POLITECHNIKA OPOLSKA

Wydział Zarządzania

Kierunek Zarządzanie

Aleksandra Barczuk

Patrycja Borkowska

ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE

OPOLE ROK 2011

Organizacja międzynarodowa jest celowym, wielostronnym związkiem państw, utworzonym na mocy zawartego między nimi porozumienia i wyposażonym w system stałych organów. Za minimalne, instytucjonalne kryterium uznania danego związku państw za organizację przyjmuje się zazwyczaj: regularność posiedzeń organu plenarnego, uzgodnienie zasad podejmowania decyzji, stały personel oraz siedzibę. Istotne jest również zapewnienie organizacji regularnego budżetu.

Dynamiczny rozwój organizacji międzynarodowych jest związany ze zjawiskiem łączenia suwerenności, która jest celowo delegowana przez państwo na szczebel międzynarodowy, by zewnętrznie wspierać przemiany
w kraju.

Zdolność prawna i do dokonywania czynności prawnych

• Zdolność prawna organizacji międzynarodowej oznacza możliwość nabywania praw i obowiązków wynikających z litery prawa.

• Zdolność do dokonywania czynności prawnych uwzględnia m. in. :

• Zdolność do zawierania umów z państwami i innymi organizacjami międzynarodowymi,

• Bierne prawo legacji, polegające na ustanowieniu misji krajów członkowskich lub państw nieczłonkowskich przy siedzibie organizacji,

• Organizacyjną zdolność procesową, polegającą na tym, że w przypadku sporu na tle interpretacji lub wykonania umowy międzynarodowej, obowiązujących w stosunkach między organizacją międzynarodową a państwem, może ona uciec się do przewidzianych przez prawo międzynarodowe pokojowych sposobów rozstrzygania sporów[1]

Podstawą prawną organizacji jest statut (czasem nosi nazwę konstytucji). Przyjęte jest, że organizacje międzynarodowe muszą sprawować następujące funkcje:

1. funkcje regulacyjne - polegają na ustalaniu norm i wzorców o istocie moralnej, politycznej, prawnej, mają one odpowiednio kształtować sposób postępowania osób uczestniczących w odniesieniach międzynarodowych;

2. funkcje kontrolne - polegają na sprawdzaniu stanu faktycznego oraz na porównaniu go z treścią norm
i wzorców, by przystosować do nich postępowanie członków stosunków międzynarodowych;

3. funkcje operacyjne - polegają na frontalnym świadczeniu przez organizację rozmaitych usług na podstawie jej własnych orzeczeń, przy pomocy własnych zasobów

Ważnym podmiotem gospodarki światowej są różnego rodzaju międzynarodowe organizacje gospodarcze, które wywierają wpływ na mechanizmy międzynarodowej współpracy gospodarczej, a także na strukturę
i charakter stosunków ekonomicznych między podmiotami gospodarki światowej.

Międzynarodowe organizacje gospodarcze spełniają w gospodarce światowej przede wszystkim określone funkcje regulacyjne. Polegają one na ustanawianiu pewnych wzorców czy norm postępowania. Odbywa się to głównie poprzesz formułowanie odpowiednich zaleceń dla uczestników organizacji, tzn. najczęściej państw członkowskich, przez upoważnione do tego statutowe organy danej organizacji.
F regulacyjne organizacji międzynarodowej ulegają oczywiście zasadniczemu wzmocnieniu wówczas, gdy ustanowione przez nią normy postępowania uzyskują moc prawnie obowiązującą i są egzekwowane także pod groźbą określonych sankcji - powinny się poddać od państw członkowskich pod groźbą określonych sankcji (politycznych, gospodarczych). Wiąże się to najczęściej z jednoczesnym spełnieniem przez taką organizację funkcji kontrolnych, którym kraje członkowskie- z reguły

Niektóre organizacje międzynarodowe o charakterze gospodarczym w ramach posiadanych uprawnień oraz możliwości (organizacyjnych, technicznych, finansowych itd..) prowadzą niekiedy - obok funkcji regulacyjnych - również bezpośrednią działalność, polegającą m. in. Na udzielaniu krajom członkowskim różnego rodzaju pomocy, np.. Pomocy społecznej, humanitarnej, pomocy w rozwoju handlu, pomocy
w rozwoju technicznym, gospodarczym, pomocy finansowej, kredytowej [2].

