3. Sztuka starożytnego Egiptu, Sztuka i Kultura, Kanon - czyli co trzeba znać na maturę


Sztuka starożytnego Egiptu

  1. Chronologia

  2. Okres przeddynastyczny

    IV tysiąclecie p.n.e.

    Okres wczesnodynastyczny

    2960p.n.e. - 2640 p.n.e.

    Stare Państwo

    2640 p.n.e. - 2134 p.n.e.

    Średnie Państwo

    2134 p.n.e. - 1785 p.n.e.

    Nowe Państwo

    1785 p.n.e. - 1085 p.n.e.

    Epoka Późna

    1085 p.n.e. - 305 p.n.e.

    Sztuka Ptolemejska

    305 p.n.e. - 30 p.n.e.

    Sztuka okresu rzymskiego

    30 p.n.e. - 395 n.e.

    Sztuka koptyjska

    IV w. - VII w.

    1. Malarstwo

    funkcja:

    - ideologiczna (przekazanie informacji lub utrwalenie wiadomości); zdobnicza; perspektywa odrzutowana; umownie przekazana przestrzeń; kompozycja podzielona na poziome pasy; proporcje postaci zachowane dzięki pokratkowanym wzornikom z kamienia lub gipsu; znaki pisarskie (hieroglify, pismo hieratyczne, pismo demotyczne)

    Układy kompozycyjne

    - układy pasowe

    - silnie zrytmizowane (zasada rytmu jednostajnego i zmiennego, urozmaiconego obecna w całej sztuce Egiptu)

    - kompozycja otwarta w dwóch kierunkach (dążenie elementów do rozprzestrzeniania się na boki)

    - płaska plama barwna

    - cienki, barwny kontur

    - ciepła gama barw o przewadze brązów, żółci, czerwieni

    - urozmaicona gama o biele, czernie, zielenie i błękity

    - barwy rozłożone płasko na przedmiocie

    - wyraźnie odgraniczone od siebie

    - spokojna, pogodna kolorystyka

    - charakter dekorujący

    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic

    Gęsi z Meidum malowidło przedstawiające malowidło przedstawiające muzykantki z grobowca

    płaczki córki Echnatona Nachta w Tebach


    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic

    portrety fajumskie

    1. Architektura

    - sepulkralna (grobowcowa)

    - świątynna (sakralna)

    - mastaby - kopiec w kształcie nasypu ziemnego o ukośnych ścianach, z kamienia lub cegły, zawierająca sarkofag z mumią zmarłego

    - w okresie Nowego Państwa zaczęto kuć grobowce w skałach (np. Dolina Królów)

    świątynie:

    - tworzywem architektonicznym był kamień (twardy, ciężki w obróbce determinował wygląd bryły)

    - zasadą konstruowania jest najprostsze prawo przeciwstawnych sił ciążenia i podpierania

    - bryły statyczne - nie mają prześwitów, są osiadłe, ciężkie, nieruchome

    - monumentalizm

    - formy wielkie, zwarte, silnie uproszczone

    - filar - podstawowy element konstrukcyjny (o przekroju czworoboku, później koła), z kapitelem i bazą (by zwiększyć powierzchnię odbierania ciężaru stropu i ciśnienia na podłoże, potem cele dekoracyjne)

    - filar dekorowano kształtami liści palmowych lub pąka lotosu

    - półkolumna - połówka kolumny rozcięta wzdłuż osi pionowej, zrośnięta z trzonem muru

    - krajnik (gzyms) - poziomy występ muru naśladujący zwój maty

    - fryz - pas dekorujący, o motywach kwitnących trzcin

    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic

    Piramida faraona Dżesera w Sakkara świątynia królowej Hatszepsut w Deir el-Bahari świątynia Ramzesa II w Abu Simbel

    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic

    piramidy Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa w Gizie Świątynia Horusa w Edfu III-I w. p.n.e. Sfinks w Gizie
    4. Rzeźba

    - monumentalna

    - wykonywana w granicie / bazalcie (większe rzeźby)

    - drewno, wapień, czasem nawet muł nilowy (mniejsze rzeźby)

