RESUSCYTACJA - Zanim przybędzie pogotowie ratunkowe działania niosące pomoc powinny być szybkie i odznaczające się logicznym myśleniem. Pierwsza pomoc przedmedyczna powinna polegać na: czynnościach ratujących życie, wezwaniu pogotowia ratunkowego, dalszej pierwszej pomocy przedmedycznej. Udzielając pomocy pracuje się według następujących zasad, zwanych resustytacją. - sprawdzenie drożności dróg oddechowych (z ang. Airway), - sprawdzenie czy poszkodowany oddycha (z ang. Breathing), - sprawdzenie czy zachowane jest krążenie krwi (z ang. Circulation). Udrażniając drogi oddechowe usunąć należy wszystko co mogłoby spowodować ich niedrożność. Najczęstszą przyczyną zablokowania dróg oddechowych u osób nieprzytomnych jest zapadnięcie się języka na tylną ścianę gardła. Należy wówczas odgiąć głowę do tyłu a żuchwę przesunąć do przodu i do góry - napina to szyję i unosi język. Niedrożność dróg oddechowych może być również spowodowana wymiocinami, piaskiem, wodorostami, protezą zębową i innymi czynnikami. W celu sprawdzenia przyczyny niedrożności do wnętrza jamy ustnej włożyć należy dwa palce (kciuk i palec wskazujący) i usunąć przeszkodę. Jeżeli poszkodowany po usunięciu blokady nadal nie oddycha to należy rozpocząć sztuczne oddychanie metodą usta - usta lub usta - nos. Kolejnym krokiem jest sprawdzenie czy poszkodowany ma zachowane krążenie krwi - odszukać należy tętno na tętnicy szyjnej lub udowej. Brak tętna świadczy o zatrzymaniu czynności serca, które należy uruchomić ponownie wykonując zewnętrzny masaż serca. Poszkodowanego ułożyć należy na czymś sztywnym najlepiej z nogami uniesionymi do góry i uklęknąć z jego prawej strony. Następnie trzeba wyszukać mostek i uciskać jego dolną połowę. Uciska się dłońmi, tzn. na nasadę jednej układamy drugą, palce spleść tak, aby nie dotykały klatki piersiowej.
Osoba ratująca musi mieć wyprostowane ramiona i opadać ciężarem własnego ciała na klatkę piersiową nieprzytomnego, która powinna ugiąć się o ok. 5 cm w dół, następnie zwolnić ucisk poprzez cofnięcie się, ale nie wolno odrywać rąk. Uciskać trzeba ok. 80 - 100 razy na minutę. Jeżeli pomocy udziela jedna osoba to musi pamiętać również o wykonywaniu oddychania usta - usta - tzn. 2 oddechy i 15 razy ucisnąć serce. Masaż serca i oddychanie metodą usta - usta prowadzić trzeba tak długo aż wróci tętno i samodzielny oddech. OMDLENIE - Charakterystyka Omdleniem nazywamy kilkuminutową utratę przytomności, która jest spowodowana zaburzeniami w ukrwieniu mózgu. Objawy - rozpoznanie Przyczyną omdleń może być głód, zła wiadomość, ból, strach. Przed omdleniem człowiek uskarża się na zawroty głowy, osłabienie, a ponadto poci się i blednie. Omdlenie najczęściej występuje w pozycji siedzącej lub stojącej; gdy człowiek położy się to może zapobiec omdleniu. W wyniku upadku na podłogę czy ziemię może dojść do urazów mechanicznych. Człowiek, który zemdlał jest nieprzytomny, ma bladą skórę pokrytą potem, tętno może być słabo wyczuwalne natomiast jest zachowane krążenie i oddychanie. Postępowanie przedmedyczne Człowieka, który zemdlał należy ułożyć na wznak, z nogami uniesionymi ku górze a głową poniżej tułowia - zapewnia to lepsze ukrwienie mózgu. Należy zapewnić również dostęp świeżego powietrza, rozluźnić uciskające części odzieży. Najczęściej te zabiegi wystarczają i zemdlony w krótkim czasie powinien odzyskać przytomność, jeżeli tak się nie dzieje to należy wezwać lekarza. Człowiek po odzyskaniu przytomności powinien chwilę poleżeć, wstać może dopiero, gdy ma poprawione samopoczucie i zaróżowioną twarz. Powinien również skonsultować się z lekarzem. Ewentualne skaleczenia należy opatrzyć.