Istnienie organizacji międzynarodowych w systemie światowym na tradycję krótszą niż istnienie suwerennych państw, to jednak dynamika z jaką oddziałują na stosunki międzynarodowe, rola jaką się im przypisuje, cele, jakie wiążą się z ich istnieniem, upoważniają do twierdzenia, iż bez nich wiele ważnych problemów międzynarodowych, ale także i państwowych pozostawałoby wciąż nierozwiązanych.

Stanowiska

• Pierwsze identyfikowane z nurtem neorealistycznym eksponuje ich marginalny wpływ, a niekiedy nawet bezsilność w świecie zdominowanym przez państwa, ich interesy, polityczne opcje

• drugie stanowisko, bliskie szeroko pojętemu nurtowi neoliberalnemu, w którym na ogół wyolbrzymia się ich znaczenie, możliwości, a tym samym pozycję w systemie międzynarodowym.

W pierwszym przypadku mamy do czynienia z redukcją roli organizacji międzynarodowych zaledwie do instrumentów w rękach polityków, o ograniczonych możliwościach i skuteczności. Podejście drugie odzwierciedla postawy charakterystyczne dla pluralizmu i transnacjonalizmu, w którym organizacje międzynarodowe są postrzegane jako „autonomiczni autorzy” lub w nieco racjonalistycznej wersji „instytucje międzynarodowe”, współpracujące z państwami, koordynujące ich zachowania, zdolne opracować „kodeksy” postępowania czy międzynarodowe standardy, umożliwiające skuteczniej funkcjonować obok siebie państwom i podmiotom niepaństwowym.

Nie wolno im przypisywać siły zdolnej zdominować państwa, władnej do określenia tego co jest ich interesem narodowym oraz jak mają postępować w dynamicznym, ale i policentrycznym i poliarchicznym środowisku międzynarodowym. Współczesne organizacje międzynarodowe, zwłaszcza niektóre ich typy, dysponują jednak potencjałem, który przewyższa możliwości niejednego kraju.

Organizacje międzynarodowe mogą być dla państw wyzwaniem, którego nie mogą lekceważyć. Ich obecność w środowisku międzynarodowym wymusza na państwach konieczność uruchomienia raczej mechanizmów koordynacji, współdziałania i adaptacji niż rywalizacji.

Organizacje międzynarodowe nie są bowiem ani mało znaczącym aktorem polityki światowej, ani jej podstawowym podmiotem. Rola, jaką odgrywają w świecie państw narodowych, jest niewątpliwie przejaskrawiona, gdyż ich wpływ na państwa, stany stosunków międzynarodowych itp.. Kwestie zmienia się
z zależności od problemu i sytuacji, z jakimi są konfrontowane.

Sceptycy wskazują na ograniczone możliwości państw w rozwiązywaniu ważnych dla świata problemów, postrzegali je jako miejsce utrwalenia przewagi krajów najsilniejszych, a tym samym forum i narzędzie realizacji ich interesów. Państwa niezdolne do adaptacji kreatywnej w środowisku międzynarodowym, którego częścią są wielkie ponad narodowe organizacje ekonomiczno -polityczne nie umiejące się dostosować do tendencji technologicznych, społecznych, ekonomicznych czy politycznych, redukują swe szanse na rozwój.

Te właśnie ponadnarodowe molochy tworzą nową jakość współczesnego systemu międzynarodowego, „która będzie mogła podporządkować sobie te państwa, które pozostaną poza granicami ugrupowań integracyjnych”. Optymiści z kolei, podkreślają niemożliwość rozwiązywania ważnych problemów międzynarodowych bez pośrednictwa takich właśnie struktur międzynarodowych, akcentowali ich wzrastające znaczenie i rolę we współczesnym świecie [3].

