Pytania z układu krążenia i zapaleń:
Podział krwotoków
Krwotok (haemorrhagia) -wypływanie krwi z układu krążenia wskutek przerwania ciągłości ściany naczyń lub serca albo zmniejszenia się jej szczelności bez widocznego uszkodzenia.
-podział wg źródła krwawienia
sercowe
tętnicze
żylne
miąższowe
-podział
zewetrzne
- krew widoczna na zewnątrz ciała
- bezpośrednie: uszkodzenie naczyń skóry
- pośrednie: uszkodzenie w obrebie narządów kontaktujących się ze światem zew.(jamy ustnej, nosowej, układu oddechowego, pokarmowego)
wewnętrzne
niewidoczne, rozpoznawalne na podstawie objawów wtórnych
wylewy do przestrzeni lub narządów nie mających połączenia ze światem zew. (jamy surowicze,jama czaszki,tkanki głębokie,mózg)
Definicja wstrząsu
- zespół zaburzeń ogólnoustrojowych, spowodowanych dysproporcja między małą ilością krwi krążącej a pojemnością łożyska naczyniowego, co prowadzi do spadku ciśnienia tetniczego i niedotlenienia tkanek
przyczyna :szybka utrata 0,5-1 l krwi tętniczej wolna utrata 3-4 l krwi żylnej
Postacie wstrząsu, wymień
hipowolemiczny - przy dużej utracie krwi,osocza, NaCl,wody
normowolemiczny (wazodylatacyjny) -wyraz zwiekszenia pojemności naczyń wskutek ich rozszerzenia się
septyczny
anafilaktyczny
neurogenny
towarzyszący ostrej martwicy trzustki
kriogenny - przy ostrej niewydolności komory lewej
Wyjaśnij pojęcie - autotransfuzja, skrwawienie do własnych naczyń
autotransfuzja -po obfitym krwotoku- skurcz drobnych tętnic(narządów jamy brzusznej skóry)spadek ciśnienia krwi w odpowiednich naczyniach włosowatych przenikanie płynu tkankowego ,znajdującego się pod wyższym ciśnieniem,do światła tetniczekuzupełnienie ilości krążącego w naczyniach płynupodniesienie ciśnienia krwi
skrwawienie do własnych naczyń -po nagłym wypuszczeniu znacznej ilości płynu z jamy otrzewnej następuje znaczne rozszerzenie tętnic tego obszarudopływ znacznej ilości krwi do tych tętnic niedokrwienie innych okolic ciala
Wylew krwawy - krwiak
wylew krwawy -krwotok wewnętrzny niszczący tkanki ,gromadzący się wewnątrz narządów o
delikatnej budowie (mózg,trzustka),wytwarzający sztuczną jamę o porowatych
ścianach = ognisko krwotoczne(focus haemorrhagicus)
krwiak(haematoma) -krwotok wewnętrzny nie niszczący tkanek, gromadzacy się w jamach już
istniejących o gładkich ścianach (jamy surowicze,stawowe,jajowód,wyrostek
robaczkowy itd.) lub wolnych przestrzeniach śródtkankowych wewnątrz
narządów lub pomiędzy nimi
Przetłumacz:
menorrhagia -obfite krwawienie miesiączkowe
metrorrhagia -krwotok z j.macicy pozamiesiączkowy
haemopericardium -krwotok do worka osierdziowego
sedes cruentes -krwawe stolce
Przetłumacz:
haemoptoë -krwioplucie
epistaxis -krwotok z nosa
pneumorrhagia -krwotok z płuc
haematuria -krwiomocz
Przetłumacz:
haemothorax -krew w j. opłucnowej
haematemesis -krwawe wymioty
haematocephalus -krew w komorach mózgu
haemarthros -krew w j.stawowej
Skrzep - zakrzep
skrzep(cruor) po wynaczynieniu
- krew w postaci ciała stałego w świetle jam serca i dużych naczyń po śmierci:błyszczący, sprężysty ,tkwi lużno w świetle,
- ciemnoczerwony: krótka agonia, liczne krwinki w siatce włośnika
- żółty przedłużająca się agonia, niewiele krwinek czerwonych ( bo pozostawały w naczyniach na obwodzie)
zakrzep(thrombus) w swietle naczynia
-krew w postaci ciała stałego w świetle jam serca i dużych naczyń za życia: kruchy ,o powierzchni matowej, ściśle przylega do ściany naczynia,cecha patognomiczna: grzebyki poprzeczne na powierzchni
- szaraworóżowy (przewaga konglutynacji=osadzania i zlepiania płytek) (przewaga koagulacji=krzepnięcia)
Czynniki sprzyjające powstaniu zakrzepicy
zaburzenia przepływu krwi (w układzie żylnym, mikrokrążeniu lub sercu)
- zwolnienie pradu krwi
zwężenie dużej żyły i utrudnienie przepływu przez nią,
odcinkowe rozszerzenie zyły z żylakiem,
niewydolność serca,
unieruchomienie,
wady zastawkowe
kontakt krwinek z środbłonkiemdziałanie aktywowanych czynnikow krzepnięcia spadek działania przeciwkrzepliwego w niedotlenionym śródbłonkuułatwiony kontakt krwi z kolagenemsedymentacja
-powstawanie wirów(żylaki,tętniaki tętnic i serca)uszkodzony środbłonekułatwiony kontakt krwi z kolagenem
