1. Model marketingu politycznego wg B. I. Newmana:

1. wprowadza wyraźne rozróżnienie pomiędzy procesem kampanii marketingowej a procesem kampanii politycznej. Kampania marketingowa pomaga kandydatowi przejść przez cztery etapy kampanii politycznej: od przedwstępnej fazy kształtowania własnego miejsca kandydata w polityce, do jego ukształtowanego już wizerunku politycznego w fazie powszechnych wyborów

2. proces kampanii marketingowej stanowi fundament prezentowanego modelu, ponieważ zawiera w sobie wszelkie narzędzia marketingowe potrzebne do przeprowadzenia kandydata przez poszczególne etapy kampanii politycznej

3. segmentacja rynku - polega na podziale wyborców na mniejsze grupy w celu efektywnego dotarcia do nich z właściwą informacją wyborczą; w podziale rynku wyborczego ważne są nie tylko cechy demograficzne, ale także ich potrzeby, postawy, zainteresowania i przekonania, które wchodzą w zakres tzw. Segmentacji psychograficznej i odgrywają ważną rolę w podziale rynku na segmenty

4. po zidentyfikowaniu segmentów wyborczych w każdym z nich należy określić pozycję kandydata w wieloetapowym procesie pozycjonowania. Polega on na oszacowaniu silnych i słabych stron kandydata oraz jego konkurentów. Kluczowymi elementami pozycjonowania są:

1. wykreowanie wizerunku kandydata podkreślającego jego określone cechy osobowościowe

2. klarowne wypracowanie i przedstawienie stanowiska wobec problematyki gospodarczej i społecznej kraju

5. polityczny marketing mix - to wdrażanie marketingowej strategii taki sposób, aby umiejscowić kandydata w umysłach wyborców, czyli umożliwić mu zajęcie pozycji zgodnej z planem. W tym celu należy zastosować procedurę składającą się z 4 komponentów (4P):

1. produkt - który odnosi się do platformy kampanii. To platforma kształtuje się przez cały czas trwania kampanii politycznej i jest określona przez takie czynniki jak: sam kandydat, ludzie tworząc sztab wyborczy, partia. Po ukształtowaniu się platformy kampanii tworzone są 2 kluczowe kanały przepływu informacji, stanowiące następne komponenty kampanijnego marketingu mix, za pośrednictwem których kandydat reklamuje siebie i swoją platformę kampanii

2. przekazywanie informacji od kandydata do pracowników jego sztabu wyborczego - odpowiada to dystrybucji produktu w marketingu gospodarczym do pośredników, którzy rozprowadzają produkt do odbiorców docelowych

3. przekazywanie informacji od kandydata i pracowników jego sztabu wyborczego do wyborców - proces tego przekazu dokonuje się poprzez media oraz bezpośrednie kontakty z elektoratem i materiały promocyjne (plakaty, ulotki)

4. marketingowe badania opinii publicznej - które są prowadzone przez cały czas trwania kampanii

6. środowisko, w którym przebiegają kampania marketingowa i polityczna, składa się z 3 podstawowych grup czynników:

1. elementy technologiczne - tj. TV, poczta, Internet oraz związane z nimi sposoby komunikacji wyborczej (np. reklama)

2. elementy strukturalne - prawo wyborcze, procedura nominowania kandydatów, regulacje finansowe dotyczące kampanii oraz prowadzenie debat politycznych

3. siły wywierające wpływ na przebieg kampanii - tj. kandydat, konsultanci, media, partie, grupy interesu, specjaliści od badań i wyborcy

2. Proces marketingu politycznego wg P.B. Niffeneggera:

1. w marketingu politycznym można dostrzec wysiłki zmierzające do integracji działań w ramach marketingu mix (4P), aby skutecznie kontrolować zachowanie wyborcy

2. opiera swoją koncepcję na definicji marketingowych badań politycznych Kotlera, zgodnie z tą definicją partia biorąca udział w wyborach musi zidentyfikować potrzeby, zainteresowania i wartości wyborców oraz zaprezentować siebie w taki sposób, aby jak najlepiej dostosować się do ich wymagań. Jeśli nawet trafnie określa kluczowe problemy społeczne, gospodarcze czy polityczne kraju, to jednak nie jest w stanie bez systematycznych badań stwierdzić, jak te problemy przedstawiają się w umysłach różnych grup wyborców. Należy przypuszczać, że dla różnych takich grup poszczególne zagadnienia mogą mieć odmienną wagę. Stąd konieczność dostosowania strategii wyborczej kandydata do różnych segmentów wyborców, czyli znalezienie w każdym z nich pozycji najlepszej dla siebie.

3. po raz pierwszy badania marketingowe w postaci sondaży przedwyborczych mających na celu pozycjonowanie kandydata przeprowadził w 1952r. sztab wyborczy D. Eisenhowera

4. autor wyodrębnia 4 podstawowe bodźce marketingowe:

1. produkt - oferowany przez kandydata jest „złożonym zbiorem” wielu korzyści, jakie mogą uzyskać wyborcy, jeśli kandydat zostanie wybrany. Główne obietnice wyborcze są wyartykułowane na poziomie platformy partyjnej kandydata. następnie są rozpowszechniane w reklamach politycznych, w informacjach prasowych, a także prezentowane podczas publicznych wystąpień kandydata. To czy wyborcy uznają tę ofertę za wiarygodną i rzeczywiście spełniającą ich oczekiwania, zależy głównie od ich wiedzy na temat kandydata i jego dotychczasowych dokonań, od jego osobowej charakterystyki ukształtowanej przez sztab wyborczy oraz od oceny sytuacji ekonomicznej państwa związanej z poprzednią ekipą rządzącą. O ile tworzenie produktu w marketingu politycznym jest w zasadzie zadaniem kandydata i jego sztabu wyborczego, to jego „opakowanie” należy już prawie wyłącznie do konsultantów politycznych

2. cena - oferowanego przez kandydata produktu odnosi się do spostrzeganych przez wyborców kosztów, jakie ponieśliby, gdyby został on wybrany. Składają się na nie koszty ekonomiczne, czy też ocena kandydata na tle wizerunku kraju. Czy wyborcy spostrzegają nowego lidera jako silnego, który przyczyni się do tego, że będą oni odczuwali większą dumę narodową? Należy uwzględnić także koszty psychologiczne wyborców. Ogólna strategia marketingowa dotycząca ceny polega ma minimalizowaniu własnych kosztów kandydata i maksymalizowaniu kosztów konkurentów

3. miejsce (dystrybucja) - jest tym bodźcem marketingowym, który odnosi się do bezpośrednich spotkań kandydata z wyborcami. Strategia marketingowa związana z dystrybucją przekazu kampanii łączy program pojawiania się kandydata wśród wyborców z programem pracy wolontariuszy, który jest wykorzystywany jako spersonalizowane „przedłużenie kandydata” na rynkach lokalnych. Opiera się ona na pracy aktywistów, którzy poprzez namawianie wyborców, przypinanie im znaczków i emblematów kandydata, zbieranie na jego rzecz podpisów i funduszy przybliżają jego program i wizerunek w bezpośrednim kontakcie ze społeczeństwem. Miejsca i formy spotkań kandydata z wyborcami mogą być bardzo różne. Ponieważ zadaniem polityka prowadzącego kampanię jest spotkać się z jak największą liczbą wyborców, stara się on w jak najkrótszym czasie przebywać w wielu różnych miejscach

4. promocja - składa się z działań reklamowych oraz kształtowania opinii publicznej poprzez bezpłatne relacje w mediach dotyczących kandydata, jego programu i kampanii:. Autor wyróżnia 4 podstawowe strategie promocyjne:

- strategia koncentracji - polega na koncentracji większości wydatków i wysiłków promocyjnych na określonych segmentach wyborców (np. regionach, województwach)

- strategia wyczucia czasu - oznacza ponoszenie największych wydatków i najwyższą aktywność promocyjna, gdy kandydat ma „dobrą passe”. Jej przyjęcie jednocześnie zmusza przeciwników do intensyfikacji własnych działań i wyczerpywania zasobów

- strategia zmylenia - polega na unikaniu bezpośredniego, frontalnego ataku na mocniejszego przeciwnika, a raczej na usiłowaniach wytrącenia go z równowagi tak, aby popełnił błąd. Może się ona okazać szczególnie skuteczna w wypadku kandydatów niżej notowanych

- strategia kampanii negatywnej - opiera się na bezpośrednim lub pośrednim (porównawczym) ataku na stanowiska przeciwnika i/lub jego cechy osobowe

5. specyficzne programy marketingowe bazujące na 4P przygotowuje się oddzielnie dla różnych segmentów rynku wyborczego. Niezależnie od kryteriów segmentacji demograficznych i psychologicznych, szczególną rolę w tym podziale odgrywa segment wyborców niezdecydowanych. To właśnie do nich powinien być kierowany wyborczy marketing mix

6. strategia segmentacyjna rynku wyborczego jest całkowicie zgodna ze stanowiskiem J.G. Blumera i D. McQuaila, którzy stwierdzili, że można kształtować obraz rzeczywistości politycznej tylko u wyborców niezadowolonych, podczas gdy wyborcy zajmujący jasno określone stanowisko są bardzo odporni na oddziaływania marketingowe

7. model marketingu politycznego zaproponowany przez Niffeneggera sugeruje, że sztaby wyborcze powinny budować, aktualizować i wykorzystywać zaawansowane systemy informacji marketingowej. Dotyczy to gromadzenia i analizy danych z badań rynku politycznego, segmentacji i kanałów przekazu promocyjnego do grup docelowych. Ponadto istotne jest wprowadzenie regionalnych zróżnicowań ogólnej strategii kampanii, posługiwanie się mikrosegmentacją i uwzględnianie specyfiki lokalnych rynków wyborczych. Autor radzi, aby reklamą negatywną posługiwać się jedynie w ostateczności, ponieważ może się ona zwrócić przeciwko nadawcy. W kampanii wyborczej należy wykorzystywać specyficzne własności i ograniczenia telewizji, tak aby zdobyć przewagę nad konkurencją

3. Mapa marketingu kandydata wg P. i N. Kotlerów:

1. badania środowiskowe:

1. stan gospodarki (praca, inflacja)

2. nastrój elektoratu (zadowolenie bądź niezadowolenie)

3. główne problemy i troski elektoratu

4. demografia elektoratu

5. dominacja organizacji partyjnej czy orientacja niezależna

6. rodzaj okręgu wyborczego

7. poziom uczestnictwa w wyborach w danym okręgu

2. analiza wewnętrzna i zewnętrzna sytuacji wyborczej - wymaga starannej analizy ogólnej politycznej sytuacji wyborczej oraz sytuacji bezpośrednio związanej z kandydatem i jego otoczeniem:

1. kandydat ubiega się o reelekcję czy pretenduje

2. możliwa problematyka kampanii

3. silne i słabe strony kandydata

4. silne i słabe strony organizacji kampanii

5. silne i słabe strony przeciwników

3. marketing strategiczny - analiza elektoratu w różnych okręgach; organizatorzy kampanii określają wszystkie segmenty wyborców znajdujące się w danym okręgu, wyróżniając tych, którzy będą brać udział w głosowaniu oraz tych, którzy do urn nie pójdą. Następnie próbują podzielić potencjalnych wyborców na określone segmenty, dla których będą się starali przygotowywać odpowiednią strategię marketingową

1. segmentacja

2. ustalenie grup docelowych dla głównego przekazu kampanii

3. pozycjonowanie (położenie kandydata w strategicznie lepszym położeniu niż konkurencji)

4. ustalenie celów i strategii kampanii - etap tworzenia marketingowej mapy kandydata:

1. pozycjonowanie, styl osobisty i koncepcja kandydata - podkreślenie i promowanie osobistych atrybutów kandydata, składających się na jego wizerunek

2. pozycjonowanie kwalifikacji oraz pozostałych mniej istotnych cech

3. filozofia polityczna - rdzeń przekazu politycznego, ideologicznego

4. wybór problemów i zagadnień społecznych oraz propozycja ich rozwiązania

5. planowanie komunikacji, dystrybucji i organizacji - opracowanie konkretnych narzędzi marketingowych:

1. planowanie kampanii mix: wygląd osobisty, nagłośnienie, reklama, potwierdzenie, utrzymanie

2. mix zasobów organizacyjnych: sztab zajmujący się zbieraniem funduszy i rozwojem kampanii, sztab do spraw problematyki kampanii i badań, sztab do spraw mediów i promocji, sztab do spraw partii i grup interesów, wolontariusze i pracownicy partyjni

6. określenie kluczowych rynków kampanii - opracowanie metod dotarcia do podstawowych segmentów rynku wyborczego oraz metod budowania wizerunku medialnego:

1. segmenty wyborców związanych z partiami politycznymi

2. osoby i organizacje wspierające kandydata finansowo

3. segmenty mediów (TV, radio, prasa, Internet, dziennikarze)

4. kontrola i stały monitoring wyników uzyskanych na każdym z rynków

4. Koncepcja wszechstronnego marketingu politycznego (comprehensive political marketing - CPM) wg J. Lees - Marshment:

1. podstawowe zasady CPM:

1. ujmuje marketing polityczny jako coś więcej niż tylko komunikację polityczną

2. bazuje na marketingu wszystkich zachowań organizacji politycznych, nie tylko kampanii wyborczych, a także tego, w jaki sposób projektowany jest „produkt”

3. posługuje się koncepcjami marketingowymi, a nie wyłącznie technikami; zajmuje się: produktem, sprzedażą, orientacją marketingową, a także wywiadem marketingowym, projektowaniem produktu, direct mail

4. włącza do swoich analiz dorobek nauk politycznych, aby lepiej uchwycić i zaadaptować tę wiedzę dla potrzeb marketingowych

5. adaptuje teorię marketingową tak, aby odpowiadała naturze polityki, dostosowuje standardowe 4P do działań podmiotów politycznych

6. stosuje marketing do wszystkich politycznych zachowań organizacyjnych: grup interesów, polityki, sektora publicznego, mediów, parlamentu i samorządów lokalnych oraz partii, kandydatów i wyborów

2. w tak rozumianym procesie marketingu produktem jest zachowanie partii w całej jego złożoności, które przejawiają się cały czas na wszystkich poziomach jej działalności; produkt ten obejmuje; przywódcę, parlamentarzystów, przedstawicieli w rządzie, członków, urzędników partyjnych, symbole, statut oraz działania (konferencje partyjne)

3. w odniesieniu do tak określonego produktu politycznego kampania może przyjąć 3 różnie zaawansowane sposoby jego promocji:

1. partia zorientowana na produkt - argumentuje na rzecz swoich stanowisk programowych, aby przekonywać do nich społeczeństwo; zakłada ona, że wyborcy uznają prezentowane idee za dobre i właściwe oraz że poprą je w wyborach; ten typ partii odrzuca możliwość zmiany idei czy produktu, nawet w sytuacji braku poparcia w wyborach czy spadku liczby członków

2. partia zorientowana na sprzedaż - koncentruje swoje działania na „sprzedaży” argumentów swoim wyborcom. Utrzymuje ona dominujący projekt (wzór) produktu, lecz potrafi rozpoznać, że pożądani zwolennicy nie muszą automatycznie go chcieć. Wykorzystując wywiad marketingowy do zrozumienia reakcji wyborców na swoje zachowania, ten typ partii posługuje się technikami reklamowymi i komunikacyjnymi, by przekonać do głoszonych racji. Partia taka nie zmienia swojego zachowania, aby dostosować je do potrzeb ludzi, lecz próbuje ich skłonić do przyjęcia tego, co oferuje

3. partia zorientowana marketingowo - projektuje swoje zachowania, aby zaspokoić potrzeby wyborców, dostarczyć im satysfakcji; posługuje się wywiadem marketingowym, aby zidentyfikować pragnienia wyborców, a następnie tworzy taki produkt, który będzie je zaspokajał. Działania te są wspierane i wdrażane przez wewnętrzną organizację oraz dostarczane poprzez pracę w rządzie

5. Ewolucja koncepcji marketingu.

Koncepcja partyjna

- kampania kierowana wewnętrznie przez szefów partyjnych i skoncentrowana na partii politycznej

- dominuje koncentracja na strukturach partyjnych oraz na informacjach uzyskiwanych i generowanych przez ludzi z tych struktur

- kampania jest prowadzona przez szefów partii, którzy tylko wobec niej są lojalni i podlegali

- główne działania służące „gromadzeniu” głosów spoczywają na terenowych strukturach partyjnych i organizacjach wolontariuszy pracujących na rzecz danego ugrupowania

- kandydat jest uzależniony od decyzji szefów partii w zakresie wysunięcia jego kandydatury, jak i sposobu prowadzenia kampanii

- uwaga wyborców skupia się na partii politycznej, a dopiero potem na jej kandydacie (występowała w państwach komunistycznej Europy Wschodniej)

Koncepcja produktu

- organizacja kampanii kierowana wewnętrznie przez koło parlamentarne i skoncentrowana na kandydacie

- koncentrowanie się na samym kandydacie w wyborach politycznych odpowiada skupieniu się na produkcie w marketingu gospodarczym

- jak w marketingu gospodarczym menadżerowie starają się maksymalnie ulepszać swój towar, tak w marketingu politycznym poszukuje się możliwie najlepszego kandydata, aby reprezentował partię

- wyraźne przesunięcie od lojalności i podległości strukturom partyjnym ku lojalności i podległości kandydatowi

Koncepcja sprzedaży

-organizacja kampanii kierowana zewnętrznie przez ekspertów politycznych i skoncentrowana na kandydacie

- koncentracja wysiłków sztabowych przesunięta z działań wewnętrznych na działania zewnętrzne

- kluczowa rola informacji pochodzących z innych źródeł niż partia czy sztab wyborczy

- centralnym czynnikiem decydującym o zgłoszeniu kandydata jest reakcja wyborców; cały wysiłek kampanii politycznej pozostaje skoncentrowany na samym kandydacie

Koncepcja marketingowa

- organizacja kampanii kierowana jest przez ekspertów marketingu i skoncentrowana na wybory

- punktem wyjścia w tworzeniu strategii kampanii politycznej nie jest już sam kandydat, ale wyborca

- pierwszym krokiem jest identyfikacja potrzeb konsumentów, a następnie rozwój takich produktów i usług, które te potrzeby będą najlepiej zaspokajać

- osią kampanii nie jest kandydat lecz wyborca

- kandydat nie jest „wiązany” ideologią partyjną, lecz staje się bardziej elastyczny i „dostosowany” do wyborców

- istotne staje się zapewnienie „usług posprzedażowych”, tzn. dotrzymanie obietnic złożonych przez kandydata w trakcie kampanii

- wysiłki marketingowe nie kończą się wraz z wyborem, lecz trwają również po objęciu władzy

- jest to dominujący sposób prowadzenia kampanii politycznej;

Należy wprowadzić rozróżnienie między pojęciem „potrzeby” i „chęć posiadania czegoś”

- odwołują się do motywacji kierującej decyzjami konsumenckimi, jednak dotyczą nieco innych aspektów zachowania się konsumenta stojącego przed wyborem produktu

Potrzeba

- pewien stan braku czegoś, który wzbudza chęć do działania zmierzającego do jej zaspokojenia

- jest związana z funkcjami różnych przedmiotów, np. szybkie przemieszczanie się, komunikowanie się na odległość czy dostarczanie rozrywki

Chęć posiadania czegoś

- odnosi się już do dobrze określonych wymagań konsumenta, kształtowanych przez środowisko społeczne i kulturę oraz jego osobowość

- odpowiadają one konkretnym przedmiotom pełniącym pożądane funkcje. O ile potrzeby są określone poprzez czynności, jakie należy wykonać, to wymagania są określone przedmiotami spełniającymi dane potrzeby

Podejście koncepcji marketingowej skontrastowane z podejściem koncepcji partii w kilku kluczowych aspektach

- może ułatwić politykom szersze spojrzenie na proces wyborczy i zrozumieć konieczność przesunięcia uwagi z własnej organizacji politycznej na zewnętrzne środowisko wyborcze

Misja - z niej wynikają strategiczne decyzje dotyczące jej przebiegu

w partyjnie zorientowanej koncepcji pierwszym korkiem w określeniu tej misji jest wewnętrzna analiza oraz sposób funkcjonowania hierarchii partyjnej

- takie podejście sprzyja przedmiotowemu definiowaniu misji kampanii, w którym sylwetka kandydata musi dobrze odpowiadać ideologii partii

- idealny kandydat ma wszystkie te cechy, które są najbardziej reprezentowane dla danej partii

w koncepcji zorientowanej marketingowo pierwszym krokiem jest zrozumienie oczekiwań elektoratu, które są podstawą w selekcji najbardziej odpowiadającego mu kandydata. Zadaniem konsultantów jest prowadzenie badań marketingowych wśród wyborców w celu określenia idealnego obrazu kandydata; następnie wybiera się lub „tworzy” takiego kandydata, który najbardziej odpowiada temu obrazowi; proces „tworzenia” najlepszego kandydata jest kształtowaniem jego wizerunku, głównie za pośrednictwem mediów

Cele kampanii - wynikają ze struktury systemu politycznego

w koncepcji partyjnej celem jest realizowanie filozofii partii po wygranych wyborach

- platforma kampanii jest ściśle uzależniona od dyrektyw władz ugrupowania oraz różnych grup interesu z nim związanych

- wybór kandydata zależy od tego, na ile skutecznie jest on w stanie realizować założenia i wytyczne partii

w podejściu marketingowym celem jest wygranie wyborów, a następnie realizowanie obietnic składanych podczas kampanii, czyli spełnienie potrzeb wyborców

- często kandydat po wygraniu wyborów nie spełnia złożonych obietnic, wobec czego należy podkreślić, że cel kampanii jest realizowany, gdy takie obietnice zostają spełnione

Strategia - odnosi się do sposobów realizowania celów kampanii i obejmują taktyczne decyzje sterujące przebiegiem kampanii, podejmowane przez konsultantów z wykorzystaniem najnowszych technologii komunikowania się z wyborcami

- centralnym narzędziem strategii są media

w koncepcji partyjnej jest ona realizowana przy pomocy rozwiniętej sieci wolontariuszy, którzy poświęcają energię, by głosić wyborcze postulaty partyjne w bezpośrednim kontakcie z wyborcami

- taka strategia wywodzi się z hierarchii partyjnej, na szczycie której znajduje się ogólnokrajowy komitet wyborczy danej partii

- postulaty wyborcze są przekazywane z tego ciała sterującego do lokalnych komitetów wyborczych, których przedstawiciele rozpowszechniają je wśród wyborców

w koncepcji marketingowej punktem wyjścia są wyborcy podzielenie na różne segmenty

- do wybranych segmentów kieruje się specjalnie opracowywane komunikaty w taki sposób, aby ich oddziaływanie wśród tej grupy ludzi było jak największe

- wykorzystując w tych komunikatach techniki medialne, kandydat jest w stanie kreować swój wizerunek i tworzyć najlepszą pozycję dla siebie względem konkurencji

- ta strategia wymaga starannie przygotowanych badań marketingowych i sondaży

Planowanie - odnosi się do organizacyjnych procedur stosowanych w codziennych działaniach podczas prowadzenia kampanii

W koncepcji partyjnej planowanie ma charakter bardziej operacyjny niż strategiczny

- skoncentrowane jest na organizowaniu różnych przedsięwzięć związanych z kampanii

- wynika ono z tradycyjnego podejścia do zarządzania partią, w którym struktury partyjne określają sposób, w jaki nakreślony plan będzie wdrażany

- wyborcza organizacja kampanii kandydata jest uzależniona od decyzji hierarchii partyjnej

W koncepcji marketingowej planowanie ma charakter strategiczny i odnosi się do przyszłego współzawodnictwa w kampanii wyborczej

- źródłem planowania są dane znajdujące się w sztabowym systemie informacyjnym

- dane pozwalają na opisanie i klasyfikację wyborców na podstawie przeprowadzonych badań marketingowych i sondaży

- punktem wyjścia do planowania jest wyborca

- to podejście osłabia związek organizacji kampanii kandydata z organizacją partyjną

Struktura kampanii określa sposób organizacji sztabu wyborczego i jego poszczególnych komórek odpowiedzialnych za realizację określonych zadań, takich jak: selekcja ludzi do komitetów wyborczych, wdrażanie planów, monitorowanie i kontrolowanie działań

W koncepcji partyjnej struktura jest mocno scentralizowana

- bardzo często jedna osoba kontroluje ją i zarządza

- kampania jest integralną częścią działań partii

W koncepcji marketingowej struktura kampanii jest zdecentralizowana

- pełna odpowiedzialność za wykonywane zadania ponoszą wyznaczeni do nich pracownicy

- podejmowana działania wynikają z badań marketingowych nad charakterystyką segmentów wyborczych

- kandydat ma profesjonalny zespół konsultantów prowadzących kampanię, a partia nie jest już mocno zintegrowana z jego sztabem wyborczym

- w pewnych sytuacjach może nawet zostać całkowicie od niego dołączona

Promocja i reklama

W koncepcji partyjnej są konstruowane wokół ideologii partii, kandydat jest zawsze prezentowany w jej kontekście - zawsze znajduje się na dalszym planie

- badania marketingowe oraz sondaże wśród wyborców nie są prowadzone, ponieważ nie mają żadnego znaczenia w tworzeniu promocji i reklamy

W koncepcji marketingowej jest zupełnie odwrotnie

- badania marketingowe odgrywają kluczową rolę w opracowywaniu sposobów promocji kandydata, w których już nie ideologia partii, ale koncepcja kandydata ma znaczenie centralne

- kandydat musi dostosować swoją sylwetkę osobowościowo - programową do oczekiwań wyborców

- często okazją do przetestowania skuteczności zaprojektowanych reklam są prawybory

- w zależności od wyników analiz są one poprawiane w taki sposób, aby osiągnąć jeszcze lepszy wynik w wyborach powszechnych

6.Analiza pojęcia MP:

Marketing polityczny może być rozumiany jako zespół teorii, metod, technik i praktyk społecznych mających na celu przekonanie obywateli, by udzielili poparcia politykowi, partii lub projektowi politycznemu. Jest jedną z form komunikacji politycznej.

Marzena Cichosz i Dariusz Skrzypiński proponują traktowanie marketingu politycznego jako "zespołu technik wykorzystywanych do stworzenia odpowiedniego obrazu kandydata wśród jego elektoratu, wypromowania jego osoby, wyróżnienia go spośród rywali i uzyskania maksymalnej ilości głosów przy jak najmniejszym zużyciu środków". Definicja ta jednak ogranicza marketing polityczny do czasu wyborów, wiążąc go z osobą konkretnego polityka; w rzeczywistości działania marketingu politycznego prowadzone są przez cały czas (a na czas kampanii wyborczej się intensyfikują), a politycy są wkomponowywani w obraz partii politycznej, w której działają.

Podobną definicję proponuje Michael Bongrand - marketing polityczny jako "zespół technik wykorzystywanych dla wytworzenia odpowiedniego obrazu kandydata wśród jego elektoratu, promowania jego osoby, wyróżniania spośród rywali i zdobywania maksymalnej liczby głosów przy jak najmniejszym zużyciu środków".

Stosowanie marketingu politycznego zaczyna się od zmiany sposobu myślenia o osobie polityka i zdobywaniu przez niego poparcia dla swoich działań. Polityk i partia traktowani są w myśl marketingu politycznego jak produkty, które trzeba dobrze sprzedać.

MP wykorzystuje metody socjotechniczne i analityczne, co daje mu możliwość oddziaływania na wielkie grupy ludzi. Obywatele to decydenci, którzy selekcjonują prezentowane im alternatywne oferty na podstawie posiadanych/uzyskanych informacji i własnych interesów.