Bank Światowy zajmuje się przede wszystkim wspieraniem długofalowego wzrostu gospodarczego
i zmniejszaniem ubóstwa w krajach rozwijających się. Bank udziela kredytów w celu zmniejszenia ubóstwa oraz finansowania inwestycji przyczyniających się do wzrostu gospodarczego tych krajów.

Inwestycje obejmują pomoc doraźna realizowana przez budowę dróg, elektrowni, szkół jak równie dostarczanie pomocy merytorycznej i doradztwa fachowego przez organizowanie różnego rodzaju służb szkolenia rolniczego, szkoleń nauczycieli, programów żywienia oraz poprawy sytuacji dzieci i kobiet w krajach Trzeciego Świata. W pierwszych latach istnienia Banku Światowego jego działalność koncentrowała się na finansowaniu odbudowy zniszczeń wojennych gospodarki krajów Europy Zachodniej. Obecnie Bank udziela pożyczek również krajom rozwijającym się : Afryki, Azji, Ameryki Łacińskiej i Karaibów, Środkowego Wschodu i Europy.

Warunkiem członkostwa w Banku Światowym i w organizacjach afiliowanych jest przynależność do MFW
i wpłata udziału członkowskiego.

Bank ma formę spółki akcyjnej. W momencie powstania Bank liczył 45 członków. Do BS należą 184 kraje. Polska jest członkiem Banku od 27 czerwca 1986r. W zależności od wysokości udziału kraje dysponują odpowiednia ilością głosów.

Bank jest zorganizowany w formie spółki akcyjnej, a jego kapitał składa się z dwóch części: Kapitał zakładowy ma charakter udziałowy. Udziały składają się z 2 części: 10% stanowi kapitał wpłacony, 1% jest wpłacony w walutach wymiennych lub w dolarach oraz 9% w walucie narodowej członka, (11,5 mld USD - 30.06.2005 r.) 90% to kapitał na żądanie, zwany funduszem gwarancyjnym (zabezpieczenie Banku wobec emitowanych obligacji i udzielanych gwarancji), Bank w razie potrzeby może zażądać wpłaty tej części kwoty. W lipcu 1994 r. po raz pierwszy wyznaczono wysokość kapitału zakładowego - 10 mld USD. Kwota kapitału zakładowego została podzielona na udziały. Zgodnie ze statutem Banku akcje mogą być nabywane tylko przez członków Banku ( 178,2 mld USD - 30.06.2005 r.) [5].

Chiny pożyczyły krajom rozwijającym się w ciągu ostatnich dwóch lat więcej pieniędzy niż Bank Światowy. China Development Bank i China Export-Import Bank podpisały umowy na kredyty o wartości 110 mld dol. dla rządów i firm prywatnych.

Analogiczne oddziały Banku Światowego pożyczyły, nawet w nieco dłuższym okresie, 100,3 mld dol., co samo w sobie stanowi rekordową wielkość w związku z kryzysem finansowym.
Skala chińskich kredytów pokazuje, że Pekin rozpoczyna nową erę globalizacji, w której będzie mniej uzależniony od zachodnich rynków eksportowych.

Kryzys finansowy pozwolił Chinom oferować kredyty firmom wydobywającym surowce, kiedy o kredyt było bardzo trudno. Dzięki temu zapewniły sobie dostawy ropy naftowej m.in. z Rosji, Wenezueli czy Brazylii. Z chińskich pożyczek korzystają także indyjski koncern energetyczny, budowniczy projektów infrastrukturalnych z Ghany czy linii kolejowych z Argentyny.

Bank Światowy próbuje nawiązać współpracę z Chinami w dziedzinie kredytowania, by nie dopuścić do zaostrzenia się konkurencji między nimi. W przeszłości Chiny były jednym z największych pożyczkobiorców Banku Światowego [6].

