KINEZYTERAPIA O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM

KINEZYTERAPIA O DZIAŁANIU MIEJSCOWYM

 ĆWICZENIA BIERNE

 zastosowanie:

- siła mięśniowa 0 i 1

- pacjenci akinetyczni (pozbawieni normalnej aktywności ruchowej)

- u pacjentów u których ruch czynny jest przeciwwskazaniem

 cele:

- zamiana ruchu biernego na czynny

- wzmożenie torowania proprioceptywnego

- wzmożenie torowania exteroceptywnego

- wzmożenia torowania ideomotorycznego

- poprawa trofiki tkanek miękkich objętych porażeniem

- zapobieganie odleżynom (poprawa trofiki, działanie pompy mięśniowej)

- utrzymanie fizjologicznych zakresów ruchu

- utrzymanie prawidłowej elastyczności i plastyczności mięsni, więzadeł i torebek

- zapobieganie procesom osteomalacji

 wskazania:

- porażenia i niedowłady mięśni zarówno wiotkie jak i spastyczne

- początkowy okres uruchomiania stawu po zabiegu operacyjnym

- stan po długotrwałym unieruchomieniu kończyny

- zła trofika tkanek miękkich (pacjenci nieprzytomni)

 przeciwwskazania:

- przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

 metodyka:

 pw. taka jak przy testowaniu danego ruchu na 0 i 1

 stabilizacja:

- stabilizacja odcinka bliższego, tak by ruch był wykonywany tylko w stawie ćwiczonym i nie był wspomagany przez sąsiednie stawy

- uzyskujemy ją poprzez odpowiednią pozycję ułożeniową lub pasy stabilizujące

 chwyt:

- musi być pewny, nie może jednak wywoływać u chorego dolegliwości bólowych

- zawsze dobieramy tak by nie ćwiczyć przez dwa stawy (np.: ćwicząc staw barkowy trzymamy powyżej stawu łokciowego a nie w okolicy stawy nadgarstkowego)

 zasady wykonywania ruchu:

- ruchy w stawach pacjenta wykonuje fizjoterapeuta

- płynnie we właściwej płaszczyźnie i wokół fizjologicznej osi stawu

- w pełnym fizjologicznym zakresie ruchu zgodnym z normą dla danego stawu

- w stawach bolesnych nie należy nigdy przekraczać granicy bólu

 liczba powtórzeń w jednej płaszczyźnie od 20 do30 razy w czasie jednego zabiegu

 ćwiczenia bierne wykonuje się 2-3 razy dziennie (im cięższy stan pacjenta tym częściej)

 tempo ćwiczeń wolne i rytmiczne

 ĆWICZENIA CZYNNO-BIERNE

 zastosowanie:

- wykonuje się przy sile mięśniowej 2,3,4 i 5

 cele:

- przerwanie błędnego koła bólu

 wskazania:

- stany po chirurgicznych zabiegach rekonstrukcyjnych głównie w obrębie narządu ruchu

- stany po unieruchomieniu w opatrunkach gipsowych

- choroby gośćcowe, reumatoidalne

- unieruchomienie kończyn za pomocą wyciągów

- stany atrofii tkankowej

- demineralizacj kości

- oparzenia większych części ciała

- inne zabiegi operacyjne nie koniecznie w obrębie narządu ruchu (np.: stan po mastektomii)

 przeciwwskazania:

- przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

- w sytuacji gdy pacjent nie może dokonać czynnego rozluźnienia (napięcia spastyczne)

 metodyka:

 pw. taka jak przy testowaniu danego ruchu na 0 i 1

 stabilizacja:

- stabilizacja odcinka bliższego, tak by ruch był wykonywany tylko w stawie ćwiczonym i nie był wspomagany przez sąsiednie stawy

- uzyskujemy ją poprzez odpowiednią pozycję ułożeniową lub pasy stabilizujące

 chwyt:

- musi być pewny, nie może jednak wywoływać u chorego dolegliwości bólowych

- zawsze dobieramy tak by nie ćwiczyć przez dwa stawy (np.: ćwicząc staw barkowy trzymamy powyżej stawu łokciowego a nie w okolicy stawy nadgarstkowego)

- chwyt musi gwarantować choremu dobre odciążenie, pacjenta musi zaufać terapeucie i dopiero wtedy będzie w stanie czynnie rozluźnić napięte grupy mięśniowe

 zasady wykonywania ruchu:

- ruchy w stawach pacjenta wykonuje fizjoterapeuta

- zadaniem pacjenta jest rozluźnienie nadmiernie napiętych mięśni

- ruch prowadzony w niepełnym zakresie, płynnie we właściwej płaszczyźnie i wokół fizjologicznej osi stawu

- ruch prowadzimy do granicy bólu a nawet lekko ją przekraczamy

 liczba powtórzeń indywidualna dla każdego pacjenta (optymalne jest 3-5 serii po 10 powtórzeń, przerwa między seriami 30s)

 w czasie przerwy między seriami wykonywać należy masaż, potrząsania, wibracje

 ćwiczenia czynno-bierne powinny być wykonywane3-5 razy dziennie

 tempo ćwiczeń bardzo wolne i rytmiczne pozwalające pacjentowi na koncentrację i rozluźnienie

 przez cały czas trwania ćwiczeń fizjoterapeuta musi mieć kontakt wzrokowy z pacjentem

 ĆWICZENIA SMOWSPOMAGANE

 zastosowanie:

- u osób przewlekle chorych u których proces patologiczny spowodował nieodwracalne zmiany

- jako rozgrzewka przed innymi zabiegami kinezyterapeutycznymi

 cele:

- zwiększenie zakresu ruchu w stawach

- uzyskanie rozluźnienia nadmiernie napiętych mięśni

- poprawa trofiki tkanek przez zwiększenie działania pompy mięśniowej

- zapobieganie niekorzystnym zmianom wynikającym z akinezji

 wskazania:

- ograniczenie zakresu ruchu w stawach

- przygotowanie do redresji wykonywanych przy współudziale fizjoterapeuty

- przygotowanie do ćwiczeń czynnych wolnych

 przeciwwskazania:

- przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

 metodyka:

 ćwiczenia kombinowane

 dla chorych części ciała jest to działanie o charakterze biernym (siła mięśniowa 0 i 1), natomiast dla zdrowych części ciała są to ćwiczenia czynne, często oporowe.