PADACZKA - (napady kurczowe pochodzenia ośrodkowego) Padaczka jest występującym napadowo schorzeniem mózgowym. Padaczka Nie jest chorobą psychiczną ! Istnieje wiele rodzajów i stopni nasilenia padaczki, różniących się ciężkością i odstępami czasowymi napadów. Napady padaczkowe występują samoistnie i łączą się zwykle z utratą przytomności. Skala ciężkości napadów rozpoczyna się krótkotrwałą utratą świadomości, kończy zaś wielogodzinnymi atakami drgawek, obejmujących mięśnie całego ciała. Napady padaczkowe wiążą się z niekontrolowanymi wyładowaniami elektrycznymi w mózgu, których przyczyny nie zostały jeszcze dotychczas w pełni wyjaśnione. Występują częściej po przebytych urazach mózgu, w przypadkach guzów, lecz zdarzają się również niezależnie od wspomnianych zaburzeń. Ciężkie napady padaczkowe ( grand mal ) charakteryzują się nagłym "załamaniem" chorego, często z towarzyszeniem krzyku. Typowy jest początkowy bezdech i sinica. Kolejny okres drgawkowy rozpoczyna się zesztywnieniem, przechodzącym następnie w drgawki. Trwają one w sposób niekontrolowany przez kilka sekund, minut, lub nawet jeszcze dłużej. Inne objawy występujące podczas ataku to "piana na ustach", mimowolne moczenie się, rozszerzone źrenice i niemożność mówienia. Po okresie drgawek chory popada w głęboki sen, z którego trudno jest go wybudzić. Obok niebezpieczeństwa zachłyśnięcia choremu grożą ewentualne urazy, których może doznać przypadkowo padając na ziemię lub w wyniku nieskoordynowanych ruchów podczas napadu. Bywa, że chory przygryza sobie język lub wargi. Udzielając choremu pomocy pierwszym zadaniem jest zabezpieczenie go przed dodatkowymi urazami. Zaleca się usunąć z bezpośredniego otoczenia nieprzytomnego przedmioty, o które mógłby się uderzyć ( krzesła, stół ) lub zabezpieczyć je miękkimi ochraniaczami. Najlepiej przenieść pacjenta w bezpieczne dla niego miejsce.
Dla uchronienia go przed przygryzieniem języka można próbować wcisnąć mu między zęby zwiniętą chusteczkę lub bandaż gazowy. Gdy to tylko będzie możliwe, należy nieprzytomnego chorego, po skontrolowaniu oddechu, przekręcić na bok. Jeśli napady następują jeden po drugim to taki stan nazywamy stanem padaczkowym. Jest on bezpośrednio groźny dla życia pacjenta. Wezwany lekarz może przerwać farmakologicznie długo trwający napad drgawkowy. W żadnym wypadku nie wolno chorego w czasie ataku unieruchamiać siłą, gdyż może to być niebezpieczne zarówno dla niego samego, jak i dla osoby ratującej. UTRATA PRZYTOMNOŚCI - Przyczyną utraty przytomności jest uszkodzenie tych okolic mózgu, które zawiadują świadomością (np. niedobór tlenu, ucisk na drogi nerwowe, zaburzenia przemiany materii). Uszkodzenie może być odwracalne i świadomość powraca po pewnym czasie, często już nawet po kilku minutach. Czasami jednak powraca po kilku dniach, a nawet wielu tygodniach. Stan głębokiej utraty przytomności określa się również mianem śpiączki. Wówczas zniesione są reakcje na wszelkie bodźce, nawet bólowe. Przy utracie przytomności bywają wygaszone niektóre odruchy obronne jak np. kaszel i odruch połykowy. Odruchy obronne chronią organizm m in. przed zachłyśnięciem. Najniebezpieczniejsze jest wchłonięcie do drzewa oskrzelowego wymiocin. Groźne dla nieprzytomnego jest również zapadanie się języka, które może spowodować uduszenie się pacjenta. Przyczyny utraty przytomności. Uraz głowy. Niedostatek tlenu w mózgu. Zaburzenia przemiany materii - dotyczy przemiany glukozy oraz czynności nerek i wątroby. Zatrucia. Napady skurczowe pochodzenia mózgowego. Działanie Prądu elektrycznego. Udar mózgu. Nadmierne ochłodzenie. Działanie wysokiej temperatury. Postępowanie. Pierwszą rzeczą jest sprawdzenie, czy osoba nieprzytomna zachowała regularny oddech. Jeśli brak jest oddechu, należy natychmiast podjąć czynności reanimacyjne. Jeśli oddech jest zachowany, układa się poszkodowanego w pozycji "bezpiecznej".