1. RODZAJE PROCESÓW
Procesy możemy podzielić na kilka grup:
Procesy główne
Procesy pomocnicze
Procesy zarządzania
Procesy główne bezpośrednio komunikują się z klientem oraz odpowiadają za realizację wyrobu lub usługi. Przykładowo: obsługa zamówienia (przyjęcie i potwierdzenie realizacji zamówienia), projektowanie wyrobu, zakupy elementów, produkcja, sprzedaż. Na poniższym rysunku przykładowe procesy główne zaznaczono kolorem zielonym.
Procesy pomocnicze są wsparciem dla procesów głównych w ich właściwym funkcjonowaniu. Przykładowo: zarządzanie personelem (kadry, szkolenia itp) oraz utrzymanie ruchu (przeglądy maszyn, konserwacje, itp). Na poniższym rysunku przykładowe procesy pomocnicze zaznaczono kolorem żółtym.
Procesy zarządzania mają na celu monitorowanie funkcjonowania całej organizacji i podejmowanie odpowiednich działań w celu doskonalenia organizacji. Przykładowo: zarządzanie strategiczne (przegląd polityki i celów, przegląd zarządzania, ustalanie zasobów na poziomie zarządzania) oraz doskonalenie SZJ (zarządzanie auditami wewnętrznymi, działania korygujące i zapobiegawcze itp.). Przykładowe procesy zarządzania przedstawiono na poniższym rysunku kolorem niebieskim.
2. SCHARAKTERYZOWAĆ WŁAŚCICIELA PROCESÓW, ALBO OSOBĘ ZARZĄDZAJĄCA PROCESAMI / 2.WŁASCICIEL I JEGO ROLA
Określenie właścicieli procesów
Dla każdego zidentyfikowanego procesu należy określić osobę odpowiedzialną za jego nadzór i doskonalenie. Proszę pamiętać, że właściciel procesu powinien posiadać odpowiednie uprawnienia (władzę), aby mieć realny wpływ na doskonalenie procesu i wpływ na zasoby jakie są wymagane do prawidłowego funkcjonowania.
Właściciel procesu jest odpowiedzialny za:
Opracowanie i nadzorowanie dokumentacji w ramach swojego procesu
Określenie niezbędnych zapisów w swoim procesie
Analizę skuteczności procesu
Podejmowanie działań korygujących i zapobiegawczych
Zapewnienie, iż nadzór nad wyrobami niezgodnymi jest realizowany zgodnie z procedurą
3. SPOSOBY MAPOWANIA PROCESÓW
Mapowanie procesów polega na graficznym przedstawieniu funkcjonowania procesu lub zespołu procesów / operacji i ich wzajemnych powiązań. Do opisu poszczególnych elementów mapy procesu stosuje się odpowiednie symbole graficzne.
Mapowanie procesów:
Przyjazny dla użytkownika sposób opisu procesu pozwalający na lepsze zrozumienie zarówno specjalistom jak i osobom postronnym,
Symbole stosowane w mapie procesów są znane w wielu krajach co znakomicie ułatwia komunikację pomiędzy różnymi organizacjami z różnych stron świata,
Identyfikowanie kluczowych operacji w danym procesie oraz określenia niezbędnych wejść i wyjść w danej operacji,
Identyfikacja operacji zbędnych (nie przynoszących wartości dodanej) takich jak składowanie półproduktów pomiędzy operacjami, transport wewnętrzny itp.
Mapowanie procesów może być przydatne w niektórych problemach jakościowych gdzie ważne jest zrozumienie sekwencji poszczególnych operacji i identyfikacji operacji w której problem może występować.
4. W JAKI SPOSÓB MIERZYMY PROCESY
mierzenie procesów- jest szczególnym przejawem mierzenia skuteczności w realizacji celów. W opinii wielu fachowców, pomiar skuteczności ma olbrzymie znaczenie w funkcjonowaniu i rozwoju firmy, ponieważ:
synchronizuje cele firmy z celami cząstkowymi;
nadaje kierunek działaniom komórek organizacyjnych i pracowników;
ułatwia doskonalenie działań i procesów;
ułatwia delegowanie odpowiedzialności;
ułatwia kontrolę tego, co się w firmie dzieje.
Mierniki wykorzystywane do pomiaru wyników procesów:
wydajność procesu - za pomocą tych mierników będzie mierzona wydajność procesu, a więc ilości zasobów jakie zostały przekształcone w procesie w wyniki w określonej jednostce czasu.
rentowność procesu - za pomocą tych mierników będzie mierzona efektywność procesu, a więc wyniki jakie proces osiąga transformując nakłady w pożądane efekty.
terminowość procesu - za pomocą tych mierników określony będzie czas trwania poszczególnych działań w procesie
jakość procesu - za pomocą tych mierników będzie określony poziom jakości działań, które przekształcać będą nakłady w wyniki. Miary te określać również będą jakość nakładów na wejściu procesu oraz jakość rezultatów na wyjściu procesu.
1. CECHY PROCESU
Cechy procesu:
Proces - to zespół zorganizowanych czynności w wyniku realizacji których powstaje wartość dla klientów.