 ćwiczenia samowspomagane najdogodniej jest wykonywać w UGUL -u

 zasady mocowania systemu bloczkowego:

- bloczek kierunkowy zawieszamy na pożądanej wysokości

- pozycja wyjściowa i odpowiednie zamocowanie bloczka pozwala na przebieg ruchu we właściwej płaszczyźnie

 zasady wykonywania ruchu:

- na ćwiczona kończynę zakłada się podwieszkę połączoną z linką, która biegnie przez bloczek kierunkowy, drugi jej koniec zakładany jest na zdrową kończynę

- pacjent wykonując ruch jedna kończyna wspomaga wykonanie ruchu w stawach drugiej kończyny

- jest to rodzaj redresji którą chory sam wykonuje

- fizjoterapeuta kontroluje czy ruch wykonywany jest płynnie we właściwej płaszczyźnie, wokół fizjologicznej osi stawu

- przy osłabieniu siły mięśniowej nie dopuszczamy do pełnego zmęczenia

 ćwiczenia samowspomagane mogą być również wykonywane za pomocą laski gimnastycznej

 liczba powtórzeń jednego ćwiczenia wynosi przeciętnie 30

 ćwiczenia samowspomagane wykonuje się 1 raz dziennie, kilka serii

 ĆWICZENIA CZYNNE W ODCIĄŻENIU

 zastosowanie:

- w odniesieniu do tych grup mięśniowych, których siła oscyluje od -2 do +2

 cele:

- przeciwdziałanie zanikom mięśniowym

- uzyskanie przyrostu siły mięśniowej do wartości umożliwiających swobodne poruszanie kończyną lub jej częścią (doprowadzenie jej do poziomu na 3 wg. Lowetta)

- utrzymanie fizjologicznego zakresu ruchów w stawach poprzez systematyczne odżywianie chrząstki stawowej

- umożliwienie wykonywania ruchu w stawach w pełnym zakresie , podtrzymując tym samym prawidłową dotychczasową elastyczność mięśni zawiadujących danym stawem, więzadeł i innych struktur

 wskazania:

- zaniki i znaczne osłabienie siły mięśniowej

- niepełny zrost kostny

- zmiany zwyrodnieniowe stawów

- ograniczenia ruchomości w stawach

- stany po unieruchomieniu

- zespoły bólowe w obrębie aparatu ruchu

 przeciwwskazania:

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

 metodyka:

 pw. taka jak przy testowaniu danego ruchu na 2

 odciążenie uzyskuje się poprzez: podwieszenie ćwiczonej kończyny, zmniejszenie tarcia o podłoże, zanurzenie chorego w wodzie, podtrzymywanie ćwiczonej kończyny rękami fizjoterapeuty

 podwieszenie ćwiczonej kończyny

1. podwieszenie osiowe

- punkt zawieszenia ćwiczonej kończyny znajduje się prostopadle nad osią ruchu

- podwieszki zakładamy tak, aby ćwiczona kończyna była w pełni odciążona

- ruch powinien się zaczynać od momentu bezwładności kończyny, tzn. że po każdym wykonaniu ruchu kończyna pozostaje przez chwilę w pozycji wyjściowej

2. podwieszenie pozaosiowe

 zmniejszenie tarcia o podłoże

- uzyskuje się poprzez:

- wytalkowanie gładkiej powierzchni, po której odbywa się ruch

- podłożenie pod ćwiczoną kończynę sukna lub krążków z waty

- przymocowanie wrotek do ćwiczonej kończyny

 zanurzenie chorego w wodzie

- stwarza najlepsze warunki dla pracy słabych mięśni

- środowisko wodne powoduje:

- odciążenie

- rozluźnienie

- umożliwia wykorzystanie siły unoszącej ciało dla wspomagania ruchów

 podtrzymywanie ćwiczonej kończyny przez fizjoterapeutę

- fizjoterapeuta podtrzymuje ćwiczony odcinek ciała podczas ruchu

- sposób ten stwarza możliwość wspomagania lub utrudniania ruchu

 stabilizacja:

- stabilizacja odcinka bliższego, tak by ruch był wykonywany tylko w stawie ćwiczonym i nie był wspomagany przez sąsiednie stawy

- uzyskujemy ją poprzez odpowiednią pozycję ułożeniową lub pasy stabilizujące

 zasady wykonywania ruchu:

- pacjent wykonuje ruch samodzielnie w warunkach odciążenia

- ruch prowadzony jest płynnie we właściwej płaszczyźnie, wokół fizjologicznej osi stawu i w pełnym fizjologicznym zakresie ruchu zgodnym z normą dla danego stawu

- w stawach bolesnych nie należy nigdy przekraczać granicy bólu

 czas trwania serii 5-15 minut (bez bólu)

 ćwiczenia czynne w odciążeniu wykonuje się 1 razy dziennie

 raz w tygodniu wykonujemy pomiar zakresu ruchomości i siły mięśniowej

 tempo ćwiczeń zależy od aktualnej siły mięśni

 ĆWICZENIA CZYNNE WOLNE

 zastosowanie:

- przy sile mięśniowej na 3

 cele:

- zwiększenie siły i wytrzymałości przede wszystkim określonej grupy mięśniowej

- utrzymanie i zwiększenie zakresów ruchu w stawach

- poprawa koordynacji ruchowej

 wskazania:

- osłabienie siły mięśniowej (minimum 3)

- ograniczenia zakresu ruchomości

- wzmożone spoczynkowe napięcie mięśni

- zaburzenia koordynacji nerwowo-mięśniowej

 przeciwwskazania:

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

 metodyka:

 pw. taka jak przy testowaniu danego ruchu na 3

 choremu należy dokładnie objaśnić sposób wykonania ruchu i pozycję wyjściową

 zaczynamy od ćwiczeń łatwych i prostych w pozycjach izolowanych

 po ich opanowaniu i poprawie siły mięśniowej przechodzimy do ćwiczeń trudniejszych, bardziej złożonych

 zasady wykonywania ruchu:

- ruchy płynny i rytmiczny (tylko wtedy pomaga w rozluźnieniu i poprawie koordynacji nerwowo-mięsniowej)

- ruch wykonywany we właściwej płaszczyźnie i wokół fizjologicznej osi stawu

 czas zależy od wydolności pacjenta

 stopniowo zwiększamy liczbę powtórzeń i tempo

 tempo ćwiczeń dostosowane do możliwości chorego

 przy ćwiczeniach tych nie używa się przyborów

 ĆWICZENIA CZYNNE Z OPOREM

 zastosowanie:

- przy sile mięśniowej na 4 i 5

 cele:

- uzyskanie przyrostu siły mięśniowej

- poprawa wytrzymałości mięśni

- zmniejszenie do minimum zaników mięśniowych, szczególnie powstałych w wyniku unieruchomienia

- zmniejszenie do minimum zaników mięśniowych, powstałych w następstwie procesów patologicznych

- opóźnienie występowania zaników mięśniowych

- uzyskanie kompensacyjnych przerostów siły

- uzyskiwanie przerzutów napięć kontralateralnych do części ciała znajdujących się czasowo w unieruchomieniu

- uzyskanie poprawy koordynacji nerwowo-mięśniowej

- zwiększanie sygnalizacji aferentnej w celu rozszerzenia pól pobudzenia w korze mózgu

 wskazania:

- osłabienie siły mięśniowej

- stany unieruchomienia (np.: opatrunek gipsowy)

 przeciwwskazania:

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

 metodyka:

 pw. zapewniająca wygodę i stabilizacje odcinka bliższego

 rytm i tempo zależne od tego, czy dążymy do uzyskania przyrostu siły czy zwiększenia wytrzymałości mięśni

- przyrost siły:

- stosuje się maksymalny opór do aktualnej siły mięśni

- liczba powtórzeń - niewielka

- tempo ćwiczeń - wolne

- zwiększenie wytrzymałości mięśni:

- znacznie mniejszy opór (około 50% aktualnego oporu maksymalnego)

- liczba powtórzeń - dużo większa

- tempo ćwiczeń - szybkie

 przed przystąpieniem do ćwiczeń czynnych z oporem określonej grupy mięśni należy ustalić wielkość aktualnego oporu i liczbę powtórzeń ruchów

- posłużyć się można wzorami opracowanymi przez różnych autorów jek: de Lorme i Watkins, McQueena

Metoda De Lorma i Watkinsa

- oparta na skurczu izotonicznym

1 seria - 50% maksymalnego ciężaru - 10 powtórzeń

2 seria - 75% maksymalnego ciężaru - 10 powtórzeń

3 seria - 100% maksymalnego ciężaru - 10 powtórzeń

- czas przerwy między seriami - około 2 minut

- liczba dni treningowych w tygodniu - 4

- wielkość maksymalnego ciężaru określa się co tydzień

Metoda McQueena

- metoda obciążeń submaksymalnych

- 4 serie po 10 powtórzeń z obciążeniem submaksymalnym umożliwiające wykonanie wszystkich powtórzeń w pełnym zakresie

- jeżeli pacjent jednorazowo pokonuje opór 10 kg to powinien wykonać 10 powtórzeń z obciążeniem 9 kg (90%)

- po wykonaniu skurczu należy wyraźnie zaznaczyć wykonanie ruchu w pełnym zakresie utrzymując położenie przez 2-3 s.

- czas przerwy między seriami - około 2 minut

- ilość dni treningowych w tygodniu - 3

Metoda Hettingera-Müllera

- oparta na skurczu izometrycznym (tzw. krótkie ćwiczenia izometryczne)

- 1 seria z 10 powtórzeniami z obciążeniem submaksymalnym (90%)

- może wzrosnąć do 3 razy dziennie

- czas trwania napięcia 5-6 s

- każde napięcie w serii musi być poprzedzone pełnym rozciągnięciem mięśni

- czas przerwy między napięciami od 5 do 10 s

- ilość dni treningowych w tygodniu - 5

 dozowanie oporu:

- ręce terapeuty

- zestawy ciężarkowo-bloczkowe (opór przyłożony tak by w czasie ruchu w ½ jego zakresu linka łącząca mankiet z bloczkiem kierunkowym przebiegała pod kątem prostym)

- ciężary nie podłączone do bloczków (piłki lekarskie, woreczki itp.)

- sprężyny

- substancje elastyczne i dające się modelować (gąbki, piłeczki gumowe itp.)

- środowisko wodne

 Planując rodzaj ćwiczeń z oporem należy uwzględnić wiek chorego oraz stan jego ogólnej wydolności fizycznej. Jest to uzasadnione zmniejszaniem się elastyczności tkanek oraz wydolnością narządów krążenia i oddechowego z biegiem lat.