Międzynarodowy Fundusz Walutowy czuwa nad stabilnością kursów walutowych, ułatwia międzynarodową współprace finansową, a także rozwój handlu międzynarodowego. MFW jest organizacja, która niesie pomoc państwom członkowskim w sytuacji zachwiania równowagi finansowej

Członkiem w MFW może zostać każde państwo posiadające autonomie w dziedzinie stosunków zagranicznych oraz będące w stanie spełnić warunki stawiane przez statut. W 1945 r. MFW liczył 29 członków; w tej grupie znajdowała się Polska. ZSRR podpisał umowę z Bretton Woods, jednak jej nie ratyfikował i nie został członkiem MFW. Pod wpływem ZSRR z MFW wystąpiła Polska (14.03.1950r.) w 1986 r. przyjęta ponownie, Czechosłowacja (1954 r.) oraz Kuba (1964 r.). Liczba krajów członkowskich MFW wynosi obecnie 184 [5].

Wytyczne polityki prowadzonej przez MFW to przede wszystkim:

• popieranie międzynarodowej współpracy walutowej dzięki powołaniu stałej instytucji konsultacji i współpracy w dziedzinie międzynarodowych problemów walutowych;

• ułatwienie ekspansji i wzrostu handlu międzynarodowego, wzrostu zatrudnienia, utrzymywania realnych dochodów i zasobów produkcyjnych krajów członkowskich;

• popieranie stabilizacji kursów, utrzymywanie uporządkowanej wymiany między krajami członkowskimi, unikanie deprecjacji walut inspirowanej przez rywalizację;

• dążenie do stworzenia wielostronnego systemu płatności i rozliczeń transakcji bieżących oraz do eliminowania ograniczeń wymiany walutowej, hamujących rozwój handlu;

• dostarczanie członkom środków finansowych na określony okres i na odpowiednich warunkach, w celu wyrównania przejściowej nierównowagi bilansów płatniczych bez środków wywołujących zaburzenia w rozwoju tych krajów i gospodarki światowej;

• działanie w celu zmniejszenia czasu i wielkości nierównowagi bilansów płatniczych [7].

W celu realizacji wymienionych zadań MFW pełni cztery istotne funkcje:

• regulacyjną - polegającą na ustanawianiu norm i wzorców działania w sferze międzynarodowych stosunków finansowych

• kredytową - przez dostarczenie krajom członkowskim dodatkowych źródeł finansowania w postaci różnych kredytów;

• konsultacyjną - przez usługi konsultacyjne i współpracę krajów członkowskich oraz jako forum wymiany doświadczeń między krajami w radzeniu sobie z problemami natury gospodarczej, m.in. plan Balcerowicza był konsultowany z ekspertem MFW, prof. Jeffrey'em Sachsem.

• kontrolną - polegającą na nadzorowaniu przez MFW uzgodnionych programów dostosowawczych i weryfikacji celów, na jakie przeznaczane są środki kredytowe [8].

Wszystko uległo zmianie, gdy radykalnej krytyce poddał MFW laureat ekonomicznej Nagrody Nobla, Joseph Stiglitz. Podstawowe elementy krytyki Stiglitza:

• MFW prezentuje jako fakty coś, co jest tylko ideologią (neoliberalną), a jako rodzaj nie podlegającej dyskusji prawdy tezy, co do których istnieje bardzo ostry spór w ekonomii, a nawet - istnieją bardzo mocne dowody na stanowisko wręcz przeciwne.

• MFW postrzega światową gospodarkę tylko i wyłącznie z punktu widzenia specyficznego środowiska finansjery. Nawet jeśli nie wynika to ze złej woli podejmujących decyzje, są oni przekonani, że co jest dobre dla finansjery, jest dobre dla całej światowej gospodarki. Stiglitz podaje dowody, że tak nie jest.

• Wymuszanie na uzależnionych od pomocy MFW państwach liberalizacji rynków finansowych, nadmiernej dyscypliny budżetowej, nadmiernego wyczulenia na utrzymanie bardzo niskiego stopnia inflacji (kosztem innych, ważniejszych - zdaniem Stiglitza - czynników ekonomicznych) doprowadziło do upadku wielu gospodarek.

• Najlepiej rozwijają się kraje, które potrafiły się przeciwstawić naciskom MFW (Malezja, Chiny, Indie), a te, które ślepo go słuchały, zapłaciły za to katastrofą gospodarczą (Indonezja, Tajlandia, Argentyna i inne).

