Dziecko-wychowanek- zagrożenie rozwoju i wychowania. Trudności wychowawcze przemoc w wychowaniu.
Trudności wychowawcze - to uporczywe przejawy zachowania się dziecka będące wynikiem jego konfliktu z otoczeniem społecznym.
Trudności sprawiają dzieci, które nie mogą przystosować się do środowiska społecznego.
Klasyfikacja trudności
Wg L. Bandury:
Trudności sprawiane przez dzieci o przewadze procesów pobudzania
Trudności sprawiane przez dzieci o przewadze procesów hamowania
Wg H. Spionek:
Dzieci szczególnie łatwe do prowadzenia wychowawczego
Dzieci dość łatwe do prowadzenia wychowawczego
Dzieci przeciętne ze względu na stopień trudności jakie sprawiają
Dzieci dość trudne do prowadzenia wychowawczego
Dzieci bardzo trudne do prowadzenia wychowawczego
Wg H. Izdebskiej:
Trudności wynikające z zaniedbań wychowawczy oraz negatywnych oddziaływań środowiska rodzinnego
Trudności związane z niepowodzeniami szkolnymi dzieci i młodzieży
Trudności spowodowane błędami wychowawczymi, głównie w środowisku rodzinnym
Trudności wynikające z nieprawidłowego funkcjonowania rodziny
Trudności związane psychofizycznym rozwojem dziecka (choroby, zaburzenia emocjonalne)
Trudności wzrostu
Trudności wyłaniające się w kontekście rozbieżności dążeń, oczekiwań i ambicji rodziców oraz dążeń i zainteresowania dzieci.
Typologia trudności:
Wg H. Eysenck
Dzieci ekstrwertywne - skłonne do ucieczek i bójek, krnąbrne, kłamliwe, gwałtowne
Dzieci introwertywne - bardzo wrażliwe, popadające w depresje, zamknięte w sobie, nieśmiałe
Przyczyny trudności wychowawczych
Czynniki ekonomiczno społeczne np. alkoholizm, brak perspektyw
Czynniki biologiczno psychologiczne np. zaburzenia rozwoju osobowości, okres dorastania, brak zrozumienia przez dorosłych
Czynniki pedagogiczne np. niekonsekwentne postępowanie rodziców, autokratyczny styl wychowania
Przejawy trudności wychowawczych
Zachowania agresywne
Kłamliwość, nadpobudliwość psychoruchowa
Zahamowanie, lękliwość
Złośliwość w stosunku do otoczenia
Trudności w pozyskiwaniu przyjaciół
Zmienność nastrojów
Sposoby zapobiegania trudności wychowawczych
Stwarzanie określonych systemów wychowawczych - uwzględniając potrzeby uczniów trudnych
Właściwie organizowana działalność pedagogiczna
Liczenie się z zainteresowaniami uczniów trudnych, dostarczanie im wzorów postępowań
Zagrożenia w wychowaniu
Dewiacje wychowania
Dewiacje nieszkodliwe (oryginalność, inność celów)
Dewiacje szkodliwe (totalitaryzm wychowawczy, wychowanie przestępcze)
Pseudowychowanie
Wychowanie nieadekwatne - nieprzystosowanie podejmowania działań wychowawczych do danego momentu kulturowego, nie rozpoznanie potrzeb wychowanka
Wychowanie fikcyjne - działanie podmiotu wychowującego nie jest tożsame z doznawaniem podmiotu wychowywanego
Wychowanie wyobcowane - to co wytwarza podmiot staje się obce, wychowanie nie ma sensu dla wychowującego.
Wychowanie zakładające - przymuszanie, wpływanie na wychowanka, wykorzystując rozmaite układy zależności.
Przemoc - świadome i zamierzone zachowania o charakterze drastycznym i skrajnym o widocznych bezpośrednich następstwach fizycznych i psychicznych.
Przemoc bierze się z natury ludzkiej w każdym z nas tkwi dążność do dominacji jednych nad drugimi.
Przemoc w rodzinie - przemoc fizyczna, zaniedbywanie dziecka, seksualne wykorzystywanie dzieci
Przemoc w szkole - przymus uczęszczania do niej do pewnego wieku, przymus siedzenia w ławce, przymus podporządkowania myślenia sztywnemu systemowi lekcji i przerw. Przymusy te egzekwuje się często przemocą fizyczną i psychiczną.
Przemoc w instytucjach oświatowo wychowawczych - zaniedbywanie dziecka- przemoc seksualna
Rodzaje przemocy wobec dziecka:
Bezpośrednia - odnosząca się do spostrzeżeń i odczuć osoby, która przemocy doznaje
Symboliczna - narzucanie wzorów i symboli kulturowych
Strukturalna - zawierająca się w świadomości społecznej np. klapsy na ulicy
Gorąca - agresja ukierunkowana jest na słabszego
Chłodna - działanie z premedytacją dla osiągnięcia jakiegoś celu.
Błędy wychowawcze wobec Łurzyckiej:
Błędy zimne - nastawienie ujemne wobec dziecka, brak akceptacji
Błędy ciepłe - rozpieszczanie, ułatwianie wykonywanej pracy, wyręczanie, brak konsekwencji w działaniu w skutek tego dziecko będzie bierne, pojawi się postawa roszczeniowa, czego0 skutkiem będą trudności wychowania.