7. składaniki marketingu ekonomicznego a politycznego

marketing polit, to dyscyplina wiedzy zajmująca się analizą procesów wymiany między podmiotami politycznymi i ich środowiskiem oraz wewnątrz nich, ze szczególnym odniesieniem do pozycjonowania tych podmiotów i ich wzajemnej komunikacji. Rząd i ustawodawcy funkcjonują zarówno jako zew regulatorzy tych procesów, jak i jako podmioty polit.

marketing jest to proces planowania i realizowania pomysłów, kształtowania cen, promocji i dystrybucji myśli, towarów i usług w celu tworzenia takiej wymiany, która urzeczywistnia tak cele indywidualne jak i organizacyjne.

zgodnie z definicją zaspokajanie potrzeb konsumenta dokonuje się poprzez:

-tworzenie produktu, usługi lub myśli (jakość, styl, opakowanie, serwis, gwarancja)

-ustalanie ceny(rabat, kredyt, raty)

-dostarczanie(lokalizacja produktu, transport, sposoby dystrybucji, sposoby kontaktu z klientem)

-promowanie(reklama, sprzedaż, prezentacje i degustacje)

->marketing mix 4P

celem strategii marketingowych jest urzeczywistnienie wymiany, aby zmaksymalizować satysfakcję obu stron. Przedstawienie podobieństwa kandydata do produktów przemysłowych stanowi zbytnie uproszczenie. trzeba miec na uwadze, że kandydat jest raczej pewnego rodzaju dostawca usług. chociaż strategie marketingowe stosowane w wyborach polit. odnoszą sie do kandydata, co może sugerować jego analogie do produktu, to rzeczywistym produktem jest platforma kampanii. elementy:

-ogólny program wyborczy kandydata wynikający z założen polit- gosp partii, do której należy, lub org stworzonej na czas wyborów

-szczegółowe stanowiska wobec najbardziej istotnych problemów pojawiających się w trakcie trwania kampanii

-wizerunek kandydata

-odniesienie do jego zaplecza politycznego, jak rowniez zwiazanego z popierającymi go grupami wyborców

platforma nie jest czymś sztywnym i ustalonym nieodwołalnie. ewoluuje ona wraz z rozwojem kampanii w zależności od zmian w syt. wyborczej

7 głównych różnic między marketingiem gospodarczym a politycznym (A. Lock i P. Harris):

1. uprawnieni do głosowania wyborcy wybierają kandydata lub partię zawsze w tym samym czasie (w dniu głosowania); a konsumenci mają możliwość dokonania zakupów produktów w różnym czasie, w zależności od ich potrzeb i możliwości; rzadko występuje sytuacja, w której zdecydowana większość konsumentów chce natychmiast nabyć określony produkt

2. podczas gdy konsument kupujący towar zawsze zna jego cenę - wartość wyrażoną w pieniądzach - to wyborca nigdy nie płaci za możliwość podjęcia decyzji wyborczej. Decyzje wyborcze mogą być wynikiem analizy przewidywania ich konsekwencji, które można rozpatrywać w terminach strat i zysków w długiej perspektywie czasowej między okresami wyborczymi . w tym aspekcie istnieje duże podobieństwo między tzw. zachowaniem pozakupowym zachowaniem powyborczym. w obu przypadkach konsument może poczuć żal z powodu podjętej takiej, a nie innej decyzji

3. wyborca zdaje sobie sprawę, że o decyduje większość głosujących i musi zaakceptować ostateczny wynik głosowania, nawet jeśli jest on niezgodny z jego preferencjami (decyduje wybór społeczny a nie wybór jednostki); inaczej jest w wyborach konsumenckich, w których wynik podjęcia decyzji o nabyciu towaru jest zupełnie niezależny od tego, jak do danego towaru ustosunkują się inni konsumenci

4. w wyborach politycznych zwycięzca bierze wszystko (w wyborach większościowych); najbliższym odpowiednikiem marketingu gospodarczego jest zdobycie pozycji monopolisty na rynku

5. partia czy kandydat jest złożonym produktem, którego wyborca w zasadzie nie może „rozpakować” i nie wie, co jest wewnątrz. Chociaż do marketingu gospodarczego należą produkty i usługi, których konsument nie może podczas kupowania otworzyć i sprawdzić, to jednak liczba pakietów niemożliwych do „rozpakowania” na rynku wyborczym jest większa. Dodatkowo konsument może zmienić zdanie i wymienić natychmiast produkty czy usługi na inne, jeśli te, które już nabył, mu się nie podobają, chociaż taka zmiana może pociągnąć za sobą duże koszty; a wyborca ze zmianą decyzji musi czekać do wyborów

6. wprowadzenie nowej marki w formie nowej partii politycznej jest stosunkowo trudne i zawsze odległe w czasie. Wiele partii ma krótki żywot (PC); w polityce nie istnieją ponadnarodowe marki-partie, chociaż obserwuje się powstawanie większych ugrupowań politycznych (w Parlamencie Europejskim); w marketingu gospodarczym funkcjonuje wiele marek, które uzyskały status międzynarodowy (Coca - Cola)

7. w marketingu gospodarczym marki wiodące są zawsze najbardziej popularne; w marketingu politycznym obserwuje się często zjawisko, że jeśli dana partia wygra wybory, jej poparcie, wyrażone w sondażach opinii publicznej, gwałtownie zaczyna maleć (np. gdy partia rządząca podejmuje decyzje często źle odbierane przez grupy społeczne)

B.I. Newman - wskazuje na jeszcze jedną różnicę --> w biznesie jednym z istotnych celów jest osiągnięcie sukcesu finansowego, podczas gdy w polityce jest nim utrwalenie demokracji w procesach wyborczych; wygrane wybory są czasem wynikiem przewagi zaledwie kilkuprocentowej, w biznesie zaś zdobycie wiodącej pozycji na rynku konsumenckim jest efektem zdecydowanej przewagi nad konkurencją; zastosowanie w praktyce gospodarczej odpowiednich strategii marketingowych jest rezultatem przeprowadzonych badań rynku, które prognozują zadowalające korzyści finansowe; natomiast w polityce własna filozofia kandydata często kształtuje zakres, w jakim strategie marketingowe mają być stosowane

9. Definicja rynku politycznego

Muszyński- zjawisko umowne, dostosowane do transakcji Polit., arena walki Polit. Między rywalizującymi podmiotami Polit, realizacja aktu prawnego uruchamiającego kampanie.

- jawi się jako kompleksowa i złożona pod względem instytucjonalno - proceduralnym i normatywnym sfera relacji społ., w której ramach podmioty prezentują określone oferty Polit, skierowane obywateli lub innych rywalizujących podmiotów, których przedmiotem jest m.in. ustalenie zasad dotyczących rozdziału zasobów Polit.

- działania podmiotów rywalizacji podlegają coraz większej presji obywateli, którzy angażują się w działania natury rynkowej

- politycy odgrywając znaczącą rolę w procesie alokacji zysków i strat Polit, są w coraz większym stopniu narażeni na krytykę społ., wynikającą z podejmowanych przez nich istotnych z punktu widzenia obywateli decyzji, gdyż decyzje te stająs się obecnie publicznie nagłaśniane i interpretowane

- mechanizmy rynkowe przyczyniły się do poszerzenia pojecia MP, bo ogólnym celem działąń politycznych stało się zwiększenie skuteczności i efektywności podmiotów na określonych, specyficznych rynkach wymiany ofert Polit,

10. Charakterystyka rynku wyborczego.

W: Cwalina, Falkowski, Marketing polityczny. Perspektywa psychologiczna.

Istotą strategii marketingowej jest stworzenie podczas kampanii organizacji, która zmobilizuje siły grup społecznych, aby stanowiły silne poparcie dla kandydata. Jeszcze niedawno okręgi wyborcze pojmowano jako względnie homogeniczne i zwarte, jednak ostatnio zauważono, że polityczna arena wyborcza jest bardzo zróżnicowana. Na to zróżnicowanie składają się grupy o różnych interesach, upodobaniach, preferencjach i stylach życia.

Większa efektywność kampanii wymaga uwzględnienia tych zróżnicowań i utworzenia odmiennych strategii dla poszczególnych segmentów rynku.

potrzebne jest zbudowanie koalicji wyborczej odzwierciedlającej kompromis między różnymi grupami społecznymi (wyborcy zainteresowani programem politycznym lub wizerunkiem kandydata)

- potrzebne stworzenie mapy poznawczej opinii, emocji czy interesów i przyporządkowanie ich odpowiednim grupom oraz dostosowanie odpowiedniego przekazu informacyjnego

- dobre zidentyfikowanie przez kandydata grup interesu i ich potrzeb, to przyczynek do odpowiedniego zaprezentowania siebie i swoich koncepcji w mediach

- duże koszty na badania, analizy rynku i dobór technik marketingowych

Wg Kotlerów istnieje 5 kluczowych czynników tworzących rynek polityczny, a nazywanych przez nich segmentami rynku wyborczego:

- Czynni wyborcy, którzy faktycznie głosują

- Grupy interesu, aktywiści społeczni i zorganizowane grupy wyborców, zdobywające fundusze na kampanię (zw. Zawodowe, ruchy praw człowieka, organizacje biznesowe itp.)

- Media sterujące widocznością kandydata (kandydat jako figura albo tło kampanii)

- Organizacje partyjne wysuwające i opiniujące kandydatów oraz stanowiące zaplecze organizacyjne kampanii

- Sponsorzy prywatni lub organizacje współfinansujące kandydatów i ich kampanie

spośród tych 5 czynników media stanowią najważniejszy element wpływający na sukces kampanii politycznej, sterują preferencjami wyborczymi jawnie (otwarte popieranie danej opcji i jej sponsorowanie) lub w sposób ukryty (zakres w jakim kandydat jest pokazywany w środkach masowego przekazu)

media wpływają na sam fakt zaistnienia kandydata w świadomości wyborców

media mogą manipulować treścią przekazu wyolbrzymiając lub marginalizując stanowiska kandydata dotyczące różnych problematyk, a także kształtować osobowościowo-emocjonalny wizerunek kandydata

W: R. Wiszniowski, Marketing wyborczy.

Mechanizmy rynku wyborczego określają w pewnym stopniu sposób funkcjonowania i reguły postępowania podmiotów polityki w kontekście kampanii wyborczych.

W przeszłości rynek wyborczy określano jako pragmatyczny, ponieważ na nim indywidualny wyborca prowadził określoną „działalność” (np. gromadził informacje o ofertach i podejmował decyzje wyborcze). Obecnie te działania są dla wyborcy zbyt kosztowne (większa złożoność ofert), a okazało się, że wygodnym miejscem gromadzenia i segregowania informacji są partie polityczne, które wypracowały określone sposoby komunikowania i prezentacji ofert własnych i przeciwników.

Dwie podstawowe kategorie przy analizie rynku wyborczego to: zróżnicowanie lojalności wyborców oraz przepływ głosów miedzy partiami [red.: Tutaj można nawiązać do koncepcji Wellhofera z zagadnienia 11 dotyczącej wielkości i otwartości rynku wyborczego].

W sensie cybernetycznym określa się rynek wyborczy jako mikroukład względnie odosobniony, składający się ze wzajemnie sprzężonych elementów i stanowiący część mikroukładu - rynku politycznego.

Z punktu widzenia interesów wyborcy i zaspokajania jego potrzeb wyróżnia się rynki:

- potencjalnego wyborcy, informacyjny, przejrzysty (świadomie i dobrze zorientowany lektorat), nieprzejrzysty (nieokreślony, niezdecydowany Lu niezorientowany elektorat).

Ze względu na zasięg terytorialny wyróżnia się rynki:

- krajowe, regionalne, lokalne; także transnarodowe

Ze względu na charakter rynku wyborczego, rynki:

- monopolistyczny (całkowicie zagospodarowany przez konkretne względnie trwałe podmioty polityki)

- konkurencyjny (podmioty rywalizacji uznają, że współzawodnictwo jest podstawową formą prezentacji ofert politycznych i kampanii wyborczych - czytelne reguły rywalizacji)

Mechanizmy rynkowe służą:

- racjonalnej alokacji zasobów podmiotów rywalizacji

- wymianie informacji oraz prezentacji ofert politycznych (konkurencyjność)

- kształtowanie i rozbudzanie motywacji uczestników rynku wyborczego

Niejednokrotnie rynek wybroczy bywa traktowany i utożsamiany z samym procesem kanonii wyborczej lub jest interpretowany w płaszczyźnie walki wyborczej.

Kategoria rynku wyborczego umożliwia bardziej zoperacjonalizowane interpretowanie oraz analizowanie strategii wyborczych poszczególnych podmiotów rywalizacji.

Rynek wyborczy to miejsce, w którym podmioty rywalizacji negocjują i dokonują prezentacji kandydatów , programów wyborczych, idei, tj. ofert politycznych wyborcom w kontekście prowadzenia kampanii wyborczej, za pomocą określonych technik marketingu wyborczego.

11. E.S. Wellhofera koncepcja zachowania się podmiotów rywalizacji na rynku wyborczym.

Rynek polityczny jest utożsamiany z procesem interakcji między partiami i liderami politycznymi, którzy są dostawcami dóbr. Wyborcy są traktowani jako konsumenci. Rynek polityczny związany jest z rywalizacją polityczna, umożliwiającą swobodę przedstawienia i wyboru oferty politycznej. Miejscem wymiany są wybory więc rynek polityczny jest traktowany jako rynek wyborczy. Umożliwia to wypracowanie przez podmioty polityki strategii działania, dla zapewnienia sobie poparcia społecznego w warunkach rywalizacji.

Na strukturę rynku wyborczego wpływają również motywacje kierujące zachowaniami wyborczymi. Wielkość rynku i stopień jego otwarcia określane są przez wskaźniki stopnia lojalności partyjnej oraz transferu głosów pomiędzy partiami politycznymi.

Rynek mały

- lojalność wyborców wobec partii jest wysoka

- poziom przepływu głosów między partiami jest niski

Rynek wielki

- niski poziom lojalności partyjnej,

- częste zmiany preferencji politycznych (transfer głosów)

- znaczny przepływ elektoratu między partiami (tzw. nomadyzm polityczny)

Rynek otwarty

- wyborcy przebierają w różnych ofertach politycznych

- preferencje wyborców zmieniają się od elekcji do elekcji

Rynek zamknięty

- ustrukturyzowany jest przez trwałe podziały polityczne

- stabilne preferencje i lojalność wyborców

- metody marketingu politycznego mają mniejsze znaczenie, bo ograniczona jest możliwość zwiększenia sprzedaży produktu politycznego

Wellhofera koncepcja:

Rynek mały i zamknięty

- brak miejsca dla nowych podmiotów politycznych,

- strategie polityczne partii dominujących są nastawione na podtrzymanie lojalności i dotychczas udzielanego im poparcia (vote maximization strategies)

Rynek wielki i otwarty

- partia jest zachęcana do poszukiwania poparcia różnych kręgach społecznych i „produkowania

poparcia” (vote production strategies)

Lazy monopolist strategies

- trzeci sposób zachowania się podmiotów rywalizacji na rynku wyborczym

- zakłada się, że jest on syntezą obu wcześniejszych

- założenie, iż liderzy partyjni dążą do podtrzymania dotychczasowej lojalności zwolenników (vote maximization strategies) przy jednoczesnym produkowaniu poparcia (vote production strategies)

- zdaniem Wellhofera polega to na tym, że podmioty rywalizacji dążą do zwiększenia swego potencjału wyborczego i jednocześnie pragną utrzymać dawną klientele, tworząc tzw. enklawy bezpieczeństwa (safe enclaves)

- jest to proces złożony, który może doprowadzić ostatecznie do zamknięcia wielkiego rynku wyborczego

12. Marketingowe koncepcje zachowania się podmiotów rywalizacji na rynku wyborczym oraz czynniki implikujace ich dobór

W zależności od zmian w środowiskach społ, kult, Polit, i gosp, reakcje podmiotów rywalizacji muszą być szybkie, czasem odmienne od planowanych na początku kampanii wyb. Wyrażają się w przyjęciu jednej z 2 koncepcji działania:

niezróżnicowanego: rynek jako pewna wyszczególniona integralnie i związana systemowo całość; w kontekście tak postrzeganego rynku zostaje wypracowana spójna i generalna strategia polit. Państwa; państwo jako podmiot rywalizacji może przyjąć koncepcję takiego działąnia, gdy polityka państwa jest jednorodna, a postępowanie wyborców nie jest w zasadniczy sposób zróżnicowane ; jednorodne preferencje i potrzeby wyboców, niska atrakcyjność oferty polit partii, zagregowany głos wyb., mała wielkość rynku wyb., duże zasoby i możliwości podmiotu rywalizacji, mała intensywność konkurentów Polit.

zróżnicowane: podmiot rywalizacji działa na trynku wyb. Jako całości, nie traktując go jednak jako jednorodny; podejmowane decyzje Polit odnoszą się do celowo wyodrębnionych w jego ramach segmentów elektoratu; gdy preferencje elektoratu są bardzo zróżnicowane ; zastosowanie tej technii może oznaczać, że dąży się do wykorzystania wszystkich istotnych właściwości poszczególnych segmentów rynku wyb. Dla osiągnięcia jak największej penetracji ideolog. I programowej, a zwiększenie liczby „oddanych” głosów może następować m.in. w wyniku uzyskania pozycji monopolistyna rynku wyb.; takie położenie daje partii/liderowi/kandydatowi możliwość zdominowania rynku na określonych segmentach oraz osiągnięcia znacznego zainteresowania wyborców konkretną ofertą Polit; wszystkie czynniki osiagają wartości średnie

skoncentrowane: wariant opcji działania zróżnicowanego; odnosi się do wyodrębnionego segmentu/ich grupy; proces segmentacji rynku umozliwia określenie warunków, w których podmiot będzie działał i takich, których ie musi brac pod uwagę przy opracowywaniu własnej strategii marketingowej; podmiot rywalizacji koncentruje uwagę na sprecyzowanym segmencie rynku wyborczego, dostosowując strategię do jego charakteru; czynniki- wartości odwrotne do nizróżnicowanego

13. sondaże wyborcze(funkcje, rola i znaczenie)

sondaże opinii społecznej na stałe wpisały sie w krajobraz rzeczywistości demokratycznej. Są barometrem tego, jak żyje społeczeństwo, oraz podstawa prób poprawy jego kondycji. Dostarczaja obywatelom informacji, odzwierciedlają ich obawy i pragnienia, pozwalają na przekazanie rządzącym własnych poglądów. wg. antoniego Sułka badania opinii publ w ustrojach demokratycznych pełnią trzy podstawowe funkcje: poznawcze, perswazyjne i polityczne.

-funkcje poznawcze

sa związane z dostarczaniem społeczństwu info na tak różne tematy, jak np obawy przed bezrobociem, zagrozenie terroryzmem, stosunek do gadżetów reklamowych, styl życia itd. Na podstawie takich badań opinii politycy i obywatele tworzą obrazy siebie samych. politycy dowiadują sie także tego, jakie są poglądy społeczeństwa na określone sprawy publ i polit. pozwala im to określić własne stanowiska programowe, wprowadzać do nich korekty czy inicjować działania informujące o ich rzeczywistych poglądach. przy czym o wynikach sondazy politycy wypowiadają się tak, jakby byly one nie tyle pomiarem, próbką opinii, lecz raczej sama opinią. zakładają oni, że jeśli takie jest notowanie w badaniach, to tak w rzeczywistosci kształtuje się popracie dla sił, które reprezentują.

brak rzetelnych i wiarygodnych badan opinii może prowadzić do zafałszowania obrazu społeczenstwa przez osoby sprawujące władzę. moze to być związane z celami propagandowymi, lecz także ukazuje obywatelom pewną iluzję rzeczywistości.

sondaże realizowane podczas kampanii wyborczej mają także specyficzne funkcje informacyjne. dzięki nim sztaby wyborcze moga bardziej precyzyjnie okreslić własna platformę wyborczą oraz zaplanować i monitorować przebieg kampanii.

-funkcje perswazyjne

sondaże moga także wpływać na opinie publ. fakt, że z jakimś poglądem zgadza się większość obywateli, może być uznany za wystarczający powód do zmiany własnych poglądów, do dostosowania ich do woli powszechnej. zjawisko to nazywa się społecznym dowodem słuszności. zasada ta głosi, że o tym czy cos jest poprawne, ludzie decyduja poprzez odwołanie się do tego co mysla na ten temat inni o tym , czy coś jest poprawne, ludzie decydują poprzez odwołanie sie do tego, co myślą na ten temat inni. dane zachowanie czy pogląd jest właściwy wówczas, gdy wyraża go odpowiednio wielu członków społeczeństwa, przy czym im większa niepewność czy brak zaufania do własnych opinii, tym silniejsza skłonność do pójścia za instynktem stadnym. taki konformizm moze wzrastać, nawet mimo wyraznych oznak, ze dotyczy on podporzadkowania sie stanowiskom i opinią, które są błedne.

wyniki sadazy dostarczają także argumentów politykom. gdy sa one zgodne z punktem widzenia, są chetnie cytowane, aby pokazać, że dane ugrupowanie jest najlepszym wyrazicielem woli ludu. jednak z reguły jest tak, że wyniki badań są dobrym argumentem dla jednej strony, lecz raczej czyms bardzo niewygodnym dla drugiej. dlatego włącza się je do bezpośredniej walki o wyborców.

wyniki sądaży mogą mieć również istotne znaczenie perswazyjne podczas kampanii wyborczych. info na temat tego, kto prowadzi, a kto przegrywa, sa uważnie obserwowane przez elektorat. moga wpłynąć na decyzję u wyborców niezdecydowanych.

- funkcje polityczne

jest to funkcja charakterystyczna zwłaszcza w sytuacji ogólnej słabości ugrupowań politycznych. brak lub zerwanie z okreslonymi grupami społ, coraz wieksza rola pojedynczych liderów oraz wzrost znaczenia mediów i ich popracia skłaniaja do stałego poszukiwania wyborców.

badania wspomagaja też proces racjonalizacji polityki. politycy maja możliwość podejmowania decyzji z uwzględnieniem konsultacji ze społeczeństwem. wiedza czego obywatele od nich oczekują, w ten sposób sondaże sprawują pewną kontrolę nad rządzącymi, udzielając im pochwał, dając ostrzeżenia lub karząc.

najczęściej wskazuje się na cztery główne rodzaje możliwego wpływu ocen popularności i szans kandydatów na zachowania wyborcze:

-przenoszenie głosów na prowadzącego w sondażach

-przenoszenie głosów na przegrywającego w sondażach

-efekt rozpędu- przerzucanie głosów na partię, gdy poparcie dla niej zaczyna szybko rosnać

-głosowanie taktyczne lub strategiczne- wystepuje gdy wyborca nie oddaje głosu na preferowana partię, lecz głosuje tak, by przyczynic się do powstania najbardziej preferowanego rozkładu głosów

14. Proces Segmentacji rynku wyborczego. Metody i cele.

1. a priori - polega na podziale rynku na podstawie z góry określonych cech, a bazuje na segmentacji demograficznej i psychologicznej

2. a posteriori - polega na podziale rynku na podstawie analizy danych empirycznych otrzymanych w wyniku zastosowania złożonych technik statystycznych, takich jak: analiza skupień czy skalowanie wielowymiarowe. Zwolennicy tego podejścia klasyfikują ludzi wg podobieństwa zachowania się (racjonalni - podejmujący decyzje pod wpływem impulsu)

1. Segmentacja rynku jest procesem związanym z całokształtem działań sztabu wyborczego na rynku konkurencji. Strategia marketingowa polega na takim opracowaniu kampanijnego marketingu mix, aby najlepiej dostosować się do potrzeb charakterystycznych dla różnych grup wyborców. W marketingu politycznym marketing mix polega na sprawowaniu takiej kontroli nad 4 politycznymi bodźcami marketingowymi (4P) aby maksymalizować wielkość elektoratu

2. Proces segmentacji wg A. Falkowskiego:

1. podział rynku wyborców na grupy charakteryzujące się różnymi potrzebami, stylami życia, cechami demograficznymi; dla nich opracowywane są programy marketingowe

2. wybór segmentu - wybranie przez określoną firmę grup wyborców, do których kierowany jest marketing mix

3. opracowanie marketingu mix - najlepiej odpowiadającego danej grupie konsumentów czy wyborców

15.Kryteria segmentacji rynku wyborczego

Z marketingowego punktu widzenia określony segment będzie spełniał swoją rolę wtedy, gdy zostaną spełnione następujące kryteria:

1. tożsamość grupowa - oznacza, że wyborcy w tym samym segmencie są do siebie podobni, a różni od innych grup wyborców

2. podobieństwo zachowania - wyborcy z tego samego segmentu podobnie reagują na strategie marketingowe danego sztabu wyborczego (marketing mix)

3. skuteczność strategii marketingowej - to kryterium odpowiada na praktyczne pytanie: czy opracowana strategia skutecznie dotrze i wpłynie na zachowania się konsumentów w danym segmencie?

16. Segmentacja demograficzna a psychograficzna rynku wyborczego.

Segmentacja demograficzna:

1. jest sposobem grupowania konsumentów i wyborców opartym na widocznych i łatwo mierzalnych cechach: wiek, płeć, wykształcenie, zawód i dochód

2. często stosuje się kombinację tych cech tworząc złożoną klasyfikację demograficzną np. cykle życia rodzinnego

3. wielu kandydatów startujących w wyborach politycznych, może łatwo sklasyfikować w ten sposób, że będą odpowiadali grupom konsumentów i wyborców różniącym się cechami demograficznymi

4. w sytuacji konkurencyjnego rynku, na którym znajdują się odmienne marki produktu tego samego rodzaju, jak i różni kandydaci startujący w wyborach, strategia oparta na segmentacji demograficznej jest już niewystarczająca. Pozwala ona przewidywać jedynie wybór produktu danej klasy i to, że wyborca pójdzie głosować, ale nie dostarcza żadnych przesłanek, które pozwoliłyby na przewidywanie wyboru marki czy konkretnego kandydata.

