Ogólny opis poleceń i możliwości programu

(wersja 10.0)

Wrocław, październik 2001

Spis treści

Moduł Draft

Moduł Draft

Moduł ten służy do tworzenia dokumentacji rysunkowej. Umożliwia generowanie widoków brył utworzonych za pomocą modułów do pracy w przestrzeni (Part, Assembly, Sheet Metal, Weldment) oraz rysowanie „od zera”, bez konieczności korzystania z modelu przestrzennego. Użytkownik ma do dyspozycji szereg narzędzi rysunkowych, edycyjnych, może też definiować własne style linii, opisów, wymiarowania, kreskowań i wypełnień. Istnieje dzięki temu możliwość dokładnego dostosowania wyglądu dokumentacji do wymagań PN lub standardów obowiązujących w danym zakładzie. Począwszy od wersji dziewiątej możliwe jest automatyczne tworzenie modeli 3D na podstawie rysunku.

Moduł Draft nie występuje samodzielnie, wchodzi natomiast w skład wszystkich innych modułów Solid Edge.

Polecenia rysunkowe

• linia prosta

• łuk (styczny do danego elementu, przechodzący przez 3 dane punkty lub zdefiniowany za pomocą środka i punktów końcowych)

• krzywa

• okrąg (styczny do danego elementu, przechodzący przez 3 dane punkty lub zdefiniowany za pomocą środka i średnicy lub promienia)

• elipsa (przechodząca przez 3 dane punkty lub zdefiniowana za pomocą środka i średnicy lub promienia)

• prostokąt (dwa sposoby rysowania)

• punkt

• FreeSketch: rysowanie odręczne. Program automatycznie zamienia narysowane linie na odcinki i łuki.

• FreeForm: odręczne rysowanie dowolnych krzywych

• zaokrąglanie i ścinanie naroży

• przycinanie i dociąganie elementów na rysunku

• tworzenie elementów równoodległych od danych (Offset) - dwie opcje

• kreskowanie przekrojów (możliwość tworzenia własnych wzorów kreskowań)

• automatyczne tworzenie osi symetrii (kilka sposobów)

Pomocnicze narzędzia rysunkowe

• SketchPoint: możliwość definiowania lokalnego układu współrzędnych użytkownika

• Wskaźnik wyrównania: narzędzie ułatwiające dokładne lokalizowanie punktów nowych elementów w stosunku do punktów charakterystycznych elementów istniejących

• relacje: możliwość narzucania elementom więzów (pionowość, poziomość, utwierdzenie) oraz relacji wiążących je z innymi (równość, prostopadłość, styczność, połączenie, równoległość, współosiowość). Ułatwia to modyfikacje rysunku (zmiana jednego elementu pociąga za sobą zmianę elementów związanych).

• IntelliSketch: wskazywanie charakterystycznych punktów na elementach rysunku (koniec odcinka, środek łuku, przecięcie itp.)

• Asystent relacji: polecenie pozwalające na automatyczne narzucanie relacji (z możliwością określania tolerancji, przy których mają one zostać jeszcze zastosowane) oraz automatyczne wymiarowanie rysunku.

• Pokaż stopnie swobody: część Asystenta relacji; polecenie ukazujące liczbę stopni swobody danego elementu lub grupy elementów. Pomaga to zorientować się, jak mogą zachować się one po modyfikacji.

Operowanie elementami na rysunku

• zmiany wymiarów (poprzez wskazanie i zmianę elementu lub opisującego go wymiaru)

• przesuwanie, kopiowanie, obrót, odbicie zwierciadlane, zmiana skali, rozciąganie

• tworzenie wzorów prostokątnych i kołowych (różne opcje)

• łączenie elementów w grupy i rozbijanie grup

Tworzenie i modyfikacja widoków brył

• tworzenie widoków głównych i pomocniczych. Możliwe jest tworzenie na jednym rysunku widoków różnych części, zapisanych w różnych plikach.

• tworzenie widoków zespołów w wybranej konfiguracji. Umożliwia to tworzenie widoku tylko niektórych części lub widoku rozstrzelonego.

• tworzenie widoków uproszczonych zespołów. Jedną z opcji tego polecenia jest uwzględnienie widoków wycięcia stworzonych w module Assembly.

• tworzenie widoków części uproszczonych i rodzin zespołów

• tworzenie widoków konstrukcji spawanych w wybranej konfiguracji (po przygotowaniu elementów, po spawaniu, po obróbce; patrz opis modułu Weldment)

• tworzenie przekrojów prostych, łamanych i rozwiniętych

• tworzenie widoków szczegółowych

• tworzenie przerwań

• zarządzanie sposobem wyświetlania elementów w zespołach (np. możliwość ukrycia wybranych części)

• sterowanie trybem wyświetlania linii niewidocznych i stycznych. Może się to odbywać automatycznie lub „ręcznie”. Ukrywanie i pokazywanie wybranych krawędzi, pozwala m.in. na tworzenie wyrwań.

• uaktualnianie widoku po modyfikacji bryły lub pozostawienie go w wersji niezmienionej

• usunięcie wyrównania widoków i przywracanie go (wyrównanie powoduje, że widoki są umieszczone na jednej linii pionowej lub poziomej i mają tą samą podziałkę)

• modyfikacja przebiegu płaszczyzny przekrojów oraz położenia i wielkości obwiedni szczegółów

Wymiarowanie i opisywanie rysunku

• dwa rodzaje wymiarów: sterujące (zmiana wymiaru pociąga za sobą zmianę elementu) oraz wynikowe (zmiana elementu pociąga za sobą zmianę wymiaru)

• SmartDimension: wymiarowanie elementów, które mogą być wskazane jednym kliknięciem: długość odcinka, promień łuku, kąt itp. Możliwość zwymiarowania długości łuku i kąta zakreślanego przez łuk.

