MIKROEKONOMIA - wykład 2
Dolna granica produkcji dóbr konsumpcyjnych
Dolna granica produkcji dóbr konsumpcyjnych to taka jej wielkość, która pozwoli na zaspokojenie potrzeb ludności przynajmniej na poziomie dotychczasowym. Granica ta jednocześnie wyznacza górną granicą inwestycji, natomiast dolna granica produkcji dóbr inwestycyjnych oparta jest na potrzebach gospodarki w zakresie reprodukcji i powiększania majątku produkcyjnego. Powyższe zależności można rozpatrywać w krótkim i długim okresie czasu. W krótkim okresie czasu wzrost produkcji dóbr konsumpcyjnych wywoła zadowolenie społeczne, ale w efekcie gospodarka nie posiada perspektyw większego rozwoju. Natomiast wyrzeczenia w konsumpcji bieżącej spowodują w perspektywie wzrost gospodarczy, ale także niezadowolenie społeczne.
Metody przesuwania krzywej możliwości produkcyjnej:
Specjalizacja pracy, czyli wprowadzenie racjonalnego podziału zadań między uczestników procesu produkcyjnego
Rozkładanie kosztów - w celu uniknięcia zbędnego ryzyka bądź obciążenia finansowego w przedsięwzięciach wymagających dużego zaangażowania kapitałowego w gospodarce rynkowej, stwarza się różnego rodzaju struktury organizacyjno - prawne (spółki akcyjne)
Substytucja zasobów - stałe poszukiwanie możliwości zastępowania zasobów cennych czyli rzadkich poprzez inne
Korzyści skali produkcji - polega to na obniżeniu kosztów jednostkowych w wyniku zwiększenia wielkości produkcji
Ułatwienia handlowe zwiększające możliwości specjalizacji oraz możliwości skali działania
Integracja międzynarodowa - wzrost możliwości efektywnego wykorzystania potencjału produkcyjnego w integrujących się krajach.
Przeczytać z podręcznika o modelu gospodarki rynkowej i przepływach.
Popyt, podaż i równowaga rynkowa
Na każdym rynku występują zjawiska, które wzajemnie na siebie oddziaływają. Do zjawisk tych należą:
popyt
podaż
cena
POPYT to zapotrzebowanie na określony produkt. Jest to to, co ludzie chcą nabyć
POPYT
potencjalny efektywny
popyt bez uwzględnienia ceny, zapotrzebowanie na określony produkt
jest on ważny dla producentów, gdyż informuje z uwzględnieniem możliwości finansowych
co ludzie chcieliby nabyć, a czego jeszcze nie ma (ceny i możliwości kapitałowych)
na rynku
Popyt to relacja między ceną danego dobra a jego ilością w danym czasie. Zależność ta jest odwrotnie proporcjonalna, tzn. ze wzrostem ceny popyt maleje.
Wykres krzywej popytu na jabłka
W trakcie analizy krzywej popytu mamy do czynienia z dwoma efektami:
Efekt dochodowy - polega na tym, że jeżeli cena danego dobra obniża się, a ceny innych dóbr pozostają ceteris paribus (przy założeniu że warunki są nie zmienione), to siła nabywcza konsumentów rośnie. Mogą oni:
a). kupić więcej danego dobra
b). zwiększa się ilość konsumentów danego dobra
c). konsumenci kupują więcej dóbr innego rodzaju
Efekt substytucyjny - jeżeli cena obniża się (ceteris paribus), to dobro staje się względnie tańsze i można nim zastąpić inne dobra relatywnie droższe.
Czy cena jest jedynym czynnikiem wpływającym na popyt ?
Czy rzeczywiście kupujemy to co tańsze, czy to co tanieje ?
Inne czynniki kształtujące popyt to:
dochody konsumentów
ceny innych dóbr
przewidywanie kształtowania się cen w przyszłości
ceny substytutów i dóbr komplementarnych
liczba konsumentów
gusty i preferencje
efekt snobizmu i naśladownictwa
ad.1
Generalnie wzrost dochodów powoduje wzrost popytu, ale zmienia się również struktura tego popytu - następuje wzrost popytu na towary lepszej jakości lub luksusowe a spada popyt na tzw. dobra pośrednie
ad.2
Wzrost cen jednych dóbr powoduje wzrost popytu na inne
ad.3
Przyspieszamy lub odkładamy zakup w czasie w zależności od tego, czego oczekujemy
ad.4
Substytuty - dobra wzajemnie się zastępujące (np. kawa i herbata). Wzrost ceny kawy powoduje wzrost popytu na herbatę. Dobra komplementarne to dobra uzupełniające się i powiązane wzajemnie (np. samochód i benzyna)
ad.5
Wzrost liczby nabywców w danym regionie kraju powoduje wzrost popytu, co w konsekwencji może prowadzić do wzrostu cen.
ad.7
Efekt naśladownictwa polega na tym, że konsumenci chcą podobnie mieszkać, ubierać się i wypoczywać, czyli zgłaszają popyt na podobne produkty. Efekt demonstracji polega na chęci wyróżnienia się spośród innych. Konsumenci chcą podkreślić swój prestiż bądź poziom zamożności za pomocą określonych wyrobów
1
3