PSYCHOLOGIA STRESU
WYKŁAD l 10022001
LITERATURA l. Jan F . Terelak -„Psychologia stresu „
Psychologia stresu nie jest dziedziną teoretyczną, powstała właściwie z praktyki .Powstała z inicjatywy psychiatrów , lekarzy .którzy są jakby bliżej człowieka , w bezpośrednim kontakcie •Młody stażysta lekarz studiował na Uniwersytecie zauważył że grupa lekarzy pewne agonalia jak i porównania poza sceptycznymi objawami występują także obawy przed reakcją na coś czego jeszcze nie nazwał .lekarze w swojej praktyce oczywiście o tym wiedzieli tylko nie »mielt zadać sobie pytania , dlaczego tak się dzieje co jest tego przyczyną . Zawsze koncentrowali się na różnicach w diagnozie , w prowadzeniu prawidłowej terapii natomiast nie zajmowali się losem samego pacjenta . To był początek psychologii stresu . Szybko naradził się ze środowiskiem biologów i innymi uczonymi w celu wyjaśnienia przyczyn mec|yuzmów powstawania tych zaburzeń . Ponieważ jest tak że oblicze konfliktów dokonywanych przemian przedostały się także i do pracy i innych środowisk było jasne ,że jest to modne , bardzo ciekawe i warto tą myśl rozwinąć . Tak naprawdę dzisiaj dowiadujemy się nie tyle o mechanizmie fizjologicznym stresu , ale wiemy wiele jak się człowiek zachowuje , co to oznacza że ten jest stres specyficzny dla człowieka , ponieważ ma psychikę , ponieważ może mieć sobie to w umyśle , tworzyć sytuacje stresowe które nie istnieją . Ponieważ bodziec zwierzęcy jest ograniczony do wytłumaczenia zachowania psychiki w sensie człowieka. Wytłumaczono także wiele zjawisk , które dotychczas nie były tłumaczone .mianowicie choroby zwane źródło tematycznymi. związek podwzgórza z inną koncepcją .Gdy włączy się ruch zachowań organizacyjnych to także jest nowy obraz systemu organicznego , ruchu społecznego . Sensem jest także to co jest poza człowiekiem , źródła ( wiedzieliśmy przecież ,że ludzie pierwotni bali się otoczenia , bali się czynników środowiskowych ,dlatego w naszych poczynaniach czynimy lęk jako bardziej psychologię stresu dlatego zauważyliśmy że wcześniejszą reakcję na zagrożenie był lęk .Tam też narodziła się problemacja radzenia sobie ze stresem , ponieważ pojawiła się magia , aby pojąć ją próbowali zrozumieć różne elementy komfortowe wsparcia , szukając go często w yjawiskach transcendentalnych .( można porównać to do sytuacji przed egzaminem . na który idąc mają pewne przedmioty w kieszeni , nie koniecznie ściągi, nie muszą z nich korzystać ale czują się o wiele pewniej niż jakby ich nie mieli) Mają moc magiczną , można mieć większą pewność ,trzymanie w kieszeniach różnych przedmiotów maskotek , kamieni , amuletów , modlitwy , zaklęcia daje poczucie większego zabezpieczenia , to wszystko pozostało od czasów pierwotnych .Nie można powiedzieć że my jesteśmy tak mądrzy ,że w XXI wieku tworzymy tylko nowe teorie .Wiedza intuicyjna jest tak stara , jak stara jest ludzkość . Oprócz tego że sprecyzowany jest ten termin , poza nami oraz wewnątrz nas to jeszcze stres można pojąć jako intereakcja między tym co obiektywne. I ta wiedza intuicyjna jest taka ,że umiejętność porządkowania obserwacji w sposobach radzenia sobie ze stresem o mechanizmach powstawania stresu jest oczywiście najnowszym sposobem radzenia sobie ze stresem .Im więcej wiedzy tym bardziej złożone myśli.
