WOK Zagadnienia na kolokwium II semestr, Kulturoznawstwo UG, rok I

Pobierz cały dokument wok.zagadnienia.na.kolokwium.ii.semestr.doc Rozmiar 366 KB

Fragment dokumentu:

Teoretyczne podstawy wiedzy o kulturze

Kolokwium II semestr

Obowiązuje znajomość treści lektur obowiązkowych z II semestru.

Oprócz tego przypominam podstawowe pojęcia poruszane na zajęciach:

1. Jednostka i społeczeństwo

Teza antropologii:

• Człowiek jest jednostkowym twórcą kultury, ale zarazem jest jej podporządkowany

• - kultura istnieje tylko w jednostkach i wyraża się poprzez jednostki

• - kultura powstała w związku z pragnieniami, potrzebami, dążeniami i sposobami ekspresji jednostek ludzkich, ale w efekcie jest od nich niezależna

• człowiek jest więc istotą manipulowaną przez kulturę - ale jednocześnie kultura jest (może być) czynnikiem wyrażającym dokładnie potrzeby jednostkowe, co więcej - dostarcza jednostce materiału niezbędnego do uformowania jej egzystencji

Ruth Benedict, 1966:

• „w rzeczywistości społeczeństwo i jednostka nie są antagonistami, kultura społeczeństwa dostarcza surowego materiału, z którego jednostka formuje swoje życie. Jeśli surowiec ten jest ubogi, cierpi na tym jednostka; jeśli jest bogaty, jednostka zyskuje szansę wykorzystania swoich możliwości”

Jedno z najważniejszych pojęć w antropologii, które miało posłużyć do badania stosunków osobowości jednostki i kultury jako całości

Pojęcie osobowości podstawowej:

• Pojawia się u wielu uczonych, którzy zaliczani są do kierunku zwanego psychokulturalizmem lub kulturowym podejściem do osobowości, np.

• Abram Kardiner

• Ralph Linton

• Edward Sapir

• Ruth Benedict

• W sensie statystycznym - osobowość modalna, czyli najczęściej występujący w danej zbiorowości kompleks cech osobowościowych

• W sensie strukturalnym - osobowość uśredniona, czyli pewna konstrukcja tworzona przez badacza z różnych cech

• W sensie psychologicznym - głębinowa struktura osobowości, czyli zespół najgłębszych, najogólniejszych reakcji, z których wynika wiele reakcji konkretnych i szczegółowych

2. Społeczeństwo pierwotne i jego struktury

Cechy grupy pierwotnej (koncepcja historyczno-antropologiczna):

• Mała liczebność / rozproszenie / izolacja

• Prostota technik i systemu gospodarczego

• Bezklasowy charakter struktury społecznej

• Specyficzny typ więzi i kontroli społecznej

• Brak pisma

• Stabilność systemu - powolność zmian

Koncepcje socjologiczne:

1. Ferdynanda Tönniesa (Gemeinschaft / Gesellschaft, wspólnota ducha)

2. Ch. Cooleya

3. Maxa Webera („charyzmatyczny krąg“)

4. E. Shilsa.

- charakterystyka, najważniejsze założenia poszczególnych koncepcji, różnice w stosunku do koncepcji tradycyjnych

Pobierz cały dokument wok.zagadnienia.na.kolokwium.ii.semestr.doc rozmiar 366 KB