Bank Centralny
Podstawowym celem działalności Narodowego Banku Polski jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP
Stabilny poziom cen??
Współcześnie banki centralne przez stabilność cen rozumieją inflację na tyle niską, aby nie wywierała ona negatywnego wpływu na inwestycje, oszczędności i inne ważne decyzje podejmowane przez uczestników życia gospodarczego.
Cel inflacyjny
2,5%
z symetrycznym przedziałem odchyleń o szerokości ± 1 punkt procentowy
CPI (Consumer Price Index)
Najpopularniejsza miara inflacji obliczana przez GUS jako średni wzrost cen towarów konsumpcyjnych ważony strukturą wydatków gospodarstw domowych
System wag CPI
Żywności i napoje bezalkoholowe 24,6%
Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe 5,6%
Odzież i obuwie 5,4%
Użytkowanie mieszkania i nośniki energii 19,4%
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie GD 5,3%
Zdrowie 4,9%
Transport 9,4%
Łączność 4,9%
Rekreacja i kultura 7,7%
Edukacja 1,2%
Restauracje i hotele 6,3%
Inne towary i usługi 5,3%
Przyczyny inflacji
Popytowa - łatwiejsza do opanowania
Kosztowa - trudniejsza do opanowania
Do zadań NBP należy także:
organizowanie rozliczeń pieniężnych;
prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi;
prowadzenie działalności dewizowej
w granicach określonych ustawami;prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa;
regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie;
kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego;
Organy NBP
Prezes NBP - powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta RP na 6-letnią kadencję
Rada Polityki Pieniężnej - składająca się
z 9 członków, których w równej liczbie powołuje Sejm, Senat oraz Prezydent;ustala corocznie założenia polityki pieniężnej
ustala wysokość stóp procentowych NBP;
ustala stopy rezerwy obowiązkowej banków
i wysokość jej oprocentowaniaustala zasady operacji otwartego rynku.
Stabilny poziom cen
INFLACJA - utrata wartości pieniądza w czasie
DEFLACJA - wzrost wartości pieniądza w czasie
Zmiana cen jest SKUTKIEM, nie przyczyną inflacji/deflacji
Co właściwie oznacza utrata albo wzrost wartości pieniądza??
Trochę historii
Wymiana barterowa
System jedno, później dwu-metalowy
Pieniądz papierowy wymienialny na złoto (system Bretton Woods)
Pieniądz symboliczny
Pieniądz elektroniczny
Instrumenty polityki monetarnej
Operacje otwartego rynku - regulacja bazy monetarnej
Podstawowe stopy procentowe NBP
Polityka rezerw obowiązkowych - ogranicza możliwość kreacji pieniądza przez banki komercyjne
Operacje depozytowo-kredytowe
Baza monetarna, a podaż pieniądza
Baza monetarna (zasób pieniądza wielkiej mocy) to łączna nominalna wartość wszystkich wyemitowanych banknotów
i monet (gotówka)
Podaż pieniądza zawiera dodatkowo pieniądz kredytowy wykreowany przez system bankowy
Operacje otwartego rynku
REPO (repurchase agreement) są to operacje warunkowego zakupu, które polegają na zakupie przez bank centralny od banków komercyjnych papierów wartościowych, zobowiązując je jednocześnie do odkupienia tych papierów po określonej cenie i w określonym terminie
REVERSE REPO - Polegają na tym, że bank centralny sprzedaje papiery wartościowe bankom komercyjnym, zobowiązując je do ich odsprzedaży po określonej cenie i w określonym terminie.
Operacje otwartego rynku
Operacje podstawowe są standardowo przeprowadzane
w sposób regularny (raz w tygodniu), z 7-dniowym
z reguły terminem zapadalności
Operacje dostrajające mogą zostać podjęte w celu ograniczenia wpływu zmian w warunkach płynnościowych
w sektorze bankowym na wysokość krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych.
Operacje strukturalne mogą zostać przeprowadzone
w celu długoterminowej zmiany struktury płynności
w sektorze bankowym.
Premia mennicza
Czyli na czym zarabia Narodowy Bank Polski
Zabezpieczenie operacji otwartego rynku
Obligacje komunalne
Obligacje EBI
Listy zastawne
Obligacje skarbowe
Impuls monetarny
Jak bank centralny może wpłynąć po pobudzenie gospodarki?
Podstawowe stopy procentowe NBP
Stopa referencyjna NBP określa rentowność podstawowych operacji otwartego rynku, wpływając jednocześnie na poziom krótkoterminowych rynkowych stóp
Stopa lombardowa NBP wyznacza koszt pozyskania pieniądza w NBP. Określa górny pułap wzrostu rynkowej stopy overnight.
Stopa depozytowa NBP wyznacza oprocentowanie depozytu w NBP. Określa dolne ograniczenie dla wahań rynkowej stopy overnight.
Podstawowe stopy procentowe NBP
Podstawowe stopy procentowe NBP
stopa referencyjna - 3,50 %
stopa lombardowa - 5,00 %
stopa depozytowa - 2,00 %
stopa redyskonta weksli - 3,75 %
Polityka rezerw obowiązkowych
Rezerwa obowiązkowa to odsetek depozytów jakie banki komercyjne są zobowiązane utrzymywać na rachunku banku centralnego
Mnożnik kreacji
Określa relację między bazą monetarną, a wielkością podaży pieniądza, a więc stopień w jakim system bankowy wykorzystuje możliwości kreacji pieniądza.
Rezerwy dobrowolne
Skoro rezerwa obowiązkowa ogranicza możliwość kreacji pieniądza, a co za tym idzie możliwości zarobkowania, w jakim celu BK utrzymują rezerwy dobrowolne??
Produkt Krajowy Brutto w 2008 roku w Polsce wyniósł 1 272 838,3 mln zł. Podaż pieniądza na dzień 30.12.2008 wyniosła 666 304,9 mln zł. Poziom cen wyniósł 1,42. Stopa rezerw obowiązkowych wynosi 3,5%. Ludność w gotówce (poza kasami banków) utrzymywała 90 812,3 mln zł. natomiast w bankach w formie depozytów złożono 569 427,6 mln zł. Banki komercyjne nie utrzymują rezerw dobrowolnych.
a. Ile wynosi baza monetarna?
b. Ile wynoszą rezerwy obowiązkowe banków (w zł) a ile rezerwy całkowite?
W roku 2009 PKB wzrósł o dzień urodzin [%] w stosunku do roku 2008
O ile należy zmienić bazę monetarną aby nie wystąpiło zjawisko inflacji ani deflacji?
Jakie działania Bank Centralny powinien podjąć w celu zmiany wielkości bazy monetarnej?
Instrumenty polityki monetarnej
Operacje otwartego rynku - regulacja bazy monetarnej
Podstawowe stopy procentowe NBP
stopa referencyjna - 3,50 %
stopa lombardowa - 5,00 %
stopa depozytowa - 2,00 %
stopa redyskonta weksli - 3,75 %
Polityka rezerw obowiązkowych - ogranicza możliwość kreacji pieniądza przez banki komercyjne
Wyszukiwarka