zmiany z warstwie powierzchownej wewnętrznej ściany naczyń serca
- stany i sytuacje uszkadzające lub niszczące śródbłonek i umożliwiające kontakt krwi z podśródbłonkowym kolagenem
zapalenie tętnic lub żył,
miażdzyca,
uraz,
niedotlenienie śródbłonka,
zapalenie zastawek i wsierdzia ściennego,
zawał podwsierdziowy,
po venflonie
nieprawidłowości składu krwi
-trombofilia - skłonność do zakrzepicy uwarunkowana genetycznie następstwo niedoboru lub defektu jednego z inhibitorów krzepnięcia (bialka C, białka S, antytrombiny III)
-nadpłytkowość -nadmiar płytek pełnowartościowych okres poporodowy i pooperacyjny
-czerwienica -wzrost liczby erytrocytówzagęszczenie krwi i zwolnienie przepływu
-nadmierne stężenie fibrynogenu w osoczu wzrost lepkości krwi choroby nowotworowe, stany pooperacyjne, stany zapalne
-aktywacja osoczowego mechanizmu krzepniecia przypisywana komórkom nowotworowym
Losy zakrzepu
Zakrzep może:
zwiększać się przywarstwianie
wydłużanie
zmniejszać się utata wody przez obkurczający się włóknikkanalizacja żyły
rozpuszczać się lub rozmiękać(emollitio) dzialanie plazminy (jałowe) działanie enzymów proteolitycznych uwalnianych przez granulocyty (skażona)
ulegać organizacji - wnikanie w głąb makrofagów,fibroblastów,miocytów gładkich i naczyń
kanalizacja skrzepliny(małe naczynia o dobrze zachowanej ścianie)
wapnieć powstawanie kamieni żylnych(plebolithes); wapnienie zastawek w przebiegu
zapalenia gośćcowego
Triada Virchowa
prąd krwi
stan śródbłonka
skład krwi
Zatory zakrzepowe
Zatory zakrzepowe
Najczęstsze źródło:
zapalenie wsierdzia
zakrzep przyścienny w razie zawału podwsierdziowego lub w świetle tętniaka
zakrzep w uszku w rzaie zwolnienia przepływu przez PL lub w migotaniu P
tetnice miażdżycowo zmienione
zakrzepy kończyn dolnych lub miednicy
Zatory tłuszczowe, rozpoznawanie
Zator tłuszczowy(embolia adiposa)- dochodzi do wtłoczenia do krwi tłuszczu
pochodzi z kom. tłuszczowych przeważnie szpiku(rozerwane podczas złamania kości)
często u starszych ludzi(w szpiku duzo kom.tł., tłuszcz jest płynny)
we wstrząsie (bez lub z złamaniem kości) wskutek zmiany stanu fizykochemicznego lipidów krwi(dużo cholesterolu)
najczęściej zatrzymują się w płucachniewydolność oddechowa(gdy jest ich dużo)
należy szukać w partiach podpłucnowych miąższu
przeważnie bez znaczenia
czasami przecisną się do mózguzator w dnie komory IV -śmiertelny
Sytuacje w których dochodzi do powstania zatorów powietrznych
Zator powietrzny(embolia aerogenes) - następstwo zasysania powietrza do rozdartych dużych żył
gdy ilość wessanego powietrza >100ml
żył szyjnych podczas operacji i przy urazie
żyły macicy podczas porodu (przy złym ułożeniu rodzącej)
otwarte naczynia żylne małe ciśnienie ułatwiające zassanie powietrza
piana w PP i PKrozciagniecie komory bez skurczu lub blokada przepływu do pnia płucnegosmierć
Zatory wsteczne, def.,przykłady
Zator wsteczny(embolia retrograda)-czop wedruje pod prąd krwi
tylko w układzie żylnym
gdy prad krwi jest zwolniony a czop duży i ciężki]
np. cząsteczka skrzepliny z żyły szyjnej odrywa się i opada do ż. głownej dolnej przez ż. głowną dolna i PP
Zator skrzyżowany - warunki powstania
Zator skrzyżowany (embolia cruciata)-czop płynie z żył dużego krążenia do tetnic dużego krążenia z pominieciem krążenia płucnego
np. czop z żyly kończyny dolnej dostaje się do tetnicy szyjnej
istnienie nieprawidłowego polączenia między P i L połową serca
-ubytek w przegrodzie miedzykomorowej lub mjiedzyprzedsionkowej
-drożny przewód tetniczy
większe ciśnienie krwi po stronie prawej niż po lewej
Zator tętnicy płucnej
Zator tętnicy płucnej (embolia arteriae pulmonalis) -przyczyny:
uraz konczyny dolnej
choroby nowotworowe j. brzusznej i kl. piersiowej
niewydolność krążeniowa
unieruchomienie chorego
otyłość
wiek> 70lat
zakrzepica i zatorowość w wywiadzie
u 70% brak objawów zapowiadających
śmiertelność:70%
Zawał - definicja
Zawał(infarctus)-martwica tkanek w pewnym obszarze ,powstającą na skutek znacznego niedokrwienia, spowodowanego najczęściej zamknięciem światła tętnicy, bez możliwości szybkiego i dostatecznego ukrwienia zastępczego lub przy nagłym przerwaniu odpływu krwi żylnej jednocześnie z niedostatecznym dopływem krwi tętniczej.