    - relief i rzeźbę pełną malowano (polichromia)

    Kompozycja:

    - poza umowna, konwencjonalna

    - stojąca, siedząca lub krocząca postać

    - surowa, dostojna, oficjalna, pełna godności, hieratyczna postać

    - układ frontalny

    - twarz i ciało przedstawione w ponadczasowej młodości, wolne od wad anatomicznych

    - portret syntetyczny

    - “portret pesymistyczny” (wyjątek - portret Sezostrisa III z okresu średniego Państwa)

    - portrety książąt i wyższych urzędników przedstawione jako zwykli śmiertelnicy, często z wadami anatomicznymi, realistycznie

    - ukazana hierarchia społeczeństwa wielkością rzeźb

    - dominujące kierunki to pion i poziom - doskonale zrównoważone

    - czytelna, duża siła wyrazu

    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic

    Triada króla Mykerinosa posągi pary książęcej Rahotepa i Nofret Skryba z Sakkary Posąg Sezostrisa I

    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic

    Złota maska Tutenchamona Kolosy Memnona (posągi Amenhotepa III) głowa królowej Nefretete

    0x01 graphic
    0x01 graphic
    0x01 graphic

    Mykerinos z żoną paleta Narmera płaskorzeżba Echnaton z rodziną

    Kanon

    W okresie Starego Państwa utrwalił się kanon obowiązujący, z małymi wyjątkami, przez cały okres rozwoju architektury i sztuki starożytnego Egiptu. Ścisłe przestrzeganie wymogów kanonu wymusiło wysoki i wyrównany poziom artystyczny w starożytnym Egipcie.

    Kanon dotyczył:

    głowa i kończyny z profilu, barki i oko en face (frontalnie), biodra w ujęciu 3/4 - była to metoda ujmowania człowieka z kilku perspektyw jednocześnie, w przekonaniu, że żaden ważny szczegół nie ujdzie w ten sposób uwagi patrzącego. Egipcjanie potrafili przedstawić postać człowieka w dowolnym oglądzie, ale odstępstwa od obowiązującej zasady czyniono tylko wyjątkowo, w odniesieniu do obcokrajowców lub ludzi niższego stanu;



    Wyszukiwarka

    Podobne podstrony:
    8. Sztuka wczesnochrześcijańska, SZKOŁA ŚREDNIA I NIE TYLKO (uczenie), Sztuka i Kultura, Kanon - c
    17. Romantyzm, Sztuka i Kultura, Kanon - czyli co trzeba znać na maturę
    9. Sztuka przedromańska i romańska, SZKOŁA ŚREDNIA I NIE TYLKO (uczenie), Sztuka i Kultura, Kanon
    16. Sztuka neoklasycyzmu w Europie - klasycyzm i czasy stanisławowskie, SZKOŁA ŚREDNIA I NIE TYLKO
    Kubow Łukasz Sztuka ekstazy oralnej czyli jak zaprowadzić ją na szczyt przyjemności jeszcze dziś
    Krytyka czystego rozumu czyli co Kant ma na myśli w Przedmowa do drugiego wydania (główne kierunki f
    Flaszem między oczy – czyli co zrobić z odblaskami na czole, FOTOGRAFIA
    co nie trzeba umiec na mature z matematyki 09
    Sztuka prehistoryczna oraz kultury starożytnego Egiptu i Mezopotamii
    SZTUKA STAROZYTNEGO EGIPTU
    Jabłońska, Kultura i sztuka starożytnej Grecji II, Kultura i sztuka starożytnej Grecji
    SZTUKA STAROŻYTNEGO EGIPTU, starożytna, sztuka starożytnego egiptu J. Lipińska
    Sztuka starożytnego Egiptu
    Siedem cudów świata starożytnego, Sztuka i Kultura
    Sztuka Starożytnego Egiptu
    Sztuka starożytnego Egiptu, Najważniejsze dzieła danego okresu ( architektura, rzeźba, malarstwo)
    Sztuka starożytnego Egiptu
    Sztuka starożytnego Egiptu

    więcej podobnych podstron