Psychologowie amerykańscy wspierali kulturę musieli być blisko ludzi , obserwowali ich wprowadzili najwięcej do badań by opisać reakcję na stres u prostego człowieka w sytuacji zagrożenia , zagrożenia bardzo szeroko pojętego ( życia , wartości itp.).Dane , które zostały obserwowane trzeba było uporządkować , było ich bardzo dużo , próba uporządkowania oparła się na koncepcji które można nazwać interesującą .Objaśnić dlaczego gro ludzi testowanych pod względem psychologicznym , zdrowotnym w pewnych warunkach ekstremalnych mają takie a Takie objawy, zachowują się dziwnie , uciekają z pola walki, uciekają w chorób? , są inwalidami z wiele wiele lat. Adaptacja do zmiennych wpływów środowiska zewnętrznego i do zmian własnej aktywności jest atrybutem człowieka jako gatunku ( filogeneza ) a także jako jednostki ( ontogeneza) . Zdolność do adaptacji jest zarówno instynktem życia jako takiego , jak i nabytą umiejętnością w toku życia jednostkowego . Należy więc do najistotniejszych cech życia warunkuJących przetrwanie nieustannego naporu różnorodnych czynników życia codziennego . Ten napór różnorodnych czynników życia i środowiska jest właśnie nazywane stresem ,którego substytutami w lireraturae przedmiotu są takie pojęcia jak np: lęk , konflikt , frustracja , zaburzenia emocjonalne , uraz , alienacja. Pojęcia te są związane a określonymi koncepcjami stresu
Ślady wiedzy na temat stresu można znaleźć zarówno w filozofii starożytnej jak i medycynie , ale pozostawmy to zajęcie historykom psychologii .Systematyczne obserwacje na temat stresu datują się dopiero od wieku XIX . Zwraca na to uwagę Richard Lazarus 1984, który twierdzi ,żze dominowano wówczas stres w trzech znaczeniach:
1 obciążenie - rozumienie jako siła zewnętrzna
2 presja- jako reakcja wewnętrzna wywołana działaniem siły zewnętrznej
3 napięcie - jako zaburzenie lub jako deformacja podmiotu. Koncepcja homeostazy jest rozwinięciem koncepcji środowiska wewnętrznego ustroju Bernarda i rozciągnięciem jej organizmy wysoce zaangażowane .Istotą koncepcji homeostazy Connona jest własność utrzymania przez organizm stałości środowiska wewnętrznego w warunkach działania różnych czynników presji ( under stress ) . W tym znaczeniu koncepcja homeostazy Cannonajest pierwszą zwartą i naukową koncepcją stresu . Jest ona z natury rzeczy koncepcją fizjologiczną i prób> jej psychologizowania jest nieporozumieniem . Ważne jest jednak zwrócenie uwagi na istoty metodologiczne fakt , że czynniki zagrażające homeostazie - lub inaczej rzecz ujmując -stopień obciążenia stresem jest mierzalny w sensie ilościowym ( np. temperatura, zawartość tlenu , ciśnienie krwi itp.) Cannon zwrócił uwagę na dwa rodzaje stresu
- incydentalny (krótkotrwały, ale intensywny, określa granice tolerancji stresu, a więc granice przekraczające sprawność działania mechanizmów honoeostatycznych
- chroniczny ( działający w dłuższych odcinkach czasu , wyznacza granice przetrwania w
zależności od stanu sprawności mechanizmów fizjologicznych Sałye w 1936 r użył pojęcia stres w bardzo specjalistycznym technicznym sensie jako nieswoistą reakcję organizmu na wszelkie stawiane mu żądania . Ta nieswoistość reakcji stresowych przejawiać się miała w podobnej , w bardzo różnych okolicznościach aktywacji układu wewnątrzydzielniczego a ściśle - kory mózgowej .
Koncepcja Salye'go dzięki populacji książki pt. Stress and distress ( 1975 ) zwróciła uwagę psychologów na tzw. wszechobecność stresu
Dalsza ewolucja koncepcji medycznych stresu wiąże się z poglądami Harolda G . Wolffa ( 1953 ) . który na podstawie na podstawie koncepcji Connana i koncepcji stresu - dystrcsu Sałye ' go przedstawił własny ariant eklektyczny koncepcji zdarzeń stresowych i choroby . Według Wolfa stress jest stanem dynamicznym, a więc procesem , w którym należy uwzględnić sposób radzenia sobie ze stresem , poniesiony koszt , stan dystresu c2y też nawet choroby , ale także aspekty pożyteczne jak np. zdobywanie doświadczenia osobniczego i radość z pokonania kolejnej przeszkody na drodze życia
ZA popularyzatora w psychologii terminu stres psychologiczny oraz badacza i twórcę psychologicznej teorii stresu uważa się I . L Janisa ( 1958 ) , który prowadził badania nad reakcjami pacjentów poddanych zabiegom psychoanalitycznym w sytuacji zagrożenia operacją chirurgiczną