Światło: Promieniowanie elektromagnetyczne obejmujące pasmo o długości od 380 do780nm, rozchodzące się kuliście ze swego źródła.

Widmo światła:

Widmo światła:

-380 - 436nm fiolet,

-436 - 495nm niebieski,

-495 - 566nm zielony,

-566 - 589nm żółty (żółty),

-589 - 627nm pomarańczowy,

-627 - 780nm czerwony.

Rodzaje promieniowania:

-Monochromatyczne - to promieniowanie o jednej częstotliwości lub jednej długości fali,

-Złożone

Budowa oka:

-Rogówka - Przezroczysta i elastyczna błona, stanowi wypukłą przednią część gałki ocznej.

-Tęczówka - Silnie zabarwiona kurczliwa błona nadająca kolor oczom, oddziela komorę przednią od tylnej

-Źrenica - Otwór w tęczówce o zmiennej średnicy

-Soczewka - umieszczona za tęczówką, jest przezroczysta i obustronnie wypukła, może zmieniać są geometrię.

-Siatkówka - pokrywa tylną część wnętrza gałki oka. Jest to silnie unerwiona błona z siatką miliona zakończeń nerwowych

Elementy reagujące na światło:

-Czopiki - znajdują się w środku siatkówki - „plamka żółta" - reagują na światło dzienne i silne światło sztuczne, odróżniają barwy przedmiotów,

-Pręciki - są nierównomiernie rozłożone na obwodzie siatkówki, reagują w czasie zmroku oraz przy bardzo słabym

świetle

Rodzaje widzenia:

Widzenie - percepcja wzrokowa; rozpoznanie różnic w świecie zewnętrznym, wynikające z wrażeń zmysłowych wywołanych przez promieniowanie wpadające do oka.

Widzenie barwne - zdolność obserwatora do postrzegania barw chromatycznych.

*Widzenie fotopowe - widzenie okiem normalnym, przystosowanym do poziomu luminancji o wartości co najmniej kilku kandeli na metr kwadratowy ( uważa się, że w tych warunkach działają głównie czopki; widmo ma wygląd barwny).

*Widzenie mezopowe - widzenie pośrednie między widzeniem fotopowym i skotopowym

*Widzenie skotopowe - widzenie okiem normalnym, przystosowanym do poziomu luminancji poniżej kilku setnych kandeli na metr kwadratowy. Uważa się, że w tych warunkach działają głównie pręciki. Widmo ma wygląd bezbarwny, a maksimum skuteczności świetlnej występuje przy mniejszej długości fali niż przy widzeniu fotopowym.

Krzywe czułości:

Akomodacja: dostosowanie układu optycznego oka (zazwyczaj samorzutne) do widzenia przedmiotu położonego w określonej odległości.

Moc promienista (strumień energetyczny):

Pochodna energii promienistej względem czasu

Prawo Sefana-Boltzmanna (egzytancja):

Prawo Wiena:

Długość fali promieniowania dla której ciało czarne o temp. T emituje maksymalną gęstość monochromatyczną egzytancji.

Strumień świetlny:

• Całkowita ilość światła emitowanego zdanego źródła.

• Wielkość tą wyprowadza się ze strumienia energetycznego (moc wysyłana, przenoszona lub przejmowana, postaci promieniowania tzw. moc promienista), na podstawie stopnia

jego oddziaływania a oko obserwatora normalnego (odniesieniowego).

-P_eλ - rozkład widmowy strumienia energetycznego,

-v(λ) - skuteczność świetlna widmowa względna,

-K_m- skuteczność świetlna promieniowania równa

680 [lm/W],

-λ- długość fali elektromagnetycznej.

-jednostka strumienia - [lm]

Zadanie: Obliczyć całkowity Φ emitowany ze żródła, które wysyła moc w następującym widmie:

	λi	Peλi	ν(λi)
1	550	5,5	1
2	590	4	0,7568
3	680	0,5	0,017

Skuteczność świetlna (źródła światła):

- iloraz emitowanego strumienia świetlnego do zużytej mocy.

