Urazy serca występują w ok. 5,1% do 13,4% przy urazach klatki piersiowej

Urazy serca- etiologia:

- tępe

- penetrujące

- jatrogenne

URAZY TĘPE

W wyniku tego typu urazów dochodzi do uszkodzenia:

1. Prawy przedsionek 50%

2. Lewy przedsionek 24%

3. Prawa komora 17%

4. Lewa komora 9%

Mechanizm uszkodzenia serca przy urazach tępych:

1. przez odłamy mostka

2. kompresja między mostkiem a kręgosłupem

3. rozerwanie jam serca w wyniku napływu krwi z dolnej części ciała

Uszkodzenia wewnątrzsercowe

1. pęknięcie przegrody międzykomorowej

2. uszkodzenie zastawki aortalnej, mitralnej

3. tępe uszkodzenie tętnic wieńcowych

4. izolowane rozdarcie osierdzia

URAZY PENETRUJĄCE

Urazy penetrujące do klatki piersiowej są powikłane od 15% do 23% urazami serca (głownie są to rany kłute)

Przy ranach:

• kłutych - tamponada w 90%

• postrzałowych - tamponada tylko w 20%

W wyniku tego typu urazów dochodzi do uszkodzenia:

1. Prawa komora 42%

2. Lewa komora 33%

3. Prawy przedsionek 15%

4. Lewy przedsionek 6%

Rany postrzałowe są znacznie częściej śmiertelne niż rany kłute.

URAZY JATROGENNE

Przed laty występowały rzadko jako następstwa zabiegów diagnostycznych i leczniczych.

Obecnie wraz z rozwojem technik inwazyjnych w kardiologii, w rentgenodiagnostyce, intensywnej terapii i w innych dziedzinach występują częściej.

Diagnostyka:

- badanie przedmiotowe ma podstawowe i decydujące znacznie

- RTG

• powiększenie sylwetka serca

• talia wygładzona

• zatarte kontury

• pneumothorax

• haemothorax

- echokardiografia

• Pojedyncze badanie echo - przez ścianę klatki piersiowej daje tylko 40% prawidłowych rozpoznań, powtórne 90% specyficzności i 93% czułości

• Badanie przezprzełykowe daje w ok.100% prawidłowe rozpoznanie

Śmiertelność w urazach serca i dużych naczyń

• 80% - w miejscu urazu

• 10% - mimo pomocy medycznej

• Śmiertelność śródoperacyjna wynosi ok. 20%

Najczęstsze przyczyny zgonu:

• Tamponada

• Usunięcie lub uszkodzenie naczyń wieńcowych

• Upośledzenie oddychania

• Uszkodzenie aparatu zastawkowego

• Uszkodzenie układu bodźco-przewodzącego

Postępowanie przedoperacyjne:

• Leczenie przeciwwstrząsowe

• Przy podejrzeniu tamponady - kontrolne nakłucie worka osierdziowego

• Ostrożne - pod kontrolą OCŻ, podawanie płynów

Leczenie przeciwwstrząsowe:

• Zgodnie z obowiązującymi standardami

TAMPONADA SERCA

Nagromadzenie w worku osierdziowym znacznej ilości płynu (niezależnie od etiologii) prowadzące do ograniczenia pracy serca.

Objawy:

• Duszność

• Ściszenie tonów serca

• Poszerzenie żył szyjnych

• Spadek ciśnienia tętniczego

• Obecność tętna paradoksalnego

• Przyśpieszenie akcji serca

Cechy hemodynamiczne:

• Upośledzony powrót żylny (wzrost ciśnienia żylnego)

• Niewydolność rozkurczowa serca

• Spadek rzutu serca (spadek ciśnienia tętniczego)

Postępowanie:

• Kontrolne nakłucie worka osiedziowego

• Drenaż worka osierdziowego

• Sternotomia

Powikłania wymagające leczenia w oddziale kardiochirurgicznym

• uszkodzenia przegrody

• urwanie mięśni brodawkowatych

• uszkodzenie zastawek

• uszkodzenie naczyń wieńcowych

• uszkodzenie układu przewodzącego

URAZY NACZYŃ

1. Głównie aorta

1. aorty wstępującej

2. Łuku aorty

1. aorty zstępującej

2. aorty piersiowo-brzusznej

3. Żyły główne

ZASTAWKI SERCA

Protezy zastawek serca

1. Mechaniczne

2. Biologiczne

3. Homograft

1. Autograft

2. Allograft

4. Ksenograft

Mechaniczne protezy zastawek serca

1. Kulkowe (stosowane od 1960 roku)

2. Uchylno-dyskowe (stosowane od 1969 roku)

3. Dwupłatkowe (stosowane od 1977 roku)

Powikłania po wszczepieniu sztucznych zastawek serca

1. Zatorowość ośrodkowa i obwodowa.

2. Dysfunkcja protezy zastawkowej w następstwie zakrzepicy.

3. Powikłania krwotoczne w następstwie stosowania antykoagulantów.

4. Okołozastawkowe zapalenie wsierdzia.

5. Mechaniczne uszkodzenie zastawki.

6. Hemoliza.

CHOROBA WIEŃCOWA

• W Polsce na chorobę niedokrwienną serca choruje około 1 000 000 osób.

• Na zawał serca zapada rocznie około 100 000 osób.

• Obydwa te wskaźniki mają ciągle tendencję wzrostową, ponieważ główne czynniki ryzyka tej choroby nie są skutecznie zmniejszone.

• Utrwalone nadciśnienie tętnicze ma około 3 000 000 osób. Postać chwiejną nadciśnienia dalsze 2 500 000.

• U osób z nadciśnieniem 2-3-krotnie częściej występuje zawał, a śmiertelność jest ponad 2-krotnie większa.

• Zaburzenia rytmu w 50% są przyczyną nagłych zgonów.

Postacie choroby wieńcowej:

• Stabilna

• Niestabilna

• Świeży zawał serca

• Stan po przebytym zawale z utrzymującymi się bólami zamostkowymi

Zadania leczenia operacyjnego:

• Do chwili obecnej nie ma skutecznych metod leczenia miażdżycy - chociaż jak wykazują statystyki, zapobieganie jej poprzez usuwanie czynników ryzyka daje realne wyniki.

• Leczenie operacyjne ma za zadanie usunięcie lub zmniejszenie skutków istniejących zmian - jest więc leczeniem paliatywnym.

Cel rewaskularyzacji

• poprawa ukrwienia

• zniesienie bólu jako objawu niedokrwienia

• zapobieganie zawałowi serca i jego powikłań

• zapobieganie nagłej śmierci sercowej

Korzyści z leczenia operacyjnego choroby wieńcowej

• Zwiększenie komfortu życia

• Rzadsze hospitalizacje

• Możliwość ograniczenia zażywania leków

• Większa sprawność i zdolność do pracy

• Przedłużenie życia (istotne zwężenie pnia LTW lub trzech naczyń)

Chirurgiczne leczenie powikłań choroby wieńcowej lub zawału serca

• Niedomykalność zastawki dwudzielnej.

• Pozawałowe pęknięcie przegrody międzykomorowej (VSD).

• Tętniaki lewej komory serca.

• Komorowe zaburzenia rytmu serca.

FIZJOTERAPIA W CHIRURGII

URAZY SERCA I DUŻYCH NACZYŃ

__________________________________________________________________________________

1

__________________________________________________________________________________

[e-mail]

---