• wymiarowanie odległości między dwoma dowolnymi punktami (w tym również prostopadle do krzywizny)

• wymiarowanie kątów

• wymiarowanie przyrostowe od wspólnej bazy

• średnice połówkowe (na półprzekrojach)

• wymiarowanie ścięć

• tolerowanie wymiarów (kilka sposobów)

• możliwość ustalenia dowolnego kierunku linii wymiarowych i automatycznego wyrównywania ich do dowolnego, wspólnego poziomu

• polecenie Pobierz wymiary: automatyczne wymiarowanie elementów na rysunku na podstawie wartości wprowadzonych przy tworzeniu bryły. Odpowiednie ustawienie opcji pozwala na automatyczne utworzenie osi symetrii.

• odczyt parametrów otworów (głębokość otworu, głębokość pogłębienia, długość i wymiar gwintu itd.) z dowolnego rzutu na rysunku. Parametry te mogą być wstawiane do wymiarów lub uwag.

• dodawanie do liczb wymiarowych prefiksów, sufiksów itp., z możliwością ich kopiowania z jednego wymiaru do drugiego

• śledzenie zmian w wymiarach po uaktualnieniu widoku

• tworzenie przypisów i adnotacji w dowolnym formacie i ich modyfikacja. Adnotacje mogą zawierać odniesienia do właściwości pliku części lub zespołu; pozwala to m.in. na automatyczne wypełnianie tabliczek rysunkowych.

• numerowanie części na rysunkach zespołów (automatyczne lub „ręczne”) z możliwością automatycznego wyrównywania symboli oznaczeń do dowolnej linii pionowej lub poziomej

• automatyczne tworzenie listy części w formacie zdefiniowanym przez użytkownika, z możliwością automatycznego opisywania lub numerowania elementów na rysunku w czasie tworzenia listy

• tworzenie tabeli otworów. Parametry wskazanych otworów (średnica, głębokość, gwint itp.) są odczytywane z widoku i wpisywane do tabeli.

• oznaczenia tolerancji kształtu i położenia (wg ISO)

• oznaczenia połączeń spawanych (wg ISO); automatyczne odczytywanie parametrów spoin zdefiniowanych w module Weldment.

• oznaczenia chropowatości powierzchni (wg ISO)

• tworzenie bibliotek symboli użytkownika. Mogą to być wymienione wyżej oznaczenia (np. spoin) lub np. elementy stosowane na schematach.

• wbudowany prosty edytor tekstów (bardziej zaawansowane funkcje edycji możliwe są dzięki współpracy z aplikacjami Windows, jak np. MS Word)

• możliwość kopiowania znaków specjalnych (oznaczenie średnicy, stopni itp.) z zestawu czcionek i symboli Windows

Inne polecenia

• otwieranie plików. Spis dostępnych formatów - patrz opis cech wspólnych dla wszystkich modułów

• zapisywanie plików w formatach: DFT (format Solid Edge) oraz IGS, DGN (MicroStation), DWG (AutoCAD), DXF

• redukcja wielkości pliku rysunku przez usunięcie linii, które w danej chwili nie są wyświetlane

• tworzenie widoków szkicowych

• cofanie poleceń (pojedynczo lub grupami)

• ponowne wykonywanie cofniętych poleceń (jw.)

• pomiary odległości i powierzchni z możliwością sumowania wyników; wyznaczanie momentów bezwładności i środków ciężkości przekrojów

• narzędzie wskazywania z możliwością definiowania szeregu opcji i filtrów (np. „wybierz wszystkie wymiary i teksty z aktywnej warstwy, zawarte w danym oknie” lub „wybierz wszystkie zielone okręgi”)

• tworzenie kilku arkuszy (o dowolnym formacie) w danym rysunku. Pozwala to na zapisanie wielu rysunków w jednym pliku.

• tworzenie własnych rodzajów linii oraz stylów wymiarowania, kreskowania i tekstu

• warstwy: tworzenie nowych warstw, usuwanie istniejących, ukrywanie i pokazywanie, możliwość przenoszenia elementów z warstwy na warstwę (pojedynczo lub grupami)

• przeglądanie z poziomu rysunku drzewa dokumentacji w celu stwierdzenia, które modele zostały zmienione. Umożliwia to szybką aktualizację rysunku (lub pojedynczych rzutów).

XPand3D

• automatyczne tworzenie modeli na podstawie wskazanych na rysunku rzutów. Można korzystać w tym celu m.in. z kilku rzutów prostokątnych, prostokątnych i skośnych, jednego rzutu i osi obrotu (dla części obrotowych).

Uwaga: nie jest to integralna część modułu Draft; aby korzystać z narzędzia XPand3D należy je dokupić.

Moduł Part

Moduł Part służy do tworzenia przestrzennych, parametrycznych modeli projektowanych części. Modele te mogą następnie stanowić podstawę do wygenerowania dokumentacji przy pomocy modułu Draft. Mogą też być przesłane do programów obliczeniowych lub wspomagających wytwarzanie, współpracujących z Solid Edge (np. Cosmos Edge, Visual Nastran, EdgeCAM, PowerMill).

Moduł Part może być uruchamiany z poziomu modułu Assembly, w celu projektowania lub modyfikowania części w kontekście zespołu.

Część modułu Part, zawierająca podstawowe polecenia modelowania, służące do tworzenia prostych brył (tzw. Basic Part), wchodzi w skład wszystkich innych modułów Solid Edge (podobnie jak moduł Draft). Oznacza to, że kupując np. moduł Assembly użytkownik otrzymuje, oprócz wszystkich poleceń tworzenia zespołów i pracy na płaszczyźnie, również wybrane polecenia modelowania pojedynczych części.

Polecenia tworzenia brył

• budowanie bryły na dowolnym profilu (lub profilach; mogą one zawierać zarysy wycięć lub otworów), poprzez wyciągnięcie go wzdłuż prostej. Profil może też być tekstem (po konwersji czcionki Windows na krzywą sklejaną). Wyciągnięcie profilu może odbywać się prostopadle do płaszczyzny, na której jest on narysowany lub prostopadle do dowolnego lica.