 ĆWICZENIA PROWADZONE

 zastosowanie:

- przy sile mięśniowej zmiennej w zależności od sektora zakresu ruchu

 cele:

- wzmacnianie mięśni poprzez umożliwienie im pracy, której nie mogły by wykonywać bez pomocy

- odtwarzanie i utrwalanie w pamięci wzorców ruchowych

 wskazania:

- osłabienie siły mięśniowej

 przeciwwskazania:

- przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie skurczowe powyżej 160 rozkurczowe powyżej 100

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)

 metodyka:

 pw. taka jak przy wykonywaniu testu Lowetta

 stabilizacja:

- stabilizacja odcinka bliższego, tak by ruch był wykonywany tylko w stawie ćwiczonym i nie był wspomagany przez sąsiednie stawy

- uzyskujemy ją poprzez odpowiednią pozycję ułożeniową lub pasy stabilizujące

 chwyt:

- musi być pewny, nie może jednak wywoływać u chorego dolegliwości bólowych

- powinien się charakteryzować dużą powierzchnią styku pomiędzy ręką terapeuty a ćwiczoną częścią ciała

- zawsze dobieramy tak by nie ćwiczyć przez dwa stawy (np.: ćwicząc staw barkowy trzymamy powyżej stawu łokciowego a nie w okolicy stawy nadgarstkowego)

 zasady wykonywania ruchu:

- choremu trzeba dokładnie wyjaśnić ruch który ma on wykonywać

- siła wspomagająca powinna być tak dawkowana, aby umożliwiła wykonanie ruchu, a nie zastępowała pracy ćwiczonych mięśni

- ćwiczone mięśnie musza maksymalnie pracować aby nastąpił przyrost ich siły

- fizjoterapeuta prowadzi ruch w całym jego zakresie tak, że największe wspomaganie jest w początkowej fazie ruchu (pokonanie bezwładności) i w końcowej jego fazie (pokonanie oporu mięśni antagonistów)

- przed rozpoczęciem ruchu należy rozciągnąć mięśnie (sprzyja to uzyskaniu silniejszego ich skurczu)

- kontrolujemy by pacjent wykonywał ruch płynnie we właściwej płaszczyźnie, wokół fizjologicznej osi stawu oraz w pełnym fizjologicznym zakresie ruchu zgodnym z normą dla danego stawu

 stosujemy się do zasady nie doprowadzenia do pełnego zmęczenia ćwiczonego zespołu dynamicznego

 ćwiczenia prowadzone wykonuje się 1-2 razy dziennie

 liczba powtórzeń oraz tempo ćwiczeń zależą od aktualnej siły mięśni

 ĆWICZENIA REDRESYJNE

 zastosowanie:

- przykurcze tkanek miękkich

 cele:

- zniesienie ograniczenia zakresu ruchów w stawie spowodowanego przykurczem tkanek miękkich

- uzyskanie pełnej biernej ruchomości w stawie

 wskazania:

- ograniczenia ruchomości stawu na skutek przykurczu tkanek miękkich

 przeciwwskazania:

- przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie skurczowe powyżej 160 rozkurczowe powyżej 100

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego

- znaczne odwapnienie kości

- morfologiczne zmiany w kościach

- ograniczenie ruchomości stawu łokciowego powstałe na skutek złamania w obrębie stawu

- wówczas gdy przywrócenie prawidłowego zakresu ruchu w stawie można uzyskać poprzez ćwiczenia czynne wolne, ćwiczenia czynne z oporem oraz stałe posługiwanie się chorą kończyną przy wykonywaniu codziennych czynności

 metodyka:

 zasady wykonania ruchu:

- redresje wykonuje fizjoterapeuta rozciągając przykurczone tkanki miękkie siłą własnych mięśni

- konieczna jest stabilizacja odcinka bliższego stawu

- chwyt zwarty, pewny, kontakt ręki terapeuty z ćwiczoną częścią ciała powinien rozciągać się na jak największej powierzchni

- siłę należy dawkować indywidualnie, przekraczając granicę bólu i obserwując zachowanie chorego

 sytuacje niepokojące mogące występować po redresji i postępowanie:

- silny ból w czasie redresji - natychmiast przerwać i skontaktować się z lekarzem

- stanu zapalnego (miejscowego) - zaniechać redresji

- ból długotrwale się utrzymujący - zmniejszenie siły używanej przy redresji

 szczególna ostrożność przy redresji należy zachować u osób młodych przed zakończeniem wzrostu kośćca

 przy redresjach wykorzystuje się działanie dźwigni,

- im dłuższe ramie dźwigni, tym mniejszej siły trzeba użyć do wykonania pracy

- użycie zbyt długiej dźwigni i zbyt dużej siły może spowodować uszkodzenie stawu, a nawet złamanie kości

 przed rozpoczęciem redresji korzystnie działają:

- nagrzewania tkanek (lampa Solux, okłady parafinowe)

- blokady nowokainowe

- ćwiczenia czynne

- masaż

- przyczyniają się one do :

- lepszego ukrwienia tkanek

- rozluźnienia mięśni

- zmniejszenia bólu

- cel ten uzyskuje się również wykonując redresje w ciepłej wodzie

 w czasie redrsesji należy odciągać od siebie kości tworzące staw

 obciążenie należy dobierać stopniowo w zależności od masy ciała pacjenta, siły mięśni, wieku i stanu ogólnego

 po każdorazowym wykonaniu ruchu należy kończynę sprowadzić do pozycji wyjściowej (rozluźnienie mięśni)

 uzyskane w czasie redresji zwiększenie zakresu ruchu należy utrwalić za pomocą:

- odpowiedniego ułożenia chorego

- szyny stabilizującej

- wyciągów

 należy dążyć do czynnej współpracy chorego w czasie wykonywania redresji

 czas trwania redresji 20-30 minut

 nie należy dążyć do uzyskania znacznej poprawy w krótkim czasie

 WYCIĄGI REDRESYJNE

 zastosowanie:

- przykurcze tkanek miękkich

 cele:

- zniesienie ograniczenia zakresu ruchów w stawie spowodowanego przykurczem tkanek miękkich

- uzyskanie pełnej biernej ruchomości w stawie

 wskazania:

- ograniczenia ruchomości stawu na skutek przykurczu tkanek miękkich

 przeciwwskazania:

- przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- zła tolerancja na ból

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie skurczowe powyżej 160 rozkurczowe powyżej 100

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego

- znaczne odwapnienie kości

- morfologiczne zmiany w kościach

- zniszczenie powierzchni stawowych

- choroby z zaburzeniami metabolizmu

 metodyka:

 wyciąg należy poprzedzić wcześniejszym podaniem leków przeciwbólowych i rozluźniających napięcie mięśniowe, a zabiegi fizykalne można stosować w czasie wyciągu

 stabilizacja przy wyciągach redresyjnych wspomagana jest przez kontrwyciąg

- uniemożliwia on pacjentowi przesuwanie się po podłożu zgodnie z kierunkiem działania siły, w celu zmniejszenia jej działania