Kąt bryłowy:
; S - powierzchnia; r - promień

Światłość:
-iloraz strumienia świetlnego, wysyłanego przez źródło w elementarnym kącie przestrzennym zawierającym dany kierunek i wartości tego

elementarnego kąta. •Jednostka [cd] - kandela

Bryła fotometryczna: miejsce geometryczne końców wektorów o początku wspólnym i o długości proporcjonalnej do światłości źródła w danym kierunku.

• Krzywa rozsyłu światłości - rzut bryły fotometrycznej na wybraną płaszczyznę

Strumień świetlny:

• Wysyłany w kąt bryłowy

-Gdy dana jest bryła fotometryczna w postaci funkcji dwóch zmiennych

-Padający na dowolną powierzchnię

Kąt bryłowy - stożek:

Kąt bryłowy - ostrosłup:

Luminancja: (opisuje jaskrawosć)

-(w określonym kierunku, w punkcie powierzchni

źródła albo odbiornika promieniowania)

-jest to iloraz strumienia świetlnego wychodzącego, padającego lub przenikającego przez elementarne pole powierzchni, otaczające rozpatrywany punkt i rozchodzącego się w określonym stożku obejmującym ten kierunek, przez iloczyn kąta przestrzennego tego stożka i rzutu prostokątnego elementarnego pola na płaszczyznę prostopadłą do tego kierunku.

;

-powierzchnia pozorna

Zadanie: Udowodnić że luminancja pow. rozprasza światła zgodnie z prawem Lamberta nie zależy od kąta

Prawo Lamberta :

odbicie jest kulą

Związek między natężeniem i luminancja a ciała idealnie rozpraszającego:
- odbicie ;
przepuszczanie

Luminancja prostokąta:

Kontrast luminancji:

-stosunek różnicy luminancji obserwowanego obiektu L₀ i luminancji tła L_t do luminancji tła

Natężenie oświetlenia:

-Iloraz strumienia świetlnego padającego na elementarną powierzchnię S, zawierającą dany punkt i wartości tej

elementarnej powierzchni

-Jednostka [lx] luks

Natężenie oświetlenia w punkcie:

Przykład: Obliczyć średnią wartość natężenia, minimalną wartość natężenie i maksymalną wartość natężenia na okrągłej powierzchni nad którą na wysokości h umieszczono źródło światła o strumieniu Φ_o linia rozsyłu opisana I_α=I₀cosα

Krzywa rozsyłu we współrzędnych płaskich i we współrzędnych biegunowych:

Średnia wartość natężenia:
- tylko przy pomiarach

Krzywe opisujące źródło lub powierzchnie oświetlane:

-Izokandela - krzywa na powierzchni umyślonej kuli, w której środku znajduje się źródło światła, łącząca punkty odpowiadające kierunkom, w których światłość jest taka sama; także rzut tej płaszczyzny na krzywą.

-Izoluksa - miejsce geometryczne punktów powierzchni, w których występuje ta sama wartość natężenia oświetlenia.

-Izonita - miejsce geometryczne punktów powierzchni, w których występuje ta sama wartość luminancji przy ustalonym położeniu obserwatora i źródła lub źródeł światła względem tej powierzchni.

Odbicie, przepuszczanie i pochłanianie światła:

α+ρ+τ=1

α- współczynnik pochłaniania

ρ - współczynnik odbicia

τ - współczynnik przepuszczania

Zadanie: Obliczyć luminancję pow. widzianej od dołu jeśli τ=0,7

Odbicie:

Zmiana kierunku promieniowania przez powierzchnię, bez zmiany jego częstotliwości.

•Odbicie kierunkowe - odbicie bez rozproszenia, odpowiadające prawom optyki geometrycznej.

•Odbicie rozproszone - odbicie w różnych kierunkach, przy którym odbicie kierunkowe nie występuje w skali makroskopowej.