• Nieprzejrzystość i brak procedur demokratycznych w podejmowaniu decyzji przez MFW.

• Stosowanie podwójnych standardów - słabe państwa dostają bardzo rygorystyczne warunki do spełnienia,
  a np. Rosja nie wywiązuje się z niczego, przejada całą pomoc w procesach korupcyjnych, i nadal tę pomoc otrzymuje.

• Niedopuszczanie do procesu decyzyjnego państw najbardziej zainteresowanych, czyli potrzebujących pomocy, a czasem wręcz monopolizacja procesu przez reprezentantów amerykańskiego Ministerstwa Skarbu.

• Sprzeniewierzenie się ideom Keynesa, który wymyślił MFW. Keynes twierdził, że rynek z natury nie działa doskonale i zadaniem takiej instytucji jest pomoc w sytuacji, gdy rynek zawodzi i popada w recesję. MFW utrzymuje, że rynek zawsze działa doskonale i odmawia udzielenia pomocy państwom, które nie chcą zredukować swojej ingerencji w rynek [4].

Obecnie Międzynarodowy Fundusz Walutowy pracuje nad uruchomieniem swego pakietu pożyczek udzielanych na wypadek kryzysu. Działania te mają dowieść, że Fundusz dysponuje dostateczną ilością środków, aby udzielać pomocy krajom znajdującym się w potrzebie i w celu stabilizowania globalnej gospodarki.

Kraje przeznaczające środki na ten cel, w tym nowi darczyńcy, jak Chiny i Indie, dążą do osiągnięcia porozumienia, jakie kwoty z linii kredytowej 583 mld dolarów powinny być dostępne dla kredytobiorców i na jak długi okres - twierdzi jeden z przedstawicieli MFW, cytowany przez agencję Bloomberg.

Rozmowy toczą się w chwili, gdy doszło do pogłębienia kryzysu zadłużeniowego w Europie po dymisji premiera Portugalii Jose Sokratesa, co zwiększa prawdopodobieństwo, że rząd w Lizbonie zwróci się o pomoc międzynarodową. Aktywizacja środków z nowego pakietu finansowego (New Arrangement to Borrow) zapewni MFW znaczne zasoby, dzięki którym więcej krajów w Europie mogłoby otrzymać pomoc.

W okresie minionych dwóch lat MFW wsparło m.in. Grecje i Ukrainę. Dyrektor wykonawczy MFW zwrócił się z wnioskiem o aktywację nowego pakietu pomocowego, kiedy dokonano stosowanej ratyfikacji porozumienia w tej sprawie, które stanowiło realizację obietnicy krajów G20 z kwietnia 2009 dotyczącej powiększania zasobów Funduszu [8] .

Pożyczanie pieniędzy stało się normalną praktyką światowej ekonomii po II Wojnie Światowej. Do pewnego stopnia, każdy był czyimś dłużnikiem. Jednakże na początku lat 70-tych nastąpił gwałtowny wzrost cen ropy naftowej na światowych giełdach. Podrożały też wszystkie usługi i towary, także odsetki za zaciągniętych długów. By złagodzić skutki zaistniałej recesji, lepiej usytuowane kraje ukróciły swe wydatki i zaprzestały pożyczek pieniężnych. Kryzys uderzył we wszystkich, ale biedne kraje zaatakował z zdwojona siła. Chociaż gospodarka tych państw była z natury słaba i niestabilna, były one zmuszone do zaciągania nowych długów, mimo, że warunki spłat kredytów nie należały do atrakcyjnych. Niektóre państwa pożyczały pieniądze, by spłacić nimi swoje długi. To błędne koło osiągnęło swe największe rozmiary miedzy 1977 a 1982r. i znane było pod nazwa "Góra długów".

To właśnie wtedy BS i MFW zaczęły ingerować w politykę wewnętrzną ubogich krajów, oferując im umorzenie długów w zamian za ustępstwa korzystne dla światowego biznesu. Od tej pory zaczęto się liczyć
z głosem międzynarodowych instytucji finansowych nie tylko w Afryce, ale we wszystkich krajach europejskich.