- często całe stanowisko wyciągowe ustawione jest w pozycji kontrwyciągowej, dotyczy to głównie działań w obrębie kończyn dolnych (stosowane raczej przy wyciągach odciążajacych) - pacjent ustawiony jest pod górę w stosunku do działającej siły wyciągu

 ciężar działający jako siła redresująca powinien oscylować w granicach 1/8 do 1/6 masy ciała pacjenta

- w przypadkach dużych stawów i silnej w ich okolicy masy mięśniowej można limit obciążeń przekraczać, kierując się

 przy ograniczeniach ruchomości w mniejszych stawach oraz w obrębie stawu łokciowego wyciągów redresyjnych nie stosujemy

 czas trwania wyciągu musi być dostatecznie długi, by działanie zabiegu mogło być skuteczne

- w początkowej fazie występuje odruchowe, niezależne od woli pacjenta, przeciwne działaniu wyciągu, mięśniowe napięcie obronne

- w momencie kiedy mm. ulegają zmęczeniu znika (około 15 -20 minut)

- dopiero potem zaczyna się właściwe działanie wyciągu

- optymalny czas trwania wyciągu - 30 minut

- praktycznym wskaźnikiem tego iż wyciąg zaczyna działać jest wystąpienie stosunkowo silnego bólu, należy wtedy doliczyć jeszcze około 10 - 15 minut i można minimalnie zmniejszyć obciążenie

 zdejmowanie wyciągu z redresowanej kończyny

- przed odczepieniem ciężaru ręką przyłożoną w miejscu przyłożenia siły na kończynie wspomóc działanie wyciągu i przytrzymać ją w kątowym ustawieniu, które osiągnięto dzięki wyciągowi

- po wyczepieniu ciężaru należy wolno przez około 30 s sprowadzać kończynę do pozycji pośredniej, stale rozluźniając te grupy mięśniowe, które były rozciągnięte

- zdejmowanie wyciągu nie może odbywać się szybko ponieważ wtedy odczucia bólowe przekraczają próg tolerancji bólowej pacjenta

 nie wolno wykonywać wyciągu redresyjnego bez zapoznania się ze zdjęciem rtg

 stosujemy max. do 20 zabiegów, po których wskazane jest rtg

 zabiegów nie wykonujemy u osób po 60 roku życia

 ĆWICZENIA IZOMETRYCZNE

 zastosowanie:

- osłabienie siły mięśniowej

 cele:

- przeciwdziałanie zanikom mięśniowym

- uzyskanie przyrosty masy i siły mięśni

- utrzymanie aktywności mięśni w obrębie unieruchomionych odcinków ciała

 wskazania:

- unieruchomienia

- proste zaniki mięśni

- przypadki w których ruch w stawach nie jest wskazany

 przeciwwskazania:

- brak

 metodyka:

 chorego trzeba nauczyć wykonywania skurczów izometrycznych mięśni

- chory uczy się łatwiej napinania mięśni najpierw kończyny zdrowej, potem równocześnie kończyny zdrowej i chorej, a w końcu napinani mięśni kończyny chorej

 przewidując konieczność unieruchomienia kończyny należy nauczyć chorego napinania mięśni przed założeniem unieruchomienia

 ćwiczenia izometryczne może chory wykonywać przy pomocy fizjoterapeuty lub sam

 czas trwania skurczu izometrycznego - około 5 sekund, czas odpoczynku pomiędzy kolejnymi skurczami - 10 sekund

- okres odpoczynku mięśnia po pracy statycznej mięśnia musi być dłuższy aby zapewnić dostateczne jego ukrwienie, które jest znacznie upośledzone w czasie skurczu izometrycznego. Liczba powtorzeń od 6 - 10.

 ĆWICZENIA SYNERGISTYCZNE

- w ćwiczeniach synergistycznych wykorzystuje się zjawisko tzw.: promieniowania ruchowego

- istotną cechą tej metody jest wg. M.Weissa „wykorzystanie zjawisk współdziałania mięśni w stale zmieniających się układach symergistycznych pod wpływem odpowiednio dobranych ruchów z określonym oporem i dozowaną pozycją

 cele:

- uzyskanie na drodze skrzyżowania odruchu fizjologicznego lub na drodze pobudzenia zespołów dynamicznych, napięcia izometrycznego mięśni

 wskazania:

- unieruchomienie kończyny całkowite lub częściowe w opatrunku gipsowym

- ćwiczenie przeszczepionych mięśni

 przeciwwskazania:

- niewydolność krążenia

- niewydolność układu oddechowego

- zły ogólny stan pacjenta

- wysoka temperatura ciała

 metodyka:

 synergia:

- współdziałanie wielu czynników ,skuteczniejsze od sumy ich oddzielnych działań

- współdziałanie niekiedy bardzo odległych mięśni w celu stabilizacji odcinka bliższego

- polega na wzajemnie zmieniającym się stosunku napięcia antagonistów i agonistów podczas ruchu

- nie jest wartością stałą i zmienia się w zależności od wielu czynników tj: wiek, sprawność, choroba

 m. agonistyczne:

- mięśnie bezpośrednio odpowiedzialne za ruch

 m.antagonistyczne:

- mięśnie przeciwdziałające agonistom, odpowiedzialne za rozluźnienie

 zasady wykonania ruchu:

- żeby doszło do ruchu musi nastąpić skurcz agonistów przy jednoczesnym rozluźnieniu antagonistów

- rozluźnienie to następuje na drodze odruchowej

 synergizmy bezwzględne:

- wrodzone, utrwalone w procesie filogenezy reakcje neuromięśniowe występujące w mniejszym lub większym nasileniu u każdego osobnika

- najbardziej znane:

1. KOŃCZYNA DOLNA

- wyprost stopy z oporem powoduje napięcie mięśnia czworogłowego uda

2. KOŃCZYNA GÓRNA

- zgięcie grzbietowe w stawie promieniowo-nadgarstkowym powoduje w pozycji nawróconej napięcie mięśnia trójgłowego

- zgięcie dłoniowe w stawie promieniowo-nadgarstkowym powoduje w pozycji odwróconej napięcie mięśnia dwugłowego

3. TUŁÓW

- uniesienie głowy w płaszczyźnie strzałkowej leżąc tyłem, powoduje napięcie mięśnia prostego brzucha

- uniesienie głowy w pozycji leżenia przodem powoduje napięcie mięśni pośladkowych wielkich

- synergizmy bezwzględne są wykorzystywane do aktywizacji zespołów mięśniowych w tych częściach ciała, które znajdują się w unieruchomieniu

- zapobiegają narastaniu zaników mięśniowych z powodu bezruchu, ograniczeniom ruchomości oraz zaburzeniom troficznym

 synergizmy względne:

- tworzą się na bazie łuków odruchowych i są osobniczo odmienne

- określamy je na podstawie badania elektromiograficznego (powierzchniowe, igłowe)

- badania elektromiograficzne pozwalają określić, które ruchy wykonane z oporem w odległym stawie wywołują stan największego napięcia w interesującym nas zespole dynamicznym

- są nietrwałe i utrzymują się około 14 dni

- najczęściej powstające synergizmy względne:

1. MIĘSIEŃ CZWOROGŁOWY UDA

- zgięcie stawu biodrowego

- odwodzenie i przywodzenie w stawie biodrowym

- wyprost i zgiecie w stawie skokowym górnym

- przejście z siadu do leżenia i powrót

- rotacja wewnętrzna i zewnętrzna

2. NAPINACZ POWIĘZI SZEROKIEJ

- zgięcie i wyprost w stawie kolanowym

- zgięcie i wyprost w stawie skokowym górnym

- zgięcie i wyprost w stawie biodrowym

- leżenie przodem - skłon tułowia w tył

3. MIĘSIEŃ KRAWIECKI

- zgięcie w stawie biodrowym

- wyprost w stawie kolanowym

- odwodzenie i przywodzenie w stawie biodrowym

- zgięcie i wyprost w stawie skokowym górnym

4. MIĘŚNIE POŚLADKOWE

- zgięcie w stawie kolanowym

- leżenie przodem - skłon tułowia w tył

- przywiedzenie kończyny górnej

 warunki prawidlowego wykonani ćwiczeń synergistycznych

- ćwiczenia powinny obejmować możliwie największą liczbę zespołów dynamicznych, które maja odpowiadać za przerzut

- musza być wykonywane z max. oporami

- musza być wykonywane do pełnego zmęczenia

- ćwiczenia te prowadzimy minimum 4 razy dziennie

 ĆWICZENIA ODDECHOWE

 podstawowe pojęcia

 pojemność oddechowa

- objętość powietrza którą wdychamy do płuc przy spokojnym wdechu - 0,5 litra

 rezerwowa pojemność wdechowa

- przy maksymalnym wdechu wciągamy do płuc dodatkowo ponad pojemność oddechową około 1,5 - 2 litrów

 rezerwowa pojemność wydechowa

- dodatkowa ilość powietrza jaką możemy wydalić z płuc przy maksymalnym wydechu po zwykłym biernym wdechu - 1,5 litra

 pojemność życiowa

- największa ilość powietrza jaką możemy wydobyć z płuc po maksymalnym wdechu

- dorosły człowiek:

- mężczyzna - 5-6 litrów

- kobieta - 3,5 4 litrów

- wartość tą mierzymy za pomocą spirometrii

 spokojne oddychanie

- podczas spokojnego oddychania tylko około 2/3 powietrza oddechowego tj.:około 350 ml. wchodzi przy każdym wdechu do pęcherzyków płucnych

- reszta 1/3 tj.: około 150 ml pozostaje w drogach oddechowych i nie bierze udziału w procesie natleniania krwi (tzw. przestrzeń martwa)

 zastosowanie:

- należą do podstawowych ćwiczeń w kinezyterapii, ponieważ sprawność układu oddechowego ma decydujący wpływ na prawidłowe funkcjonowanie wszystkich układów naszego organizmu

- wchodzą w skład niemalże wszystkich programów usprawniania leczniczego

 cele:

 nauczenie prawidłowego oddychania

- umiejętność prawidłowego oddychania pożądana jest podczas wykonywania wszystkich ćwiczeń i czynności

- najczęściej spotykanym błędem jest zatrzymywanie oddechu i napinanie pomocniczych mięśni oddechowych podczas wykonywania ćwiczeń i czynności wymagających większego wysiłku oraz brak pełnego wydechu

- bezdech powoduje:

- wzrost ciśnienia

- spadek tętna

- utrudniony dopływ tlenu do narządów

 zwiększenie wydolności narządu oddechowego

- przed przystąpieniem do ćwiczeń oddechowych możemy przeprowadzić ocenę stanu i sprawności układu oddechowego

1. badanie kształtu klatki piersiowej i jej ruchomości

- na wysokości sutków u mężczyzn, pod biustem u kobiet

- maksymalny wydech, następnie maksymalny wdech

- różnica między I a II pomiarem powinna wynosić około 6 cm

2. badanie czynności oddychania

- tor oddychania i częstość oddechów na minutę (około 14 - 16)

3. badanie pojemności życiowej płuc i określenie czasu bezdechu po wdechu i wydechu

- mięśnie oddechowe można wzmocnić przez ćwiczenia

- elastyczna tkanka płucna wykazuje duże zdolności przystosowania się i pod wpływem ćwiczeń dochodzi do zwiększenia pojemności życiowej płuc oraz uruchomienia nieczynnych pęcherzyków płucnych

 uzyskanie prawidłowego rozwoju klatki piersiowej

- prawidłowe oddychanie oraz ćwiczenia wzmacniające układ oddechowy działają kształtująco na klatkę piersiową (przede wszystkim na prawidłowe jej wysklepienie, oraz zwiększenie osi przednio tylnej