• budowanie bryły na dowolnym profilu (profilach) poprzez obrócenie go wokół osi

• tworzenie bryły przez definiowanie dwóch lub więcej dowolnych przekrojów. Można przy tym definiować krzywą (lub kilka krzywych) wyznaczającą kształt bryły pomiędzy przekrojami, a także przyporządkowywać odpowiadające sobie punkty na poszczególnych przekrojach. Przykład przedstawiony jest na rysunku 1.

Rysunek 1. Bryła zbudowana za pomocą definiowania przekrojów: model łyżki

• tworzenie bryły poprzez wyciągnięcie dowolnego profilu po linii śrubowej. Linia ta może być nawinięta na walec lub stożek i mieć stały lub zmienny skok.

Opisane powyżej polecenia mają swoje odpowiedniki, służące do usuwania materiału z bryły (np. tworzenie wycięcia przez obracanie profilu lub profili).

• wstawianie żeber (pojedynczo lub kilku w jednej operacji)

• pochylenie wybranych lic modelu o zadany kąt (z możliwością zmiany kąta pochylenia począwszy od określonej powierzchni, np. płaszczyzny podziału formy)

• definiowanie gwintu dla otworu lub cylindra. Gwint taki nie jest modelowany; jego uproszczone oznaczenie pojawia się jednak na rysunku (zgodne z ISO lub inną, wybraną normą). Możliwe jest definiowanie gwintów dwustronnych.

• tworzenie otworów. Solid Edge posiada kilka zdefiniowanych podstawowych rodzajów otworów (prosty, z pogłębieniem itp.) Otwór może być ślepy lub przelotowy, gwintowany lub nie. Użytkownik może też tworzyć otwory o dowolnym kształcie.

• nadawanie parametru cienkościenności, z możliwością definiowania różnych grubości ścianek dla poszczególnych fragmentów części

• nadawanie parametru cienkościenności wybranym częściom bryły

• zaokrąglanie i ścinanie naroży. Polecenie zaokrąglania zawiera szereg opcji, umożliwiających miedzy innymi zaokrąglanie zmiennym promieniem (definiowanym w dowolny sposób) lub stworzenie zaokrąglenia pomiędzy dwoma elementami rozłącznymi.

• tworzenie wzorów prostokątnych i kołowych istniejących elementów

• tworzenie kopii zwierciadlanych całych części lub wybranych elementów

Polecenia tworzenia powierzchni

• budowanie powierzchni na dowolnym profilu (otwartym lub zamkniętym) poprzez wyciągnięcie go wzdłuż prostej

• budowanie powierzchni na dowolnym profilu poprzez obrócenie go wokół osi

• tworzenie powierzchni przez definiowanie dwóch lub więcej dowolnych przekrojów. Można przy tym definiować krzywą (lub kilka krzywych) wyznaczającą przebieg powierzchni pomiędzy przekrojami, a także przyporządkowywać odpowiadające sobie punkty na poszczególnych przekrojach

• tworzenie powierzchni równoodległej od danej

• zszywanie dwóch lub większej liczby powierzchni z możliwością korygowania błędów. W przypadku, gdy powstały obszar stanowi zamkniętą objętość, możliwe jest przekształcenie go w bryłę.

• tworzenie płata o zadanej grubości na wskazanej powierzchni

• tworzenie linii przecięcia powierzchni. Powstała w ten sposób krzywa płaska lub przestrzenna może być następnie wykorzystana np. przy definiowaniu bryły przez wyciąganie profilu wzdłuż krzywej.

• wyznaczanie punktów przecięcia krzywych z powierzchniami, krzywymi itp.

• rzutowanie krzywej na powierzchnię

• tworzenie krzywej przestrzennej przechodzącej przez zadane punkty

• tworzenie krzywej na podstawie współrzędnych punktów odczytanych z arkusza MS Excel

Przykład zastosowania poleceń modelowania powierzchni przedstawiony jest na rysunku 2.

Rysunek 2. Bryła zbudowana przy wykorzystaniu poleceń modelowania powierzchniowego: model wirnika dmuchawy

Polecenia modelowania wyprasek i form

• tworzenie występów i rowków na krawędziach części

• wstawianie kilku elementów usztywniających (żeber) w jednej operacji

• zastępowanie wybranego lica dowolną powierzchnią

• podział części płaszczyznami lub powierzchniami, z możliwością zapisania powstałych elementów w osobnych plikach, powiązanych z modelem głównym

• operacje Boole'a: suma, różnica i część wspólna brył (lub bryły i obszaru ograniczonego dowolną powierzchnią)

Polecenia pomocnicze

• możliwość nadawania koloru części lub indywidualnych kolorów poszczególnym operacjom lub elementom danego typu (np. wszystkie zaokrąglenia mogą być wyróżnione kolorem czerwonym, otwory - żółtym itd.). kolory te mogą (lecz nie muszą) być widoczne po wstawieniu części do zespołu.

• tworzenie szkiców, czyli zarysów profili, wykorzystywanych przy budowie bryły. Jest to wygodne zwłaszcza w przypadku skomplikowanych profili - mogą być one utworzone w module Draft lub nawet importowane z innych programów (np. AutoCAD-a). Szkic może być sparametryzowany - ułatwia to modyfikację elementów, które na jego podstawie zostały zbudowane.

• cofanie poleceń (pojedynczo lub grupami)

• ponowne wykonywanie cofniętych poleceń (jw.)

• PathFinder: historia tworzenia modelu. Umożliwia przegląd poszczególnych operacji, zmianę ich kolejności, nazwy, ponowne przeliczanie oraz blokowanie. Zablokowana operacja nie zostaje skasowana, jest jednak usunięta z pamięci i nie bierze udziału w obliczeniach. Przyspiesza to pracę i umożliwia tworzenie kilku wariantów wykonania elementu.

• zapisywanie operacji na dysku, w celu ich późniejszego wykorzystania przy tworzeniu innych modeli. Operacje można też kopiować z jednego modelu do drugiego przez schowek lub techniką „przeciągnij i upuść”.

• tworzenie płaszczyzn: prostopadłej do danej, nachylonej pod dowolnym kątem, równoległej, prostopadłej do danej krzywej oraz przechodzącej przez trzy zadane punkty.