Pomoc udzielana krajom rozwijającym się jest niczym przysłowiowe piąte koło u wozu. Pożyczki Banku były w ciągu ostatnich trzydziestu lat jednym z najbardziej rzucających się w oczy przykładów trwonienia pieniędzy. Projekty pochłonęły setki milionów dolarów, ale zakłady, których budowę finansował w całości Bank Światowy, nic nie wyprodukowały. W wielu przypadkach budowy w ogóle nie ukończono, a pieniądze

i tak trzeba będzie zwrócić.

Za przykład może posłużyć tu Zair, przemianowany jakiś czas temu na Kongo. Szacuje się, że Szwajcarskie konta bankowe kontrolowane przez byłego dyktatora Mobutu Sesje Seko powiększyły się prawie o 4 mld dolarów, przy czym wpływy na rachunki były proporcjonalne do pomocy udzielanej przez Bank Światowy. Spłacanie długu spadło dziś na barki szarych obywateli Konga.

Z kolei środki, jakie Bank Światowy przyznał Indonezji, wzmocniły wojskową dyktaturę generała Suharto, która miała być antykomunistycznym bastionem w regionie. Na przestrzeni 25 lat Bank Światowy wpompował do Indonezji niemal 30 mln dolarów. Pieniądze zostały przeznaczone na budowę dróg, szkół, elektrowni
i oczyszczalni ścieków, ale jednocześnie zasiliły konta popleczników Suharto. Chociaż Indonezyjczycy skorzystali na rozbudowie infrastruktury, co piaty dolar został od razu ukradziony. Z tajnego sprawozdania przygotowanego w sierpniu 1997 r. przez placówkę Banku Światowego w Dżakarcie wynika, że co najmniej
6 mln dolarów trafiło do kieszeni miejscowych urzędników i polityków, a pożyczkę będą spłacali nie oni, ale obywatele Indonezji.

Heritage Foundation z Waszyngtonu opublikowała wyniki badan przeprowadzonych wśród 68 krajów rozwijających się, które dostają ogromne zastrzyki gotówki z Banku Światowego. Okazało się, że od 1970 roku do 1997 wzrost produktu narodowego brutto w 39 państwach tej grupy wyniósł średnio 1 % rocznie. Wzrost gospodarczy 20 innych krajów został wręcz spowolniony, mimo wsparcia finansowego Banku Światowego. Niektórzy uważają, że krajom, w których nie ma wolnego rynku, nie pomogą żadne fundusze, a tam, gdzie jest wolny rynek, nie trzeba napędzać gospodarki za pomocą pieniędzy.

Zarówno Bank Światowy, jak i MFW to dinozaury ery zimnej wojny. Kongres powinien wreszcie przejrzeć na oczy i przestać je utrzymywać sztucznie przy życiu. Zachód lepiej wykorzystałby pieniądze, gdyby bezpośrednio finansował i zarządzał wykonywaniem projektów w najbiedniejszych i najbardziej potrzebujących krajach świata.

Kenneth R. Timmerman (The Wall Street Journal)

G8 - forum polityczno-gospodarcze zrzeszające państwa:

1. Wielka Brytania,

2. Francja,

3. Niemcy,

4. Włochy,

5. Japonia

6. Stany Zjednoczone (G6, od 1975),

7. Kanada (G7, od 1976)

8. Rosja (od 1997).

Na szczyty G8 zapraszany jest także przedstawiciel Przewodniczący Komisji Europejskiej z ramienia Unii Europejskiej. Przywódcy państw G8 spotykają się na corocznych szczytach gospodarczych i politycznych. Szczyty te są okazją do protestów organizowanych przez antyglobalistów [10].

Lokalizacja szczytu zmienia się rotacyjnie według następującej kolejności: Francja, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Niemcy, Japonia, Włochy, Kanada, Rosja. Ostatni, 36. szczyt G8 odbył się w 2010 roku w Huntsville w Kanadzie. Przyjmuje się, że w skład G8 wchodzą państwa najbardziej wpływowe i najbogatsze [10].