•Odbicie kierunkowo-rozproszone - odbicie częściowo kierunkowe i częściowo rozproszone

Barwa światła:

-(postrzegana) Cecha percepcji wzrokowej pozwalająca obserwującemu dwie części pola widzenia, posiadające taką samą wielkość, kształt i strukturę, rozpoznać taką różnicę między nimi, jaką może wywołać różnica składu widmowego promieniowania;

-(psychofizyczna) Charakterystyka promieniowania widzialnego pozwalająca obserwującemu dwie części pola widzenia, posiadające taką samą wielkość, kształt i strukturę, rozpoznać taką różnicę między nimi, jaką może wywołać różnica składu widmowego promieniowania - jest określana liczbowo współrzędnymi trójchromatycznymi promieniowania

Chromatyczność:

-Charakterystyka kolorymetryczna bodźca barwowego wyrażona bądź jego współrzędnymi trójchromatycznymi, bądź też łącznie jego długością fali dominującej (lub dopełniającej) i czystością.

Temperatura barwowa:

-Temperatura ciała czarnego, w której wysyła ono promieniowanie o tej samej chromatyczności co promieniowanie rozpatrywane. Innymi słowy, jest to obiektywna miara wrażenia barwy danego źródła światła np.:

*temperatura barwowa 2700 K - barwa ekstra ciepłobiała (żarówkowa),

*temperatura barwowa 3000 K - barwa ciepłobiała,

*temperatura barwowa 4000 K - barwa biała,

*temperatura barwowa > 5000 K - barwa chłodnobiała (dzienna).

Jednostki trójchromatyczne:

-względne jednostki wartości bodźca, dające się zastosować do dowolnego bodźca barwowego i tak obrane, aby wartość każdego bodźca wyrażona w tych jednostkach była równa sumie jego składowych trójchromatycznych.

Wskaźnik oddawania barw:

-(współczynnik oddawania kolorów), oznaczany jako Ra, niesie informacje o tym, w jakim stopniu dane źródło światła umożliwia obserwację kolorów.

Olśnienie:

-Warunki widzenia powstałe na skutek niewłaściwego rozkładu, bądź zakresu luminancji, bądź też występowaniem zbyt dużych kontrastów, powodujące uczucie przykrości i niewygody, lub obniżenie zdolności rozpoznawania szczegółów, lub przedmiotów, lub oba te wrażenia jednocześnie.

Rodzaje olśnienia:

-Olśnienie bezpośrednie - olśnienie spowodowane przez przedmiot świecący znajdujący się w tym samym lub zbliżonym kierunku, co przedmiot na który się patrzy.

-Olśnienie odbiciowe - olśnienie spowodowane odbiciem kierunkowym przedmiotów świecących, szczególnie gdy obrazy odbite nakładają się na przedmiot obserwowany lub sąsiadują z nim bezpośrednio.

■Olśnienie przeszkadzające - olśnienie polegające na zakłóceniu czynności wzrokowej i niekoniecznie związane z wrażeniem niewygody.

■Olśnienie przykre - olśnienie polegające na powstaniu niewygody widzenia i niekoniecznie związane z zakłóceniem czynności wzrokowej.

Rodzaje oświetlenia:

-Bezpośrednie: całość światła pada na powierzchni

-Przeważnie bezpośrednie: w części półprzestrzeni

-Mieszane: używając oprawy typu mleczna kula

-Przeważnie pośrednie: w górę i odbijana od pow. zew.