Segmentacja psychograficzna:

1. segment homogenicznych ze względu na zmienne demograficzne może być mocno zróżnicowany pod względem cech psychologicznych

2. sztab wyborczy promujący kandydata w swojej strategii perswazyjnej powinien skoncentrować się na tych osobowościowych cechach konsumentów i wyborców, które mocno ujawniają się w danym segmencie psychograficznym

3. polega na badaniu nieobserwowalnych cech psychicznych; wymaga ona wiedzy i metodologii badań opracowanych w dziedzinie psychologii motywacji i osobowości

W czasach gdy komunikacja medialna nie była tak intensywnie wykorzystywana, jak to ma miejsce dzisiaj i nie stosowano metod marketingowych w kampaniach politycznych, podstawowym wyznacznikiem na podstawie którego przewidywano preferencje wyborcze, była klasa społeczna. Był to rezultat strategii wyborczej, która opierała się na koncepcji partii lub koncepcji produktu

Metoda segmentacji ACORN (A Classification of Residential Neighbourhoods) D. York i
S. Meehan - jest oparta na podziale wyborców uwzględniającym kombinacje takich cech demograficznych jak: miejsce zamieszkania, posiadanie rodziny, wiek, status ekonomiczny i klasa społeczna. Wyodrębnili 12 różnych grup społecznych, z których 3 przetestowali pod kątem postawy wobec wyborów politycznych. Do tych segmentów należą:

1. klasa średnia zamieszkująca w starych, przedwojennych domach

2. klasa dość dobrze sytuowana zamieszkująca wielorodzinne osiedla

3. klasa zamożna zamieszkująca podmiejskie domy jednorodzinne

Segmentacja demograficzna okazuje się zatem mało skutecznym wyznacznikiem podziału rynku wyborczego. Psychologowie i specjaliści od marketingu już od dawna wiedzieli, że kluczem do takiej segmentacji, która skutecznie pozwala przewidywać preferencje konsumenckie w zakresie różnych marek, partii politycznych jest osobowościowa sylwetka konsumenta i wyborcy. Osobowość stała się podstawą podziału rynku w strategii psychograficznej. Zainspirowało to wiele badań w dziedzinie zachowań konsumenckich, których wynikami były różnorodne propozycje segmentacji psychograficznej

17. Pozycjonowanie jako wymiar segmentacji

pozycjonowanie - na rynku wyborczym opiera się na psychologicznym procesie tworzenia poznawczej reprezentacji kandydata lub partii. Pozycja danego kandydata jest jego lokalizacją względem innych kandydatów biorących udział w wyborach. Określa ona sposób spostrzegania danego fragmentu rzeczywistości politycznej. Proces pozycjonowania polega na zaplanowaniu w świadomości wyborcy wyraźnego, pożądanego miejsca dla danego kandydata względem kandydatów konkurencyjnych. Planowanie miejsca wymaga już odpowiedniego zastosowania kampanijnego marketingu mix w taki sposób, aby wyborcy wyraźnie rozróżniali pozycjonowany obiekt od innych konkurencyjnych obiektów tego samego rodzaju

3. Efektywną metoda pozycjonowania jest skalowanie wielowymiarowe, które umożliwia otrzymywanie obrazowej reprezentacji spostrzeganego fragmentu sytuacji rynkowej, czyli umysłowej mapy konsumenta i wyborcy (mapa percepcji). Johnson formułuje pytania w związku z planem marketingowym znajdowania na rynku najlepszej pozycji dla swojego produktu:

1. w jaki sposób różni kandydaci są spostrzegani pod względem siły, słabości i wzajemnego podobieństwa?

2. jakie są oczekiwania i potrzeby wyborców odnośnie do kandydatów?

3. jak należy zintegrować odpowiedzi otrzymane na dwa pierwsze pytania, aby zmodyfikować wizerunek kandydata w sposób maksymalizujący jego wybór?

4. Te trzy pytania mają przełożenie na techniczne problemy związane przez metodologię skalowania:

1. konstrukcja przestrzeni sytuacji wyborczej zgodnie z geometryczną reprezentacją spostrzegania różnych kandydatów

2. zlokalizowanie w tej przestrzeni tzw. punktu idealnego (punktu maksymalnej preferencji); odpowiada takiemu kandydatowi, który najlepiej spełnia potrzeby wyborców

3. skonstruowanie modelu pozwalającego na przewidywanie kształtowania się preferencji wyborczych podczas wprowadzania nowego lub zmodyfikowanego wizerunku kandydata

5. Skalowanie wielowymiarowe - polega na określeniu stopnia podobieństwa obiektów we wszystkich możliwych parach. W rezultacie uzyskuje się tzw. macierz preferencji, która wprowadza się do programu skalowania wielowymiarowego. Program ten z kolei „wybiera” najbardziej pasującą do tych danych mapę rozmieszczenia skalowanych kandydatów. Jeśli badacz z góry wie, jakimi cechami różnią się między sobą kandydaci to może wykorzystać tę wiedzę w skalowaniu i określić wielkość tych różnic ze względu na każdą z cech. W ten sposób łączy się podejście a priori i a posteriori w procesie segmentacji rynku, otrzymując mapę percepcji kandydatów

6. O ile mapa percepcji kandydata pozwala ustalić jego stanowisko odnośnie do problematyki krajowej i zagranicznej w porównaniu ze stanowiskiem kandydatów konkurencyjnych, to nie zawiera jeszcze informacji o preferencjach wyborczych. Należy zatem stwierdzić, którego kandydata wyborcy najbardziej popierają. Maksymalna zgodność odpowiada minimalnej różnicy w odległości między danym kandydatem a wyborcą. Należy zatem na mapie wyborczej znaleźć punkty wskazujące na wyborców i ich przestrzenną lokalizację, która wraz z kandydatami tworzy tzw. wyborczą mapę preferencji

7. Ze względu na różnorodność cech demograficznych i psychograficznych wyborcy nie stanowią jednorodnego segmentu. Mogą różnić się między sobą w poglądach na wyrażaną przez kandydatów problematykę. W czasie ustalania owej mapy Johnson prosił osoby testowane o określenie siebie na tych samych skalach problematyki. Pozwoliło mu to na umieszczenie obok polityków głównych segmentów wyborczych, które otrzymał dzięki matematycznej analizie skupień, grupującej punkty każdej z osób

8. Nie tylko zachowania polityków i cechy osobowości wpływały na rozkład segmentów wyborczych na mapie preferencji. Niewątpliwie zniekształca to rzeczywistość polityczną, w której obok problematyki reprezentowanej przez kandydata bardzo ważną rolę odgrywa jego wizerunek

18. analiza marketingu wyborczego wg. Farrella i wortmanna, unickiej oraz Steinberga

Stosowane przez podmioty rywalizacji określone techniki marketingowe kształtują zachowania zarówno ich samych, jak i obywateli na rynku politycznym, logika rynku sprzyja zaś procesowi kształtowania się nowych form i układów rywalizacji politycznej.

Techniki marketingu wyborczego są w dużym stopniu kształtowane przez czynniki natury instytucjonalnej, gdyż na treść strategii wyborczych ma wpływ m.in. charakter: systemu rządów, systemu partyjnego oraz systemu wyborczego.

Marketing wyborczy jest więc szczególnym składnikiem szerszego procesu zmian zachodzących współcześnie na rynku wyborczym.

Według Ulickiej kształtowanie się rynku wyborczego w kierunku wdrażania określonych technik marketingu wyborczego spowodowało m.in.:

• wzrost personalizacji władzy politycznej,

• zmiany w funkcjonowaniu podmiotów rywalizacji,

• ewolucję postaw społecznych - pojawienia się nowych motywacji uczestnictwa w życiu politycznym.

Farrell i Wortmann twierdzą, iż w pewnym sensie marketing wyborczy odpowiada za dynamikę zmian obserwowanych współcześnie w kontekście rozwoju odpowiednich strategii wyborczych podmiotów rywalizacji na wciąż ewoluującym rynku wyborczym.

Marketing wyborczy jest wyrazem sytuacji, w której polityczni kandydaci oraz partie polityczne zaczęły profesjonalnie podchodzić do procesu analizowania i kierowania przebiegiem kampanii wyborczych. Podstawowym więc krokiem w realizacji kampanii wyborczej sposobem marketingowym, jest rozpoznanie określonej sytuacji politycznej. W koncepcji Steinberga marketing wyborczy obejmuje następujące procesy:

• wykorzystanie badań marketingowych do rozpoznania środowiska politycznego oraz zachowań konkurentów,

• skuteczną prezentację produktu potencjalnemu konsumentowi,

• wykorzystanie różnych technik marketingowych w celu sprzedaży produktu potencjalnym nabywcom w dniu wyborów,

• penetrowanie rynku wyborczego za pomocą środków masowego przekazu.

19. Zasady koherencji, innowacyjności, różnicowania i bezpieczeństwa jako reguły marketingu wyborczego wg Z. J. Pietrasia

Reguła koherencji- wymóg koordynacji każdego działania kampanijnego z wszelkimi innymi, podejmowanymi w tej i poprzednich kampaniach. Naruszenia spójności może spowodować odwrócenie się wyborców od partii, bo stwierdzają brak szczerości, uczciwości

r. innowacyjności- wymóg dostosowania strategii marketingowej do nowej sytuacji. Zasada ta działa zarówno gdy poprzednią kampanie przegraliśmy jak i wygraliśmy. Powtarzanie dawnej strategii w nowej sytuacji prowadzi do osiągnięcia słabego wyniku wyborczego. , np. Bush w 1992 zastosował tą samą strategie kampanii negatywnej co w 1988.

r. różnicowania- wymóg podkreślania czym się różnimy od konkurencji, może to dotyczyć zalet i wad. Cechy różnicujące: wiek, kwalifikacje w danej dziedzinie, doświadczenie na stanowisku.

r. bezpieczeństwa- wymóg analizowania działań kampanijnych pod wpływem negatywnych skutków jakie mogą wywołać. Dotyczy to także haseł wyborczych. Zachowanie ostrożności i elastyczności reakcji stanowią podstawę bezpiecznego prowadzenia kampanii. Ta reguła może skłaniać do działań sprzecznych z regułą innowacyjności, bo podejmowanie działać nowatorskich jest ryzykowne i może spowodować straty.

20. argumenty świadczące o negatywnym wpływie marketingu w działaniach politycznych.

Po pierwsze, w ujęciu funkcjonalnym, z perspektywy polityków( organizatorów kampanii wyborczej), marketing polityczny jest wyrazem dążenia do skuteczności, w sensie rywalizacji politycznej do zwycięstwa. Niektórzy badacze to zjawisko nazywają machiawelizmem politycznym. To pragmatyczne spojrzenie na realizację celów jednostek i organizacji politycznych, które robią wszystko by spełnić „wymogi rynku” i odnieść w nim sukces wyborczy. Potrzeby wyborców są więc traktowane instrumentalnie, ideologia i poglądy polityków w każdej chwili ulec mogą zmianie, jeśli tego wymaga rynek. Polityka przestaje więc być przejawem działalności społecznej w założeniu prowadzącej do poprawy warunków życia. „jeśli jednym z celów kampanii jest edukować społeczeństwo i przesuwać opinię społeczną w określonych kierunkach, pamiętać należy, że są kwestie, co do których publiczność nie chce zmieniać swojej opinii. Jeśli kandydat nie zdoła tego zauważyć, będzie miał problemy”. Fakt ten determinuje ograniczenie dla funkcjonowania polityków, partii- ich idee oraz pomysły dotyczące rozwiązania określonych problemów, w zderzeniu z oczekiwaniami rynku mogą okazać się bezużyteczne, lub ze względu na zasady postepowania na rynku nie powinny być promowane. Tak było w 1964 r., gdy Barry goldwater (kandydat demokratów) krytykował opieke społeczną wbrew opiniom i preferencjom elektoratu. Kandydaci i partie, których głównym celem nie jest zwycięstwo wyborcze, mają większą swobodę, by głosić opinie niepopularne na temat różnych problemów.

Po drugie, sami kandydaci, partie nie zawsze podporządkowują się regułom rynku. Czasami wynika to z ideologii, czasami z wizji, które niezgodne są z oczekiwaniami wyborców. W takim wypadku, zestaw metod i technik m.p. służy raczej promowaniu niepopularnych idei, aniżeli odpowiadaniu na zapotrzebowanie rynku. W tym sensie, konflikty pojawiaja się często na poziomie taktycznym, kiedy kandydaci nie zgadzają się na posunięcia wynikające z zasad marketingowych. W 1995 lech wałęsa nie posłuchał swych doradców podczas przygotowywania agresywnej strategii ataku w pierwszej debacie TV z a. Kwaśniewskim. Nawet część wyborców popierających Wałęsę określiła jego występ jako nieudany.

Zagadnienie to inspiruje do zadawania pytań natury etycznej także.

m.p. wpływa na postawy i działania polityczne, odwołując się do pozaracjonalnych przesłanek. Jest to owoc wychowania dla demokracji liberalnej. Marketing to efekt dążeń do pragmatyzmu, skuteczności Polit. Za wszelką cenę.

m. czyni demokrację oddolną- wbrew elitarnej koncepcji demokracji- elity rządzą i kształcą masy. Ma to obniżać jakość polityki- sprawowania władzy, proponowania rozwiązań nie tyle mądrych, co zgodnych z zyczeniem większości

najczęściej dyskutowane i krytykowane zagadnienia związane z metodami m.p. to wpływ sondaży na rzeczywistość Polit., skutki stosowania reklamy Polit, promowania wizerunku przywódców Polit oraz wzrastający koszt prowadzenia kampanii Polit.

Z wykładu

- m p prowadzi do zmian w funkcjonowaniu partii- dochodzi do kartelizacji rynku

- ciężko przebić się ugrupowaniom małym

-m p ma psychologiczne uwarunkowania- ma generować potrzeby

-m p prowadzi do zmian w wew strukturze partii

- organizacja sztabów wyborczych- teraz działaja już permanentnie

- partie nie zarabiają więc szukają dodatkowych źródeł na np. promocje- ryzyko szara strefa

-m p może korumpować polityków

-m p ma wpływ na relewantność partii i postrzeganie partii w społeczeństwie

- mp prowadzi do rozluźnienia układów między wyborca a partią- wyborca zorientowany marketingowo, wyborca coraz mniej lojalny- kampanijny, kierujący się np. sondażami

-m p powoduje wzrost znaczenia liderów

- kampanie negatywne nacechowane personalnie

- upodobnienie się ofert programowych

- środki wizualnej tożsamości pomagaja partii

- mediom jest łatwiej pokazać osobę niż partię

-mp prowadzi do ujednolicenia wzorców rywalizacji partyjnej- te same środki masowego komunikowania

- mp generuje podziały polityczne

- wykorzystanie specjalistów- rywalizuja konsultanci Polit, a nie kandydaci

21. Zadania m.p. w USA oraz krajach Europy Zach. I Środ- Wsch. Podobieństwa i różnice

Amerykańska praktyka mp zapoczątkowała zmiany w prowadzeniu kampanii wyborczej, nie tylko w ustabilizowanych europejskich demokracjach Zach, ale również w krajach postkomunistycznych. Polska stanowi przykład takiego państwa,a przeprowadzone w niej wybory prezydenckie w latach 1990- 2000 dobrze ilustruja proces zmian metod i technik kampanii wyborczej oraz adaptacje nowego- rynkowego spojrzenia na politykę. W istocie, stosowane techniki i marketingowa koncepcja wszczepiona w reguly politycznej gry wyborczej SA uniwersalne i takie same dla każdego państwa. Różnice dotycza stopnia realizowania w praktyce założeń m.p. oraz specyfiki środowiska kampanii(otoczenie społeczne, polityczne i instytucjonalno- prawne).

Historia ameryk. Kampanii, począwszy od lat 50. to historia m.p. po raz pierwszy sztab billa Clintona z 1992 roku zrealizował w praktyce w sposób całościowy założenia m.p. w największym zakresie wykorzystano wtedy zastaw technik marketingu a podstawe budowania strategii w dużej mierze stanowiły potrzeby i oczekiwania wyborców. Jednak nadal m.p. ewoluuje, o czym świadczyć może chocby analiza kampanii prezydenckiej z 2000 r.

Obydwaj kandydaci- Bush i gore zastosowali m.p. w pełni- zarówno w sensie technik marketingowych jak i orientacji kampanii na wyborce. Przeprowadzono analize rynku Polit. Oraz przygotowano strategie, które realizowano w trakcie kampanii. Jednak mimo to popełnili kilka taktycznych i strategicznych błędów. Ponadto, na największa jak dotychczas skale skorzystano z technik komunikacji marketingowej. Wzrastająca ilość reklam w TV oraz technik marketingu bezpośredniego potwierdza w pewnej mierze skuteczność , jak i sugeruje kierunki rozwoju technik perswazyjnych stosowanych na rynku Polit.

Niektórzy badacze mówią o zjawisku amerykanizacji kampanii wyborczych. Zazwyczaj ma to negatywny wydźwięk. Kavanagh przypisuje amerykańskim kampaniom głównie: nacisk w sposobie relacjonowania kampanii przez media na rywalizacje kandydatów pojmowana w kategoriach wyścigu, zredukowanie wypowiedzi polityków do soundbites w TV i krótkich cytatów w prasie, dużą rolę finansów i negatywnej reklamy.

Zdaniem polskich badaczy amerykanizacja oznacza raczej zmiane podejścia- z amatorskiego na profesjonalny. Kierunek zmiany, jak i sam proces, określany jest tez jako profesjonalizacja kampanii. Zdaniem kavanagh profesjonalne podejście do kampanii cechuje: podporządkowanie wszystkich celów zwycięstwu wyborczemu, poleganie na badaniach rynku by sterować apelem partii do wyborców, dominacja mass mediów jako srodków dotarcia do wyborców, doniosła rola specjalistów ds. komunikacji.

Amerykanizacja kampanii to inne określenie przenikania technologii m.p. do kampanii innych państw demokratycznych. To inaczej nie podnoszenie efektowności kampanii ale zwiększenie ich efektywności w oddziaływaniu na wyborcę, jak również w odpowiadaniu na jego potrzeby i oczekiwania.

Analiza amerykańskich i polskich kampanii świadczy o uniwersalnym charakterze m.p. stosowane w Polsce techniki, niezależnie od stopnia ich wykorzystania, SA tożsame z technikami stosowanymi w USA. Różnice odnosza się do reklamy negatywnej, formy telewizyjnej i radiowej reklamy, znaczenia sondaży i praktyk PR.

Jak dotąd, zorganizowany i założony w strategii atak na przeciwnika Polit. W Polsce przynosił efekty odwrotne od zamierzonych.- atak na Tymińskiego i Wałęsę w 1990 przez sztab mazowieckiego, atak w 1995 na Kwaśniewskiego

Generalnie kampania pozytywna była lepiej postrzegana w Polsce i fakt ten miał wiekszy wpływ na rywalizacje wyborcza niż w USA.- powód podczas transformacji społeczeństwo oczekiwało większego konsensusu wśród polityków, teraz już się ten trend zmienia.

Szczególna forme TV i radiowej reklamy Polit w Polsce determinuje prawo. Udostępnienie bezpłatnego czasu w mediach publ powoduje powstawanie audycji wyborczych, które trwaja zwykle kilka min. Dzieki temu sztaby korzystaja z formatów, których nie stosuje się w spotach reklamowych- zwykle 30 sek. W czasie płatnym. Popularnym zjawiskiem SA wiec studia wyborcze z udziałem prowadzacych oraz goście, piosenki wyborcze, dłuższe wystapienie kandydatów i ich zwolenników. Dodatkowo, dzieki zagwarantowaniu czasu darmowego, w większym zakresie wyrównane są szanse kandydatów w dotarciu do odbiorców i wykorzystaniu najawazniejszego medium Polit.

Sondaże mają w Polsce większe znaczenie niż w USA- potencjalny wpływ na rzeczywistość Polit.

Ze względu na charakter i wpływ mediów publ w Polsce, sztaby wyborcze maja zapewnione relacje ze swoich działań w programach informacyjnych. Szczególnie w ostatnich tygodniach kampanii, TV publ część czasu w programach info przeznacza na bloki informacyjne o działaniach sztabów wyborczych- kandydatów. W tym sensie działania PR, szczególnie kandydatów z mniejszym poparciem są ułatwione.

22. Charakter systemu rządów a dynamika rywalizacji wyborczej.

Zdaniem McAllistera natura decyzji wyborczych opiera się przede wszystkim na określonej bazie wyznaczonej podstawowymi czynnikami polityczno- prawnymi w państwie. Jego zdaniem obywatele dokonujący wyboru reprezentanta spośród wszystkich prezentowanych kandydatów na rynku wyborczym w sys. Prezydenckich kieruja się odmiennymi względami niż wyborcy, którzy dokonują pośredniej selekcji kandydatów do ciał legislacyjnych w systematach parlam- gabinet.

W systemach parlamentarnych natura rywalizacji wyborczej sprowadza się do typowania przez obywateli określonych reprezentantów, ściśle powiązanych z partiami Polit., natomiast w systemach prezydenckich osobowość kandydata, wygląd, umiejętności „aktorskie” górują nad aspektami programowymi i ideologicznymi. W systemach prezydenckich charakter kampanii wyborczych (prezydenckich i parlamentarnych) będzie oparty na indywidualnych cechach kandydatów, zaś w sys. Parlamentarnych liderzy partyjni SA jedynie momentem pośrednim, a decydującą rolę odgrywa kolektywny aparat partyjny, a kampania Polit. Koncentruje się wokół programowego i politycznego pakietu partii i platform wyborczych, natomiast cechy lidera partyjnego schodza na dalszy plan. Ale to nie jest tak, ze lider nie odgrywa zadnej roli. Przede wszystkim bierze on na siebie ciężar odpowiedzialności związany z klęską partii i jej kandydatów w wyborach. Należy tez podkreślić, że wyborcy dokonujący wyboru w sys. Parlam nie są tylko i wyłącznie warunkowani przez działania programowe partii. Dzieje się tak dlatego, iż partie SA identyfikowane, opierając się na prezentowanych wizualnie liderach partyjnych (osobowościach TV). Zatem liderzy starają się coraz czesciej w bezpośredni sposób apelować do wyborców.

Jednakże, w odróżnieniu od sys prezydenckiego, w którym wyborcy podejmują decyzję często niezależnie od powiązań kandydata z konkretna partią, w sys parlam postrzegaja kandydatów jako osoby- reprezentantów określonych ugrupowań.

W krajach, w których dominuje sys. Prezydencki, nawet elekcje parlam. Koncentruja swoją uwagę na kandydatach, którzy walcza o określone stanowisko

23. system partyjny a dynamika rywalizacji wyborczej

Pd koniec lat 60-tych XX w., dwóch znanych politologów Seymour M. Lipset oraz Stein Rokkan sformułowało teorię, zgodnie z którą stabilność systemów partyjnych państw Europy Zachodniej stanowi bezpośredni skutek ich "zamrożenia" (z ang. frozen) czyli ukształtowania się trwałych powiązań między partiami politycznymi a określonymi grupami społecznymi. W ten sposób w ramach całego społeczeństwa miały się tworzyć i utrwalać wyraźne formy lojalności partyjnej. Konsekwencją pojawienia się takich trwałych "sojuszy" była stabilizacja zarówno formatu, jak i mechanizmu systemu partyjnego. Wynikało to z faktu, że ustabilizowane ugrupowania polityczne bardzo rzadko zmieniały raz ustalone wzory rywalizacji politycznej, gdyż miały relatywnie małe szanse na pozyskanie nowych segmentów elektoratu. Dominowały strategie nastawione na zachowanie dotychczasowej sfery wpływów, co w konsekwencji prowadziło do całkowitego zamrożenia układu międzypartyjnych powiązań i "zamknięcia" systemu partyjnego. Przyjęcie paradygmatu zaproponowanego przez Lipseta i Rokkana prowadziło de facto do zaakceptowania tezy o dużej "odporności" systemów partyjnych na zjawisko zmiany. Spowodowało to, że problem tranzycji na długie lata zniknął z pola widzenia badaczy zajmujących się opisem i analizą europejskich systemów partyjnych. W rezultacie badając narodowe systemy partyjne skupiano się raczej na charakterze, rozległości i trwałości więzi łączących poszczególne grupy społeczne z określonymi partiami politycznymi niż na tych elementach, które mogły zmianie podlegać.

Jednakże już od końca lat 70-tych wielu badaczy zaczęło kwestionować teorię zaproponowaną przez Lipseta i Rokkana. Zaobserwowano wtedy wiele zjawisk świadczących o występowaniu zgoła odmiennego procesu, tj. "odmrażania" systemów partyjnych, przy czym dowody świadczące o postępującym procesie ich zmiany uwidoczniły się we wszystkich państwach Europy Zachodniej. Nie mogło być więc mowy o przypadkowym, wyizolowanym zjawisku, będącym efektem pojawienia się jakiejś bliżej nieokreślonej fluktuacji. Co więcej, w krajach tych zaobserwowano pewne symptomy towarzyszące zmianie, które można by określić mianem prawidłowości występujących jeśli nie we wszystkich przypadkach, to przynajmniej w znacznej ich części. Najbardziej widoczne objawy tego zjawiska to konsekwentnie postępujące przesuwanie się głosów wyborczych

pomiędzy partiami; znaczny wzrost wyborców do końca niezdecydowanych i podejmujących decyzję w ostatniej fazie kampanii wyborczej; pojawienie się głosów i partii "protestu"; powstanie i rozwój ugrupowań reprezentujących nowy typ konfliktu politycznego (tzw. wartości postmaterialne jak np. pacyfizm, ekologizm, feminizm, itd.).

Coraz bardziej zauważalne zmiany jakie zachodziły w ramach poszczególnych systemów partyjnych doprowadziły do odrzucenia koncepcji "zamrożenia" jako uniwersalnego modelu tłumaczącego ich strukturę. Zrodziło to konieczność ponownego ustosunkowania się do problemu zmiany. Pod koniec lat 80-tych podjęli się tego zadania tacy politolodzy jak: Gordon Smith, Peter Mair, Mogens Pederseniii. Jednak w przeciwieństwie do lat 60-tych, kiedy podkreślano stabilność systemów partyjnych, późniejsze badania skupiły się przede wszystkim na wyjaśnianiu coraz widoczniejszych oznak niestabilności elektoratów, pojawieniu się nowych partii oraz na analizie mechanizmów powodujących wyczerpywanie się potencjału politycznego ugrupowań tradycyjnie dominujących.

Moim zdaniem chodzi tu generalnie o zestawienie systemu dwupartyjnego (USA, Wielka Brytania) a wielopartyjnego (czyli praktycznie Europa Zachodnia i Srod- Wsch) a jak wygląda w tych państwach rywalizacja wyborcza to już chyba wiadomo

24. System wyborczy a charakter rywalizacji międzypartyjnej

(Blaiss)

- pluralistyczne

• Zwycięzcą wyborów zostaje kandydat, który uzyska przynajmniej 1 głos więcej niż ktokolwiek z jego rywali, do wygranej wystarczy wzgledna większość głosów

• Odmiany: z jedno i wielomandatowymi okręgami wyborczymi; w klasycznym wariancie (jedno-) dochodzi racze do rywalizacji 2 silnych ogólnokrajowych partii

• Zalety: stabilizują scenę Polit przez eliminowanie partii słabych z areny parlamentarnj; wzmacnia więzi miedzy wyborcą a deputowanym, bo głos oddaje się na konkretnego kandydata

• Wady: gdy pojawia się większa liczba partii, system większości względnej doprowadza do efektu niereprezentowania większości wyborców z danego okręgu, bo wzrasta liczba głosów „zmarnowanych”

- większościowe

• Kandydat startujący w wyborach musi zdobyć poparcie powyżej 50 % głosujących w jedno lub wielomandatowym okręgu; ale gdy o mandat ubiega się wielu kandydatów, żadne z nich może nie zdobyć wymaganej większości w tej sytuacji wyróżnia się 3 warianty: powtórnego głosowania, większościowo-pluralistycznego i alternatywnego

• Uznawane są za najbardziej deformujące, ale deformacja ta jest mniejsza w sytuacji systemów dwupartyjnych

- proporcjonalnej reprezentacji- umożliwia wyłonienie reprezentacji partii w parlamencie wynikającej bezpośrednio ze stosunku liczby waznie oddanych głosów wyb. Na poszczególne partie uczestniczące w wyborach; mogą być stosowane tylko w systemach wielomandatowych

rezultat wyborczy w syst większościowym i pluralistycznym w duzym stopniu zalezy od działań konkretnych kandydatów; w systemie proporcjonalne reprezentacji jest efektem samego procesu rywalizacji międzypartyjne

systemy większościowy i pluralistyczne ujawniają się strategie indywidualne kandydatów, którzy nad kwestie przywiązania do partii przedkładają kwestie własnego wizerunku, a partia jest w tym przypadku potrzebna do uzyskania wstępneo poparcia organizacji politycznej i następnie osiągnięcia nominacji na stanowisko publiczne

syst. Propor. Repryz.- działania marketingowe ukierunkowane na kształtowanie wizerunku partii oraz ich liderów; tematyka kampanii skoncentrowana wokół kwestii programowych i personalnych; dla charakteru strategiiwyb. Ważny jest sposób, w jaki wyborca może głosowac w odmianie systemu list partyjnych

elity polityczne, gdy stosowany jest system pluralistyczny często rezygnują z formowania nowych partii, bo system ten ogranicza możliwość penetrowania elektoratu

system proporcj reprez. I duży rozmiar okręgu powodują, że partie operujące na rynku wyb. SA bardziej zorientowane aideologicznie a ich spójność partyjna może być osłabiona; jeśli wyborcy uzyskają pozwolenie na wyrażenie własnych preferencji w stosunku do poszczególnych kandydatów z tej samej listy partyjnej;

25.Downsa stycznościowy model rywalizacji międzypartyjnej:

Inaczej jednowymiarowy model przestrzenny. Opiera się na założeniu, że zarówno pozycję wyborcy jak i partii można wyznaczyć jako punkt w jednowymiarowym układzie przestrzennym, zdefiniowanym przez odwołanie się do określonego katalogu kwestii politycznych (np. oś lewica-prawica).