• ukrywanie i pokazywanie grup lub pojedynczych elementów pomocniczych (szkiców, powierzchni, krzywych, osi)

• automatyczne tworzenie wykazu ewentualnych błędów powstałych przy poszczególnych operacjach wraz z opisem i prawdopodobną przyczyną

• uwidacznianie wprowadzonych zmian automatycznie (natychmiast po zakończeniu edycji) lub dopiero po wydaniu odpowiedniego polecenia

• zapisywanie wielu wariantów wykonania elementu w jednym pliku. Warianty te mogą się różnić nie tylko wymiarami czy proporcjami wymiarów, ale również poszczególnymi operacjami (np. obecnością otworu, podcięcia itp.)

• tworzenie wariantów uproszczonych części. Warianty uproszczone mogą być następnie wykorzystane przy tworzeniu zespołów, dzięki czemu w modelach zespołów mogą być pominięte szczegóły ważne z punktu widzenia konstrukcji czy technologii wykonania pojedynczych części, ale nieistotne w zespole.

• tworzenie części niekonstrukcyjnych, nie posiadających żadnej geometrii. Reprezentują one takie czynniki jak smary, płyny eksploatacyjne, powłoki malarskie itp. Wstawienie takich części do zespołu umożliwia uwzględnienie ich w zestawieniu materiałowym.

• wstawianie kopii istniejących części, zapisanych w innym pliku. Kopia taka ten może być wstawiona bez zmian w stosunku do oryginału, może zostać przeskalowana, odbita przez symetrię lub rozwinięta na płaszczyźnie (ostatnia możliwość dotyczy elementów giętych z blach - patrz opis modułu Sheet Metal). Kopia jest powiązana z częścią wzorcową, co umożliwia jej automatyczną zmianę w przypadku modyfikacji części wzorcowej. Przykładowo, dzięki zastosowaniu tego polecenia możliwa jest automatyczna zmiana modelu formy po modyfikacji kształtu lub wymiarów wypraski.

• wstawianie kopii wybranych elementów innych części (np. lica). Pozwala to na powiązanie części projektowanej z inną, istniejącą, w taki sposób, że zmiana kształtu lub wymiarów jednej (nadrzędnej) powoduje zmianę drugiej (związanej).

• powiązanie części wstawionych jako kopie z dowolnym, zdefiniowanym przez użytkownika układem współrzędnych. Układ ten może być następnie obracany lub przesuwany.

• pomiar odległości

• pomiar własności fizycznych części (masa, objętość, środek masy, momenty bezwładności itd.) względem dowolnego układu współrzędnych

• zapisywanie plików w formatach: PAR (format Solid Edge) oraz IGS, JT (ProductVision), ACIS, STEP, XGL, X_T i X_B (Parasolid), EMS i STL

Moduł Sheet Metal

Moduł Sheet Metal ułatwia konstruowanie elementów giętych z blach dzięki poleceniom uwzględniającym specyfikę projektowania i wytwarzania takich elementów. Wszystkie polecenia pomocnicze są takie same, jak w opisanym wyżej module Part. W dowolnym momencie można też przełączać się między modułami Sheet Metal oraz Part, aby skorzystać z narzędzi niedostępnych w danym module. Części stworzone w module Sheet Metal mogą być rozwinięte na płaszczyźnie (z uwzględnieniem odkształceń plastycznych następujących w materiale podczas gięcia), a następnie przesłane np. do programu wspomagającego wytwarzanie, który umożliwia optymalne rozplanowanie ich na arkuszu blachy i steruje wycinaniem części.

Tworzenie części giętych z blach

• tworzenie elementu (arkusza) podstawowego, do którego następnie „dołączane” są kolejne. Arkusz ten definiuje się, podobnie jak w module Part, przez narysowanie profilu; grubość przyjmowana jest przez system domyślnie na podstawie zadanej wcześniej wartości. Można również wprowadzać grubość inną niż domyślna.

• dodawanie kolejnych operacji tworzenia części giętej. Tworzone są one na podstawie profili rysowanych na dowolnej płaszczyźnie. Program automatycznie dodaje zaokrąglenia na zaginanych krawędziach oraz - tam, gdzie jest to konieczne - podcięcia. Wymiary i kształt zagięć i podcięć przyjmowane są domyślnie na podstawie zadanych wcześniej wartości, możliwa jest też ich edycja.

• tworzenie części przez definiowanie kolejnych przekrojów. Przykład (część powstała przez rozpięcie arkusza blachy pomiędzy dwoma profilami: okrągłym i kwadratowym) przedstawiony jest na rysunku 3.

Rysunek 3. Część zbudowana przez zdefiniowanie dwóch profili: fragment instalacji wentylacyjnej

• tworzenie wycięć o dowolnym kształcie. Dostępne są dwie opcje: prostopadle do płaszczyzny profilu i prostopadle do powierzchni arkusza blachy.

• tworzenie otworów, analogicznie jak w module Part.

• dodawanie załamań arkusza blachy

• zaginanie arkusza w dowolnym miejscu oraz rozprostowywanie istniejących zagięć, w celu np. dodania na nich otworu, i ponowne zginanie.

• zaokrąglanie i ścinanie naroży, tworzenie wzorów prostokątnych i kołowych oraz kopii zwierciadlanych - analogicznie jak w module Part

• domykanie naroży, np. w przypadku, gdy krawędzie nie dochodzą do siebie wskutek zagięcia poszczególnych elementów pod kątem różnym od 90°

• wytłoczenie dowolnego profilu

• tworzenie otworu z wywiniętą krawędzią

Część wykonana w module Sheet Metal może zostać rozwinięta na płaszczyźnie na dwa sposoby: przy wykorzystaniu kopii części (wymaga to utworzenia nowego pliku) lub bezpośrednio w pliku części blaszanej, na podobnej zasadzie, jak w module Part tworzy się warianty uproszczone. Rozwinięcie takie może zostać następnie zwymiarowane w module Draft lub przesłane do programu sterującego procesem wycinania. Użytkownik może ustalać własne formuły obliczania długości strefy plastycznej zginania. Przykład - rozwinięcie części z rysunku 3 z zaznaczeniem linii gięcia i podaniem głównych wymiarów - przedstawiony jest na rysunku 4.