-Pośrednie: wysyła tylko w górę i światło odbite dociera do miejsca oświetlenia

Historia:

-Rok 1879 - pierwsze żarówki: Joseph Swan; Edison

-Rodzaj żarnika: 1879 - węglowy - 1890 - wolframowy

Lampy elektryczne:

-inkadescencyjne- światło emitowane pod źródłem ciepła

-luminescencyjne- promieniowanie elektromagnetyczne

Źródła światła:

-żarówki: tradycyjne; zwierciadlane; halogenowe

-lampy wyładowcze:

-lamy indukcyjne

-świetlówki: kompaktowe; tradycyjne

-lampy rtęciowe : rtęciowo-żarowe;

metalohalogenkowe

-lampy sodowe: niskoprężne; wysokoprężne

Parametry źródeł światła:

-Strumień świetlny

-Skuteczność świetlna

-Współczynnik oddawania barw

-Barwa światła

-Trwałość znamionowa i deklarowana

-Współczynnik tętnienia

- Luminancja obszaru świecącego

Żarówki:

-żarnik (1); podpórki(2); doprowadniki(3); słupek(4)

nóżka ze spłaszczem (5); rurka pompowa(6); bańka(7);

odwiewka(8); trzonek (9)

Żarnik: - żarnik wykonany jest z drutu wolframowego z niewielkimi dodatkami tlenków: krzemu, aluminium, toru.

-średnica drutu wolframowego wynosi 10 - 12μm

-konstrukcja żarnika może być w postaci jedno-, dwu- i

trójskrętki

Materiał i sposób wykonania:

-Do wyrobu bańki, w zależności od temperatury pracy żarówki używa się szkła molibdenowego, wolframowego lub wapniowo-magnezowego - zależy od mocy

-Bańka z umieszczonym wewnątrz żarnikiem jest wypełniona gazem obojętnym, argonem, ksenonem, kryptonem lub azotem. -

Cechy wspólne żarówek:

Parametry charakteryzujące żarówki są następujące:

-moc 15 - 1000 W

-znamionowa trwałość wynosząca 1000h,

-możliwość pracy w dowolnych pozycjach

-luminancja żarnika 1,9 - 11,4 Mcd/m²

-barwa światła 2600 - 3200 K

-współczynnik tętnienia 0.3 - 0.1 (najlepiej byłoby gdyby było „0”)

-niska skuteczność świetlna 6 - 15,8 lm/W

-duża wrażliwość na zmiany napięcia zasilającego,

-natychmiastowe osiąganie strumienia świetlnego po

zaświeceniu,

-niezależność strumienia świetlnego od temperatury

Żarówki niestandardowe:

-kryptonowe: bańka wypełniona kryptonem; wyższa temperatura pracy; przyjemne białe światło; większa żywotność

-liniowe: wymagają odpowiedniego układu zasilającego; odpowiednie mocowanie (łazienki); mniejsza luminancja

-świecowe- dekoracyjne mniejsze wymiary

*PAR: 20% mniejsze zużycie energii; trwałość 2000h; ukierunkowany strumień

*reflektorowe: zdefiniowany kąt rozsyłu

żarówki specjalne: -miniaturowe; piecowe (wytrzymują wysoką temperaturę); samochodowe (odporność na wstrząsy); trakcyjne; górnicze

Żarówki halogenowe:

-kąt rozsyłu często zdefiniowany

-Domieszka halogenków (Jod, brom lub związki bromu)

-Szkło kwarcowe domieszkowane (ogranicza UV)

Właściwości:

-Temperatura barwowa - 2700 - 3400K

-Średni czas życia - 2000 - 5000h

-Skuteczność świetlna 18-33 lm/W

-Doskonała barwa światła

-Doskonały współczynnik oddawania barw

-Stała barwa

Klasyfikacja:

Ze względu na napięcie zasilania:

-Niskonapięciowe 12 V: Transformator; Zasilacz elektroniczny

-Wysokonapięciowe 220 V

Ze względu na sposób wykonania:

-Kołkowe ; -Reflektorowe ;

-Z gwintem E14 lub E27 ; -Liniowe

Rozwiązania dodatkowe:

-UV-STOP - przez modyfikacją szkła

-Żarówki niskociśnieniowe (może pracować na zewnątrz)

-Niezmienna jakość światła

-Pozłacanie kołków zasilających

-Reflektor aluminiowy

-Osiowa skrętka żarówki

-Reflektor Cool-Beam ­-nie emituje ciepła do przodu („zimne lustro”)

Lampy fluorescencyjne:

-Lampa fluorescencyjna jest lampą wyładowczą, w której ciśnienie par wynosi około 0,8 Pa, a ciśnienie gazu buforowego którym jest argon, krypton 2.5 hPa.