W celu zwiększenia reprezentatywności forum, od 2005 odbywają się spotkania określane jako G8+5, z udziałem przedstawicieli Chin, Brazylii, Meksyku, Indii i RPA. Przed zaproszeniem Rosji do składu grupy w 1997, od 1994 odbywały się spotkania po szczytach G7 z przedstawicielami Rosji, określane wówczas jako G7+1 [10].

Grupa G8+5 została utworzona w 2005 roku, kiedy ówczesny premier Wielkiej Brytanii Tony Blair, jako przewodniczący 31. szczytu grupy G8 w Gleneagles w Szkocji, zaprosił przywódców gospodarek wschodzących do wspólnych rozmów. Powiększenie grupy G8 o kolejne państwa miało spowodować, że silniejsza i lepiej reprezentowana grupa będzie mogła sprawniej i lepiej działać wobec problemu ocieplania się klimatu i globalizacji.

G8 nie jest organizacją międzynarodową a tylko grupą państw spotykających się na szczytach gospodarczo-ekonomicznych - to z tego względu, iż nie posiada chociażby swoich stałych organów ani sformalizowanej struktury. Prezydencja w grupie obejmowana jest co roku przez kolejne państwo, które jest odpowiedzialne za organizację spotkań ministerialnych i szczytu, w którym uczestniczą szefowie państw.

To jedyna w swoim rodzaju instytucja kontrolowana przez osiem osób. Kraje wchodzące w skład grupy G8 stanowią zaledwie 14% ludności świata, ale dysponują jednocześnie 65% bogactwa świata. Mając pieniądze, kraje te mogą wywierać znaczący wpływ na gospodarkę
i politykę światową. Grupa G8 wyznacza kierunek polityki takich instytucji globalnych, jak Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF) i Światowa Organizacja Handlu (WTO) [10].

W Genui w 2001 po raz pierwszy od dziesiątków lat na ulice wyszła ilość demonstrantów, która nie mogła zostać niezauważona czy zignorowana. Szacuje się, że w manifestacjach wzięło udział aż 300 tysięcy osób, czyli kilkakrotnie razy więcej, niż w Seattle w 1999, podczas pierwszego oficjalnego zlotu antyglobalistów. Policja i władze przedstawiały mediom manifestujących jako groźnych terrorystów, prowokowały, robiły naloty na miejsca, w których zatrzymali się aktywiści [9].

W ostatnich latach przy okazji szczytów G8 odbywają się protesty społeczne. Po raz pierwszy protesty na dużą skalę odbyły się w Genui w 2001 roku, kiedy jeden z demonstrantów, działacz anarchistyczny Carlo Giuliani, został zastrzelony przez policjanta. Duże protesty także odbyły się podczas szczytu G8 w 2005 roku w Szkocji.

Carlo Giuliani został zastrzelony na Piazza Alimonda przez włoskiego karabiniera strzałem w głowę z odległości 2 metrów.To nie jedyna, choć najbardziej nagłośniona śmierć antyglobalisty podczas szczytów G8. Na nieszczęście władz każdy moment zdarzenia został uwieczniony przez reporterów, dzięki czemu niezależną prasę zachodnią obiegły zdjęcia, na których widać poszczególne momenty morderstwa. To jedna z najbardziej "medialnych" śmierci demonstrantów.

Jednym z argumentów wysuwanych przez krytyków G8 jest jej niedemokratyczność. Grupa nie jest odpowiedzialna przed żadną międzynarodową organizacją i nie posiada formalnego statutu. Grupa, zdaniem krytyków, podejmuje jednostronnie decyzje, które mają globalne skutki dla wszystkich. Pozostała krytyka dotyczy odpowiedzialności za problemy związane z globalizacją ekonomiczną - biedę krajów globalnego Południa przez kraje Północy, które są zdaniem krytyków, odpowiedzialne za biedę i kryzys zadłużenia krajów południa, problemy ekologiczne, koncentrację kapitału w rękach korporacji i pojedynczych osób, etc [9].