- przy stałej lub zaburzonej czynności oddychania włączają się do akcji oddechowej pomocnicze mięśnie oddechowe (pochyłe, piersiowe, zębate)

- mięśnie te na skutek pracy o ruchach w tzw. półzakresie ulegają przykurczom, co w następstwie doprowadza do zniekształceń klatki piersiowej i całej postawy (barki wysunięte ku górze; klatka piersiowa wysunięta do przodu; zapadnięte, okrągłe plecy)

 wskazania:

- podczas wszystkich ćwiczeń leczniczych

- choroby układu oddechowego

- stan przed i po zabiegach chirurgicznych

 przeciwwskazania:

- ostry okres chorób narządu oddechowego i krążenia

 metodyka:

 przed rozpoczęciem ćwiczeń oddechowych należy nauczyć pacjenta prawidłowo oddychać

- najczęstszy błąd - wciąganie brzucha podczas głębokiego wdechu

- oddychanie torem brzusznym

- wdech - brzuch się uwypukla

- wydech - wciągamy brzuch

- oddychanie torem piersiowym

- wdech - klatka się uwypukla, brzuch pozostaje płaski

- wydech - klatka opada, brzuch pozostaje płaski

 wdech odbywa się zawsze przez nos a wydech przez usta

- wdech - dynamiczny przez nos

- wydech - 2-3 razy dłuższy, przez usta

 należy dążyć do rozluźnienia klatki piersiowej (masaż, sprężynowanie, ćwiczenia rozluźniające)

 czas trwania zależy od możliwości pacjenta i potrzeb danego schorzenia

- od 5 do 45 minut

- im krótszy czas spotkania tym częściej

- im starszy pacjent tym większą uwagę zwracamy na wydech

- im młodszy pacjent tym większą uwagę zwracamy na wdech

 maksymalna ilość powtórzeń w serii od 6 do 8 wdechów i wydechów (powyżej następuje zaburzenie składu gazowego krwi)

 ilość serii w zależności od możliwości pacjenta

 wpływ położenia ciała na mechanizm oddychania

1. leżenie tyłem

- utrudniona praca przepony

2. leżenie tyłem z ugiętymi nogami

- utrudniona praca przepony

- zwiększenie amplitudy ruchów klatki piersiowej

3. siad z pochylonym tułowiem

- utrudniona praca przepony

- zwiększona amplituda ruchów klatki piersiowej przy ustabilizowanych kończynach

4. leżenie na boku

- część klatki piersiowej przylegająca do podłoża jest częściowo wyłączona z akcji oddychania żebrowego

- zwiększa się zastępczo zakres ruchów żeber po stronie przeciwnej

- przepona po stronie podłoża charakteryzuje się dużą amplitudą ruchów ze względu na wysokie ustawienie

- wentylacja płuca po stronie podłoża jest nieco wyższa niż po stronie przeciwnej

5. stanie

- umożliwia pełną swobodę rozprężenia płuc we wszystkich kierunkach dzięki zniesieniu ucisków na klatkę piersiową i przeponę

6. skłon boczny tułowia

- zmniejsza amplitudę klatki piersiowej po stronie skłonu

- wzrasta zakres ruchu żeber po stronie przeciwnej oraz zwiększa się zakres ruchów przepony po tej stronie

 ĆWICZENIA RELAKSACYJNE

 zastosowanie:

- stany nadmiernego napięcia mięśniowego

- stany bólowe

- jako element wszelkich ćwiczeń leczniczych

 cele:

- możliwość świadomego i kontrolowanego zmniejszenia napięcia mięśni

 wskazania:

- przed rozpoczęciem i w trakcie wykonywania ćwiczeń leczniczych

 przeciwwskazania:

- brak

 metodyka:

 rozróżniamy ćwiczenia relaksacyjne o charakterze ogólnoustrojowym i miejscowym

 prowadzenie ćwiczeń relaksacyjnych niezależnie od wybranej metody wymaga:

- dobrania odpowiedniej pozycji wyjściowej

- rozluźnienie powinno następować od części obwodowych do części ksobnych

- staramy się wyregulować rytm oddechowy

- objęcie relaksacją całego ciała powinno wywoływać odczucie ciężkości i bezwładu

 przestrzegamy zasady doboru odpowiedniej pozycji wyjściowej dla konkretnego pacjenta

 włączamy ruchy kończyn o prostych koordynacyjnie torach oraz naprzemienne napięcia i rozluźnienia żądanych grup mięśniowych

 tempo ćwiczeń wolne, spokojne, nie zawierające gwałtownych przyspieszeń

 komendy podawane głosem ciepłym a zarazem sugestywnym z jasno sprecyzowanym rodzajem ruchu i sposobem jego wykonywania

 ćwiczenia najlepiej wykonywać poza łóżkiem chorego, wyłączając drażniące bodźce akustyczne i świetlne

 dobre efekty przynosi odpowiednio dobrana muzyka

 ubiór pacjenta powinien być lekki nie ograniczający ruchów

 po kilku sesjach prowadzonych przez fizjoterapeutę pacjent ćwiczenia może wykonywać samodzielnie

 przykłady pozycji relaksacyjnych

1. leżenie tyłem na twardym podłożu,

- kkg ustawione w niewielkim odwiedzeniu, stawy kolanowe ugięte

- naturalne krzywizny ciała podparte małymi poduszkami dają poczucie wygody

- pozwala to na pełne rozluźnienie mięśni

2. leżenie bokiem (np. prawym)

- kgl oraz kdl podparta i odciążona na poduszkach

- tułów ustawiony tak by nie powodować ucisku na okolicę serca

- głowa spoczywa na poduszce, nie może być uniesiona za wysoko

3. pełne podwieszenie ciała

- na podwieszkach, w leżeniu tyłem

- każdy odcinek ciała spoczywa na oddzielnej podwieszce

4. pozycja pól leżąc - pół siedząc

- głowa, okolica stawów kolanowych, stopy, i kkg podparte na poduszkach

- ułatwione jest w tej pozycji oddychanie torem piersiowym, ponieważ mniejsza masa uciska na okolicę pleców

