makroekonomia

temat: wady PKB, pnb, dn jako mierników działalności gospodarczej
i poziomu życia

data: 27.02.2012

Choć PKB jest najpowszechniejszą miarą poziomu produkcji w gospodarce nie jest om miernikiem doskonałym. Ekonomiści krytykują PKB za to, że:

1. nie uwzględnia wartości dochodów które powstają w całej szarej strefie gospodarki (gospodarka podziemna - szara strefa - składa się z nielegalnych i nieujawnionych form działalności gospodarczej)

2. nie uwzględnia działalności o charakterze nierynkowym (działalność w gospodarstwie domowym)

3. obejmuje wartość produkcji antydóbr i negatywnych efektów zewnętrznych (niepożądane wydatki konieczne)

4. nie pokazuje zmian w ilości czasu wolnego

5. nie pokazuje zmian struktury i jakości wytwarzanych dóbr

Alternatywne mierniki określające poziom życia ludności:

• wskaźnik rozwoju społecznego Human Developent Index - HDI (wprowadzony przez Komisję Rozwoju przy ONZ w 1990r.) HDI segreguje kraje wg kombinacji tych wskaźników: - realnego PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca
  - wskaźnika długowieczności - stan zdrowia mieszkańców (średnia
  długość ich życia, przeciętne dalsze trwanie życia) - wskaźnika wykształcenia () w krajach rozwiniętych to połączony
  odsetek osób rozpoczynających szkołę średnią i studia wyższe,
  w krajach słaborozwiniętych - odsetek umiejących czytać

POLSKA > 0,8 HDI - kraj wysokorozwinięty

śrdniorozwinięte - 0,5 - 0,8 DHI słaborozwinięte - 0,0 - 0,5 HDI na czele: Norwegia, Holandia

• wskaźnik dobrobytu ekonomicznego netto DEN - Net Economic Welfare NEW - opracowany w 1972r. przez Nordhausa i Tobina, współczesna wersja zaproponowana przez Samuelsona. DEN korykuje PNB o wartość: + produkcji dóbr i usług o charakterze nierynkowym + czasu wolnego - „plag” efektów zewnętrznych, antydóbr

Determinanty Dochodu narodowego w ujęciu ekonomi Keynesowskiej

Wykład jest próbą odpowiedzi na pytanie, od czego zależy PKB (PNB) - kiedy będzie on wzrastał a kiedy zmniejszał się.

Problem czynników determinujących dochód narodowy (PKB, PNB) wywołuje spore kontrowersje w ekonomii. Inaczej do kwestii tej będą podchodzić ekonomiści wiązani z nurtem ekonomii klasycznej czy też keynesowskiej.

Determinanty dochodu narodowego w ujęciu różnych nurtów ekonomicznych

PRODUKCJA
(PKB, PNB, DN)

Popyt na dobra i usługi ilość i efektywność dostępnych czynników produkcji

- ekonomia keynesowska - ekonomia klasyczna i neoklasyczna

Produkcja potencjalna (potencjalny PKB PNB) - produkcja, którą można wytworzyć
w gospodarce wykorzystując racjonalnie wszystkie czynniki produkcji tj. wszystkie zasoby pracy (już nie muszą być w pełni wykorzystywane, dopuszczalne bezrobocie naturalne 3-4 %), kapitały naturalne.

Produkcja faktyczna (faktyczny PNB, PKB) oznacza produkcję rzeczywiście wytworzoną
w gospodarce w danym okresie czasu np. w ciągu roku.

Czynniki determinujące całkowitą wielkość produkcji i zatrudnienia w ujęciu ekonomii neoklasycznej

• wielkość łącznej produkcji PKB zależy od zużytych nakładów jak i ich efektywnego wykorzystania
  

Y - realna produkcja w danym okresie czasu
K - wielkość nakładu kapitału rzeczowego
L - wielkość nakładów pracy
A - wskaźnik łącznej produktywność czynników wytwórczych (wpływ ubezpieczeń technologicznych organizacji pracy)

FUNKCJA PRODUKCJI

produkcja Y

zatrudnienie L

Wzrost produkcji w wyniku zwiększenia ilości kapitału bądź produktywności czynników produkcji

L* - inny niż w punkcie a

Istnieje dodatnia korelacja pomiędzy zatrudnieniem i wielkością produkcji

Funkcja produkcji wykazuje praco malejących przychodów dla zmieniającego się nakładu pracy (krótki okres) i malejących korzyści skali (długi okres).

Przesunięci a w górę funkcji produkcji wynikają ze zwiększania nakładów kapitału lub produktywności czynników produkcji.

ZAŁOŻENIA ANALIZY W UJĘCIU EKONOMII KEYNESOWSKIEJ

1. Analiza zostanie przeprowadzona w odniesieniu do krótkiego okresu czasu

2. Gospodarka jest gospodarką bez udziału państwa

3. Na popyt globalny składa się popyt konsumpcyjny i inwestycyjny

4. Dochód Narodowy jest równy dochodom rozporządzalnym

5. Ceny są relatywne - lepkie.

6. Występuje niepełne wykorzystanie czynników produkcji

AD popyt globalny = C ( popyt konsumpcyjny) + I (popyt inwestycyjny)

KONSUMPCJA - C

C = C (A) + KSK * Y

KSK + KSO = 1 !

Krańcowa skłonność do oszczędzania

Wpływ dochodu na wielkość wydatków konsumpcyjnych

• hipoteza dochodu absolutnego - Keynes

• hipoteza dochodu relatywnego - Duserbery

1. wielkość wydatków konsumpcyjnych zależy od poziomu bieżących dochodów uzyskiwanych przez gospodarstwo domowe

2. wysokość wydatków poszczególnych osób zależy od standardów życia ich znajomych
   i sąsiadów

• hipoteza dochodu permanentnego - Friedman

3. wydatki zależą od przeciętnego dochodu jaki jednostki spodziewają się uzyskać w ciągu całego życia
   
   stosunek przyrostu wydatków konsumpcyjnych do przyrostu dochodu

FUNKCJA KONSUMPCJI - pokazuje pozim zamierzonych całkowitych wydatków konsumpcyjnych przy różnych poziomach dochodu narodowego

Konsumpcja C

C = C (A) + KSK * Y

C (A)

Dochód
narodowy Y

5

2

Konsumpcja indukowana C (I)

- zależna od poziomu bieżących dochodów

- zależna od poziomu oszczędności

C(I) = KSK * Y

KSK - krańcowa skłonność do konsumpcji (ta część dodatkowej jednostki dochodów, którą gosp. domowe zamierza przeznaczyć na zwiększenie wydatków konsumpcyjnych)

KSK = delta A / delta Y

Y - wielkość produkcji, PKB, PNB dochodów

Konsumpcja autonomiczna C (A)

- niezależna od poziomu dochodów

- minimalny poziom konsumpcji warunkujący przeżycie jednostki

- finansowana z wcześniej nagromadzonych oszczędności bądź kredytów

---