Rysunek 4. Rozwinięcie fragmentu instalacji wentylacyjnej

Moduł Assembly

Moduł Assembly służy do budowania zespołów z pojedynczych elementów stworzonych w module Part i Sheet Metal. Powstałe w ten sposób zespoły mogą stanowić podstawę do stworzenia dokumentacji (lub np. materiałów reklamowych, dzięki zaawansowanym narzędziom wizualizacji). Zespół może zostać poddany analizie kinematycznej za pomocą zintegrowanego narzędzia o nazwie Simply Motion.

Tworzenie zespołów

• wstawianie kolejnych elementów do zespołu techniką „przeciągnij i upuść” ze wskazanego katalogu. Możliwe jest wstawianie części istniejącej (utworzonej w module Part lub Sheet Metal) lub tworzenie jej od podstaw w kontekście zespołu.

• definiowanie relacji pomiędzy częściami, określających ich położenie w zespole. Można definiować relacje przylegania i wyrównania płaszczyzn, współosiowości, połączenia, styczności i kąta. Możliwe jest zapamiętywanie relacji utwierdzających daną część w zespole; pozwala to na zmniejszenie liczby interakcji przy wstawianiu jej po raz kolejny.

• wprowadzanie zmian w strukturze zespołu - przenoszenie poszczególnych części z jednych podzespołów do innych, tworzenie nowych podzespołów z istniejących części bezpośrednio w środowisku Assembly, zmiana położenia części w oknie PathFinder-a.

• tworzenie Rodziny zespołów. Jest to kilka wariantów wykonania zespołu zapisanych w jednym pliku. Warianty te mogą różnić się położeniem części lub ich występowaniem. Dzięki temu możliwe jest zapisanie w jednym pliku ASM kilku wariantów wykonania zespołu lub np. mechanizmu w kilku fazach pracy.

• tworzenie szkicu koncepcji całego zespołu. Do szkicu tego można się odnosić przy modelowaniu poszczególnych części. Ułatwia to koordynację prac nad całością projektu i umożliwia powiązanie między sobą wymiarów poszczególnych części. Modyfikacja szkicu może pociągać za sobą automatyczną zmianę części z nim powiązanych.

• zastępowanie wskazanej części w zespole przez inną

• tworzenie wzorów (powielanie części). Pozwala to na wstawienie wielu jednakowych elementów w jednej operacji.

• definiowanie zależności geometrycznych między częściami w zespole. Zmiana geometrii danej części pociąga za sobą zmianę geometrii części związanej

• automatyczne tworzenie wykazu ewentualnych błędów powstałych przy poszczególnych operacjach wstawiania części (jako błąd traktowana jest też niedostateczna liczba więzów)

• dostęp z poziomu zespołu do tabel zmiennych poszczególnych części, z możliwością definiowania zależności pomiędzy zmiennymi opisującymi geometrię różnych modeli

Polecenia pomocnicze

• PathFinder: podgląd całej struktury zespołu i relacji wiążących poszczególne części z możliwością edycji parametrów relacji (np. zmiany odległości między dopasowanymi płaszczyznami) oraz ich blokowania i odblokowywania

• automatyczne wyszukiwanie wskazanej części w oknie PathFinder-a

• edycja części w kontekście zespołu lub niezależnie

• wskazywanie części o określonych gabarytach lub zawartych w zdefiniowanym przez użytkownika prostopadłościanie

• wyszukiwanie części z możliwością zastosowania szeregu filtrów (np. wyszukiwanie spośród aktualnie wyświetlonych tylko elementów wykonanych ze stali)

• aktywowanie i dezaktywowanie części: narzędzie to znacznie przyspiesza pracę przy dużych zespołach. Części nieaktywne są widoczne, podlegają jednak pewnym ograniczeniom.

• stosowanie wariantów pełnych lub uproszczonych (dotyczy to tych części, dla których zdefiniowane zostały w module Part uproszczenia)

• ukrywanie i ponowne pokazywanie wybranych części. Różne warianty zespołu z ukrytymi i pokazanymi poszczególnymi częściami mogą być zapisywane jako tzw. konfiguracje wyświetlania. Narzędzie to przydatne jest zwłaszcza podczas pracy nad różnymi fragmentami dużego zespołu.

• usuwanie z zespołu wszystkich niewidocznych części

• wizualizacja: wszystkie polecenia opisane w cechach wspólnych oraz dodatkowo możliwość nakładania tekstur na poszczególne części w zespole oraz definiowania ich przezroczystości i stopnia odbicia światła

• przeprowadzanie analizy kolizji: kontrolowanie, czy wchodzące w skład zespołu elementy nie kolidują ze sobą. Wyniki można otrzymać m.in. w formie podświetlenia kolidujących części lub ich wykazu zapisanego w pliku tekstowym.

• zmiana miejsca położenia części, z możliwością dynamicznej kontroli kolizji. Zmiana położenia części pociąga za sobą przemieszczanie części związanych, w takim zakresie, na jaki pozwalają zastosowane relacje. Umożliwia to symulację ruchu projektowanego mechanizmu.

• automatyczne tworzenie widoków rozstrzelonych. Po rozstrzeleniu zespołu nie następują w nim w rzeczywistości zmiany w położeniu poszczególnych elementów - jest to tylko wizualizacja. Widoki rozstrzelone mogą być następnie zapisane jako konfiguracja wyświetlania.

• tworzenie wycięć w wybranych częściach z poziomu zespołu. Nie następują przy tym zmiany w plikach części (PAR) - podobnie jak w przypadku widoków rozstrzelonych wycięcie traktowane jest jak sposób wizualizacji.

• tworzenie wycięć w wybranych częściach z poziomu zespołu w taki sposób, że powoduje to zmianę geometrii części i zapisanie zmian w plikach PAR.