Założenia:

-preferencje wyborcze sa określone i niezmienne

-partia występuje jako monolityczny aktor

-cel liderów to osiągnięcie/utrzymanie kontroli nad rządem.

Działania partii opierają się na permanentnej zmianie oraz stabilizacji zachowań wyborczych. W rezultacie musi ulokować się blisko centrum w ramach kontinuum lewica-prawica.

Realną przesłanką modelu jest istnienie społeczeństw w miarę homogenicznych.

Wyborcy postrzegają elekcje jako podstawowy mechanizm służący selekcji podmiotów rywalizacji i wyłonieniu rządów. Wyborcy podejmują decyzje w celu maksymalizacji swojego zysku. W kręgu zainteresowań wyborcy leżą kwestie związane z ofertami programowymi partii. Partie nie tylko „produkują” określone kwestie polityczne, ale tez kładą nacisk na obietnice wyborcze., odnosząc się w tym zakresie do ogólnych założeń ideologiczno-programowych.

Wymiar lewica-prawica jest podstawowym instrumentem lokalizowania poszczególnych partii. Każdy wyborca głosuje na partie będącą najbliżej jego preferencji, umiejscowionych w określonej przestrzeni politycznej. Partia musi znajdować się blisko wyborcy, a jej oferta korelować z oczekiwaniami grupy wyborców.

26.Model kierunkowy rywalizacji partyjnej Listhuaga, McDonalda i Rabinowitza:

Może dochodzić do sytuacji, gdzie wyborca nie dysponuje abstrakcyjnym katalogiem oczekiwań w stosunku do kierunku polityki czy też czymś w rodzaju przywiązania do istniejącego stanu rzeczy. Wyborcy mogą sobie uświadomić którą stronę konfliktu faworyzują, ale nie mają specyficznych preferencji programowych.

Kwestie polityczne nie tworzą jedynie prostego kontinuum lewica-prawica, ale charakteryzują się dychotomicznością. Wyborcy różnią się jeśli chodzi o katalog preferencji programowych tym, którą stronę faworyzują oraz intensywnością poparcia określonych kwestii politycznych definiujących alternatywne opcje programowe. Indywidualna pozycja wyborcy na ideologicznym kontinuum obrazuje zarówno preferencje jak i stopień zaangażowania w politykę.

W systemach wielopartyjnych partie nie lokalizują się w przestrzeni w pobliżu centrum. Wyborcy sytuujący się w centrum nie są wyraźnie zorientowani politycznie- pozostają neutralni, a przez to mogą w każdej chwili zmienić swoje preferencje. Strategicznie najlepszym więc miejscem lokalizacji partii będzie strefa akceptacji lub pobliże granic rejonu akceptacji

28. Charakterystyka modelu partii masowej i wyborczej. Podobieństwa i różnice.

Partia masowa- klasowo zorientowane; poszerzanie liczby członków, zewnętrznie tworzone, na początku pozaparlamentarne.

W XIX wiecznym reżimie liberalizmu cenzusowego tylko 30% obywateli posiadało prawa polityczne i to one zasilały kadry protopartii. Pozostała część społeczeństwa stałą się „łupem” partii masowych. Partie te były w tym okresie pozbawione możliwości dojścia do instytucji państwa. Przed upowszechnieniem prawa wyborczego, partie masowe żądały zmiany istniejącego porządku politycznego (etap antysystemowy). Potrzebna wiec była rozbudowana i sprawnie działająca struktura, pozwalająca na zorganizowanie olbrzymiej rzeszy członków. Był to podstawowy argument w rozgrywce z ustabilizowaną elitą polityczną, masowe członkostwo gwarantowało także stały dopływ środków finansowych. Etos walki o słuszną sprawę i poczucie dyskryminacji wśród zwolenników umożliwiło stworzenia spójnej i zdyscyplinowanych organizacji. Taka organizacja nie tylko gwarantowała przetrwanie w nieprzyjaznym środowisku, ale też było instrumentem w realizacji celów. Partie masowe były pierwszymi organizacjami, które deklarowały, że reprezentują interesy tylko jednej grypy społeczeństwa. Jedną z zasad organizacyjnych partii masowych, które maja reprezentować interesy danej grupy społecznej i służyć jej jako instrument kontroli rządzących, staje się zapewnienie demokracji wewnątrzpartyjnej. Członkowie zostają zorganizowani z reguły w ramach struktur lokalnych i terytorialny, które wybierają swoich delegatów, wchodzących w skład organów odpowiednio wyższego poziomu organizacji partii. Na szczycie tej piramidy znajduje się kongres lub zjazd, który posiadał władze najwyższą. Jednak z reguły jest to dominacja formalna, gdyż tak na prawdę pełnia władzy znajduje się w rękach organów wykonawczych wyłonionych przez zjazd (czyli subsystemu biurokratycznego). Faktyczny układ stosunków, o czym przekonywał nas R. Michels wgląda inaczej. Subsytem biurokratyczny faktycznie kontroluje subsystem członkowski- powstaje kaskadowy model organizacyjny- decyzje „spływają” z poziomów wyższych na niższe. Spośród trzech subsystemów, najsłabszy jest subsystem wypełniający funkcje publiczne.

Partia wyborcza- Zmienia się struktura społeczna, zanika klasa robotnicza, powstają partie zielonych i pacyfistyczne- pojawiają się wartości postindustrialne, co wiąże się ze zmianą katalogu wartości wśród elektoratu. Partie polityczne stopniowo odchodzą od akcentowania grupowej orientacji (np. klasowej) na rzecz odwoływania się do apelu ogólnonarodowego, a w szczególności kierują swoje przesłanie do nowej klasy średniej- klasy niejednorodniej wewnętrznie. Ta grupa społeczna nie ma przypisanego opiekuna w postaci partii politycznej. Partie starają się walczyć od poszczególne segmenty klasy średniej. Cechy modelu partii wyborczej:

• dominacja wąskiej, profesjonalnej elity powiązanej z grupą ekspertów

• stopniowy zanik powiązań wertykalnych opartych na istnieniu rozbudowanej struktury terytorialnej; partie apelują przede wszystkim do przygotowanego elektoratu i starają się odwołać do opinii indywidualnego wyborcy w konkretnej kwestii problemowej; nie jest to już elektorat „p0rzynależności”, ale „opinii”

• dominacja reprezentantów partii sprawujący funkcje państwowe, liderzy są istotnym argumentem w kampanii wyborczej

• programowy schemat identyfikacji wyborczej, apel wyborczy musi ulec indywidualizacji

Partie przyjmują orientacje konsumencką- zadaniem partii jest dostarczenie określonego produktu- czy to w postaci kwestii programowej, czy też osoby polityka- który będzie odpowiadał zindywidualizowanym oczekiwaniom wyborców. Centrum „grawitacji” przesuwa się w kierunku subsystemu wypełniającego funkcje publiczne- osłabia to role członków w finansowaniu partii i udziału w kampanii wyborczej. Partie finansowane mogą być z budżetu państwowego

29. Charakterystyka modelu partii wyborczej i kartelowej. Podobieństwa i różnice.
partia kartelowa- partie polityczne wchodzą w takie układy, formalne i nieformalne, że razem mogą zneutralizować wpływ elektoratu. Partie raczej kooperują ze sobą, aby mieć wpływ na władze państwową. Partie zbliżają się programowo, zaciera się tez różnica miedzy partiami rządzącymi a opozycją. Powstanie tego modelu byłoby niemożliwe bez przechwycenia kontroli przez członków partii politycznej nad instytucjami państwa. Jest to konsekwencja odrywania się partii od społeczeństwa i skupianiu się na penetrowaniu instytucji państwa.

p. wyborcza- j.w.

30. Charakterystyka modelu partii masowej i kartelowej. Podobieństwa i różnice.

p. kartelowa- j.w.

p.masowa - j.w.

31. Proces formułowania marketingowej strategii wyborczej przez partię.

Przygotowanie strategii poprzedza analiza strategiczna. Dotycząca samej partii i otoczenia. Analiza czynników wewnętrznych: zasobów (środki za pomocą których jeden podmiot oddziałuje na drugi), umiejętności i słabości partii. Analiza czynników zewnętrznych bada co się dzieje w otoczeniu konkurencyjnym i makrootoczeniu. Czynniki wpływające na zmianę strategii:

- zmienny charakter rywalizacji międzypartyjnej,

- kalkulacje co do stanu przyszłych stosunków społeczno gospodarczych

- nowe problemy polityczne wynikające ze zmiany stosunków zagranicznych

- przemiany struktury społecznej

- historyczne uwarunkowania kształtujące kulturę polityczna kraju

Strategia jest efektem analizy czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Jej elementami są: stosunek do otoczenia, program polityczny, model organizacyjny partii i model przywództwa. Jest ona implementowana w postaci strategii funkcjonalnych i sektorowych i modyfikowana ze względu na ocenę skutków jej wdrożenia.

32. Typologia strategii partii: strategie funkcjonalne i sektorowe

Cecha	Str. funkcjonalna	Str. sektorowa
Zakres	Określenie roli i sposobu realizacji poszczególnych funkcji w działalności partii	Wskazanie celów i sposobów działania partii w obszarze tych polityk (sektorowych), które partia uznaje za najważniejsze z perspektywy realizacji jej celów ogólnych
Przykładowe zastosowanie	Strategie: kadrowe, finansowe, public relations, promocyjne	Strategie w zakresie realizacji np. polityki gospodarczej, socjalnej
Cele	Skoncentrowane na zwiększeniu efektywności funkcjonowania partii w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym	Skoncentrowane na pozyskaniu poparcia otoczenia konkurencyjnego
Alokacja zasobów	Pomiędzy poszczególne sfery funkcjonalne występujące w partii	Pomiędzy poszczególne sfery aktywności partii, a uzupełniająco pomiędzy poszczególne obszary funkcjonalne
Źródła przewagi konkurencyjnej	Lepsze i bardziej efektywne zarządzanie procesami decyzyjnymi w partii dotyczącymi: przygotowania kadry partyjnej, wydatkowania środków finansowych, przygotowania i wdrożenia planów komunikacji z otoczeniem	Sformułowanie lepszej, bardziej przekonującej oferty programowej dla różnych segmentów elektoratu i innych elementów otoczenia

S. funkcjonalna- stosowanie wobec członków i otoczenia konkurencyjnego. Ich celem jest zagwarantowanie właściwych warunków funkcjonowania partii, zapewnienie wysokiego poziomu kontroli wewnętrznej, zoptymalizowanie procesu pozyskiwania poparcia zewnętrznego.

s. sektorowe- oferty programowe kierowane przez partie do wyborców, grup interesu i innych elementów otoczenia konkurencyjnego i makrootoczenia. Ich zadaniem jest uzyskanie max poparcia w wyborach poprzez przekazanie wyborcą takiej oferty, ze odpowiada ona ich żywotnym potrzebom. Oraz pozyskiwanie zasobów poprzez transakcje wymiany, poprzez umieszczanie w ofercie propozycji zgłaszanych przez potencjalnego partnera w zamian za pozyskane od niego zasoby (kasa, wiedza, umiejętności, wpływy)

S. sektorowe zależą od przyjętych wcześniej strategii funkcjonalnych. Później realizacja s. sektorowych zaczyna warunkować możliwość planowania i realizacji s. funkcjonalnych, np. gdy sponsorzy zniechęceni brakiem realizacji postulatów przestają finansować partie.

33. Charakterystyka typów strategii wyborczych: s. personalne, finansowe, komunikacyjne, relacji międzypartyjnych.

s. personalne- dobór kandydatów, którzy zagwarantują sukces wyborczy. Rodzaje s. personalnych:

- penetracji przestrzennej- umieszczenia na liscie kandydatów osób reprezentujących najważniejsze miasta, osiedla, by można zagłosować na swojego człowieka

- penetracji społecznej- umieszczenie na liscie kandydatów reprezentujących daną grupe społeczną,np. lekarze, kobiety

- reprezentacji zewnętrznej- stosowane przez partie wewnętrznie niejednolite i koalicje, aby każde ugrupowanie miało swojego kandydata

- koncesyjną- na listach ludzie z org. wspierających partię w kampanii

s. finansowe- ma zagwarantować optymalny stosunek wielości środków wyłożonych na kampanię do uzyskanego rezultatu wyborczego. Są to:

- eskalacyjna- na początku kampanii działania mało kosztowne a potem coraz droższe

- uderzeniowa- całkowite nasycenie wszystkich mediów sobą w krótkim czasie

- falowa- gdy brak wystarczających zasobów, raz intensywna, raz ograniczona

s. komunikacyjne- partia w celu uzyskania najlepszej oceny opinii publicznej określa:

- o czym bedize mówić podczas kampanii

- jaka będzie wizualna forma jej materiałów promocyjnych

- czy reklama będzie scentralizowana

- gdzie zamieszcza przekazy reklamowe (w mediach zewnętrznych czy wewnętrznych)

- jak będzie się kontaktować z mediami

s. relacji międzypartyjnych- wypracowanie stosunku do konkurentów i sprzymierzeńców, który da max wyniku wyborczego. Np.:

- partyjności- opieranie się na sile własnej partii i budowanie poparcie wokół niej

-silnego kontrastu- wyróżnianie się

- różnicy ideologicznej- światopoglądowe linie podziału

- stworzenia pozytywnego wrażenia o kandydatach własnej partii

- stworzenia negatywnego wrażenia o kandydatach konkurencyjnej partii

- budowania org.- jednoczenie się partii w trwałą strukturę

- budowania koalicji

- konia trojańskiego- podszycie się pod jakąś partie

34. Strategie partyjne: szybkiego reagowania, trwałe, działań zintegrowanych.

Dążenie partii w kierunku samorealizacji wpływa na treść rywalizacji wyborczej. W tym rozumieniu mamy do czynienia ze strategiami:

Szybkiego reagowania

- natychmiastowa modyfikacja własnej oferty politycznej dla uniknięcia samozagłady (np. po zaistnieniu czynników koniunkturalnych, nieprzewidywalnych w fazie projektowania kampanii wyborczej lub w sytuacji gwałtownych fluktuacji elektoratu)

Trwałe

- służą powstaniu stałych ofert politycznych dla wypracowania określonych postaw wśród grup (segmentów) wyborców

Działań zintegrowanych

- przede wszystkim łączenie się partii politycznych z innymi ugrupowaniami politycznymi o podobnym charakterze programowym (np. koalicje wyborcze) w celu zabezpieczenia najważniejszych politycznych interesów partii (np. wzmocnienie pozycji partii polityczne w parlamencie przez afiliacje partyjne)

35. Strategie wyborcze: penetracji, utrzymania, rozwoju, wzrostu i nowych przedsięwzięć.

Strategia wyborcza - sposób służący przygotowaniu i wdrożeniu tych ofert politycznych, które umożliwiają pozyskanie określonej klienteli wyborczej w celu obsadzenia jak największej liczby obieralnych stanowisk publicznych, w określonych pod względem miejsca i czasu warunkach społecznych, kulturowych, politycznych i gospodarczych (wg Wiszniowskiego).

Partie polityczne, które chcą odnieść sukces wyborczy, powinny określić swą bieżącą sytuację, zidentyfikować czynniki sprzyjające/ograniczające realizację zamierzeń oraz opracować zespół działań marketingowych. Strategie wyborcze są więc środkiem i instrumentem pomagającym partii oszacować jej straty i zyski na rynku wyborczym.

Do podstawowych funkcji partii w kontekście wdrażania określonych marketingowych strategii wyborczych można zaliczyć:

- kompleksowe analizy i propagowanie idei politycznych dla poszerzania oferty politycznej na rynku

- unikanie powielania błędów przez gromadzenie i wykorzystywanie informacji

- monitorowanie programów długofalowego, strategicznego rozwoju partii

Ze względu na sposoby zachowania się partii politycznej na rynku wyborczym wyróżnia się alternatywne, zależne od określonych okoliczności, strategie wyborcze:

Penetracji rynku

- strategia o charakterze ofensywnym

- prowadzi do pełnego wykorzystania możliwości istniejących na rynku wyborczym i funkcjonującej oferty politycznej

- rynek względnie stabilny

Utrzymania rynku

- strategia o charakterze defensywnym

- utrzymanie jest konsekwencją i rozwinięciem strategii penetracji

- poszukiwanie nowych rozwiązań umożliwiających poszerzanie rynku wyborczego lub uaktualnianiem oferty politycznej

Rozwoju rynku

- opracowywana i wdrażana przez partię, gdy strategia penetracji lub utrzymania staje się nieskuteczna i niezdolna do osiągania zamierzonych wyników

- oznacza wychodzenie partii poza istniejący rynek lub zmianę treści oferty politycznej

- przy strategii niezbędne jest dokonywanie zmian w stosowanych już koncepcjach działania

- konieczne jest opracowanie nowej koncepcji marketingowej dostosowanej do nowych wymagań i stawianych celów

Wzrostu

- oznacza jednoczesne rozszerzanie istniejącego rynku i aktualizację lub zmianę oferty politycznej

- działania partii w warunkach wyższego niż zwykle stopnia niepewności

- najczęściej doprowadza do zmiany wszystkich elementów struktury strategii wyborczej

Nowych przedsięwzięć

- kontynuacja strategii wzrostu

- partia działa tutaj w warunkach najwyższego stopnia ryzyka i niepewności

36. Wizerunek polityczny jako element strategii wyborczej

Autokreacja wizerunku w procesie komunikowania politycznego

W analizowanym kontekście kampanii wyborczej istotnego znaczenia nabiera kwestia wywierania odpowiedniego wrażanie na wyborcach i autoprezentacja.

- autoprezentacja to proces kontrolowania przez jednostkę sposobu, w jaki jest postrzegana przez otoczenie

-sposób, w jaki człowiek stara się wywrzeć wrażenie na innych musi być zgodny z wypracowanym wcześniej wizerunkiem jednostki i podlegać ciągłej kontroli, służy temu nadinformowanie o pewnych faktach i niedoinformowanie o innych

- podobnym celom służą: kreacja wyglądu zewnętrznego i kontakty społeczne : dbałość o szczegóły ubioru, sposób chodzenia, fryzura stanowią pierwszą informację o danej osobie, retuszowanie niedostatków wyglądu zewnętrznego ma zapewnić wyższą pozycję w strukturze społ, i łatwiejszy dostęp do puli ograniczonych dóbr (władza, prestiż, wyższe zarobki)

- równie ważną rolę grają kontakty z innymi ludźmi : znajomość z osobą znaną może dawać nie tylko profity psychologiczne jednostce, ale i prestiż i poczucie wyższości, niezwykłości w dalszych kontaktach z innymi ludźmi- zjawisko to , nazywane jest efektem odbitego blasku(np. lokalny kandydat, nie zawsze dobrze rozpoznawalny, fotografowany jest w towarzystwie dobrze znanego polityka, co ma uwiarygodnić kandydaturę i namaścić go na dane stanowisko, wykorzystuje się tez aktorów, sportowcówitd)

- wykorzystuje się tez siłę nacisku autorytetu- ludzie wykazują tendencję do bezwarunkowego ulegania autorytetom; posłuszeństwo to jest wpajane ludziom już od dzieciństwa, wzmacniane w czasie socjalizacji wtórnej, , amplifikowane przez symbole statusu, jak tytuł , ubranie, dodatki, gadżety

- w marketingu Polit autorytet, którego należy słuchać, przybiera postać przede wszystkim lidera partyjnego lub znanej osoby medialnej- aktora, reżysera itd. autorytet nie przybiera tu charakteru kategorycznego, typowego dla bezpośrednich kontaktów interpersonalnych. Na ogół potęga autorytetu działa na zasadzie sugestii, a nie rozkazu- znana osoba sugeruje , że to właśnie ten kandydat jest godny zaufania i nie zawiedzie naszych nadziei, a jednocześnie autorytet obdarza go częścią pożądanych z Polit. Punktu widzenia cech swojej osobowości: charyzmy, kompetencji, inteligencji itd.

Istotna z punktu widzenia analizy politologicznej jest Manipulacja wywieranym wrażeniem; motywacja do niej zależy od tego w jakim stopniu:

1)jednostka jest przekonana, że istnieje związek między wywartym wrażeniem a celami, które chce osiągnąć

2)cele są ważne, istnieje

3)istnieje rozbieżność między tym wizerunkiem, który chciałby zaprezentować, a tym, który w jej przekonaniu odbierają inni

U podstaw tej manipulacji lezy chęć bycia postrzeganym w jak najlepszym świetle, przypisywania sobie trakcyjnych cech i zdobywania nagród, a unikania kar. Korelacja między wywartym wrażeniem a celami Polit ma charakter kategoryczny: wizerunek polityka zawsze będzie kształtowany tak, by maksymalizować szanse wyborczego zwycięstwa.

-rozbieżności między wizerunkiem postulowanym przez nadawcę a odbieranym przez wyborcę mogą mieć istotne znaczenie w dobieraniu strategii walki o urzędy publiczne. Podmiot musi dbać przede wszystkim o spójność wizerunku własnego i jednocześnie wizerunku partii. Stad ciągłe wykorzystanie technik marketingowych do kreowania strategii skutecznego oddziaływania na wyborcę.

- brak spójności: Kaczyński+ spieprzaj dziadu, Krzaklewski+kampania negatywna

Wizerunek polityczny:

Kreowanie wizerunku są istotnymi z punktu widzenia komunikacji Polit elementami strategii.

-aspekty składające się na wizerunek: poznawszy, czyli wiedza na temat podmiotu Polit, emocjonalny, czyli emocje generowane przez dany podmiot, ko natywny (per formatywny), odnoszący się do postaw zajmowanych wobec kandydata i partii

-w.p jest projekcją nie tylko cech osobowościowych kandydata i odbiciem cech reprezentowanej przez niego organizacji, lecz także projekcją systemu Polit jako całości , wizerunek jest zatem strukturą dynamiczną

-Wizerunek i jego społ. odbiór zależą od tego, w jakim kontekście działa polityczny aktor sceny politcznej, oraz od tego, do jakiej grupy odbiorców stara się trafić dany podmiot polityczny. Kontekst polityczny należy rozumieć jako pochodną warunków społ, Polit, ekonom, w danym momencie historycznym, czy mamy doczynienia z kryzysem czy prosperitą

- podobnie ma się kwestia związana z częścią rynku wyborczego, segmentacja rynku, rozpoznanie struktur elektoratu to podstawa i zarazem początkowa faza postępowania marketingowego.

- okreslebie grupy docelowej opiera się na ustaleniu takich parametrów jak: cechy geograficzne, demograficzne, socjologiczne, psychologiczne( postawy polityczne, potrzeby, aspiracje) i behawioralne( zachowania wyborcze, aktywność społ i polit)

- wizerunek składa się z wielu komponentów, sprawiających, że społeczny odbiór daneo kandydata jest silnie spersonalizowany. NA wizeunk rzutują gł.

-Wygląd polityczny

- temperament

- sposób uprawiania działalności publicznej

- kompetencje komunikacyjne ( sposób mówienia- barwa, ton głosu, nawyki socjolektalne- wybory w zakresie składni, słownictwa, naturalnośc w sytuacjach publicznych: wiece, programy TV, zachowania przed kamerą, dbanie o szczegóły wyglądu zewnętrznego, umiejętność zachowania się w sytuacjach stresowych,

-inne wazne elementy: geograficzne zakorzenienie kandydata, wykształcenie, zawód, narodowośc, rasa, stosunek do religii, orientacja seksualna i stosunek do seksu, doświadczenie Polit.

- uwagi te należy także stosować do kreowania wizerunku partii politycznej jako całości, np. PO parta liberałów, wizerunek partii jest tu zatem niejako sumą cech osobowościowych jej członków.

37. Wizerunek lidera politycznego. Def. i komponenty

Wizerunek- wyobrażenie o podmiocie/osobie/idei jakie maja odbiorcy.

Wizerunek zawiera elementy wartościujące, które wpływają na decyzje i działania podejmowane przez podmioty.

Wizerunek jest projekcją cech kandydata i reprezentowanej przez niego org.

D. Nimmo, R. Savage aspekty wizerunku:

-poznawczy- wiedza o podmiocie

-emocjonalny- emocje generowane przez kandydata

- konatywny (performatywny)- postawy zajmowane wobec kandydata.

Komponenty wizerunku:

- funkcjonalne- treści mające służyć uwiarygodnieniu polityka, partii, np. doświadczenie, kompetencje

- społeczne- wszystkie komponenty odnoszące się do zakorzenienia polityka w lokalnej, regionalnej społeczności, więzi polityka ze wspólnotą

- programowe- hasła z programów

- epistematyczne- odwoływanie się do znajomości lub nieznajomości danego kandydata, np. oni już byli, mnie dobrze znacie, wybierzcie mnie

- emocjonalne- emocje wywołane przez polityka oraz te które chce wywoływać

Nie wszystkie komponenty muszą się pojawić w wizerunku- wizerunek nie pełny.

38. Struktura wizerunku kandydata

Środkiem wizerunku jest wybranie cech, które będą osią dla dalszych działań- Cechy rdzeniowe (wymiary wizerunku)- nawiązują do przekonań dotyczących wymiarów natury ludzkiej, lub chwilowego zapotrzebowania społecznego. Są one osią wokół której umieszczone są cechy peryferyjne (mniej wazne dla wyborcy, ale ważne dla realistycznego obrazu kandydata, służą nadaniu kandydatowi „ludzkiej twarzy” nie takiego perfekcjonisty)

Kolejny krok tworzenia wizerunku to przełozenie cech na zachowania bedące ich przejawem, to zachowania niewerbalne( wyraz twarzy, ubiór, Zach. Na przyjeciu, wiecu, podczas niespodziewanych wydarzeń, np. powodzi;

Nastepnie przechodzimy do mowyzachowania werbalne (aktualna sytuacja społeczno - polityczna vs. oczekiwania wyborców)-przedstawiamy poglądy, proponuje reformy, rozwiązania problemów

Cała kreacja ma miejsce w określonej sytuacji społeczno-politycznej, dlatego zbieramy info zwrotne od wyborców- stałe monitorowanie odbioru wizerunku przez wyborców.