-Przy najczęściej stosowanych natężeniach prądu 0,25-1 A optymalna średnica rury wynosi 25-50mm, spadek napięcia 0.5^.1 V/cm długości.

-Promieniowane przez pary rtęci długości fal to 185 i 253,7nm - w zasadzie niewidoczne

Luminofor zmienia promieniowanie niewidzialne na widzialne

Rys Charakterystyka prądowo-napięciowa lampy wyładowczej

Budowa świetlówki:

-rura szklana pokryta od wewnątrz luminoforem,

-trzonek,

-jedno lub dwukołowy żarnik,

-niektóre świetlówki mogą posiadać wstęgę zapalającą. (srebrny pasek pozwalająca zainicjować wyładowanie w trudnych warunkach np. w wilgotnym pomieszczeniu)

Konstrukcje świetlówek:

-Świetlówka o gorącej katodzie (lepsza emisjaelektronów) :

­-świetlówka o katodach podgrzewanych przy

zaświecaniu

-świetlówki o katodach podgrzewanych stale

- Świetlówka o zimnej katodzie- nie wymagany układ zapłonnikowy

Luminofor:

-Luminofor tworzą odpowiednio zmielone i zmieszane halofosforany wapniowe oraz mieszaniny chlorku wapniowego z fluorkiemwapna. Halofosforany aktywowane są antymonem, którego dodatek w granicach 3-6% pobudza fotoluminescencje luminoforu.

-Barwą światła reguluje się dodatkami odpowiednich modyfikatorów w zależności od rodzaju, którego emitowane jest światło o odpowiedniej częstotliwości.

Parametry:

-Skuteczność świetlna (4X mniejsze zużycie energii w porównaniu z żarówkami)

-Standardowy - 80 lm/W

-Wielopasmowe - 65 lm/W

-Trójpasmowe - 104 lm/W

-Luminancja: 4 - 42 kcd/m²

-Współczynnik oddawania barw 0.5 - 0.98

-Moc: 4, 6, 8, 10, 13, 15, 18, 20, 36, 40, 38, 58, 65 [W]

-Długość - 590, 1200, 1500 [mm] i inne

-Średnica - 7, 16, 26, 38 [mm]

-Trwałość-> 10000 h

-Współczynnik tętnienia 0.32 - 0.68­ - niekorzystny

Podział świetlówek:

-Świetlówki liniowe

-Świetlówki kompaktowe

-Zintegrowane

-bez układu zapłonowego

Świetlówki liniowe:

Podział ze względu na kształt:

-Standardowe (proste)

-Kołowe

-U-kształtne

Wykonanie:

-Standardowe

-RS i IRS -wymagają elektronicznych układów

-Reflektorowe

-bezelektronowe

Rys Układ połączeń pojedynczej świetlówki

Rys. Zapłonnik termiczny: 1 - kondensator przeciwzakłóceniowy, 2 - styk, 3 - pasek bimetalowy, 4 - bańka szklana napełniona neonem

Rys. Układy trójfazowe zasilania świetlówek: z oddzielnymi statecznikami, ze statecznikiem trójfazowym wykonanym na rdzeniu trójkolumnowym

Rys. Układ zasilania dwóch świetlówek

Rys. Układy bezzapłonnikowe zasilania świetlówek: a) rapid-start, b) rezonansowe z transformatorem rozproszeniowym.

Rys. Bezzapłonnikowe układy zasilania; a) Stcinmetza, b) transformatorowo-kondensatorowy.

Rys. Układy antystroboskopowe zasilania świetlówek.

Rys. Układy zasilania prądem stałym

Rys. Schemat blokowy statecznika elektronicznego.