• tworzenie raportów. Na podstawie struktury projektu może być m.in. automatycznie tworzona lista części, zestawienie materiałowe i lista części związanych.

• możliwość definiowania toru ruchu kamery poruszającej się wokół zespołu i zapisu wyników wizualizacji w pliku AVI

• pomiar właściwości fizycznych zespołu względem dowolnego układu współrzędnych. Uwzględniane są przy tym masy i gęstości poszczególnych części. Dla części, dla których nie zostały w module Part podane te parametry, przyjmowana jest wartość wspólna, definiowana przez użytkownika.

• zapisywanie plików w formatach: ASM (format Solid Edge) oraz BKM (UG Bookmark), IGS, JT (ProductVision), STEP, XGL, X_B i X_T (Parasolid)

XpresRoute (rurociągi)

• automatyczne tworzenie ścieżki rurociągu pomiędzy wskazanymi punktami, przy zadanych warunkach (np. po najkrótszej drodze, przy zachowaniu minimalnej długości końcowych segmentów itd.)

• definiowanie ścieżki rurociągu z możliwością prowadzenia poszczególnych segmentów wzdłuż osi X, Y, lub Z oraz na zadanych płaszczyznach (XY, XZ, YZ)

• modyfikacja ścieżki przez przeciąganie myszą (dynamiczny podgląd)

• podział ścieżki rurociągu we wskazanych punktach

• wymiarowanie ścieżki rurociągu

• nadawanie relacji, np. współosiowości ścieżki z otworem (przepustem)

• automatyczne generowanie rurociągu o zadanych parametrach (średnice, promienie gięcia, rodzaje zakończenia itp.) na podstawie zdefiniowanych uprzednio ścieżek. Stworzone w ten sposób części są połączone z modelem podstawowym. Oznacza to, że np. po zmianie położenia przyłączy następuje automatyczna zmiana przebiegu rurociągu.

• automatyczne pozyskiwanie informacji o rurociągach: objętość, długość po rozwinięciu, tabela gięcia

Uwaga: XpresRoute nie jest integralną częścią modułu Assembly; aby korzystać z tego narzędzia należy je dokupić.

Simply Motion (symulacja ruchu)

Simply Motion jest integralną częścią modułu Assembly. Umożliwia przeprowadzanie bardziej zaawansowanych symulacji ruchu, niż dostępne za pomocą polecenia służącego do przemieszczania części.

• automatyczne przejmowanie geometrii i relacji zespołu i tworzenie na ich podstawie połączeń (par kinematycznych)

• definiowanie nowych połączeń i edycja parametrów istniejących (np. doprowadzenie napędu do wybranego połączenia)

• definiowanie wartości i kierunku przyspieszenia działającego na części zespołu (domyślnie: przyspieszenie ziemskie, w dół)

• symulacja ruchu mechanizmu

• kontrola kolizji z możliwością znajdowanie położenia mechanizmu, w którym części wchodzą w kolizję oraz minimalnej odległości między wskazanymi częściami

• zapis obrazu symulacji w pliku AVI lub VRML

Na rysunku 5 przedstawiony jest model zespołu silnika w środowisku Simply Motion. Widoczne jest również okno PathFinder-a (z podziałem części zespołu na ruchome i nieruchome) oraz symbole połączeń między częściami. Dla uproszczenia ukryty został podzespół głowicy.

Rysunek 5. Model zespołu silnika w środowisku Simply Motion

Moduł Weldment

Moduł Weldment przeznaczony jest do projektowania konstrukcji spawanych. Praca w nim polega na wczytaniu modelu zespołu (lub wybranego fragmentu zespołu) i zdefiniowaniu połączeń pomiędzy wskazanymi częściami (po uprzednim ewentualnym przygotowaniu powierzchni). Po zdefiniowaniu spoin można dodać operacje określające obróbkę konstrukcji po spawaniu.

Modelowanie konstrukcji spawanych

• wczytywanie zespołów konstrukcji spawanych (lub wybranych ich części)

• definiowanie czynności przygotowujących elementy konstrukcji do spawania (np. ukosowanie krawędzi). Odbywa się to za pomocą takich samych poleceń, jak w module Part; wynik operacji jest widoczny tylko w module Weldment.

• definiowanie spoin. Możliwe są dwa sposoby: przypisanie spoiny do krawędzi lub modelowanie. W drugim przypadku masa spoiny może zostać uwzględniona w obliczeniach masy zespołu. Modelowanie może zostać przeprowadzone automatycznie przez program, po wskazaniu łączonych elementów i podaniu parametrów spoiny.

• powielanie i tworzenie kopii zwierciadlanej spoin

• definiowanie operacji dodawanych po procesie spawania, np. otworów przechodzących przez kilka spawanych części lub planowania powierzchni. Podobnie, jak w przypadku operacji przygotowania elementów do spawania, nie są one widoczne po otworzeniu plików części (lub zespołu) w innych modułach niż Weldment.

Polecenia występujące we wszystkich modułach

Niektóre polecenia występują we wszystkich opisanych powyżej modułach. Przykładem może być polecenie powiększania fragmentu ekranu za pomocą okna lub dopasowania modelu (rysunku) do wielkości ekranu. Są one wymienione poniżej. Niektóre polecenia są wspólne dla wszystkich modułów z wyjątkiem Draft (np. obracanie modeli). W takich wypadkach podana jest odpowiednia informacja.

Manipulowanie widokami

• powiększanie wybranego fragmentu ekranu

• zmniejszanie widoku

• przesuwanie widoku

• dopasowanie widoku do całego obszaru monitora

• powrót do poprzedniego (ostatnio wyświetlanego) widoku

• odświeżanie widoku

• możliwość utworzenia kilku okien dla danego pliku lub różnych plików i szybkiego przełączania między oknami

Manipulowanie widokami i wizualizacja (cechy niedostępne w module Draft)

• widoki podstawowe: z góry, z boków, izometria itd.