39. Komunikacja niewerbalna wizerunku polityka:

1. Aspekt zachowań człowieka istotnie wpływa na to jak spostrzegają go inni ludzie

2. M. Argyle (1991) wyróżnia 4 podstawowe funkcje komunikacji niewerbalnej:

1. Jest ona związana z komunikowaniem interpersonalnych postaw i emocji (odgrywa ona rolę w przekazywaniu wrażenia o dominacji lub uległości oraz przyjacielskości i wrogości; przy czym informacje przekazywane w ten sposób mają duże znaczenie jedynie podczas ujawnienia emocji i postaw; komponent werbalny jest ważniejszy dla wszystkich innych rodzajów informacji)

2. Sygnały niewerbalne pełnią funkcje autoprezentacyjne. Ubiory i inne aspekty wyglądu, styl zachowania czy akcent przenoszą informacje o danej osobie. Przy czym nie zawsze muszą to być informacje prawdziwe

3. Komunikacja niewerbalna pełni funkcje rytualne; różnorodne rytuały i ceremonie nie są ukierunkowane na osiągnięcie jakichś celów interpersonalnych, ale posiadają określone konsekwencje społeczne, jak np. umacnianie więzi grupowych czy zmiany statusu społecznego (język gestów)

4. Podtrzymywanie komunikacji werbalnej; polega ona na podkreślaniu pewnych aspektów wypowiedzi i „dokonaniu”, synchronizacji wymiany zdań, sygnalizowaniu uwagi czy zastępowaniu mowy przez różne gesty

Obszary	Charakterystyka
gestykulacja	Ruchy rąk, dłoni, palców, nóg, głowy, tułowia
Mimika twarzy	Ruchy ust, oczu, brwi, powiek
Dotyk i kontakt fizyczny	Od łagodnego głaskania do brutalnego uderzenia
Wygląd fizyczny
Dźwięki paralingwistyczne	Sapanie, westchnienia
Kanał wokalny	Intonacja, barwa głosu, rytm, szybkość mówienia
Spojrzenia i ich wymiana	Jakość i długość spojrzeń
Dystans fizyczny między rozmówcami	Przestrzeń osobista
Pozycja ciała w trakcie rozmowy	Otwarcie lub zamknięcie
Organizacja środowiska	Architektura i urbanistyka

3. Znaczenie wyrazu twarzy polityka dla jego poparcia

1. E.Hilgard (1967) - generalizacja metaforyczna - oznacza ona, że rysy twarzy danej osoby mogą sugerować obserwatorom, iż posiada ona pewne cechy charakteru, np. rysy subtelne - delikatność.

2. P.Ekman (1997) - niektóre ekspresje emocjonalne twarzy (wyrażające strach, smutek) są uniwersalne dla wszystkich ludzi . Te wyrazy emocji są źródłem informacji o stanach przeżywanych przez człowieka. Twarz może powiedzieć , jakiej emocji akurat oświadczamy. Jednak wyrazy mimiczne twarzy mogą być nie tylko spontaniczne, lecz kontrolowane w celu wywołania określonego wrażenia na innych ludziach.

3. D. Sullivan i R. Masters (1988) - poparcie polityczne częściowo zależy od reakcji emocjonalnych obywateli wzbudzanych przez zobaczenie i / lub usłyszenie lidera. Bezpośrednie wrażenia i emocje odbiorców są integrowane wraz z innymi informacjami podczas formułowania lub modyfikacji bardziej zgeneralizowanych postaw poparcia. Wpływ wyrazu twarzy polityków , zależy od pięciu czynników:

- cechy oglądanej osoby, np. status przywódcy , czy kształt twarzy,

- obserwowanych zachowań niewerbalnych, różnego rodzaju wskazówek para wokalnych, postawy ciała,

- przekazu werbalnego, który towarzyszy wyrazowi twarzy, a zwłaszcza zgodności werbalnego i niewerbalnego afektu oraz treści przekazu,

- okoliczności , np. tego ,czy lider występuje przed swoimi zwolennikami, osobami obojętnymi lub też przeciwnikami,

- cechy odbiorcy , jego identyfikacji partyjnej, wyznawanej ideologii

4. Telewizyjne wizerunki liderów politycznych wyrażające szczęście, wzbudzając emocje, mogą modyfikować postawy widzów o raz różnie na nie wpływać, w zależności od indywidualnego sposobu w jaki kandydat przekazuje odpowiednie wskazówki wywołujące emocje. Lepiej okazywać szczęście, niż mieć neutralny wyraz twarzy.

4. Znaczenie ubioru polityka dla jego poparcia:

1. Elegancki i poważny tam, gdzie wymagana jest waga urzędu, jak również oficjalny podczas wizyt w terenie (1995 „przebranie się” Jacka Kuronia)

2. Kolor - kolor koszuli wpływa w niewielkim stopniu na percepcję kandydata

Znacznie uścisku

5. Znaczenie uścisku dłoni

1. M. Argyle (1991) - kontakt dotykowy jest najbardziej pierwotnym rodzajem zachowania społecznego. Z reguły kontakt dotykowy nie jest zaplanowany.

2. W.Chaplin, J. Phillips, J. Brown, N. Clanton, J. Stein (2000) - wyodrębnili osiem charakterystyk związanych z uściskiem dłoni; trzy z nich (suchość, temperatura dłoni i jej struktura) miały różnicowa pomiędzy uściskiem zimnym i lepkim , a ciepłym i wilgotnym; pozostałych pięć własności (siła, wigor, pełność uchwytu, czas trwania i kontakt wzrokowy dotyczyło przeciwstawienia uścisku silnego i jędrnego od uścisku „bez charakteru, samymi końcami dłoni)

3. To , w jaki sposób ktoś podaje dłoń przy powitaniu czy pożegnaniu, nie pozostaje bez konsekwencji dla sposobu, w jaki zostanie on odebrany

6. Wzrost polityka jako element wizerunku

1. D. Doliński (2003) - stwierdził , że w większości przypadków wygrał większy kandydat; wyższy = zdecydowanie, siła czy brak siebie.

2. Cóż w takie sytuacji pozostaje niższym? Badania dowodzą, że preferowanym kandydatom ich zwolennicy przypisują wyższy wzrost, niż jest on w rzeczywistości. Niższy polityk powinien unikać wspólnych debat, czy dyskusji publicznych.

7. Wizerunek polityka i poruszana przez niego tematyk a w kształtowaniu preferencji wyborczych

1. G. Garramone (1983) - to , na czym chcą koncentrować się wyborcy, ostatecznie wpływa na ostateczne wrażenie o polityku. Jeśli wyborcy są zainteresowani tym, co ma do powiedzenia kandydat, może to niekorzystnie wpływać na ich ocenę jego wizerunku.

2. Jeśli apel kandydata ma dotrzeć do kobiet jak i do mężczyzn, powinien podkreślać walory kandydata jak też sygnalizować określone stanowiska problemowe(kobiety patrzą , mężczyźni słuchają w przypadku, gdy o urząd prezydenta ubiega się mężczyzna )

3. Rdzeniem każdego wizerunku jest wybranie tych cech, które będą osią dla dalszych działań. Charakterystyki mogą nawiązywać do przekonań dotyczących wymiarów natury ludzkiej lub być konsekwencją zapotrzebowania społecznego w danym momencie i w określonej sytuacji społeczno - politycznej, w której prowadzona jest kampania.

Pyt 40 Typy wizerunków politycznych:

- katalog wizerunków obejmuje zdaniem S. Albouya takie typy jak:

- herosi: , charyzma, zdecydowanie, pasja w działaniu, autorytarne metody działania, działania konfliktowe, profetyczna wizja ładu, poczucie misji, np. Wałęsa

-zwykły człowiek: działania koncyliacyjne, umiar, podkreśla swoje społeczne korzenie i brak dystansu na linii polityk-wyborca, np. Frasyniuk

- ojciec: protekcjonalnie traktuje społeczeństwo, roztaczając opiekuńcze wizje, np. Kwaśniewski, L. Kaczyński

-amant: ma przyciągać atrakcyjną powierzchownością i dynamizmem charakterystycznym dla młodych ludzi, świeżośc, romantyzm, np. Krzaklewski

- ekspert: chłodny analityk, którego celem jest racjonalne rozwiązywanie problemów, często akcentuje się bezpartyjność, czy nawet apolityczność, rzeczowość, kompetencje, szeroka wiedza, skuteczność, rzetelność, np. Balcerowicz, Belka

Założyć należy, iż image osoby publicznej jest zazwyczaj pochodną stylu uprawiania przez nia polityki. W przypadku polskiej sceny politycznej podstawowe typy wizerunków można określić jako pochodne dwóch odmiennych stylów uprawiania polityki:

- konfliktowy: nastawiony na spór i walkę przy użyciu mniej lub bardzie wyrafinowanych form zdobywania poparcia

- koncyliacyjny: polityk dąży do współpracy, potrafi budować, działa na rzecz powszechnie akceptowanej zgody

-strategie każdego podmiotu powinny być nakierowane w taki sposób, aby w zestawieniu znaleźli się kandydaci odpowiadający różnym typom wizerunku np. wojowniczy Kaczyński i spokojny Ujazdowski

- Istotna kwestią jest fakt, iż wiele elementów wizerunku jest wyuczalnych

- wizerunek konfliktowy i koncyliacyjny sa weberowskimi typami idealnymi, zazwyczaj nie jest tak, że polityk nastawiony jest na spór lub zgodę

INNE TYPY

-szarak: to człowiek niczym się niewyróżniający i niepodkreślający swej wyjątkowości w ramach pełnienia społ funkcji polityka. Kreacja ta nie jest tożsama z kreacja zwykłego człowieka- szarak to np. poseł, o którym na dobrą sporawe nikt nie słyszał, nie bierze czynnego udziału w kreowaniu polityki ugrupowania np. większość parlamentarzystów LPR; oparty na antykreacji: jestem jednym z was, ale najlepiej będzie dla mnie jak nie będziecie na mnie zwracać uwagi; nie wymaga się od niego samodzielnego myślenia, ma swoja obecnością w masie innych szaraków uwierzytelniać decyzje podejmowane przez partyjnych liderów, pozycja szaraka jest niekiedy odskocznią do dalszej kariery dzięki umiejętnemu zaistnieniu w kręgach elit partyjnych lub na arenie medialnej, np. Beger czy Błochowaik.

-ekscentryk: skupia na sobie uwagę mediów i opinii publicznej dzięki niekonwencjonalnym zachowaniom, przemyślanej polityce prowokacji, ma poruszyć wyborców, zmusić do działania, przysparzając swemu ugrupowaniu nowych zwolenników, wizerunek ten nie pojawia się zwykle na politycznej arenie w czystej postaci- jest on zazwyczaj podporządkowany jakiejś innej dominancie politycznego image danej osoby, np. Kołodko- to gł rola eksperta, ale styl, w jaki uprawia politykę, bywa niekiedy ekscentryczny, inny przykład do J. Korwin-Mikke- odbierany jako ekscentryk przez to co mówi i jak wygląda.

-idol: ma wiele wspólnego z kreacja herosa, tylko, że idol pojawia się wczasach stabilizacji i stagnacji; jest kompetentny, rzeczowy, ale ma tez wizje polityki i stara się ja realizować za pomocą dostępnych mu środków, jest wyalienowany ze społeczeństwa, nieco odległy, niedostępny, stosuje autokratyczne metody uprawiania polityki, charyzmatyczny, np. Lepper, Gilowska, Kwaśniewski

-błazen: zbyt daleko posunięta swoboda i brak odpowiedzialności, polityk taki trafia się w życiu partyjnym na ogół rzadko, choć pełniona przez niego funkcja jest istotna dla podtrzymania istniejącego systemu-rozładowuje napięcie i umożliwia uprawianie poważnej polityki w sposób relatywnie bezkompromisowy, działa jako wentyl bezpieczeństwa: poprzez swoją śmieszność daje wytchnienie od prawdziwych problemów. Np. Urban - jego konferencje były swoistym show politycznym; obecnie partie uciekają zazwyczaj od umieszczania właśnie polityka-błazna w szaragach swych elit partyjnych, błazen może w nieodpowiedzialny sposób zniszczyć poważny wizerunek danego ugrupowania lub jedynie część wizerunku, np. Beger i kurwiki w oczach lub Błochowiak i „pedały”, w tym samym czasie partia SLD przedstawiała Sejmowi projekt ustawy proponującej uznanie związków homoseksualnych .

- luzak : stoi w centrum politycznej rywalizacji, jednak podchodzi do rzeczywistości w sposób zdystansowany, nieco ironiczny i dozwalający na niestandardowe rozwiązania, przyjecie takiej postawy pozwala na wygłaszanie złośliwych uwag, żartowanie, komentowanie dokonań innych polityków z dystansem i w nieco przewrotny sposób, jednak uwagi te powinny mieścić się w granicach politycznej poprawności, jest odpowiedzialny Np., Gilowska, Kalisz, Tusk- w ich wizerunku powaga jest podszyta często ironia, jednak w sytuacjach z założenia poważnych potrafią oni przybrać odpowiedni ton.

41. G A Mausera czteroelementowa procedura strategicznego usytuowania partii politycznej na rynku wyborczym

Mauzer zaleca wykonanie 4 czynności:

- podmiotowy zakres- dokładnie określić pola współzawodnictwa (nazwiska konkurentów, ich wizerunki, i odbiór społeczny- stopień spełnienie przez nich kryteriów kandydata idealnego)

- mapa percepcji- zbudować mapę percepcji wyborców i ustalić w jaki sposób klasyfikują oni kandydatów i jakie ich cechy uważają za istotne

- mapa współzawodnictwa- stworzyć lub ustalić preferencje wyborców i to, którzy kandydaci będą próbowali zdobyć głosy tych samych wyborców

- ocena alternatywnych strategii- dobór strategii i innych tematów, które w kampanii można jeszcze poruszyć

42. trzy etapy badań amerykańskich nad rolą partyjnych liderów w procesie formułowania strategii wyborczych.

Pierwsze badania nad wpływem polityków , liderów partyjnych zostały przeprowadzone w USA i dotyczyły kandydatów na urząd prezydenta. Doprowadziły do wyodrębnienia trzech, chronologicznie nastepujących po sobie, etapów badawczych w zakresie zmian w sposobach postrzegania polityków, liderów partyjnych przez obywateli

ETAP PIERWSZY

Dominowała w latach 50. i 60. wieku XX i charakteryzował się przede wszystkim generalnym rozpoznaniem i identyfikacja sposobu postrzegania kandydatów prezydenckich na rynku wyborczym. Proces ten jednak często traktowano w kategorii irracjonalnych zachowań wyborczych na poziomie indywidualnego postrzegania kandydata politycznego. W konsekwencji odbioru indywidualnych kandydatów przez obywateli, traktowanych jako wyborców, nie wliczano do katalogu czynników decydujących o rozmiarze zdobyczy wyborczych, z wyjatkiem może nielicznych sytuacji. Jedynie część amerykańskich wyborców twierdziła, iż zmieniła swoje zdanie tylko na podstawie własnych, prywatnych opinii na temat lidera (kandydata politycznego), nie biorac pod uwagę zasadniczej linii programowej czy tez określonych kwestii Polit wysuwanych przez partie, którą kandydat reprezentował.

Istnieja generalnie trzy czynniki, które determinuja zachowania wyborców: partia Polit, podnoszone kwestie programowe oraz zgłaszani kandydaci.

Campbell i jego współpracownicy twierdza, że do podstawowych cech, które mogą mieć wpływ na wyborce i jego decyzje zaliczyc można:

- doświadczenie polityczne, często związane z działalnością zawodowa w wojsku czy biurokracji

-zdolności i kwalifikacje, potocznie kojarzone ze stereotypami dobrego przywódcy, silnego i skutecznego polityka, czy tez dobrego administratora

- walory osobowe kandydata- odpowiedzialny, idealny, lubiany, dostojny

Z czasem dochodzi do intensyfikacji badan.

Donald stokes dokonal wnikliwszej niż jego poprzednicy analizy decyzji masowego wyborcy, wskazując na czynniki krótkoterminowe, które mialy jego zdaniem wpływ na wynik wyborczy. Autor sugeruje, ze czynniki krótkoterminowe ( kryzys Polit, afera obyczajowa, zalamanie koniunktury gosp, ujawnione przestępstwo) pojawiające się w czasie trwania jednej, określonej kampanii mogą doprowadzic do drastycznej zmiany w preferencjach wyborców w stosunku do głównych kandydatów politycznych.

ETAP DRUGI

Obejmuje przede wszystkim lata 70. i 80. w okresie tym ugruntowało się przekonanie, iż fakt postrzegania, a przeto i oceny kandydatów na prezydenta przez wyborców, może mieć decydujący wpływ na wynik wyborów. Jak się okazało, zależność wystepująca miedzy rezultatem wyborczym a lojalnością wyborców wobec partii i jej programu nie ma tak dużego znaczenia. Sposób postrzegania przez elektorat kandydatów politycznych jest równie ważny.

Wyglad czy styl działania lidera stawały się czynnikami pierwszoplanowymi, a doświadczenie, umiejętności Polit, programy, tematy kampanii schodziły na plan dalszy.

Wyróżniono wizerunek stylistyczny i polityczny, ten pierwszy jest scisle powiazany z zachowaniem kandydata- manierami, osobowościa, osobistymi cechami charakteru. Wizerunek polityczny należy ściśle łączyć z formalnymi możliwościami i zdolnościami liderów, polityczna przebudową czy tez z tematami politycznymi poruszanymi przez kandydatów w toku kampanii wyborczych. Wyborcy podejmuja decyzje raczej na podstawie stylistycznej (wizerunek stylistyczny)oprawy kandydata niż na podstawie adresowanego programu politycznego (wizerunek polityczny)

Kinder stwierdza, iż istnieja 4 czynniki określające tzw. Jakość kandydata- autor zalicza do nich: kompetencje , przywództwo, integralność i empatie. Inni dorzucali jeszcze do tego charyzme.

ETAP TRZECI

Ten etap badan dotyczy sposobu kreowania wizerunku kandydata i jego wpływu na zmiane indywidualnych zachowań wyborczych, a w rezultacie na wynik wyborów. Wazny był tutaj argument, iż sposób w jaki współczesny wyborca akumuluje info o kandydacie- zarówno personalne, jak i polityczne- ma wpływ na decyzje, pomaga w kształtowaniu opinii na temat sytuacji politycznej i pozycji poszczególnych kandydatów. Zasadnicza przesłanka iż wyborca dokonuje racjonalnej oceny liderów, jest podstawowa tezą pozwalająca stwierdzic, iż obecnie opinie i zachowania elektoratu dotyczące liderów, kwestii Polit oparte SA na coraz rozleglejszej wiedzy.

43. europejskie badania nad rola partyjnych liderów w procesie formułowania strategii wyborczych

Pierwsze badania z tego zakresu , prowadzone przede wszystkim w WB w latach 50. XX w. , dowiodły m. In., iż image lidera partyjnego był mocno powiązany z samym wizerunkiem partii.

Butler i stokes- liderzy wywieraja niejako pewien wpływ na zwycięstwo partii. Należy więc sadzić, iż kandydaci polityczni w pewnym sensie SA projekcją partii na rynku wyborczym i to również w sys parlamentarnych.

Inni badacze doszli do wniosku, że ze istnieja określone czynniki stałe , które zasadniczo dla wszystkich społeczeństw SA miara wartości kandydata, traktowanego jako osoba publiczna. Jednym z czynników determinujących wynik wyborczy partii jest stopien popularności lub niepopularności jej kandydata.

Pojawaja się jednak głosy, że w europie wpływ liderów Polit na wynik wyborczy nie jest tak oczywisty jak w przypadku USA. Chodzi głównie o interesy parlamentarno- gabinetowe, które występują w zdecydowanej większości krajów tego regionu. Przyjmuje się na ogół, że w sys tego typu istniejący wzorzec rządów partii osłabia wpływ kandydatów na indywidualną Dec wyborczą, a większą rolę w tym zakresie odgrywaja partyjne platformy programowe. Jednoczesnie coraz cześciej zauważa się nasilenie procesu personalizacji wyborów, również w ramach sys parlam- gabinet.

Powszechnie znany i lubiany polityk może zaważyc na powodzeniu partii, której jest reprezentantem.

Sygnały świadczące o ewolucji pozycji lidera:

- substytucjonalne (inaczej zastepcze)n przeniesienie symboliki partii Polit na rzecz wizerunku lidera, polityka

-tendencje do oznaczania, etykietowania poszczególnych rządów nazwiskami poszczególnych członków gabinetów (liderów , polityków)

-wzrost zainteresowania mediów osobami publicznymi (politykami, liderami partyjnymi) a szczególnie ich zyciem prywatnym

Proces ten w USA nazywany jest centrowo zorientowanej polityki wokół osoby kandydata, w europie to prezydencjalizacja poltyki. podstawowym elementem, który zaciążył na ewolucji stylu i charakteru rywalizacji Polit obserwowanego obecnie w sys parlam- gabinet jest to, że od pewnego czasu coraz większą rolę w egzekutywie zaczynaja odgrywać premierzy. Zachowuja się podobnie jak prezydenci.

Począwszy od lat 60. obserwujemy znaczne zmiany w procesie profesjonalizacji kampanii wyborczej, które w dużym stopniu wynikały z rangi nośnika, a przez to głownego źródła info na temat polityki. - rola TV, wzrastająca rola debat TV. Rośnie zatem przekonanie iż wizualna prezentacja kandydata doprowadza do tego, ze obywatel coraz częściej formułuje swoje opinie, sady i przekonania opierając się na ich naturalnych zdolnościach- umiejętności rozmowy, prowadzenia dyskusji- i kreowanych stylach przywództwa- silny, charyzmatyczny przywódca.


44. Wyborca na rynku wyborczym (element systemu wyborczego)

Wyborcy są elementem systemu politycznego. Będąc jego elementem wyborcy SA jednocześnie mikrosystemem.

Wejścia - głosowanie, lub nie; są one warunkowane przez wejścia (przepisy konstytucji, prawo wyborcze, programy wyborcze, wizerunki partii, agitacja, propaganda, info, wydarzenia Polit; SA to bodźce płynące do wyborcy od jego otoczenia politycznego. Uruchamiają one procesy przetwarzania wewnątrzsystemowego tworzone przez elementy, np. wiedza wyborcy, jego wartości, emocje, potrzeby. Skutki zachowań wyborczych podlegają obserwacji wyborców, która w połączeniu z doświadczeniem daje sprzężenie zwrotne.

45. Wyborcy jako klienci:

Marketing polityczny pobudza czynnik emotywny u wyborców. W Europie zachodniej stawia się na upodmiotowienie wyborców. W krajach postkomunistycznych i azjatyckich MP jest traktowany jako manipulacja wyborcami.

USA, a EUROPA: USA: MP ma pomóc w kreowaniu wizerunku. EUR: MP ma pozwolić politykom ukryć swoje mankamenty.

Aby wyborca mógł reagować emocjonalnie, personalizuje się kampanie (oferta programowa oceniana jest przez pryzmat oceny lidera)

Wejścia do systemu obywateli:

• Prawa wyborcze

• Programy wyborcze

• Wizerunki kandydatów

• Wizerunek partii politycznej

• Informacja, agitacja

Wyjścia z systemu:

• Udział w wyborach

• Absencja wyborcza

Oferentami na rynku są partie prezentujące jakiegoś kandydata, jego wizerunek. Wyborca oddaje głos, żeby kandydat znalazł się u władzy. Wyborca jest klientem na rynku.

Oferentami mogą być też określone grupy społeczne (kręgi biznesu, grupy wyznaniowe, związki zawodowe). Oferują one towar- partię polityczną i wizerunek kandydata.

Obywatel może być też usługobiorca. Usługą jest tutaj reprezentacja interesów wyborcy.

Obywatel może być też zleceniodawcą. Zleca partiom i kandydatom reprezentowanie jego interesów.

46.Podejście socjologiczne do zachowań wyborcy

W tym podejściu głównym motywem głosowania jest poczucie przynależności wyborcy do danej wspólnoty społecznej. Zachowania wyborcze mają charakter kolektywny. Głosują jednostki, jednak ich preferencje determinowane sa przez przynależność do określonej grupy. Dowodem na to jest analiza wyników wyborów prezydenckich w USA w 1940 roku (Roosevelt vs. Wilkie). Analizy wykazały dużą zgodność preferencji w rodzinach, podobne decyzje wśród przyjaciół, współpracowników, sąsiadów.

Akt wyborczy uwarunkowany jest tym, jakie miejsce dana jednostka zajmuje w ramach struktury społecznej. Wyborców traktuje się jako wspólnotę o tych samych poglądach.

Głównymi determinantami decyzji wyborczych są: zmienne demograficzne, geograficzne, przynależność klasowa, pochodzenie etniczne i religia, kontekst społeczny, wpływ sąsiedztwa w miejscu zamieszkania.

Problemem jest tutaj to, że to podejście kładzie nacisk na ciągłość i stabilność (bo opiera się na zmiennych demograficznych) zachowań wyborczych. Dlatego nie da się w tym podejściu wyjaśnić zmian preferencji.

47.Podejście psychologii społecznej:

Pośredniczącą rolę odgrywają trwałe predyspozycje psychologiczne, głównie identyfikacje partyjne w kreowaniu zachowaniach politycznych.

Identyfikacja partyjna- tutaj podstawą jest pozytywne ustosunkowanie się emocjonalne wobec partii i kandydata. Identyfikacja dostarcza wskazówek dotyczących podejmowania decyzji wyborczych, sposobów interpretowania wydarzeń. Są trwałe, mało podatne na krótkoterminowe wpływy kampanii wyborczych.

Duża rola socjalizacji politycznej. Wood:

Każdy kraj charakteryzuje się typowymi sposobami wychowania dzieci i sposobami, w jakie dorośli są poddawani wpływom polityki. Celem wpływu jest nadanie ostatecznego kształtu orientacji politycznej, której wyuczyli się w dzieciństwie i młodości. Proces ten jest tylko częściowo uświadomiony. Dzieci wychowywane w szacunku dla danej postaci politycznej, Gdy dorosną mogą przenosić te sympatie na sukcesorów politycznych tych postaci. Przyczynia się to do zjawiska dziedziczenia po rodzicach preferencji politycznych, identyfikacji partyjnej. Dlatego tak trudno ją potem zmienić.

Próby wyjaśnienia zachowań wyborczych przez takie zmienne jak system wartości, poczucie alienacji politycznej, lęk, satysfakcja z życia.

Zarzuty wobec tego podejścia: Page: obszary, które nie wyjaśniają teorii lojalności partyjnej:

• Określenie stopnia w jakim identyfikacja jest mechanicznym nawykiem prowadzącym do głosowania na dana partię

• Określenie stopnia w jakim decyzje oparte na naszych preferencjach i wartościach są świadome i pełnią rolę punktów odniesienia w trakcie głosowania

• Określenie stopnia w jakim alternatywy dostępne podczas głosowania wpływają na afiliacje part.

• Określenie stopnia w jakim związki między afiliacją i głosowaniem są jedynie pozorne i wynikają raczej z popierania programów partii/kandydatów

Dalton, Wattenberg: zanikanie więzi partyjnych + głosowanie na osobę niezależnie od reprezentowanej przez nią partii

48.Podejście ekonomiczne

Downs: racjonalny wybór. Wyborcy głosując dokonują świadomego wyboru. Popierają tego, kto przyniesie im najwięcej korzyści. Głosują na określone rozwiązanie problemu politycznego

Głosowanie problemowe:

Podstawą podjęcia decyzji jest zdobycie wiedzy o aktualnej sytuacji politycznej, o uczestnikach rywalizacji i ich programach.