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa utworzona z inicjatywy 44 państw koalicji antyhitlerowskiej uczestniczących w konferencji poświęconej problemom rolnictwa i wyżywienia, która odbyła się w maju 1943 roku w Hot Springs. Konferencja powołała do życia komisję, której celem było opracowanie projektu umowy założycielskiej FAO. 16 października 1945 roku rozpoczęła się pierwsza sesja konferencji FAO w mieście Québec, na której tego samego dnia podpisano umowę założycielską, noszącą nazwę konstytucji. Weszła ona w życie w dniu jej podpisania. Siedzibą FAO jest Rzym.

Cele FAO:

• polepszanie wytwarzania, wymiany i dystrybucji produktów rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa;

• odnoszenie poziomu wyżywienia narodów;

• polepszenie warunków życia ludności wiejskiej;

• zapewnienie niezbędnego kredytu rolnego;

• popieranie zawierania porozumień w sprawie międzynarodowego handlu produktami rolnymi oraz udzielanie pomocy technicznej.

W sierpniu 1946 FAO przyjęła funkcję utworzonego w 1905 roku Międzynarodowego Instytutu Rolnego, które sprowadzały się przede wszystkim do zbierania i rozpowszechniania informacji na temat stanu i osiągnięć rolnictwa w państwach członkowskich.

FAO przede wszystkim zbiera i opracowuje informacje oraz prowadzi badania na temat produkcji w rolnictwie, hodowli zwierzęcej, rybołówstwie i leśnictwie oraz dystrybucji i konsumpcji surowców i produktów. Rezultaty tych prac są opublikowane w jej wydawnictwach periodycznych, w postaci rocznych raportów o sytuacji rolniczej i żywnościowej na świecie, jak też w postaci publikacji nieperiodycznych lub jednorazowych. W takich opracowaniach formułowane są też wnioski lub na ich podstawie FAO uchwala zalecenia pod adresem państw członkowskich.

Ponadto FAO inicjuje i koordynuje oraz realizuje lub uczestniczy w realizacji wielu różnego typu ogólnoświatowych lub regionalnych programów, których celem jest podnoszenie wydajności produkcji żywności oraz walką z głodem. Z inicjatywy ONZ od 1960 roku FAO wspólnie z ta organizacją realizuje Światowy Program Wyżywienia, którego celem jest udzielanie pomocy żywnościowej krajom rozwijającym się oraz krajom dotkniętym klęskami żywiołowymi. Również od 1960 roku FAO kieruje programem Kampania Walki z Głodem. Celem jego jest zmobilizowanie sił i środków niepaństwowych do walki z głodem, propagowanie wiedzy na temat problemów rolnictwa i produkcji zwierzęcej na świecie oraz sposobów ich rozwiązywania, podejmowanie różnego typu akcji na rzecz rozwoju rolnictwa w krajach rozwijających się.

Działalność FAO jest finansowana ze składek członkowskich, a działalność operacyjna także z dotacji Programu Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Rozwoju, Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa oraz wielu innych instytucji międzynarodowych.

Literatura:

[1] Ciosek S.: Współczesne stosunki międzynarodowe. Warszawa: Akademia Finansów, 2008.

[2] Kisiel-Łowczyc A.: Współczesna gospodarka światowa. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1996.

[3] Latoszek E.: Organizacje międzynarodowe. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2001.

[4] Stiglitz J.: Globalization and Its Discontents, polski przekład: Globalizacja. Warszawa, 2005.

[5] Jarosz R.: Organizacje międzynarodowe. [http://www.leszek3.delfnet.com/jarosz]

[6] Chiny są większym pożyczkodawcą niż Bank Światowy. [http://wyborcza.biz/biznes/]

[7] Międzynarodowy fundusz walutowy. [http://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_Fundusz_Walutowy]

[8] Międzynarodowy Fundusz Walutowy aktywizuje fundusz antykryzysowy [http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/]

[9] Carlo Giuliani, pamiętamy! [http://cia.bzzz.net/]

[10] G8 [http://pl.wikipedia.org/wiki/G8]

1

---