• obrót wokół dowolnego punktu lub prostej (krawędzi)

• widok na wskazane lico

• możliwość definiowania i zapisywania własnych konfiguracji widoków

• włączanie i wyłączanie widoku perspektywicznego

• wizualizacja: kilka sposobów przedstawiania bryły, m.in. model krawędziowy, VHL, cieniowane

• stosowanie różnych obrazów tła i odbić otoczenia

• wygładzanie krawędzi

• definiowanie dowolnych źródeł światła (punktowe i rozproszone, różne kolory, intensywność i nasycenie), stosowanie cieni

Parametryzacja

• Tabela zmiennych: wbudowany prosty arkusz kalkulacyjny, ułatwiający zarządzanie wymiarami oraz umożliwiający powiązanie ich ze sobą (np. wysokość prostopadłościanu = dwukrotnej długości krótszego boku podstawy).

• tworzenie łączy do wartości zapisanych w innych aplikacjach Windows (np. MS Excel). Dzięki temu za pomocą zmiany wartości jednej komórki w zewnętrznym arkuszu kalkulacyjnym można uzyskać inny wariant wykonania danego elementu lub zespołu.

• sensory: narzędzie do kontroli zadanych wymiarów, odległości itp. Na bieżąco monitoruje wartość danego parametru i informuje użytkownika, gdy wykroczy ona poza założony zakres (nie występuje w module Draft)

Zarządzanie dokumentacją

• definiowanie i edycja własnych szablonów dokumentów

• tworzenie nowych dokumentów z predefiniowanymi właściwościami. Właściwościami są takie parametry jak np. numer dokumentacji, numer zmiany, nazwisko projektanta, materiał itp. Właściwości mogą być wykorzystywane m.in. przy zarządzaniu dokumentacją (przeszukiwanie zasobów) lub tworzeniu list części i zestawień materiałowych.

• wyszukiwanie dokumentów na podstawie zadanych właściwości

• otwieranie plików w formatach Solid Edge oraz: Pro/E (części i zespoły), EMS, IGS, PRT (Unigraphics), SAT (ACIS), STEP, X_B i X_T (Parasolid), DGN (MicroStation), DWG (AutoCAD), DXF, MDS

• zapisywanie plików: spis dostępnych formatów - patrz opisy cech poszczególnych modułów

• zapisywanie obrazów (rysunków i modeli) w formacie BMP, JPG lub TIF

• drukowanie dokumentacji

• zmiana praw dostępu do dokumentu („dostępny”, „w opracowaniu”, „wydany”, „zastrzeżony”)

• wysyłanie dokumentów pocztą elektroniczną z możliwością śledzenia ich statusu (zgodnie z procedurami ISO)

Narzędzia Windows

• kopiowanie i wycinanie obiektów do schowka

• wstawianie obiektów ze schowka

• OLE for D&M - technika OLE (łączenie i osadzanie obiektów) obejmująca również dokumenty programu CAD. Umożliwia osadzanie dokumentów Solid Edge w dokumentach innych aplikacji MS Windows (np. Word, Excel) i odwrotnie. Dzięki temu możliwe jest np. wstawienie przestrzennego obrazu zespołu lub pojedynczego elementu do dokumentacji ofertowej w taki sposób, że każda zmiana wprowadzona w zespole zostanie automatycznie uwidoczniona w dokumentacji.

Inne polecenia i cechy

• rozpoznawanie operacji w plikach importowanych z innych aplikacji. Służy do tego osobne narzędzie (Feature Recognizer), dostępne za dodatkową opłatą.

• tworzenie witryn WWW bezpośrednio z poziomu Solid Edge za pomocą dodatkowego narzędzia o nazwie Web Publisher (dostępnego za dodatkową opłatą w modułach Part, Sheet Metal i Assembly).

• stosowanie urządzeń wskazujących 3-D (SpaceBall, SpaceMouse)

• tworzenie własnych makr w Visual Basic-u lub innym narzędziu do tworzenia aplikacji pod Windows (dotyczy to tylko pakietów - makr nie można uruchamiać w pojedynczych modułach)

• samouczki: dostarczany razem z programem interaktywny podręcznik, ułatwiający opanowanie podstaw Solid Edge

Engineering Handbook

Engineering Handbook jest modułem wspomagającym projektowanie w Solid Edge dzięki możliwości wykorzystania narzędzi do obliczeń typowych elementów maszyn (lista - patrz niżej). Po zakończeniu obliczeń można automatycznie stworzyć model części, według wprowadzonych wcześniej wymiarów. Po zmianie warunków pracy możliwe jest ponowne przeliczenie części i automatyczne uaktualnienie jej modelu. Obliczenia mogą być wykonywane według wymagań wszystkich powszechnie obowiązujących norm, m. in. ANSI, ISO, DIN i BS.

W przypadkach, w których do obliczeń potrzebne są współczynniki zależne np. od warunków pracy czy dziedziny zastosowania , można korzystać z tablic współczynników, stanowiących część programu. Procedury i wzory, według których wykonywane są obliczenia, opisane są w systemie pomocy.

Pomiędzy poszczególnymi częściami zespołu mogą być stworzone powiązania. W takim przypadku np. zmiana średnicy wału powoduje automatyczną zmianę wewnętrznej średnicy łożyska. Powiązań może być wiele, pomiędzy różnymi częściami w zespole. Dzięki temu zmiana jednego parametru wejściowego (np. mocy przenoszonej przez przekładnię) może spowodować automatyczne przeliczenie wymiarów i aktualizację modeli wszystkich części składowych: wału, łożysk, kół zębatych itd.

Moduł Engineering Handbook umożliwia obliczenia następujących elementów i podzespołów maszyn:

• przekładnie zębate walcowe o zębach prostych lub śrubowych i zazębieniu wewnętrznym lub zewnętrznym. Możliwe jest zastosowanie różnych typów korekcji.

• przekładnie zębate stożkowe o zębach prostych lub śrubowych. Możliwe jest zastosowanie różnych typów korekcji.

• przekładnie ślimakowe. Możliwe jest kompletne zaprojektowanie i obliczenie przekładni, jej wymiarów, sił oraz minimalnych parametrów materiałów ślimaka i ślimacznicy.