Partie wykazują „specjalizację” w rozwiązywaniu konkretnych problemów. Dana partia jest „najlepsza” w rozwiązaniu problemu X. Występuje tzw. własność problemów. Posiadanie przez partię na własność danego problemu wiąże się z silnym zapleczem społecznym i konfliktami politycznymi. Kampania jest skuteczniejsza jeśli kandydatowi/partii uda się zawęzić decyzję wyborczą do tych problemów, które jest w stanie rozwiązać lepiej niż konkurent. Trzeba je umiejętnie przedstawić w mediach. Jednak może to prowadzić tez do zjawiska negatywnego a mianowicie do polaryzacji wyborców. Wyborcy rywalizujących stron mogą zewrzeć szeregi wokół swoich reprezentantów, a wyborcy niezdecydowani mogą się wycofać z wyborów zniechęceni konfliktem politycznym.

Głosowanie retrospektywne:

Key: wyborcy nie są „głupcami”. Przy podejmowaniu decyzji wyborczej wyborcy biorą pod uwagę to, jak im się żyło w okresie od poprzednich wyborów. Jeśli ocena ta wypada korzystnie dla rządzących, wówczas wyborcy przedłużają poparcie dla nich. Jeśli ocena jest negatywna, poparcie zostaje przeniesione na najbardziej obiecującego kandydata. Tak więc jeśli politycy chcą utrzymać się u władzy, musza dbać o dostatek społeczeństwa. Powinni tez przewidywać pragnienia wyborców i zaspokajać je.

2 odmiany głosowania retrospektywnego:

• Oparte na portfelu (obywatele analizują własną sytuację finansową- myślą kategoriami mikroekonomicznymi)

• Zorientowane społecznie (przedmiot ocen to stan gospodarki narodowej)

Kiedy przejawiamy skłonność do wyboru jednej lub drugiej orientacji? Czynniki wpływające na to to: system opieki społecznej w danym kraju i stan gospodarki narodowej. W państwach o minimalnej opiece społecznej, decyduje stan gospodarki narodowej. A jak opieka społeczna jest rozbudowana, to decydują kategorie mikroekonomiczne.

49.Krytyka teorii racjonalnego wyborcy:

Wątpliwości wzbudzało to, w jaki sposób ludzie radzą sobie z olbrzymią liczbą informacji o uczestnikach walki politycznej. Czy kierują się tylko niektórymi informacjami, a jeśli tak to na jakiej podstawie dokonują ich selekcji.

1. heurystyki- uproszczone metody wnioskowania. Bywają użyteczne, ale nie gwarantują trafności decyzji. Nie ma tu drobiazgowej analizy. Koncentrujemy się na pewnych specyficznych aspektach informacji. Podjęcie decyzji jest szybkie i nie wymaga wysiłku, ale bywa zawodne. Heurystyki: reprezentatywności, zakotwiczenia, dostępności, symulacji. Polityczne: lubienia, równoważenia, odbierania sygnałów, zasługiwania dostępności, oparta na afekcie, stereotypowa.

2. emocje- częściej one biorę górę nad rozumem. Dwa rodzaje procesów pojawiające się jak podejmujemy decyzje emocjonalnie:

• derywacja: decyzje wyborcze są konsekwencją jednostkowych ocen poszczególnych informacji o kandydatach i ich cechach. Wybór oparty jest na analizie dostępnych przesłanek.

• Racjonalizacja: wybór kandydata opiera się na jego ogólnej ocenie. Przesłanki tej oceny są trudne do wydobycia z pamięci.

1. własna sytuacja materialna- sytuacja materialna wyborców nie wpływa na podejmowanie przez nich decyzji wyborczych, chyba że zostanie „postawiona przed ich oczyma”.

2. programy i poglądy polityczne- wyborca nie różnicuje programów politycznych obecnych na rynku partii i nie głosuje na najkorzystniejszą wg niego propozycję. Wyborcy maja problemy z przyporządkowaniem określonych poglądów politykom, którzy je rzeczywiście głoszą.

51. Marketingowy model zachowań wyborczych.

Propozycją określenia czynników wpływających na decyzje wyborcze obywateli wysuniętą ze strony koncepcji marketingowych jest opracowany i weryfikowany przez Bruce`a Newmana model zachowań wyborczych (model od voter`s choice behaviour).

- podstawowym założeniem jest przyjęcie, że wyborcy są konsumentami usług oferowanych przez polityków

- wyborcy, jak na rynku usług konsumpcyjnych, wybierają najlepszego ich zdaniem kandydata spośród dostępnych przedstawicieli różnych opcji

- zgodnie z modelem zachowanie się wyborcy jest wynikiem współoddziaływania siedmiu tzw. domen poznawczych

Siedem domen poznawczych:

Problemy i kierunki działań politycznych (Issues and Policies)

- lista istotnych problemów i działań politycznych kandydata opisanych na 3 wymiarach: polityka ekonomiczna, polityka zagraniczna i polityka społeczna

- domena ta odzwierciedla percepcje i ocenę programu wyborczego kandydata przez wyborców (starsi schorowani wyborcy będą preferować kandydata rozwiązującego problemy opieki zdrowotnej osób starszych)

- ocena problemów i działań politycznych nawiązuje do teorii racjonalnego wyborcy, który jest zainteresowany poznaniem propozycji rozwiązania istotnych kwestii spoęłcznych czy politycznych

Wyobrażenia społeczne (Social Imagery)

- domena wiąże się ze społecznymi grupami odniesienia skłonnymi do wsparcia kandydata

- domena odwołuje się do spostrzeganego zaplecza społecznego kandydata (różne wyodrębnialne grupy wyborców - kryteria demograficzne, socjoekonomiczne czy kulturowo-etniczne)

- wyobrażenia społeczne łączą się z tworzeniem w umysłach wyborców stereotypu kandydata, który odpowiada wybranym grupom wyborców

- domena nawiązuje do podejścia socjologicznego do zachowań wyborczych

- kładzie nacisk na procesy identyfikacji społeczno-demograficznej pozycji kandydata i jego zaplecza wyborczego

Uczucia (Emotional feelings)

- reprezentuje emocjonalny wymiar głosowania

- ogólnie emocjonalne ustosunkowanie się wobec kandydata (lubię-nie lubię, ale też nadzieja, patriotyzm itp.)

- kojarzenie cech z kandydatem kształtuje jego wizerunek emocjonalno-osobowościowy

- domena uwzględnia elementy krytyki dotyczącej podejścia ekonomicznego do zachowań wyborczych

- emocje wpływają na udzielenie poparcia kandydatom

Wizerunek kandydata (Candidate Image)

- image kandydata wiążący się z rzeczywistymi i dodanymi cechami osobowości

Bieżące wydarzenia (Current Events)

- problemy i programy polityczne tworzące się w trakcie trwania kampanii

- wydarzenia obejmują sytuacje krajowe i międzynarodowe mogące przyczynić się do przesunięcia głosu na innego kandydata

Wydarzenia osobiste (Personal Events)

- wydarzenia z życia osobistego kandydata mogące być przyczyną przesunięcia głosu na innego kandydata (afery gospodarcze)

- domena powiązania jest z zagadnieniami kształtowania wizerunku kandydata, ale także z planowaniem i prowadzeniem kampanii negatywnej nagłaśniającej niekorzystne informacje o konkurentach

Problemy epistemiczne (Epistemic Issues)

- związane z ciekawością poznawczą wyborców i ich potrzebą poszukiwania wrażeń odmiennych od rutyny codzienności

- domena ta dotyczy także określenia innych motywów, które skłaniają wyborcę do takiej, a nie innej decyzji (poleganie na opinii rodziny)

- pojawienie się nowej twarzy w polityce może zakończyć się sukcesem (wybory prezydenckie w USA w 1992 roku - pojawienie się miliardera Rossa Perota)

Składający się z 7 domen model został nieznacznie przeformułowany przez Newmana do 5 domen, co jednak okazało się być niedostatecznie dokładne przy opisie decyzji wyborczych obywateli.

Przygotowany przez Newmana model zachowań wyborczych może się okazać przydatnym narzędziem marketingowym pozwalającym rozłożyć na wykresie zasoby wyborcze kandydata.

Posługiwanie się zmiennymi demograficznymi pozwala kandydatowi trafić do specyficznej grupy, ale nie dostarcza wiedzy o treści przekazu.

Posługiwanie się zmiennymi politycznymi również umożliwia trafienie do odpowiednich segmentów, ale nie dostarcza wskazówek odnośnie tego, co należy powiedzieć.

52. Klasyfikacja obywateli wg kryterium podejmowanych decyzji politycznych oraz na podstawie reakcji na formy komunikowania politycznego.

Wg kryterium podejmowania decyzji politycznych przez obywateli:

Wyborca zdecydowany

- Skłonność do zainteresowania przekazem tylko takim, który odpowiada wcześniejszemu wyobrażeniu obywatela o istocie problemu;

- wybór głównego kanału przekazu;

- wybór podmiotu rywalizacji -- stosowanie taktyki uproszczenia polityki;

- nie wpływają na niego techniki marketingowe, jeśli chodzi o zmianę jego zdania

- wybiera, uważany przez niego za istotny, jeden kanał przekazu (TV, prasa, Internet) i preferowany podmiot rywalizacji (kandydat, partia)

Wyborca reagujący wybiórczo

- Niezauważanie innych opinii - tylko te akceptowane przez niego z założenia (podświadomie obiera tą właśnie część przekazu);

- możliwe jest jedynie podkreślenie opinii pozytywnych

Obywatel uświadomiony

- obywatel posiadający doświadczenie i poglądy i nimi się kierujący (także wykorzystuje schematy poznawcze);

- jasne przekazanie komunikatu powoduje pozytywną reakcję tego wyborcy, ponieważ poszukuje on informacji dla podjęcia najlepszej decyzji;

- złożone procesy myślowe, wywierając nań wpływ, doprowadzają do dekodowania i zrozumienia przekazu;

Wg reakcji na formy komunikowania politycznego:

Aktywiści polityczni

- innowatorzy

- potrafią samodzielnie podejmować decyzje

- mały wpływ maja na nich komunikaty

- współorganizują kampanie

Obywatele z autorytetem społecznym (liderzy opinii)

- są zdecydowani i ostrożni

- są względnie trwałym zapleczem

- mają wpływ na grupy społeczne i mogą je zachęcić do głosowania na osobę przez tak autorytet popieraną

Obywatele idący za przykładem

- wykonują rytualne, bezrefleksyjne czynności

- pójdą za autorytetem/liderem

- wysiłki promocyjne mają dowartościować liderów opinii

Obywatele bierni politycznie

- niezaangażowani w życie polityczne

- wybierają, bo przekonuje ich do tego kampania wyborcza lub techniki marketingowe (mogą być aktywni wyborczo!)

- trzeba ich skłonić do pójścia do urny

- mają niski niż średni status społeczny

Obywatele wyobcowani

- osoby tradycyjne i konserwatywne

- skłonność do absencji wyborczej (nie chcą kontroli państwa) lub popierania faworyta

- jeśli głosują, to strategicznie

- na nich kieruje się większość wysiłków promocyjnych

53. Klasyfikacje wyborców wg motywów podejmowania decyzji wyborczej, zachowań wyborców oraz wg motywów postępowania w wyborach.

Wg motywów podejmowania decyzji wyborczych:

Wyborca racjonalny

- bardziej racjonalny niż wyborca emocjonalny (nie ma ideału)

- trzeźwo kalkuluje

- idealny wyborca racjonalny posiadałby pełną wiedzę o faktach i zjawiskach politycznych

Wyborca emocjonalny

- spontaniczny, impulsywny pod wpływem kampanii

- na niego ma wpływać marketing

- specjaliści kampanii wyborczych kształtują właśnie takich wyborców, a kampania postrzegana jest w kategoriach małostkowości

Wyborca cybernetyczny

- podejmuje decyzje w oparciu o uproszczenia i wskazania oraz schematy poznawcze

- kompromis rozumu i emocji dla podjęcia określonej decyzji

- decyzja na podstawie reguł: dostępności, reprezentatywności, przystosowania, antycypacji i autorytetu

Wg zachowań wyborców (10 typów wyborców) - wyborca:

Kierujący się znanymi twarzami

- typ wiodący

- reagują na wystawianych przez partie aktorów, sportowców i artystów estrady

Utożsamiający się z opozycyjnym etosem i solidarnościowym symbolem

Niekwestionowani zwycięzcy

- promowanie mniejszości aktywnej politycznie (zagłusza pozostałe grupy elektoratu)

- strategia ta przynosi efekt dla nowoczesnych i zmodernizowanych ugrupowań politycznych

Kierujący się utrzymanie homeostazy politycznej

- kierują się zasadą równowagi sił politycznych

- np. różne głosowanie w zależności od szczebla wyborów

Afirmujący osobowości polityczne

- poszukiwanie kandydatów cenionych i uznanych, charyzmatycznych ze zdolnościami oddziaływania na postawy i zachowania polityczne

Zintegrowani specjaliści

- mocne więzi zawodowe ich łączą z współ-fachowcami - solidarność specjalistów

Wspólnota kobiet

- solidaryzujące się kobiety z poczuciem społecznego pokrzywdzenia i dyskryminacji

Typ kombatancki

- genetycznie związani z współwyborcami wspólnymi historiami z frontu, towarzysze broni

Typ zachowawczy

- konformistycznie nastawieni wyborcy

- zawężają wybór do polityków sprawdzonych i utrzymujących się u władzy

Udział w wyborach z poczucia obowiązku obywatelskiego

- głos zgodnie z oczekiwaniami rządzących

Wg motywów postępowania w wyborach - wyborca:

Pozytywny

- dobrze nastawiony

- opiera decyzje na sympatii i pozytywnych odczuciach dotyczących wizerunku partii/kandydata

- duże znaczenie emocjonalnego wizerunku kandydata

Negatywny

- decyzje pod wpływem negatywnych emocji - głosowanie przeciwko

Programowy

- samodzielna decyzja na podstawie własnej wykrystalizowanej opinii na temat stanu państwa i sposobów jego naprawy

- kontekst merytoryczny - wyobrażenie dotyczy np. rozwoju państwa, stabilizacji, modernizacji, podtrzymania itp.

- głos na kandydata o odpowiednim programie

Aksjologiczny

- uwarunkowany ideologią, systemem wartości, socjalizacja

- konotacje w grupach i związkach zawodowych/rówieśniczych

- wyraźnie oddziela liberalizmu od konserwatyzmu a lewicę od prawicy

- silna orientacja światopoglądowa i ideologiczna

Partyjny

- poczucie przynależności i lojalności wobec partii politycznej

- podkreślenie doktryny/programu partii

Grupowy

- utożsamianie się z grupą społeczna bardziej niż z partią

- głos na partie to lojalność wobec grupy np. zawodowej lub rodziny

Niezależny

- muszą być przekonani co do słuszności rozwiązań programowych

- celem kampanii nakłonienie ich go przyjęcia jakiejś lojalności grupowej czy przekonania do słuszności proponowanych rozwiązań

- w dużym stopniu wpływają na wynik wyborów

- trudno oszacować ich zachowania wyborcze (fluktuacja)

próbuje się ich promocja zmobilizować

Wyalienowani

- system polityczny jako zagrożenie dal ich egzystencji i dobrobytu

- odrzucają wybory i system

55. Trzy modele stosunków między mediami ich właścicielami a władzą - model pluralistyczny, masowy, hegemoniczny.

Model pluralistyczny

- dla mediów (właścicieli) publiczność jest podmiotem o najwyższej randze

- informacje jako rzetelne i kształtujące opinię publiczna

- podejście zindywidualizowane

- odbiorca: wiedza, doświadczenie, rzetelność

- poznawczy walor przekazywanych informacji

- prezentacja zróżnicowanych opinii na dany temat

Model masowy

- media jako clou procesu komunikowania politycznego

- obywatele traktowani jako instrumenty

- media przekazują informacje o manipulacyjnym charakterze

- odbiorca znajduje się pod presją mediów

- media czują się bezkarne i sterują społeczeństwem

- media kreują przekazy polityczne, powodując zmiany zachowań i postaw u publiczności środków komunikowania masowego

Model hegemoniczny (dwupodmiotowy)

- wypadkowa dwóch wcześniejszych modeli

- odbiorcy są podmiotem najwyższej wagi

- media zapewniają społeczny konsens - jego kreację oraz wzmacnianie

- balans we relacji media - obywatele

ujęcia modelowe - obierane zależnie od dnia przez właścicieli; nie przeczą demokracji, choć model masowy jest scentralizowany;

56. Rola i funkcje mediów w kampanii politycznej wg K. Jakubowicza.

Karol Jakubowicz - rola mediów (ewolucyjny wymiar mediów w polityce):

Rola mediów	Funkcja mediów
Media jako element procesu komunikowania (społecznego i politycznego) - wywiera największy wpływ na kształt i funkcjonowanie systemu politycznego - nie uwzględnia się treści przekazywanych przez media (tylko funkcje organizacyjna i technologiczną)	- wyborca jest poinformowany o polityce (funkcja pasywna mediów) - funkcja organizacyjna i technologiczna: działania organizatorskie, kodowanie, dekodowanie, dystrybucja przekazu przez media oraz zastosowanie
Media jako kanał komunikacyjny - pasywne, nie dynamiczne - prezentują idee już istniejące, nie tworzą nowych - komunikowanie między politykami a publicznością środków masowego komunikowania oraz między samymi politykami	- funkcja polityczna: stosunki z państwem i ze społeczeństwem (pomost: elity - obywatele)
Media jako komunikator - wzrost aktywności (redaktorzy) - odzwierciedlają rzeczywistość społeczną, ale i ją kreują (budują układ stosunków nadawca - odbiorca) - traktowane jako podmiot i uczestnik polityki - wyprzedzają działanie polityka (więcej wiedzą i szybciej) - sterowanie polityką i manipulowanie politykami - brutalizacja języka polityki (dla przebicia się z informacją)	- funkcja polityczna: stosunki z państwem i ze społeczeństwem - funkcja normatywna (wartości społeczne i kulturowe): stosunki społeczne między nadawcą i odbiorcą

Funkcja polityczna - relacje społeczne media (pośrednik) państwo

Funkcja normatywna - wzorce wartości i zachowań wprowadzane przez media; kształtowanie rynku politycznego

57. Modele stosunków między mediami a politykami ( wg Blumlera i Gurevitcha).

Model wymiany

- przekonanie, że interakcje dziennikarz - polityk winny być oparte na emocjonalnej i pozytywnej relacji (znane źródła informacji) i wynikają z zasady wymiany społecznej

- utrzymanie ciągłości wymiany może wymagać rezygnacji z własnych interesów

- model kooperacji w handlu informacją

- politycy i dziennikarze zgadzają się na wzajemne zależności (pozaformalne reguły)

- niebezpieczeństwo zbyt pozytywnego nacechowania komunikatu - zafałszowanie rzeczywistości

- może pojawić się koniunkturalizm, czyli zbyt posunięty układ wzajemnej zależności

Model adwersarzy

- relacjonowanie wszystkich istotnych sytuacji na rynku politycznym

- konflikt interesów dziennikarzy i polityków i wzajemna wrogość

- krytyczne pokazywanie polityka, żeby było jak najrzetelniejsze

- zabezpieczenie przed niekorzystnym wpływem polityka lub dziennikarza

- stres polityka związany z ujawnianiem przez dziennikarzy prawdy

- trudne dziennikarskie pytania

- model nie uwzględnia możliwości kooperacji czy kolaboracji dziennikarz - polityk

w rzeczywistości występuje wielowariantowe mieszanie się obu modeli

58. Rola telewizji w procesie personalizacji bądź prezydencjalizacji kampanii wyborczej.

Dla większości ludzi środki masowego komunikowania stanowią podstawowe i najważniejsze źródło informacji o wydarzeniach na świecie oraz o sprawach politycznych. Skoro tylko nieliczni obywatele kontaktuje się bezpośrednio z przedstawicielami elity, to prasa, radio i TV dostarczając obywatelowi politycznych informacji i porad, stały się integralną częścią systemu politycznego. Nastąpiło nierozdzielne wcielenie do strategii politycznych strategii medialnych.

Na znaczenie mediów w systemie politycznym wskazują francuscy autorzy, którzy przeanalizowali środki masowego przekazu pod kątem ich roli w procesie rekrutacji i selekcji „personelu” politycznego.

- media mogą wykreować poważnego konkurenta w walce wyborczej (Stan Tymiński), ale mogą też zniszczyć kariery polityczne (Watergate).

- media rządzą widocznością i obecnością aktorów politycznych na scenie politycznej

- pojawiła się całą rzesza specjalistów przygotowanych do zarządzania widocznością polityków, rządów, partii, co zaznacza się najostrzej w okresach kampanii wyborczych

- tradycyjni politycy bez wsparcia zawodowych komunikatorów są postrzegani dzisiaj jako amatorzy i nie maja wielkich szans na spektakularną karierę polityczną

Rola telewizji:

- dzięki mediom, a głównie TV, apele i komunikaty wyborcze docierają do bardzo zróżnicowanej publiczności: zwolenników, przeciwników i do niezdecydowanych;

- Telewizja przyczyniła się do wytworzenia rzeczywistości, którą wielu nazywa rzeczywistością telewizyjną lub komunikowanie telewizyjnym

- Thoveron mówi o tym, że dzięki telewizji kampanie wyborcze i życie polityczne są niekończącym się serialem TV, w którym politycy odgrywają role głównych bohaterów

- skutkiem zaangażowania się mediów w obszarze polityki jest transformacja strategii komunikowania aktorów politycznych i odwoływani się do TV jako pierwszoplanowego medium podczas kampanii wyborczych, zmodyfikowało sposób publicznej prezentacji polityków i kandydatów

- zjawiskiem najbardziej zauważalnym jest personalizacja strategii kampanii politycznych

- personalizacja odbywa się poprzez konstruowanie wizerunku, a następnie utrzymanie tożsamości politycznej

- potwierdzona zostaje teza o niezastąpieni pozycji profesjonalistów od kreowania wizerunku aktorów politycznych i opracowywaniu strategii komunikowania

- nowa audiowizualna retoryka polityka posługującego nieprostym i zrozumiałym dla obywateli słownictwem

- aktorzy polityczni stosują określone pojęcia i zwroty dla skonstruowania prostego przekazu dla zróżnicowane publiczności TV

- media są źródłem informacji zarówno dla wyborców jak i samych polityków

Personalizacja zachowań polityków

- ich indywidualne zachowania prezentowane w publicznych wystąpieniach i polityczna aktywność w kontaktach z wyborcami i mediami

- naświetlane i analizowane indywidualne zachowania polityków, przez ich pryzmat odbierana jest sama partia polityczna

- dość luźne relacje kandydatów z partią i między elitami partyjnymi

- coraz powszechniejsza praktyka finansowania kampanii przez samego kandydata, co zwiększa dystans w stosunku do partii i zwiększa autonomię kandydata

Personalizacja zachowań wyborczych elektoratu

- ma źródło w percepcji kandydatów podyktowanej zmianami charakteru partii politycznych (od masowej do kadrowej) oraz ewolucji elektoratu (od lojalnego do zniechęconego)

- coraz więcej wyborców nie identyfikuje się z konkretną partią, więc na pierwsze miejsce wysuwa się kandydat, a dopiero na drugie organizacja polityczna

Personalizacja strategii wyborczych

- uwaga władz i sztabów wyborczych koncentruje się na strategiach personalnych, na dobieraniu odpowiednich kandydatów (liczą się ci z czołówek sondaży)

- wyrazem personalizacji strategii wyborczych jest zastosowanie drogich płatnych reklam wyborczych

- kandydatów odbiera się pod kątem ich kompetencji komunikacyjnych i medialnych, dla ich uzyskania poddaje się polityków specjalnym treningom

59. Komunikacja wyborcza (modele : hipotermiczny, rezonansu, współzawodnictwa)

Strategię wykorzystywania środków masowego przekazu w kampaniach politycznych można ująć jako 3 modele (S. Ansolabeher, S. Iyengar, A. Simon - 1995):

1. model hipodermiczny - definiuje kampanię wyborczą jako liniowy proces, w którym nadawca wywiera bezpośredni wpływ na odbiorcę. Poszczególni kandydaci odnoszą zwycięstwo dlatego, iż „wstrzykują” wyborcom celowo przygotowany przez perswazyjny. Przy założeniu, że przekaz ten jest doskonały, jedynym warunkiem sukcesu jest jego odebranie przez wyborców. Im więcej ludzi będzie miał z nim kontakt, tym większe jest prawdopodobieństwo zwycięstwa. Ze względu na swój behawiorystyczny sposób ujmowania wpływu mediów na zachowania odbiorców jest on określany jako model bezpośrednich wpływów lub jako teoria „magicznego pocisku”. Efektywność kampanii politycznej w tym ujęciu zależy od: typu urzędu politycznego, którego ona dotyczy, możliwości organizacyjnych kandydata oraz wymagań chwili. Wyborcy są skłonni do przyswajania przekazów „swojego” kandydata, natomiast bronią się przed komunikatami przeciwników. Z kolei wyborcy niezainteresowani wyborami nie są w ogóle zmotywowani do poszukiwania wiadomości dotyczących kandydatów, co wyklucza uleganie ich wpływowi

2. model rezonansu - człowiek nie jest po prostu zdany na łaskę docierających do niego przekazów - pocisków, lecz aktywnie angażuje się w ich interpretowanie oraz „decyduje”, jak na nie reagować. Model ten koncentruje się na takim wpływie kampanii medialnej na preferencje wyborcze, które wywołuje w nich trwałe zmiany. Całkowicie pomija możliwość oddziaływań krótkotrwałych, niejako ubocznych. Skuteczność przekazu kampanii zależy od dyspozycji i przekonań wyborców dominujących w danym momencie. Akcent przeniesiony jest więc z opracowania perfekcyjnego komunikatu perswazyjnego na rzecz jego dopasowania do dominujących postaw elektoratu. Model ten wyodrębnia dwa układy oddziaływań kampanii wyborczych:

1. siły długotrwałe (np. postawy wyborców, ich przekonania, wartości i identyfikacje partyjne) - przejawiają się w sposób opisywany przez model ograniczonych efektów. Działają one jak filtry, za pomocą których wyborcy spostrzegają i interpretują wydarzenia związane z kampaniami politycznymi. Dlatego też, aby osiągnąć sukces, komunikacja wyborcza musi rezonować z oczekiwaniami obywateli. musi współgrać z nastrojami panującymi w elektoracie, jak i dążyć do podejmowania istotnych zagadnień społeczno - politycznych

2. siły krótkotrwałe (np. bieżące przekazy zaprojektowane na potrzeby konkretnej rywalizacji wyborczej) - są związane z możliwościami oddziaływań kampanii na wyborców. Wiążą się one z coraz większym dostępem do różnych źródeł informacji o rywalizujących kandydatach. Wyborcy mogą czerpać je z telewizyjnych programów informacyjnych, debat, gazet. Zmieniający się strumień informacji ma istotne konsekwencje dla powodzenia kandydatów. Kampanie, które nie nadążają za wzrastającą liczbą wiadomości lub pozostają na uboczu aktualnych wydarzeń, są skazane na niepowodzenie. Aby osiągnąć sukces, powinny one współbrzmieć z wszystkimi źródłami informacji o kandydatach. Zsynchronizowanie reklam politycznych z falami informacji o bieżących wydarzeniach jest głównym postulatem modelu rezonansu

Akcent został przeniesiony z liniowej relacji: kandydat-media-wyborca na interakcję pomiędzy całościowym przekazem kampanii a jego odbiorcą. Nawet idealny przekaz perswazyjny może się okazać nieskuteczny, jeśli jego twórcy nie odniosą go do stale zmieniającego się środowiska informacyjnego, w którym prowadzona jest kampania

3. model współzawodnictwa - szczególną wagę przypisuje interakcji zachodzącej pomiędzy kandydatami ubiegającymi się o dane stanowisko polityczne. W okresie komercyjnych i wysokobudżetowych kampanii politycznych praktycznie nie występują już sytuacje, w których wyborcy mogą odbierać przekaz „zmonopolizowany” przez jedno źródło. Wyborca sam określa własne środowisko informacyjne, poprzez wybór tych a nie innych sposobów pozyskiwania informacji. Ponadto niespodziewane pojawienie się nowego „produktu politycznego” może całkowicie zmienić układ sił. Wraz ze wzrostem liczby dostępnych alternatyw zwiększa się swoboda wyboru między nimi. Kandydaci polityczni stoją przed wyzwaniem ostrej rywalizacji czy walki o wyborcę za pomocą wszystkich dostępnych im środków. W modelu tym wynika wyraźny postulat traktowania kampanii wyborczych różnych kandydatów jako zjawiska, które należy analizować w całości. Bowiem tylko dzięki analizom porównawczym komunikatów medialnych przygotowanych przez wszystkie strony rywalizujące o władzę możliwe jest zaplanowanie skutecznej kampanii wyborczej. Model ten kładzie nacisk na wzajemne interakcje wszystkich czynników występujących podczas rywalizacji wyborczej. Interakcje te zachodzą na różnych poziomach: między kandydatami a wyborcami, pomiędzy kandydatami a ich sztabami wyborczymi, a także między kandydatami a mediami. Psychologiczne dyspozycje człowieka są podstawą wszelkich prób określenia wpływu środków masowego przekazu na jego opinie, emocje czy decyzje -zarówno te codzienne jak i polityczne

62. R. Katza trójelementowa charakterystyka form wewnętrznego sposobu zorganizowania partii.

Katz charakteryzuje formy wewnętrznego zorganizowania partii na poziomie wyborczym i państwowym, ze względu na kryterium funkcjonalne.