Pojęcie trwałości świetlówek, jest uzależnione od wielu parametrów:

-parametrów sieci zasilającej,

-jakości napięcia zasilającego,

-układu zapłonowego,

-warunków eksploatacji,

-częstotliwości załączania.

Rys. Oddziaływanie czynników zewnętrznych na parametry świetlówki: a) wpływ częstotliwości załączania na trwałość świetlówki, b) wpływ temperatury otoczenia na strumień

Świetlny

Lampy indukcyjne:

Zasada działania:

- Podwyższenie częstotliwości napięcia do 2.5 MHz

-Wytworzenie elektronowo-jonowej plazmy

-Przetworzenie promieniowania nadfioletowego przez luminofor

Lampy indukcyjne - parametry:

-Moce od 23, 55, 85 W

-Skuteczność świetlna 48, 65, 70 lm/W

-Wskaźnik oddawania barw > 0.8

-Trwałość do 60 000 h i nie zależy od częstotliwości załączania

Lampy wyładowcze

Podział i klasyfikacja lamp wyładowyczych:

Lampy wyładowcze:

- jarzeniowe

-jarzeniowe rtęciowe

-jarzeniowe z widmem niekorygowanym

-jarzeniowe z widmem skorygowanym

- jarzeniowe sodowe

- fluorescencyjne

- o świetle dziennym

- o świetle białym

- o świetle ciepłobiałym

- łukowe

- łukowe węglowe

- łukowe ksenonowe

- tlące

Lampy rtęciowe:

Ze względu na ciśnienie lampy można podzielić na:

-średnioprężne

-wysokoprężne stosuje się obecnie

-bardzo wysokoprężnie ściśle określone wykorzystanie

Konstrukcja lampy rtęciowej średnioprężnej:

1- cokół, 2-zewnętrzna bańka szklana, 3-oporniki w obwodzie zapłonowym, 4-elektrody główne, 5-jarznik w rurce ze szkła kwarcowego, 6 - elektrody zapłonowe

Konstrukcja lampy rtęciowej wysokoprężnej:

1- cokół, 2-bańka zewnętrzna, 3-warstwa luminoforu, 4-jarznik kwarcowy z elektrodami

Wada lamp wyładowczych: - długi czas zapłonu i ponownego zapłonu

Parametry lampy rtęciowej:

-Skuteczność świetlna 50 - 60 lm/W

-Temperatura barwowa 2700 - 4200 K- zależ od składu luminoforu

-Luminancja obszaru świecącego 100 - 300 kcd/m²

-Współczynnik tętnienia 0.78 - 0.84

-Trwałość 20 000 h

-Praca w dowolnej pozycji

-Niewielki wpływ temperatury otoczenia

Lampa rtęciowa bardzo wysokoprężna:

Układ zasilania: dławik pełni rolę ogranicznika prądu; moc dławika musi byś porównywalna do mocy światła; kondensator poprawia cosϕ oraz filtruje zakłócenia

RYS. Układ zapłonowo - stabilizacyjny lampy rtęciowej

a) układ przy niskiej stabilizacji indukcyjnej

b) układ połączeń przy stabilizacji pojemnościowej

Lampa rtęciowo - żarowa: nie wymaga dławika (specjalnego układu zasilającego); wypełniona gazem neutralnym; czas zapłonu krótszy niż czas zapłonu rtęciowej; ponowny zapłon po ostygnięciu

Strumienie lampy:

Parametry lampy rtęciowo - żarowej:

-Moc 100 - 500 W

-Skuteczność świetlna 30 lm/W

-Trwałość 12 000 h

-Wskaźnik oddawania barw 0.6 - 0.7

-Temperatura barwowa 3600 -4100 K

Lampy metalohalogenkowe:

Zmodyfikowana budowa lampy rtęciowej

-Jarznik wypełniony jest parami rtęci z dodatkiem

-Halogenków (jod, lit, ind, sód)

-Emisja promieniowania przypada w obszarze widzialnym

-Jarznik:

- szklany ze szkła kwarcowego stosowany kiedyś:

wada zmiany barwy w czasie

-ceramiczny tu nie ma tego problemu

-Jedno lub dwustronnie zasilane

-Sprawność 67- 120 lm/W

-Trwałość 3000 - 20 000 h

-Temperatura barwowa 2700 - 6100 K

-Bardzo dobre właściwości oddawania barw > 0.9

-Luminancja jarznika 18 - 83 Mcd/m²

ST- statecznik; Z-zapłonowy układ; Przy napięciu sieciowym przepala się

Lampy sodowe:

-wewnątrz jarznika znajdują się pary sodu

-jarznik cienka walcowa rurka

1 - jarznik, 2 - rurka pompowa jarznika, 3 - zapłonnik termiczny, 4 - ekran mikowy, 5 - geter

Światło wytwarzane jest przez jarznik, w którym znajdują się pary sodu o podwyższonym ciśnieniu

Rodzaje lamp sodowych:

-Wysokoprężne; -Niskoprężne; -Sodowo-ksenonowe

Lampy sodowo-ksenonowe:

-Poprawa skuteczności świetlnej

-Poprawa barwy światła i współczynnika oddawania barw

-Możliwość ograniczenia zużycia energii

-Wymaga stosowania specjalnych układów zasilających pozwalających na zastosowanie przełączników czasowych

Lampy sodowe wysokoprężne:

-standardowe

-zamienniki lamp rtęciowych

-Z mieszaniną Penninga

-Z wewnętrznym układem zapłonowym

Lampy sodowe wysokoprężne - parametry:

-Moc 50 - 1000 W

-Sprawność do 130 lm/W

-Trwałość 30000 h

-Żółtopomarańczowa barwa

-Słaby współczynnik oddawania barw

-Luminancja jarznika 21- 60 Mcd/m²

-Współczynnik tętnienia 0.74

Lampy sodowe niskoprężne (mniejsze ciśnienie gazu w jarzniku):

-Światło monochromatyczne o barwie pomarańczowo-żółtej

-Doskonale uwidacznia kontury

-Przenika przez mgłę

Lampy sodowe niskoprężne -parametry:

-Moc 18 - 180 W

-Sprawność do 100 - 200 lm/W

-Trwałość do 33000 h

-Żółtopomarańczowa barwa 590 nm

-Słaby współczynnik oddawania barw

-luminancja jarznika 40 - 100 kcd/m²

-Czas zapłonu 7-15 minut

-Pracuje w ściśle określonym położeniu: poziomo 5^o odchyłu

Lampy sodowe niskoprężne - schemat:

LED:

Parametry LED:

-Skuteczność świetlna 20 lm/W

-Napięcie zasilania 10, 24 V

-Moc modułów do 120 W

-Kąt emisji światła do 120 °

-Temperatura pracy od -25 do 100 °C

Zastosowanie: sygnalizatory drogowe/ kolejowe; światła stop

Zalety LED:

-Duża skuteczność świetlna

-Duża trwałość - do 100 tys. Godzin

-Mała awaryjność

-Odporność na uderzenia i wibracje

-Wysoki wskaźnik oddawania barw

-Brak promieniowania nadfioletowego i podczerwonego

-Małe wymiary

Sterowanie:

-Systemy 1-10 V

-DALI

-Z magistralą I-BUS

INSTALACJE ELEKTRYCZNE:

Co to jest instalacja elektryczna? Zespół urządzeń elektrycznych o skoordynowanych parametrach technicznych (U_znam do 1000V nap. Przemiennego; stały do 1500V) przeznaczonych do doprowadzenia energii elektrycznej z sieci rozdzielczej do odbiornika.

Co należy do instalacji?:

-przewody i kable

-urządzenie i przewody łączeniowe

-urządzenia zabezpieczające

-urządzenia ochronne

-urządzenia sterujące i pomiarowe wraz z ich obudową i konstrukcjami wsporczymi

-rezerwowe źródła prądu (baterie akumulatorów UPS itp.)