• przekładnie pasowe klinowe. Dostępne są dwie metody obliczeń: dobranie pasa do zadanych parametrów pracy przekładni oraz sprawdzenie wytrzymałości wybranego pasa, przy zadanych parametrach pracy.

• przekładnie pasowe zębate. Dostępne są dwie metody obliczeń, tak samo, jak dla przekładni pasowych klinowych: dobór pasa i sprawdzenie jego wytrzymałości.

• przekładnie łańcuchowe (łańcuchy drabinkowe). Podobnie, jak w przypadku przekładni pasowych, można dobierać łańcuch do zadanych warunków pracy lub sprawdzać wytrzymałość konkretnego łańcucha.

• połączenia wpustowe. Po podaniu średnicy wału program automatycznie dobiera odpowiedni wpust i podaje jego minimalną długość, konieczną z uwagi na przenoszone obciążenie. Możliwe jest obliczanie do trzech wpustów.

• połączenia spawane (spoiny czołowe, pachwinowe, otworowe, zgrzeiny punktowe).

• połączenia lutowane (czołowe proste i z ukosowaniem, zakładkowe, rurowe).

• połączenia wielowypustowe ewolwentowe. Możliwe jest m.in. obliczanie minimalnej długości połączenia, sprawdzenie połączenia i obliczanie dowolnych parametrów geometrycznych.

• inne rodzaje połączeń (m. in. sprzęgła łubkowe).

• łożyska ślizgowe poprzeczne. Dobór i sprawdzanie łożysk smarowanych hydrodynamicznie, poddanych obciążeniom statycznym.

• połączenia wielowypustowe równoległe. Projektowanie i sprawdzanie połączeń; możliwe jest też obliczenie minimalnej długości połączenia.

• połączenia wciskowe bezpośrednie (skurczowe i wtłaczane).

• połączenia sworzniowe (sworznie zwykłe oraz z łbem płaskim i otworem na zawleczkę). Sprawdzenie typowych przypadków obciążeń.

• łożyska toczne. Możliwy jest dobór łożyska do zadanych warunków pracy oraz sprawdzenie wybranego łożyska.

• sprężyny walcowe naciskowe i naciągowe. Możliwe jest m.in. obliczanie wartości maksymalnych naprężeń, sprawdzenia na wyboczenie (dla sprężyn naciskowych), częstotliwości drgań własnych, sprawdzenie naprężeń przy zblokowaniu sprężyny.

• sprężyny skrętowe, zwijane na zimno, z drutu o przekroju kołowym.

• sprężyny talerzowe.

• połączenia śrubowe z napięciem wstępnym. Obliczane są m.in. naprężenia zredukowane w śrubie i naprężenia od rozciągania. Po wprowadzeniu obciążenia automatycznie proponowana jest najmniejsza średnica gwintu, przy której spełnione są kryteria wytrzymałościowe.

• wały. Kształt wału definiowany jest przez dodawanie kolejnych odcinków o zadanych długościach i średnicach; mogą one zawierać typowe elementy (rowki wpustowe, ścięcia, rowki na pierścienie).

• krzywki. Projektowanie i obliczanie krzywek o zadanych właściwościach.

• belki. Obliczenia belek o dowolnym przekroju, ułożonych na maksimum 10 podporach. Belka może się składać z kilku części o różnych przekrojach.

• hamulce. Możliwe jest obliczanie hamulców stożkowych, tarczowych, klockowych i taśmowych. Obliczenia wykonywane są przy założeniu stałego momentu, obliczane są: moment, siły, ciśnienia, podstawowe wymiary i liczba obrotów do zatrzymania.

W przypadku, gdy użytkownik chce zmienić istniejący lub wprowadzić nowy, własny algorytm dla określonych elementów, może to zrobić za pomocą programu MS Excel. W jego arkuszu wpisuje się odpowiednie wzory i formuły, które następnie zostają powiązane z modelem tak, że zmiana danych wejściowych pociąga za sobą zmianę wyników, a ta z kolei - modyfikację wymiarów modelu. Przykład: obliczenia zbiornika - po zmianie ciśnienia następuje automatyczne zwiększenie grubości ścianki na modelu.

Menedżer zmian

Menedżer zmian jest dodatkowym, niezależnym narzędziem narzędziem, umożliwiającym pozyskiwanie informacji o projekcie oraz wprowadzanie zmian w jego strukturze, również na stanowiskach, na których nie jest zainstalowany Solid Edge. Menedżer zmian może być użytkowany bezpłatnie na dowolnej liczbie stanowisk w firmie, która zakupiła Solid Edge.

• kopiowanie, zmiana nazwy i zastępowanie plików części w zespole

• automatyczna zmiana nazwy pliku po stworzeniu jego kopii

• podgląd i edycja właściwości pliku

• wyszukiwanie plików w strukturze zespołu

• znajdywanie wszystkich plików związanych ze wskazanym

• edycja powiązań między plikami - pojedynczo lub grupowo

• kopiowanie informacji o wybranych plikach do schowka

• podgląd pliku

SmartView

SmartView jest bezpłatną przeglądarką, umożliwiającą otwieranie, oglądanie i wydruk dokumentów Solid Edge. Jest to samodzielny program, który może zostać zainstalowany na komputerze, na którym nie jest zainstalowany Solid Edge.

• otwieranie wszystkich plików Solid Edge, plików części (PRT) systemu Unigraphics oraz X_B i X_T (Parasolid).

• przeglądanie plików, z możliwością powiększania, przesuwania, obracania modeli itp.

• stosowanie różnych konfiguracji wyświetlania.

• pomiar odległości na modelu.

• uruchamianie Solid Edge lub Menedżera zmian z poziomu przeglądarki.

• wydruk dokumentacji (zarówno rysunków, jak i przestrzennych widoków modeli)

2 Część I ♦ Podstawy obsługi systemu WhizBang (Nagłówek strony)

Możliwości Solid Edge

D:\1_Grzegorz\UGSol\SE_10\Opis SE10.doc

Str. 20

---