3 podstawowe struktury org. partii:

- struktury pełniące funkcję publiczną- mają ją tylko partie parlamentarne lub ich frakcje, funkcja publiczna jest utożsamiana z urzędnikami państwowymi ( parlamentarzystami, członkami gabinetu, partii). Wiec politycy są odpowiedzialni za kontakty partii z wyborcami, a ich celem jest uzyskanie poparcia wyborczego. Ta grupa jest sposobem konfrontacji obywateli z publicznymi przedstawicielami partii, promującymi idee programowe.

- struktury odpowiedzialne za funkcje „życiowe”- pełnią funkcję „motoru sprawczego partii”. Organizują celowe grupy wspierające partie, np. obywateli, znane osobistości, org. społeczne. Ten sposób zorganizowania partii uzasadnia zatrudnienie profesjonalnych kadr na poziomie lokalnym. Cechą struktur partii są osoby, które motywuje się do działań poprzez solidarystyczne i kolektywne bodźce wysyłane do otoczenie społecznego. Proces ten nie jest wyrazem autentycznego przywiązania obywatela do partii, ale zaplanowanym wynikiem działań partyjnych w kierunku kształtowania korzyści politycznych oferowanych wyborcy.

- struktury odpowiedzialne za funkcje centralne- narodowe oddziały partii. Partia pełniąca funkcje centralne, o rozwiniętej strukturze narodowej, składa się z afiliowanych org. i tzw. Centralnych pracowników partii. Kierowani są przez przewodniczącego i sekretarza generalnego partii. Centralne biuro partii utrzymuje kontakty z pozostałymi strukturami i zajmuje się alokacja zasobów do jej oddziałów. Czasami pełni też funkcję kontrolną.

Takie zorganizowanie partii daje elektoratowi dostęp do procesu kontrolnego i decyzyjnego

63. Z. J. Pietrasia trzy kręgi społeczne przygotowujące i realizujące kampanię wyborczą.

• Kierownicy kampanii- podejmują ważna decyzje, np. planowanie strategii i taktyki, dobór członków org., kierowanie przebiegiem kampanii wyborczej, kontrola wykonywania decyzji, wprowadzanie korekt, jeśli osiągane rezultaty nie są korzystne.

Skład grupy: szef kampanii, skarbnik, koordynator działalności terenowej. Obecnie bardzo ważny jest szef kampanii, jest niemal „alter ego” kandydata. Aby dobrze wykonywali swoje zadania potrzebne jest wzajemne zaufanie, zaangażowanie i kooperacja.

• Członkowie organizacji (zawodowi i wolontariusze)- stanowią o skuteczności kampanii. Powinni być: uczciwi, lojalni, gotowi do poświęceń w celu osiągnięcia zwycięstwa, dumni ze swojej pracy, inteligentni, wykształceni, komunikatywni, doświadczeni.

Ich funkcje: zapewnienie płynnego przebiegu kampanii, tworzenie poprawnych stosunków kandydata, partii z mediami, czynności administracyjne o charakterze parwnym i finansowym, złożone czynności operacyjne( koordynowanie działań centralnych, przygotowanie wystąpień terenowych)

• Doradcy- powoli staja się samodzielna siła polityczną, bo profesjonalizacja walki wyborczej, zmniejszające się zaangażowanie polityczne wyborców, ich apatie i brak wyraźnych preferencji politycznych. Dlatego specjaliści od przekonywania niezdecydowanych odgrywają tak dużą rolę.

64. Mechanizmy finansowania partii w kontekście przeprowadzenia kampanii wyborczej.

W każdym państwie prawny kontekst gromadzenia i uzyskiwania funduszy na kampanie jest inny. Jedynie w nielicznych można finansować kampanie indywidualnego kandydata (Japonia, Australia, Tajwan, Kanada). W większości finansowane są kampanie partii.

Kampanie może finansować:

- państwo - przyczynia się do udziału partii w rynku reklamy i mediów.

Dwie podstawowe formy subsydiowania działań podmiotów rywalizacji w trakcie kampanii:

- bezpośrednie formy uzyskiwania funduszy - finansowanie przez państwo,

- pośrednie formy uzyskiwania funduszy - zwolnienie podatkowe, możliwości odpisów dochodów.

H.E. Alexender i R. Shiratori - zasady finansowania partii zostały przez nie zaakceptowane, bo wcześniej te partie miały lepiej, które były finansowane przez prywatnych interesantów.

Regulacje finansowania kampanii wyborczych:

- kontrola sposobu wydatkowania pieniędzy przez partie- ma na celu ograniczenie „kupowania” przez partie konkretnych elekcji

- kontrola wszelkich wpływów finansowych partii- ma na celu zapobieganie „kupowania” kandydata przez bogate instytucje

Kontrola kosztów kampanii:

- ograniczenia akceptowanych przez partie przychodów

- limit środków finansowych

- ujawnianie środków, którymi dysponuje partia

65. Trzy strategie wydatkowania zasobów przez podmioty rywalizacji w trakcie kampanii wyborczej wg Z.J. Pietrasia.

Jedną z cząstkowych strategii wyborczych jest strategia finansowa, której realizacja ma zagwarantować optymalny stosunek wielkości środków wyłożonych na kampanie do uzyskanego rezultatu wyborczego. Wg Pietrasia zaliczają się tu następujące strategie:

1. Eskalacyjna - kampanię rozpoczyna się od działań mało kosztownych, a wraz z upływem czasu i wzrostem zainteresowania wyborców przechodzi się do kosztowniejszych form i technik prowadzenia kampanii

2. Uderzeniowa - polega na „całkowitym nasyceniu wszystkich mediów” swoim przekazem w bardzo krótkim czasie

3. Falowa - stosowana gdy brak wystarczającej ilości zasobów materialnych; w jej ramach sztab wyborczy prowadzi okresowo bardzo czynną kampanie, a w momencie braku środków, mocno kampanię ogranicza

66. Definicje kampanii wyborczej.

A. Antoszewski, R. Herbut - wyodrębnione faza procesu wyborczego, obejmująca okres od ogłoszenia decyzji o przeprowadzeniu wyborów do ściśle określonego momentu poprzedzającego głosowanie. Podkreślają oni aspekt prawno-org. odnoszący się do formalnego zakresu jej trwania.

D. M. Farrell - proces, poprzez który podmiot rywalizacji dąży do maksymalizacji zdobyczy wyborczych, a więc przyciągnięcia jak największej liczby głosów elektoratu. Z tego powodu partia, lider partyjny, kandydat podejmują różnorodne wysiłki mające służyć osiągnięciu zamierzonego celu.

67. Ewolucja kampanii politycznych: od kampanii zorientowanych partyjnie do kampanii zorientowanych wokół wyborcy

1. etap kampanii premodernizacyjnej lata 20, 30-te

2. etap kampanii modernizacyjnej lata 50, 60 do 90-tych

3. etap kampanii postmodernizacyjnej

Ad1.

-Wysoka decentralizacja działań wyborczych, duża autonomia, nie ma mediów masowych, które prowadzą do centralizacji

-niski poziom standaryzacji -każdy wdraża własna koncepcję

- personel to baza członków partii, plus wolontariusze

-prowadzone są działania ad hoc, tuz przed wyborami

-kampanię tworzą aktywiści, nie ma ludzie z zewnątrz

- wysoki stopień odpowiedzialności za wynik kampanii

- kampania jest oparta na intuicji, nie jest unaukowiona, duża rola agitatorów

-występują wstępne badania na poziomie lokalnym

- środki komunikowania: marketing bezpośredni, spotkania, plakaty, broszury

-wydarzenia: wiece, festyny, meetingi wyborcze, kampania bezpośrednich wyborców

-klasowa baza społeczna

-niski budżet

Ad2

- pierwsze kroki stawia TV, potem następuje jej złoty okres

- wysoki stopień standaryzacji, umasowienie

-centralizacja działań, kierownicza rola centrum

- personel: płatni i partyjni technokraci

- przygotowania: działania długoterminowe - na rok lub dwa przed wyborami, wzrost znaczenia etatowych działaczy, specjalistów, agencji

-wysoki stopień odpowiedzialności polityków za wynik

-źródła informacji: pojawiają się badania opinii publicznej, następuje unaukowienie kampanii,

- koncentracja na środkach masowych, konferencje prasowe, debaty telewizyjne, pseudo wydarzenia,

- wyborcy: kampanie skierowane do ogółu, Catach-all

- Duzy, centralny budżet, wysokie koszty

Ad 3

-Decentralizacja działań wyborczych partii, ale przy istnieniu centralnego ośrodka, widac lekkie zindywidualizowanie

-odmasowienie kampanii

- personel: zatrudniane, zewnętrzne firmy działające na zlecenie

-kampania jest permanentna

-wysoki stopień wykorzystania konsultantów, stają się osobistościami kampanii,

- powstaja międzynarodowe agencje konsultantów, nastepuje rozwój tego typu profesji,

- żródła informacji: rozwiniete techniki badania opinii publicznej, komputeryzacja kampanii

-nacisk na środki medialne, reklamę, pocztę, Internet

-wydarzenia: bardziej lokalne, objazdy w terenie, np. głównego kandydata na prezydenta

-nastepuje proces segmentacji, tworzone są specyficzne grupy: farmerzy, wolne zawody

-wysoki centralny i lokalny budżet

-wysokie koszta

Proces ewolucji się nie zakończył, wprowadzane są nowe elementy,

Pyt 68 analiza SWOT jako narzędzie analizy strategicznej. Zasady i cele

SWOT - jedna z najpopularniejszych heurystycznych technik analitycznych, służąca do porządkowania informacji. Bywa stosowana we wszystkich obszarach planowania strategicznego jako uniwersalne narzędzie pierwszego etapu analizy strategicznej. Nazwa SWOT jest akronimem angielskich słów Strengths (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse), Threats (zagrożenia).

Cele: Określenie aktualnej i perspektywicznej pozycji przedmiotu analizy SWOT oraz prognoza strategii postępowania. Zakres rodzajowy czynników, które mają wpływ na przedmiot analizy SWOT jest bardzo szeroki. Z jednej strony są to czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, a z drugiej pozytywne i negatywne. Podstawą analizy SWOT jest skuteczna identyfikacja tych czynników.

Kategorie czynników analizy SWOT:

• zewnętrzne pozytywne (szanse lub okazje). Należy znaleźć w otoczeniu kluczowe czynniki, które pozwolą na utrzymanie pozycji lub jej ekspansję, a jednocześnie osłabią zagrożenia. Szanse mają pozytywny wpływ na rozwój i pokonywanie barier płynących z otoczenia.

• zewnętrzne negatywne (zagrożenia). Musimy zidentyfikować w otoczeniu kluczowe czynniki, które są przeszkodą dla utrzymania pozycji, rozwoju lub ekspansji. Zagrożenia mają negatywny wpływ przede wszystkim na utrzymanie pozycji, jak również na perspektywy rozwoju. Skuteczna ich identyfikacja jest podstawą opracowania prawidłowej strategii. Czynniki zewnętrzne mogą w jednym przypadku być szansą, a w innych są zagrożeniem. Typowymi przykładami jest polityka gospodarcza prowadzona przez państwo, tendencje rynkowe, koncesjonowanie działalności gospodarczej.

• wewnętrzne pozytywne (mocne strony). Identyfikacja mocnych stron wynika ze znajomości przedmiotu analizy. Im ta znajomość jest głębsza, tym wynik analizy jest bardziej efektywny. Mocne strony zależą od rodzaju przedmiotu analizy. Całkowicie inaczej będzie prowadzona ich identyfikacja w przypadku przedsiębiorstwa, a inaczej w przypadku analizy przedsięwzięcia, które nie będzie miało charakteru gospodarczego. Praktycznie w każdym przypadku mocne strony są wynikiem wszelkiego rodzaju zasobów i kwalifikacji przedmiotu analizy.

• wewnętrzne negatywne (słabe strony). Identyfikacja słabych stron przebiega podobnie jak identyfikacja mocnych stron przedmiotu analizy i jest wynikiem znajomości przedmiotu analizy. Praktycznie w każdym przypadku słabe strony są wynikiem wszelkiego rodzaju braku zasobów i braku kwalifikacji przedmiotu analizy.

W efekcie analizy otrzymujemy cztery listy : silnych stron organizacji (które należy wzmacniać), słabych stron (które trzeba niwelować), szans (które należy wykorzystywać), oraz zagrożeń (których należy unikać). Kolejnym krokiem jest sporządzenie syntezy, która wytycza strategiczne cele organizacji.

Analiza SWOT pełni bardzo ważną funkcje pomocniczą przy formułowaniu strategii

70. Proces planowania i organizowania kampanii politycznej wg G. Mausera:

1. faza przygotowawcza, w której kandydat dokonuje oceny własnych atutów oraz zalet konkurentów

2. faza wypracowania strategii oddziaływania na wyborców

3. faza implementacji strategii

72. Konstrukcja i zadanie sztabu wyborczego wg Trzeciaka (model wertykalny).

KANDYDAT

DORADCY, EKSPERCI------------------------------------SZEF SZTABU

CZŁONKOWIE SZTABU----------------------------------------------------------------INNI (poza sztabem)

A. PRAWA RĘKA-------------------------------------------B. RZECZNIK PRASOWY

C. MATERIAŁY WYBORCZE--------------------------- D. ADMINISTRATOR, SEKRETARZ

E. ORGANIZATOR FUNDUSZY-----------------------F. SKARBNIK

G.POMOC PRAWNA

Ośrodek decyzyjny to szaf sztabu (na rzecz kandydata), nie jest on odpowiedzialny za decyzje pol.i ich nie podejmuje, nie kadydyuje w wyborach. Decyduje samodzielnie dopiero po konsultacji z kadydatem i ekspertami.

Członkowie sztabu:

1. prawa ręka jest to przypisany kandydatowi przez szefa sztabu asystent, który przygotowuje plan zajęć kandydatowi, zbiera informacje, koordynuje spotkaniami, pilnuje przestrzegania planu dnia

2. rzecznik pasowy umawia na spotkani, organizuje konfernecje, udziela informacji w mediach

3. przygotowanie materiałów wyborczych, odpowiedzialność za ich druk i emisję, prace promocyjne i reklamowe

4. administrator/sekretarz ułatwia pracę szefowi sztabu, kontaktuje się z prawą ręka i rzecznikiem prasowym przy ustalaniu prac

5. pozyskuje fundusze

6. skarbnik obsługuje fundusze, odpowiada za rozliczenie kampamii, zamjuje się przechowywaniem funduszy i ich wydatkowaniem

7. pomoc prawna czuwa nad przestrzeganiem ordyancji, zajmuje się rejestracją list wyborczych/komitetem wyborczym

INNI: są poza strukturami szyabu (oficjalnie).Wspierają kampanię, są to głównie liderzy opinii publicznejm uczestniczą w spotkaniach wyb,udzielają wsparcia, mobilizują wolontariuszy

DORADCY: odpowiedzialni za krowanie wizerunku partii

Ten model jest tańszy (prawdopodobnie w stousnku do horyzontalnego), jest skuteczniejszy na poziomie lokalnym.

73. Konstrukcja i zadania sztabu wyborczego wg. Mazurkiewicza (model horyzontalny).

Główną osobą jest przewodniczący.

PRZEWODCZNIĄCY

KONSULTANCI--------------------------------------------------------------------------------EKSPERCI

SZEF SZTABU

ZESPÓŁ ORG----ZESPÓŁ DS.MEDIÓW----ZESPÓŁ FIN.------SKARBNIK------BADANIA RYNKU (MARKETERZY)

Model ten odnosi się do poziomu krajowego (bo w regionach nie przewodniczącego, jest to funcja honorowa). Przewodniczący repreznetuje partię, inicuje niektóre przedwzięwziącia, jest autorytetm, nadozruje planowanie i prowadzenie kampanii, nie powinien kandydować w wyborach

EKSPERCI to pomoc merytoryczna, pomoc przy pisaniu programu, ocenie zjawisk na rynku wyborczym, intrpertują programy kokurencji. Tworzą prognozy i oceny skuteczności planowanych działań

SZEF SZTABU to koordynator prac, odpowiedzialny jest za skuteczność kampanii (nie jest to odp. Polityczna). Jest menedżerem, reżyserem, nie jest zależny służbowo od przedowniczącego, ewntualnie prestiżowo (np.charaker partnerski). Decyduje we wszystkich srpawach organizacyjnych i zarządza kamapnią, towrzy struktury, przydziela zadania, kieruje pracami, motywuje kandydatów do samodyscypliny, zasięga porad ekspertów.

ZESPÓŁ ORGANIZAYCJNY kieruje sprawami org, rozplanowuje kampanię w czsie i rozkłada ją na odpowiednie grupy osób (np. wolontariusze, aktywiści). Zarządza systemem kolportażu, łacżaności, transportu, umowy z usługodawacami, obsługa techniczna (np. wiece, konferencje), prowadzenie biura wyb.,

ZESPÓŁ DO SPRAW MEDIÓW dba o dobry klimat (PR), redaguje komunikaty itp. Zajmuje się merytoryczną obsługują konfernecje prasowych i debat, kreują pseudo-wydarzenia lub faktycznych- skutecznie je nagłaśniają

ZESPÓŁ FINANSOWY pozyskuje fundusze, występuje o zezwolenia, opłaty, kontroluje wydatki

SKARBNIK to pełnomocnik finansowy, zakałda i dysponuje kontem, informuje szefa sztabu o stanie funduszy. Ponosi odpowiedzialność prawną

MARKETERZY redagują ankiety, twórzą ich treści, nadzorują akcje ankietowania, gromadzą dane. Analizują wyniki ankiet niezależnych od partii pol, przeglądają publikajce w mediach, np. serwis wiadomośći

74. Konsultancji w kampaniach wyborczych. Ich rola i zadania.

Liderzy ufają tylko lojalnym konsultnatom, tak dzieje się w Europie.

W USA zatrdunia się osoby skuteczne, a jest to efekt słabości partii pol. I systemu partyjnego. Konsultancji sprawuję niemalże rolę podmiotów polityki.

Kampanie często ropzoczyna się od przedstawienia swojego konsultnatna.

Konsultanci powinni być włączeni na stałe w struktury polityczne (gł. w Europie i Europie Środkowej), być zaangażowani politycznie i programowi, dodatkowo potrzebni są też tacy eksperci.

Konsultancji mogą też być zatrudniania na jedną akcję wyborczą.

75. Reklama wyborcza. Geneza i ustalenia definicyjne.

Reklama- pochodzi od łacińskich słów clamo, clamare - krzyczeć, głośno wołać, przywoływać, także wyraźnie wskazywać. Reklama jest więc swoistą formą promowania określonych dóbr materialnych, usług, idei określonemu odbiorcy. Jest jedną z wielu form komunikowania rozumianego jako proces porozumiewania się ludzi. W przypadku reklamy politycznej ,pełni ona funkcję informacyjną w systemie komunikowania partii politycznych z rynkiem wyborczym, umożliwiające przetransportowanie na rynek wyborczy elektoratu. Jako jeden ze sposobów działań promocyjnych jest obecnie szeroko wykorzystywana w działaniach politycznych jako technika mająca na celu pozyskanie jak najszerszej grupy zwolenników.

Rozwój:

• Starożytne Pompeje- ogłoszenia, zawiadomienia, odezwy wyborcze, głównie przekazywane osobiście

• Upadek Cesarstwa Rzymskiego-> stagnacja w handlu-> stagnacja w reklamie

• XV w. druk- afisz, plakat teatralny, problem-> analfabetyzm-> reklama bezpośrednia, symbole graficzne

• XVII w. - prasa

• XIX/ XX w. - fotografia, film, radio, TV

• 1932- upowszechnienie wiadomości o usługach i towarach w celu wpływania na kształtowanie podaży

• 1960- wszelka płatna forma nieosobowego przedstawiania i popierania towarów/ usług/idei przez określonego nadawcę

• 1992- celem uświadomienie potencjalnym nabywcom istnienia instytucji/ produktu/usługi, wpływając na późniejszą decyzję zakupu

• 1995- zakup czasu/ miejsca w mediach dla zwiększenia zainteresowania produktem/ usługą dla wykreowania nastawienia wobec przedmiotu

Reklama polityczna jest postrzegana jako działalność informacyjna oraz perswazyjna do określonego działania na rynku wyborczym. Jest ona nosicielem informacji i sugestii , które partia polityczna pragnie przekazać otoczeniu. Reklama polityczna przede wszystkim, a szczególnie jej nasilona forma działania widoczna jest w czasie poprzedzającym wybory parlamentarne, prezydenckie czy też samorządowe. Celem jej jest podkreślenie wyróżniających cech partii politycznej czy jej liderów w sposób jak najbardziej atrakcyjny. Natomiast dla obywateli jest informacją, na podstawie, której mogą dokonać wyboru oferty na rynku politycznym.

Zadaniem reklamy politycznej jest prezentowanie polityków, partii politycznych oraz ich programów w sposób jasny, intrygujący, pobudzający ciekawość, czasem zabawny lub agresywny.

W reklamie jako jednej z technik marketingu wyborczego stosuje się wiele metod oddziaływania na obywatela (np. manipulacja, perswazja), lecz jej istotą jest przede wszystkim zjawisko wielokrotnego powtarzania przekazu. Powtarzanie jest formą perswazji, która powinna „zmusić do kupowania przez tych, którzy nie mają na to ochoty”(G. Elgozy). Reklama to kod wiązany, wzrokowo-werbalny i audialny, łączący z sobą w dowolnych konfiguracjach: słowo, obraz i dźwięk, a jej oddziaływanie można sprowadzić do czterech podstawowych kategorii: postrzegania, rozpoznania, zapamiętywania oraz wpływania.

Oto niektóre definicje reklamy:

• Reklama to rozpowszechnianie wiadomości o usługach i towarach w celu wpływania na kształtowanie się podaży (Advertising Age 1932)

• Reklama to wszelka płatna forma nieosobowego przedstawiania i popierania towarów, usług lub idei przez określonego nadawcę (American Marketing Association 1960)

• Reklama jest jednym z elementów strategii marketingowej, a ściślej - elementem strategii aktywizacji sprzedaży produktów na rynku (Rutkowski, Wrzosek 1985)

• Reklama ma na celu uświadomienie potencjalnym nabywcom istnienie instytucji czy produktu (usługi), wpływając na późniejszą decyzję zakupu (Hingston 1992)

• Reklama to każda forma nieosobistej prezentacji i promocji idei, dobra lub usługi przez określonego sponsora (Kłeczek, Kowal, Kaniowski, Woźniczka 1992)

• Reklama to zakup miejsca lub czasu w mediach dla zwiększenia zainteresowania produktem lub usługą dla wykreowania pozytywnego nastawienia wobec przedmiotu reklamy (Olson 1995)

Reklama jest więc kategorią ewolucyjną, mającą obecnie charakter uniwersalny, przynajmniej, jeśli chodzi o zakres jej stosowania. Tak więc reklama polityczna nie jest obecnie formą jednorazową i spontaniczną, lecz raczej systemem komunikowania globalnego, celowym i ciągłym, w którym podmioty rywalizacji stosują wszelkie dostępne im środki przekazu. Reklama jest więc określana jako perswazyjne komunikowanie masowe. Pełni funkcję informacyjną w systemie komunikowania zarówno jednostek organizacyjnych z klientem, jak i partii z rynkiem wyborczym, umożliwiając „przetransponowanie” na rynek ekonomiczny lub wyborczy opracowanych przez podmioty gospodarcze i partie polityczne strategii aktywizujących potencjalnych konsumentów w przypadku tych pierwszych, elektorat zaś - w przypadku drugich.

Warunkiem trafnego odbioru przekazywanego komunikatu jest kwestia percepcji. Pozytywny rezultat odbioru komunikatu zależy m. in. Od:

• Intencji, nastawienia i uwagi odbiorcy;

• Wzajemnych relacji i kontekstu przekazów reklamowych;

• Stosunku odbiorcy do formy i treści zawartych w komunikacie reklamowym (unikanie lub poddawanie się oddziaływaniu);

• Charakteru scenariusza odbioru i sekwencji doznań.

W konsekwencji ma dojść do „odczytania” komunikatu reklamowego - wymaga to jednak zgodności formy i treści komunikatu z kompetencją kulturową odbiorcy (intelektualne możliwości odbiorcy).

Reklama polityczna jest więc elementem zintegrowanej strategii marketingowej, która umożliwia komunikowanie podmiotów rywalizacji, a wiec partii politycznych, liderów partyjnych, kandydatów politycznych z otoczeniem społecznym. Jej szczególną formą jest reklama wyborcza.

Obecnie warunkiem skuteczności działań liderów czy też partii politycznych jest też współpraca z wyspecjalizowanymi agencjami zajmującymi się reklamą wyborczą.