- ruch przepony utrudniony przez opadanie trzewi

 ĆWICZENIA CZYNNOŚCI SAMOOBSŁUGOWYCH

 zastosowanie:

- u wszystkich chorych u których dysfunkcja ma charakter trwały

- są to przede wszystkim pacjenci neurologiczni

 cele:

- poprawa jakości życia poprzez maksymalną do osiągnięcia samodzielność

 wskazania:

- dysfunkcje o charakterze trwałym

 przeciwwskazania:

- brak

 metodyka:

 uczymy pacjenta wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego

 sprawdzenia dokonujemy za pomocą prostych testów

 oceniamy jego poziom sprawności pod katem potrzebnych mu życiowo ważnych czynności

 test czynnościowy powinien obejmować:

- lokomocja - informacje o sposobie i odległości, jaką potrafi pokonać pacjent

- chwyty - wykonywanie różnych chwytów z uwzględnieniem ich podziału

- higiena osobista

- spożywanie posiłków

- ubieranie się i rozbieranie

 ĆWICZENIA W ODCIĄŻENIU Z OPOREM

 zastosowanie:

- osłabienie siły mięśniowej wynoszacej od +2 do 3 a nawet +3

 cele:

- uzyskanie przyrostu siły mięśniowej osłabionych grup mięśniowych

- wzmożenie torowania proprioceptywnego

 wskazania:

- osłabienie siły mięśniowej

 przeciwwskazania:

- przypadki pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem (zrost po 3-4 miesiącach)

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych

- stany zapalne żył

- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich

- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)

- zła tolerancja na ból

- temperatura powyżej 38°

- ciśnienie skurczowe powyżej 160 rozkurczowe powyżej 100

- ogólny ciężki stan pacjenta

- stan po tomografii komputerowej z kontrastem

- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego

 metodyka:

 kończyna podwieszona tak jak przy ćwiczeniach czynnych w odciążeniu

 dodatkowo zakładamy mankiet do którego przymocowany jest system ciężarkowo-bloczkowy

 linka musi przebiegać w płaszczyźnie ruchu

 bloczek kierunkowy powinien być umieszczony tak aby w chwili wykonania ½ zakresu ruchu w stawie linka łącząca mankiet z bloczkiem kierunkowym przebiegała prostopadle do osi długiej ćwiczonego odcinka ciała

 opór narasta wówczas stopniowo osiągając maksimum w ½ zakresu ruchu, a następnie stopniowo maleje

 w stawach o bardzo obszernych zakresach ruchu dokonujemy podziału na dwa sektory ruchu, dobierając umiejscowienie bloczka oddzielnie dla każdego sektora

 stosujemy obciążenie mniejsze od masy kończyny

 tempo ćwiczeń zależy od aktualnej siły mięśni

- przy niewielkiej sile mięśni jest ono wolne

- w miarę przyrostu siły mięśni - szybsze

 PIONIZACJA I NAUKA CHODU

 u osób zdrowych przy zmianie pozycji poziomej na pionową obserwuje się przyspieszenie tętna i zmniejszenie amplitudy ciśnienia krwi od 5 - 25 mmHg (głównie na skutek spadku ciśnienia skurczowego)

 próba ortostatyczna u sportowców wykazuje, że różnica wskaźników ciśnienia i tętna przy wykonywanej próbie jest tym mniejsza im wyższy jest stopień wytrenowania

 dostosowanie układu krążenia do zmiany pozycji z leżącej na stojącą następuje na drodze odruchowej, głównie z receptorów łuku aorty i zatok szyjnych prawego przedsionka oraz narządów wewnętrznych (wątroba,śledziona)

- podczas unieruchomienia zdolność odruchowego wyrównywania przez układ krążenia zaburzeń wynikających ze zmiany pozycji ulega zanikowi, wynikają z tego różnorodne objawy:

- omdlenie

- osłabienie

- zaburzenia świadomości

- zaburzenia widzenia

- złe samopoczucie - uczucie słodkości w ustach

- nudności

- podczas pionizacji następuje bierne przemieszczanie się krwi do jamy brzusznej i kkd (zgodnie z działaniem siły grawitacji), co powoduje zmniejszenie się wypełnienia zatok serca i spadek ciśnienia tętniczego

 pionizacja umożliwia wyzwalanie bogatej sygnalizacji proprioceptywnej co wpływa na odruchowe napinanie mięśni w pozycji spionizowanej

 obserwacja chorych pionizowanych po okresie bezruchu pozwala stwierdzić, że jest to trening o znacznym obciążeniu fizycznym

- wynika to z:

- braku naturalnych odruchów regulujących postawę

- na skutek tego dochodzi do napinania w sposób nieskoordynowany odległych zespołów mięśniowych

- brak adaptacji w podstawowych układach fizologicznych

- ogromne emocje

 cele:

- stopniowe pobudzenie zdolności przystosowawczych ustroju do nowej pozycji pionowej

 wskazania

 przeciwwskazania

- stany po nakłuciu dolędźwiowym

 metodyka - pionizacja

 etapy pionizacji

1. uniesienie głowy

2. pozycja półsiedząca o różnym kącie nachylenia tułowia - podparty

3. siad płaski - podparty

4. pozycja półsiedząca lub siad płaski bez podparcia

5. siad ze spuszczonymi nogami - podparty

6. siad ze spuszczonymi nogami - bez podparcia

7. stanie przy łóżku - z podparciem / pełna pionizacja na stole pionizacyjnym*

8. stanie przy łóżku - bez podparcia

 pełna pionizacja na stole pionizacyjnym

 wskazania:

- stan po długotrwałym przebywaniu w łóżku\

- porażenie kkd

- trudności bądź niemożność pionizacji przyłóżkowej

- chory nieprzyto

Wyszukiwarka