancji zawiera 1,505 · 1023 cząsteczek. Oblicz, jaką część mola tej substancji stanowi wymieniona liczba cząsteczek.

  1. W wyniku spalenia 1 mola węglowodoru powstały 3 mole CO2 i 4 mole H2O. Oblicz sumaryczną liczbę cząsteczek otrzymanych w tej reakcji.

  1. W pewnej reakcji otrzymano 0,75 mola amoniaku NH3. Oblicz, ile atomów azotu i ile atomów wodoru zawiera te 0,75 mola NH3.

  1. 1 mol atomów siarki ma masę 32 g. Jaką masę ma pojedynczy atom siarki?

  1. Jeden gram to jeden mol jednostek masy atomowej [ NA · 1 u = 1 g]. Oblicz na tej podstawie , ile gramów i ile kilogramów ma jednostka masy atomowej.

OBLICZENIA DOTYCZĄCE MASY MOLOWEJ SUBSTANCJI

M = n · Mmol, [g], gdzie

m - masa substancji, [g]

n - liczba moli substancji, [mol]

Mmol - masa molowa, [g/mol]

Przykład:

Oblicz mase molową substancji, której 3,01 · 1023 cząsteczek ma masę równą 22 g.

Dane: m = 22 g N = 3,01 · 1023 drobin

Szukane: Mmol = ?

  1. Obliczamy liczbę moli: 0x01 graphic

  2. Obliczamy masę molowa: 0x01 graphic

Odpowiedź: Masa molowa tej substancji wynosi 44 g/mol.

Zadania:

  1. Oblicz masę 3,5 mola cząsteczek substancji chemicznej o wzorze

C6 H12O6.

  1. Oblicz, jaką część mola cząsteczek substancji o wzorze C3H8O3 stanowi 9,2 g tej substancji.

  1. Oblicz, jaką masę molową ma substancja, skoro masa 9,8 g stanowi 0,1 mola cząsteczek tej substancji.

  1. W reakcji wzięło udział 8 g cząsteczek tlenu. Oblicz, ile to

    1. moli cząsteczek tlenu,

    2. atomów tlenu.

  1. Każdy atom miedzi posiada 2 elektrony swobodne, biorące udział w przewodzeniu prądu elektrycznego. Oblicz, ile elektronów swobodnych znajduje się w przewodzie miedzianym o masie 100 g.

6. Ile atomów sodu znajduje się w próbce węglanu sodu Na2CO3 o masie m = 10,6 g.

OBLICZENIA DOTYCZĄCE OBJĘTOŚCI MOLOWEJ

Vmol = 22,4 0x01 graphic

0x01 graphic
, mol

n - liczba moli drobin, [mol]

V - objętość substancji gazowej, [dm3]

Vmol - objętość molowa [dm3/mol]

0x01 graphic
[g]

Przykład:

Oblicz, jaką objętość zajmują w warunkach normalnych 64 g metanu.

Dane: m = 64 g Mmol = 16 g/mol Vmol = 22,4 dm3/mol

Szukane: V

Rozwiązanie: 0x01 graphic

Odpowiedź: 64 g metanu zajmują objętość 89,6 dm3.

Zadania:

  1. Oblicz, jaką liczbę moli cząsteczek tlenu (O2) zawiera butla mieszcząca 44,8 dm3 tego gazu w warunkach normalnych.

  2. Oblicz, jaką objętość w warunkach normalnych zajmuje 2,5 mola cząsteczek ozonu (O­3).

  3. Oblicz masę odmierzonej w warunkach normalnych objętości 100 dm3 tlenku węgla(IV).

  4. Jaką objętość zajmie w warunkach normalnych 85 g amoniaku NH3?

  5. Ile cząsteczek tlenku węgla(II) zawiera pojemnik o objętości 5 m3 zmierzonych w warunkach normalnych?

  1. W pewnej reakcji otrzymano 5,6 dm3 chloru w warunkach normalnych. Jaka była masa otrzymanego chloru?

OBLICZENIA NA PODSTAWIE WZORÓW CHEMICZNYCH