-zespoły prądotwórcze wraz z przynależnymi im instalacjami

I podział instalacji:

1) instalacje oświetleniowe wraz z przenośnymi urządzeniami grzejnymi zbiornikowymi podgrzewaczami wody o niewielkich mocach

2) instalacje siłowe: instalacje zasilające silniki elektryczne oraz przemysłowe urządzenia grzejne, kuchnie elektryczne i podgrzewacze wody o bardzo dużych mocach oraz wszystkie odbiorniki do urządzeń grzejnych

II podział instalacji:

1) nieprzemysłowe - tj. do szkół biurowców, mieszkań

2) przemysłowe- w zakładach i pomieszczeniach przemysłowych

3) inne- rolnicze; obiekty hodowlane; górnicze

III podział instalacji:

1) stałe

2) prowizoryczne- do 3 lat użytkowania

Instalacja elektryczna zaczyna się w złączu.

Złącze jest to urządzenie łączące sieć dostawcy i sieć odbiorcy

Szuflada w budynku z bezpiecznikami

Wewnątrz budynku wewnętrzna linia zasilająca wlz lub bezpośrednio

Urządzenia zasilające dzielą się na stacjonarne tzn takie które są nieruchome trudne jest ich przemieszczanie; pozbawione uchwytów; Urządzenie przenośne: z łatwością można przemieszać i podłączać do innego źródła zasilania

Zakresy napięciowe wg normy PN-91/E-05010

Prąd przemienny

1 zakres: nap. między fazą a ziemią ≤50V

nap. między fazą a fazą ≤50V

uziemienie pośrednie faza- faza ≤50V

2 zakres: faza- ziemia 50<U_N<600V

faza- faza 50<U_N<1000V

Prąd stały

1 zakres: U_N≤120V biegun ziemia

U_N≤120V biegun biegun

2 zakres: 120<U_N<900V biegun ziemia

120<U_N<1500V biegun biegun

Układy sieci niskiego napięcia:

-nie ma pojęcia przewód zerowy

R- wykonane (dobrane) zgodnie z warunkiem R.I_wył≤U_bezpieczne

-Prąd płynący do ziemi jest niewielki; wyłączenie gdy dwie fazy z ziemią zwarte; gdy jedna faza zwarta to nie wyłączy się

Jakość napięcia:

-Wartość skuteczna napięcia ; obliczamy

230V 1 faza; 400V 3 fazy

-kształt krzywej napięcia

-symetria napięć trójfazowych

-częstotliwość: mówi że mało mocy czynnej (spada częstotliwość)

Przy stałym

-zawartość składowych zmiennych

Zmiana napięcia (odchylenia od normy):

-wpływ duże silniki o ciężkich rozruchach

-piece łukowe

-spawarki

-odbiorniki zasilane z przekształtników falowników

*przy oświetleniowych: +5% / -10% Napięcia znamionowego w sieciach niskiego napięcia 360÷420V

*przy siłowych: -20% ale nie wolno załączać odbiorników oświetleniowych

Szybkie zmiany napięcia mogą powodować zakłócenia - układów napętli zabezp. ; w silnikach ze stałymi obrotami

Wsp. kształtu napięcia:

Rodzaje pracy urządzeń:

Głównie urządzenie napędowe:

S1- praca ciągła przez co najmniej 4 stałe czasu

S2- praca dorywcza ze znacznikami 10; 30; 60 (silnik pracuje 10 min; 30 min; 60 min) a później stygnie (winda)

S3-praca przerywana taka praca 15/25/45/60% (tyle czasu obciążona) czas kiedy silnik pracuje stygnie

S4- praca dorywcza z dużą liczbą łączeń i rozruchów odniesienie do czasu równowagi cieplnej

S5- praca z dużą liczbą łączeń i hamowań

S6- praca przerywana z przerwami jałowymi

S7- praca długotrwała z przerwami jałowymi

S8- praca długotrwała z okresowymi zmianami obciążenia i prędkości obrotowej

---