Obrzęki sercowe - obrzęki nerczycowe
obrzęki sercowe(oedema cardiace)
-wynik działania mechanizmu hydrostatycznego zatrzymanie Na
-niewydolność LKobzręk płuc
-niewydolność PKobrzęk tkanek położonych najniżej w danym połozeniu ciała
-przemieszcza się zwaz ze zmiana pozycji ciała
obrzęki nerczycowe(oedema renae)
-wynik:toksycznego uszkodzenia naczyn
zatrzymania sodu
obniżenia poziomu bialka we krwi
-zespół nerczycowy,zapalenie nerektwarz,powieki
Wysięk - przesięk
wysięk(exsudatum) -płyn gromadzący się w przebiegu obrzęku zapalnego
przesięk(transsudatum)
- płyn gromadzący się w przebiegu obrzeku niezapalnego
przejrzysty,od żółtawego do bursztynowego
masa: 0,012
zawiera 2,5% białka, bez enzymów
Klasyczne cechy zapalenia
zaczerwienienie skóry (rubor)
ocieplenie skóry(calor)
obrzmienia(tumor)
ból(dolor)
upośledzenie czynności(functio lassa)
Podział zapaleń
-wg charakterystycznego przebiegu chorób
wysiekowe
uszkadzające
wytwórcze
-wg czynnika biologicznego
bakteryjne
wirusowe…
-wg czasu trwania
ostre (acuta)
podostre(subacuta)
przewlekłe(chronica)
nawracające(recurens)
-wg narządu i rodzaju tkanki
śródmiąższowe(intersticialis)
miąższowe(parenchymatosa)
-wg czynnika etiologicznego
swoiste(specyfica)
nieswoiste (nonspecyfica)
Zapalenia wysiękowe def, podział, przykłady
Zapalenia wysiękowe (inflammatio exudativa) - odczyn zapalny,w którym dominuje wysiek
a .surowicze (i.serosa) - wysięk o większej zawartości białka,wieksza masa,mniej przejrzyty
b. włóknikowe (i.fibrionosa)-wysiek z przewaga wlóknika
c .ropne (i.purulenta) - wysiek z przewagą granulocytów obojetnochłonnych,gesty,lepki
d .naciekowe (i.infiltrativa) - wysiek o znacznej liczbie komórek a min. ilości płynu
e. nieżytowe (i.catarrhalis) - wysięk + nadmiar danej błony
Zapalenia uszkadzające def, podział, przykłady
Zapalenia uszkadzające (inflammatio alternativa,destructiva) -odczyn zapalny, w którym wystepuje przewaga zmian uszkadzających (martwica,zmiany wodniczkowe,stłuszczenie)
zapalenie mięśnia sercowego w błonicy
wirusowe zapalenie wątroby
choroba Heinego - Medina
etap martwicy włóknikowatej
Zapalenia wytwórcze def, podział, przykłady
Zapalenia wytwórcze (inflammatio proliferativa, productiva) -odczyn zapalny,w którym dominuje rozplem
rozrost komórek mezangium i nabłonka torebki kłębuszków w ostrym kłębuszkowym zapaleniu nerek
rozrost odczynowy węzłów chłonnych
Ropień - ropniak
Ropień (abscessus,apostema)- ognisko ograniczonego,głębokiego zapalenia ropnego
Ropniak (empyema)-nagromadzenie się ropy w jamach ciała lub narządach jamowych
Membrana pyogenes
błona ropotwórcza (membrana pyogenes) - tkanka łączna otorbiajaca utrzymujący się dłużej ropień,jej naczynia sa źródłem dopływu granulocytów
Posocznica - toksemia - ropnica
Posocznica (sepsis) - wywołuje bardzo silne objawy, przy przedostaniu się do krwi bakterii i ich toksyn w warunkach niewydolności systemów obronnych
Ropnica (pyaemia) - postać posocznicy, gdy we krwi krażą bakterie ropotwórcze ,powodując powstawanie ropni przerzutowych przerzutowych wielu narządach
Toksemia (toxaemia) - pojawienie się toksyn we krwi przy sprawnych systemach obronnych
30. Przetłumacz:
orchitis -zapalenie jąder
arthritis -zapalenie stawów
gonitis -zapalenie stawu kolanowego,
paraarthitis -zapalenie stawów i tkanek otaczających,
gastritis -zapalenie bł. śluzowej żołądka