Proces to zespół czynności - a więc nie pojedyncza czynność. Na przykład realizacja zamówienia składa się z szeregu czynności:
przyjęcie zamówienia, zarejestrowanie zamówienia
analiza zamówienia
sprawdzenie wiarygodności kredytowej danego kontrahenta
analiza stanu zapasów
planowanie produkcji
wytworzenie produktu, świadczenie usługi
pakowanie produktów, planowanie wysyłki
wystawienie dokumentów (dowodu wz, listu przewozowego i faktury dla klienta)
Żadne z tych działań realizowane osobno nie doprowadzi do wymaganego wyniku. Wartość dla klienta zapewni dopiero realizacja całego procesu, w którym wszystkie działania zostaną zaplanowane tak, aby doprowadzić do pożądanego celu.
Proces to czynności, które nie są przypadkowe. Są one wzajemnie POWIĄZANE I ZORGANIZOWANE. W procesie nie powinno być żadnych zbędnych elementów, a czynności które się na proces składają muszą być wykonywane w odpowiedniej kolejności.
Czynności realizowane w procesie muszą WSPÓLNIE zmierzać do jednego celu. Ludzie pracujący w różnych działach przedsiębiorstwa muszą koncentrować się na jednym wspólnym celu, nie zaś na własnych zadaniach.
Nowy sposób myślenia w przedsiębiorstwie zorientowanym na procesy charakteryzuje się pięcioma cechami:
Po pierwsze procesy są celowe - znaczy to, że ważny jest jego generowany wynik, a nie praca dla pracy.
Po drugie procesy są ukierunkowane na klienta. Myślenie w kategoriach klienta wymaga od przedsiębiorstwa patrzenia na swoją działalność z perspektywy klienta zewnętrznego i wewnętrznego.
Po trzecie procesy są holistyczne - myślenie w kategoriach procesów wykracza poza indywidualną działalność jednostek.
Po czwarte procesy to dobrze zaplanowane metody pracy - przedsiębiorstwa dbające o procesy starają się osiągnąć powtarzalność sukcesu, dlatego starają się opracować metody pracy zapewniające dobre wyniki.
Po piąte procesy muszą być wykonywane i zarządzane przez świadome osoby - myślenie kategoriami procesów musi się znaleźć w szeroko pojętym programie szkoleniowym i edukacyjnym firmy.
3. PRZEDSIEBIORSTWO Z PROCESAMI- CHARAKTERYSTYKA
W przedsiębiorstwie zarządzanym przez procesy każdy powinien znać odpowiedź na następujące pytania:
W jakim procesie bierzesz udział?
Czy potrafisz go opisać?
Jaki jest cel procesu w którym pracujesz?
W jaki sposób proces tworzy wartość dla klienta?
Za pomocą jakich kryteriów firma ocenia wyniki procesu który realizujesz?
Jakie procesy są współzależne z procesem w którym bierzesz udział?
Czego twój proces potrzebuje (czego dostarcza) od innych procesów?
Jakie wysiłki są obecnie podejmowane, aby doskonalić proces?
4. REINŻYNIERING
Reengineering to fundamentalne przemyślenie od nowa i radykalne przeprojektowanie procesów w firmie, prowadzące do drastycznej (przełomowej) poprawy osiąganych wyników (np. koszty obsługi, obsługa klientów, szybkość)
"fundamentalne przemyślenie" - oznacza dokładną analizę aktualnego procesu lub działań, odpowiedź na pytanie dlaczego właśnie w taki sposób wygląda proces i jak możemy go zmodyfikować.
"radykalne przeprojektowanie" - to całkowite zaprojektowanie procesu od nowa.
"dramatyczna poprawa" - rozumiana jest jako osiągnięcie poprawy procesu o co najmniej 25%. Poniżej tej granicy, możliwe jest osiągnięcie poprawy procesu dzięki zwykłym modyfikacjom lub innowacjom. Zmiana procesów powinna przynieść konkretną korzyść dla klienta.
Proces realizacji projektu przebiega według następujących faz:
Wybór procesu (procesów) do rekonstrukcji
Utworzenie zespołu odpowiedzialnego za przeprowadzenie zmian
Zrozumienie procesu
Rekonstrukcja procesu
Wdrożenie doskonałego procesu
Zasady reengineeringu definiowane są jako:
Zastąpienie komórek funkcjonalnych w firmie, przez zespoły odpowiedzialne za konkretny proces biznesowy
Zastępowanie prostych zadań, przez pracę wielowymiarową
Zmianę roli pracowników z wykonawców, w kreatorów rozwiązań (np. współuczestniczą w procesie tworzenia produktu)
Ograniczanie kontroli i zwiększanie autonomii stanowisk w firmie
Wynagradzanie pracowników za wyniki, a nie za samą aktywność
Zmianę roli przełożonych (z funkcji kontrolnej na koordynującą i inspirującą)
Zmianę struktur hierarchicznych (demokratyzacja procesów zarządzania)
Gromadzenie informacji w jednym, ogólnodostępnym banku danych