• Istotą reklamy politycznej jest wielokrotne powtarzanie sformułowanego przekazu; powtarzanie- forma perswazji, która powinna zmusić do kupowania przez tych, którzy nie mają na to ochoty

• Reklama łączy w różnych konfiguracjach: słowo, obraz, dźwięk

• Oddziaływanie:

• Postrzeganie

• Rozpoznanie

• Zapamiętywanie

• Wpływanie

Reklama:

- charakter uniwersalny

- system komunikowania globalnego, celowego i ciągłego, gdzie podmioty rywalizacji stosuja wszystkie dostępne środki przekazu

Pozytywny rezultat odbioru komunikatu zależy od:

• Intencji, nastawienia i uwagi odbiorcy

• Wzajemnych relacji, kontekstu przekazów reklamowych

• Wzajemnych relacji, kontekstu przekazów reklamowych

• Stosunku odbiorców do treści i formy ( unikanie/ poddanie się oddziaływaniu)

• Charakter scenariusza odbioru i sekwencji doznań

Ważne jest uwzględnienie intelektualnych możliwości odbiorcy ( przejście od świadomości, że coś jest postrzegane do świadomości co to jest - to prowadzi do interpretacji)

REKLAMA POLITYCZNA- element zintegrowanej strategii marketingowej, która umożliwia komunikowanie rywalizujących podmiotów z otoczeniem społecznym

REKLAMA WYBORCZA:

• Prezentowanie oferty politycznej

• Uwydatnienie jej walorów jako społecznie użytecznej

• Informowanie wyborców o możliwościach realizacyjnych będących często wynikiem determinującym kształtowanie zachowań wyborczych

Cel- zdobycie poparcia

REKLAMA POLITYCZNA I WYBORCZA- mają za zadanie dotrzeć do wyborów z ofertą polityczną, na którą składają się partie, kandydaci, programy polityczne, spopularyzować je i nakłonić do wyboru właśnie tych, a nie innych w dniu głosowania. Przekazy koncentrują się na zaletach kandydata ( reklama pozytywna) lub wadach przeciwnika ( reklama negatywna), na programie partii lub kandydata, może także zestawiać i porównywać w dowolnej konfiguracji uczestników walki wyborczej ( reklama porównawcza)

76.Cele i metody reklamy wyborczej

Podstawowym celem reklamy wyborczej jest zademonstrowanie opinii publicznej pozytywnego wizerunku partii politycznej (reklama instytucjonalna) oraz promowanego przez nią kandydata politycznego (reklama personalna). Obecnie można zaobserwować ciągły rozwój kilku cząstkowych, lecz nierozerwalnie ze sobą połączonych zadań, jakie spełnia reklama wyborcza.

(tabelka przedstawia przykładowe, cząstkowe, lecz nierozerwalnie współistniejące cele reklamy, wyjaśniając w ten sposób, jakie cechy determinują styl prowadzenia kampanii reklamowych przez partie polityczne, liderów partyjnych i kandydatów politycznych)

CEL	Reklama personalna (kandydata)	Reklama instytucjonalna (partii)
Informowanie - reklama pionierska	„wprowadzenie” kandydata na scenę polityczną przed wyborami	Budowa wizerunku partii politycznej, sprostowanie informacji o partii, zapowiedź zmian w generalnej „misji” partii
Przekonywanie - reklama konkurencyjna	Kształtowanie pozytywnego wizerunku kandydata, wzbudzenie zainteresowania, przyciąganie niezdecydowanych	Kształtowanie lojalności wyborczej, wskazywanie na przewagę partii nad pozostałymi partiami
Przypominanie - reklama utrwalająca	Utrzymanie dominacji lidera na rynku wyborczym, podkreślanie korzyści związanych z wyborczym poparciem dla kandydata	Przypominanie zasług partii politycznej (osiągnięcia), wspominanie historii partii politycznej

77. Modele działań reklamowych SLB, AIDA i DIPADA.

Modele działań reklamowych SLB, AIDA i DIPADA

SLB- Stay Look Buy

• Zwrócenie uwagi osoby i spowodowanie zatrzymania się jej w celu obejrzenia produktu.

• Doprowadzenie do obejrzenia produktu i jego poznania.

• Doprowadzenie do zakupu

.

AIDA- ATENTION INTEREST DESIRE ACTION

Uwaga zainteresowanie pragnienie działanie - zakup

• Zwrócenie uwagi;

• Wywołanie zainteresowania;

• Wzbudzenie pragnienia;

• Spowodowanie działania - a więc zakupu.

DEFINITION -IDENTIFICATION -PROOF -ACCEPTANCE -DESIRE -ACTION

• Określenie potrzeb odbiorców

• Stwierdzenie, jakie potrzeby uwzględnia reklama danego produktu

• Przekonanie odbiorców o zaletach reklamowanego produktu

• Wywołanie pozytywnej postawy wobec produktu

• Wzbudzenie pragnienia posiadania/nabycia reklamowanego produktu

• Dokonanie zakupu

Poszczególne etapy realizacji celów reklamy wg M. Golka:

• Określenie podmiotu oddziaływania (czyli tej grupy celowej, do której chce się przede wszystkim skierować reklamę, np. wyborcy);

• Określenie treści oddziaływań reklamowych oraz jej retoryki (czyli sformułowanie tego, jakie informacje, w jaki sposób zostaną podane i jakie będą interesujące dla przewidywanej grupy wyborców);

• Określenie efektu, jaki chce się wywołać, oraz określenie i sprecyzowanie metody weryfikacji przekazu, czyli ocena skuteczności danych działań reklamowych;

• Określenie wszystkich działań cząstkowych, które mają doprowadzić do tego efektu (czyli do założonego celu ostatecznego);

• Określenie kosztów, jakie można (należy) ponieść, oraz zasad ich rozdzielenia.

78. Typologia reklamy wyborczej.

W dzisiejszych czasach mamy bardzo duże zróżnicowanie reklamy. Korzystać możemy z wielu środków masowego przekazu. I tak wyróżniamy:

• reklamę audiowizualną- zalicza się do niej reklamę telewizyjną i interaktywną tzw. spoty reklamowe, wywiady z politykami, konfrontacje, debaty telewizyjne, retransmisje wydarzeń publicznych ( mityngi, zebrania, kongresy, spotkania wyborcze).

PRZEKAZY TELEWIZYJNE

Od momentu wyemitowania pierwszej telewizyjnej reklamy politycznej w 1952 roku przez D. Eisenhowera ten sposób komunikowania wyborczego stał się dominującym elementem wszystkich strategii politycznych.

Celem takiej reklamy jest przekaz emocjonalny. Prowadzący kampanię wyborcze dokładają wielu starań, aby zapewnić sobie jak najlepszą formułę telewizyjnej prezentacji. Kreacja dobrego wizerunku to klucz do powodzenia kampanii.

Ze względu na specyfikę telewizyjnego przekazu, kampanie wyborcze nastawione są raczej na promowanie kandydata, a nie programu, gdyż w krótkich przekazach ciężko byłoby go przedstawić.

VHS

Dziś filmy telewizyjne (np. spoty) i kasety wideo są specjalnie opracowywane dla potrzeby kampanii, a wszelkie wypowiedzi, muzyka i wykorzystane symbole tworzą spójną całość.

Popularyzacja telewizji była najistotniejszym czynnikiem , który zadecydował o powstaniu i rozwoju marketingu politycznego . Obecnie telewizja odgrywa rolę pośrednika pomiędzy wyborcą a kandydatami lub liderami partii politycznych. Ze względu na specyfikę telewizyjnego przekazu najczęściej kampanie wyborcze nastawione są na promowanie kandydata, gdyż w stosunkowo krótkich przekazach wiadomość trudniej jest przekazać i trudniej jest przekazać złożone kwestie polityczne niż wizerunek lidera. Kształt współczesnej kampanii politycznej nadają media, co w konsekwencji prowadzi do tego, iż kandydaci są “opakowani” na potrzeby telewizyjnych transmisji.

• Audytywną- zaliczamy radiową reklamę.

Radio jest środkiem masowego przekazu o bardzo osobistym charakterze. Dostarcza informacji, rozrywki i towarzystwa. Realizuje to jednak w dyskretny sposób, nie przeszkadzając prowadzeniu samochodu czy pracy biurowej. Radio jest również źródłem najświeższych wiadomości, odgrywa szczególną rolę we wczesnych godzinach porannych, aż do późnych popołudniowych.

Radio wykorzystuje te same typy reklamy politycznej, co telewizja, dostosowując je jednak do własnych możliwości, pełni jednocześnie funkcje uzupełniające w kampaniach wyborczych. Jednakże w przypadku niektórych grup społecznych, np. do młodych ludzi może być medium podstawowym. Z punktu widzenia zasad marketingu istotne jest to, że sam dźwięk jest potężnym instrumentem wywierania wpływu. Poprzez właściwe zastosowanie muzyki, głosów znanych osób czy oddziaływania na emocje jest zdolny wspierać czynności partii na arenie wyborczej.

• Wizualną- reklama prasowa( płatne ogłoszenia, wkładki, plakaty, dodatki do prasy), reklama zewnętrzna ( bilboardy, plakaty, graffiti etc.), reklama na środkach transportu, przenoszona przez “człowieka reklamę”), reklama bezpośrednia ( ulotki, gadżety, materiały informacyjne, listy do wyborców) to rodzaje reklamy wizualnej.

Reklama w prasie zyskała na powszechności wraz z wprowadzeniem ilustracji do gazet. Jest ona masową i najprostszą, a zarazem szybką formą reklamy. Czytelnicy większości gazet charakteryzują się określonymi preferencjami, co w efekcie prowadzi di tego, iż bez szczególnych badań rynkowych można dotrzeć do wymaganej kategorii ludzi. Istotne jest również to, iż odbiorcy reklamy prasowej towarzyszą zazwyczaj pozytywne emocje, gdyż czytanie prasy jest w dużym stopniu świadomym wyborem.

Regularnie odbywające się elekcje polityczne w większości krajów zintensyfikowały w dużym stopniu rozwój reklamy politycznej, a w szczególności reklamy wyborczej. Szerokie zastosowanie technik marketingowych w obszarze rynku wyborczego doprowadziło do wykształcenia się nowych form i sposobów rywalizacji politycznej. Właśnie w tym czasie kampanie polityczne stały się jedną z podstawowych form działalności politycznej. Ich organizację i zarządzanie przejmować zaczęły specjalistyczne agencje reklamowe i marketingowe. Owa sytuacja zmusiła partie polityczne i ich liderów do odwołania się do tych wyspecjalizowanych komórek.

Każdemu z podmiotów politycznych zależy, aby zwrócić na siebie uwagę wyborców. Dlatego też wykorzystują oni kolor, znak graficzny, typografię, hasło jako środki tożsamości wizualnej.

Kolory to pewnego rodzaju język trafiający bezpośrednio do podświadomości i wpływają na emocje. Maja one swoją symbolikę, uzależnioną od uwarunkowań symboliczno-emocjonalnych, historycznych czy kulturowych. Dlatego autorzy przekazów politycznych przy doborze określonych barw biorą pod uwagę wiele kryteriów:

• Wiek-barwy o silnym nasyceniu i intensywności, pomarańczowa i żółta, wpływają na ludzi młodych, ale zniechęcają starszych

• Płeć-kobiety preferują pastele i kolory ciepłe a mężczyźni raczej barwy zimne

• Zakodowane wzorce- np. biały papier czy czarna tablica

• Status ekonomiczny- np. kolor złoty kojarzy się z bogactwem

• Tradycja- np. barwy biało-czerwone oddziałują znacząco na Polaków

Kolorom w zależności od kontekstu przypisuje się różne cechy, np. czerwień to kolor miłości, ale przez lata kojarzony był z partią komunistyczną.

Osobowość człowieka i jego zachowanie interpretowane są poprzez preferowaną przez tę osobę kolorystykę, dlatego też strój, dodatki czy też tło mogą wpływać na rozkład preferencji wyborców.

Ważnym środkiem kształtowania tożsamości wizualnej są typografia oraz znak graficzny. Typografia firmowa, czyli liternictwo, to charakterystyczny dla danego podmiotu krój pisma, zawierający wiele informacji. Krój czcionki prosty, tzw. blokowy, związany jest ze stabilizacją, natomiast czcionka o delikatnym kroju- ze zmiennością. Okrągły kształt liter świadczy o łagodności, harmonii bezpieczeństwie dlatego często stosują go partie o stabilnej pozycji na arenie politycznej.

Znak graficzny jest najbardziej skrótową kompozycją złożoną z logotypu i/lub logo. Logo to symbol w postaci graficznego obrazu, nie zawierający skrótów literniczych. Logotyp jest to natomiast liternicza kompozycja, zawierająca przyjęty skrót wyrazu lub wyrażenia wielowyrazowego, np. SLD czy AWS. Dobrze zaprojektowany znak graficzny jest prosty w odbiorze oraz charakterystyczny pozwalający odróżnić go od innych, np. czterolistna koniczyna w logo PSL-u.

Ważnym środkiem reklamowym jest również slogan- hasło reklamowe. Jest to syntetyczna i zwięzła formuła słowna, skierowana do masowego odbiorcy, która odwołuje się do emocji. Jej zadaniem jest przyciągnąć uwagę wyborców i łatwo zapaść im w pamięć. Przykładami mogą być slogany z kampanii prezydenckiej w 2000 roku A. Kwaśniewskiego- „Dom wszystkich- Polska”, M. Krzaklewskiego „Krzak Tak”, czy też A. Leppera „Kandydat zwykłych ludzi”.

PRASA POWSZECHNA I CZASOPISMA PARTYJNE

- Najnowsze badania dowodzą, że telewizja i radio nie ma znaczącego wpływu na zmianę postaw, natomiast prasa wywiera silny wpływ na rynek i przedłuża działanie reklamy. Najlepiej zaspokaja ona potrzeby wyborcy na szczegółową informację.

- Istotą reklamy prasowej jest druk, zwiększający efektywność zapamiętywania reklamy. Pozwala on na analizę przekazu i wielokrotne powrócenie do niego. Istotnym jest tutaj fakt, że czytaniu prasy towarzyszą pozytywne emocje, gdyż potencjalni wyborcy sięgają po gazety świadomie- sam zakup oznacza wstępną akceptację i w konsekwencji akceptację treści. Efekty reklamy prasowej cechuje długotrwałość.

- Bardzo często partie polityczne posiadają własne biuletyny i prasę, co pozwala na podtrzymywanie lojalności partyjnej.

ULOTKI, PLAKATY, BILLBOARDY

Ulotki są najtańszym środkiem reklamy, dlatego też są najbardziej popularne. Zamieszcza się na nich znak graficzny, slogan oraz informacje adresowe. Najczęstszymi rozmiarami są A4 oraz mniejsze.

Plakaty najczęściej o wymiarach 50 x 70 i 100 x 70 są również bardzo tanimi nośnikami oraz co ważne, bardzo efektywnymi. Multiplikacja (mnożenie) przekazu, którą umożliwia technika plakatu, powoduje, że wyborcy są poddawani bezustannej sugestii. Wyróżniamy 2 rodzaje plakatów politycznych: tematyczne i personalne. Te pierwsze maja za zadanie przedstawienie określonych kwestii, problemów, te drugie zaś zapoznanie z kandydatem, jego sloganem i znakiem graficznym.

W dzisiejszych czasach na dużą uwagę zasługują billboardy, gdyż mają większą przejrzystość obrazu oraz istnieje mniejsze ryzyko dewastacji.

Bigboardy (5 x 7), megaboardy (10 x 5) i gigaboardy (nieograniczone rozmiarem) są sporadycznie stosowane w reklamowych kampaniach wyborczych. Ich zadaniem jest raczej budowanie długoterminowego i całościowego image'u i dlatego nie stosuje się ich w krótkoterminowych kampaniach wyborczych.

REKLAMA RUCHOMA NA ŚRODKACH TRANSPORTU

Bardzo często spotykaną dzisiaj metodą reklamy są oplakatowane autobusy i tramwaje. Ma to dwojaki charakter:

-eksteriorowy- polegający na całkowitej zmianie graficznej zewnętrznego wyglądu pojazdu - - interiorowy- ograniczający się do reklamy wewnątrz pojazdów.

FLAGI I TRANSPARENTY

• Flagi są dziś ważnym elementem towarzyszącym partiom. Używa się ich na konwentach i mityngach w celu podkreślenia doniosłego charakteru spotkania. Nie wolno ich używać do żadnych dodatkowych działań reklamowych, są one bowiem zaszczytnym znakiem rozpoznawczym.

• Transparenty służą najczęściej do zamieszczania sloganów wyborczych. Są elementem propagandy politycznej.

• Reklama interaktywna- jest to stosunkowo nowy rodzaj działań na rynku wyborczym. Prekursorem są tutaj Stany Zjednoczone, które wykorzystały komputery oraz telewizję kablową podczas wyborów prezydenckich w 1988 roku.

Dostęp do komputerów przez partie doprowadził do widocznych zmian w sposobie prezentacji kandydata lub samej partii. Przykładem mogą być wybory z 1996 roku w USA, gdzie jedną z największych batalii stoczono właśnie na stronach WWW. W Polsce po raz pierwszy wykorzystano Internet w wyborach parlamentarnych w 1997 roku.

Typologia reklam politycznych wg L. Devlina:

a) REKLAMA PRYMITYWNA- pierwsze reklamy telewizyjne z lat 50. , kiedy widzowie i obywatele oswajali się z nowym medium, jakim była TV. Utrzymywano je w konwencji filmu fabularnego, wyreżyserowane i sztuczne, długie, mało interesujące, gloryfikujące kandydata.

b) REKLAMA TYPU „GADAJĄCE GŁOWY”- po raz pierwszy ten typ reklamy został wprowadzony przez R. Nixona w 1956 r. Jest to dłuższa reklama, w której bohaterowie starają się naświetlić problem, wyjaśnić, przekonać, przez prezentacje długiej listy argumentów. Nixon sięgnął po ten typ reklamy, by bronić się przed zarzutami korupcji, wysuwanymi przez oponentów.

c) REKLAMA NEGATYWNA- ukształtowała się latach 60. XX w., i do dzisiaj cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony kandydatów i ich doradców, zwłaszcza w USA

d) REKLAMA PRODUKTU/ OGÓLNEJ IDEI- jej założeniem jest przedstawienie głównych założeń programowych kandydata, czy jakieś wybranej, wiodącej w kampanii idei. Ten typ reklamy unika wyraźnej personalizacji, zastępując ją wizją programowa czy ideą fix sponsora reklamy, np. w reklamach Reagana była to myśl „ zdjęciu rządów z pleców narodu” oraz „ walka z komuchami”, dl Ag. Busha było to „ doświadczenie i niezawodność”, zaś dla Clintona - „ czas na zmianę”

e) REKLAMA PRAWDZIWEGO KINA- dość powszechnie stosowana konwencja, ukazująca kandydatów w pracy, podczas wykonywania zwykłych obowiązków. Dzięki tej technice można pokazać kandydata prywatnie i nieformalnie, zaprezentować jego ludzką twarz, kontakty z najbliższymi współpracownikami, w domu, z rodziną.

f) REKLAMA OSOBISTEGO DOWODU- ten typ reklamy może przyjąć dwie formy- człowieka z ulicy i świadectwa. Konwencja człowieka z ulicy, znana dobrze polskiemu telewidzowi, prezentuje wypowiedzi przypadkowo spotkanych ludzi na ulicy lub innym miejscu publicznym zwykłych osób i obywateli, wyrażających poparcie dla kandydata i partii. Częściej stosuje się technikę świadectwa, do której angażuje się znane i szanowane postaci ze świata polityki, biznesu, kultury, sportu, rozrywki, etc, czyli tzw. wolnych jeźdźców. Ten typ reklamy cieszy się dużym zainteresowaniem kandydatów na świecie i w Polsce, wystarczy przywołać spoty L.Wałęsy z 1995 r. w otoczeniu prezydentów innych państw.

g) REKLAMA NEUTRALNEGO NADAWCY- w tej formule widz ma przyjąć rolę sędziego. Wyborcy serwuje się listę wypowiedzi o bohaterze reklamy, po czym zachęca go do oceny kandydata. Reklama przyjmuje konwencję neutralności i obiektywizmu, aby wzmocnić przekaz , ale z natury jest tendencyjna i nieobiektywna.

79. Charakterystyka reklamy audiowizualnej stosowanej przez podmioty polityki na rynku wyborczym.

Reklama audiowizualna jest najbardziej znaczącą formą przekazu, angażującą jednocześnie receptory wzroku i słuchu (TV, kino, film wideo, multimedialne techniki komputerowe). Do najczęściej wykorzystywanych form reklamy audiowizualnej należą:

• Reklama płatna - telewizyjna i interaktywna - emitująca tzw. spoty reklamowe, czyli krótkie sekwencje filmowe emitowane w blokach - dla telewizji - najczęściej w tzw. paśmie wysokiej oglądalności (czas i częstotliwość emisji zależne są od uregulowań prawnych w poszczególnych krajach);

• Reklama nieodpłatna, czyli:

- wywiady z politykami, kandydatami, osobami publicznymi,

- konfrontacje (debaty telewizyjne z udziałem kontrkandydatów),

- retransmisje wydarzeń publicznych (mityngi, zebrania, posiedzenia, zjazdy, konferencje, kongresy, spotkania z wyborcami),

- „audycje otwarte”.

• Telewizja stała się nowym i uprzywilejowanym środkiem prezentacji wypowiedzi politycznych. Politycy zaczęli wykorzystywać telewizję w szczególny sposób - jako medium służące do prowadzenia reklamowych kampanii politycznych. W związku z czym przyjmuje się, że popularyzacja TV była najistotniejszym czynnikiem, który zdecydował o powstaniu i rozwoju marketingu wyborczego i stosowanych technik marketingowych.

• Partie polityczne maja mniejszą kontrolę nad tym, jak ich kampania jest przedstawiana w wiadomościach i innych programach informujących o sprawach aktualnych - programy tego typu w USA określane są mianem „darmowego czasu”. Taki przekaz ma szczególne znaczenie, bo wyborcy często traktują transmisje i reklamy jako przekaz o stronniczym charakterze, a spodziewają się raczej, że reporterzy i komentatorzy będą bardziej bezstronni.

• Ze względu na specyfikę telewizyjnego przekazu najczęściej kampanie wyborcze nastawione są na promowanie kandydata, gdyż w stosunkowo krótkich przekazach trudniej jest przedstawić złożone kwestie polityczne czy programowe. Kształt współczesnym kampaniom politycznym nadają media, co prowadzi do tego, iż kandydaci są obecnie „opakowani” stylistyką reklamy na potrzeby telewizyjnych transmisji. Wszyscy badacze i wszystkie badania potwierdzają, ze reklama polityczna ma olbrzymi wpływ na postrzeganie kandydata przez wyborców.

• „Spektakularne wydarzenia wyborcze” są kolejnym miernikiem efektów aktywności politycznej na rynku wyborczym, koncentrującym się na specyficznych wydarzeniach przedwyborczych, tj. telewizyjnych debatach politycznych, partyjnych zebraniach przedwyborczych, konwentach wyborczych itp. D. M. Farrell twierdzi, iż wystąpienia prezydenckie są przykładem, gdy znaczenie oraz uwaga wyborcy przenosi się z każdą minutą publicznego wystąpienia z partii na kandydata.

• Badania opinii publicznej wskazują, iż wystąpienia przedwyborcze, cechujące się pewną wspólną konwencją prezentowania kandydata sprzyjają poszerzeniu grona wyborców od 5 do 7%.

• Wg Farrella im bardziej nieznana jest osoba kandydata przed zaplanowanym pierwszym wystąpieniem telewizyjnym, tym jej większe szanse i prawdopodobieństwo oddziaływania na wyborców.

• Wydarzenia publiczne nagłaśniane i powszechnie dostępne odgrywają decydującą rolę w procesie wyborczym. Problematyka związana z tego typu politycznymi działaniami generalnie determinowana jest określonymi czynnikami. Zaliczyć do nich zależy:

• Naturę i ton przekazu medialnego;

• Czas trwania wystąpienia;

• Jakość przekazu spotkania wyborczego (np. bez rażących błędów, gaf itp.)

• Siłę i wpływ przekazu na wynik wyborczy;

• Wielkość i znaczenie wydarzenia.

80. Charakterystyka reklamy audytywnej stosowanej przez podmioty polityki na rynku wyborczym.

Reklama audytywna to typ przekazu angażujący jedynie receptor słuchu. Uprawiana jest przede wszystkim za pośrednictwem radia i produktów przemysłu fonograficznego (kasety magnetofonowe, płyty analogowe oraz kompaktowe). Radio wykorzystuje te same typy reklamy politycznej, co TV, dostosowując je jednak do własnych możliwości - pełniąc jednocześnie funkcję uzupełniającą w kampaniach wyborczych.

• Radio zostało upowszechnione w drugiej dekadzie XX wieku, politycy zyskali nowy instrument oddziaływania na społeczeństwo. Jako pierwszy F. D. Roodevelt w latach 30 zainicjował nową formę kontaktu z opinią publiczną w postaci tzw. rozmów przy kominku, które stały się symbolem demokratycznego komunikowania. Chociaż radio przez większość partii politycznych wykorzystywane jest jako drugorzędne medium, raczej wspomagające reklamową kampanię wyborczą prowadzoną w TV, to jeśli chodzi o niektóre segmenty rynku (np. młodzież) może być medium podstawowym.

• Przekaz radiowy odwołuje się bezpośrednio do sfery emocjonalnej słuchacza, jest to silny stymulator nieskrępowanej gry wyobraźni i nawet, gdy odbiorca zostaje zasypany nagimi faktami, w eterze tracą one część swojego natręctwa. Dzięki tym elementom przekaz traktowany jest jako bardziej wiarygodny.

Do ograniczeń radia można zaliczyć:

• Możliwość słuchania „w tle”

• Trudności z zapamiętywaniem przekazu audytywnego;

• „rozproszenie” słuchaczy między stacjami;

• ograniczone możliwości uczenia wyborcy (np. brak wizualnego obrazu postaci polityka, jego zachowań niewerbalnych itd.)

81. Charakterystyka reklamy wizualnej stosowanej przez podmioty polityki na rynku wyborczym.

Reklama wizualna jest najstarszą formą komunikowania, której przekaz odbiera receptor wzroku. W zakres reklamy wizualnej wchodzą:

• Reklama prasowa (krótkie lub całostronicowe płatne ogłoszenia, plakaty, wkładki, dodatki do numerów specjalnych itp.);

Reklama prasowa zaczęła stale funkcjonować od momentu pojawienia się prasy adresowanej do masowego czytelnika. Rozwój tej formy reklamy zależny był od wielu czynników:

• rozwoju gospodarczego;

• sukcesywnego skracania czasu pracy;

• upowszechniania obowiązkowego wykształcenia podstawowego;

• przyznania praw wyborczych;

• upowszechnienia dostępu społeczeństwa do informacji;

• wolności wyrażania sądów;

• rozwoju technicznego itd.

Reklama w prasie zyskała na powszechności wraz z wprowadzeniem ilustracji do gazet. Jest ona masową i najprostszą, a zarazem szybką formą reklamy. Umożliwia najdogodniejsze dotarcie do konkretnych grup celowych. Ze względu na powszechny charakter prasy i jej specyfikę można łatwo ustalić zasięg kierowanego komunikatu (prasa ogólnokrajowa czy lokalna), a także identyfikować określony typ odbiorców, np. kryterium płci, wieku itp. Odbiorcy zazwyczaj są „wierni” swojej gazecie.

• Reklama zewnętrzna

- stała (billboardy, plakaty, graffiti itp.),

- ruchoma (reklama powietrzna, reklama umieszczona na środkach transportu, przenoszona przez „człowieka-reklamę”

• Reklama bezpośrednia - kierowana do konkretnego odbiorcy:

- kontrolowana (ulotki, gadżety, materiały wewnętrzne dla członków partii politycznych, listy do wyborców itp.)

- niekontrolowana (pamflety, karykatury, fotomontaże itp.), mająca na celu dezawuowanie oficjalnego nadawcy.

• Jednym ze sposobów umocnienia emocjonalnej więzi partii z wyborcą jest dostarczenie mu poza ofertą i programem politycznym dodatkowych walorów, wśród których centralne miejsce zajmuje informacja. Może to być wydawanie i propagowanie własnego czasopisma, które spełnia funkcje informacyjne, propagandowe i reklamowe.

• Plakat oraz afisz to stosunkowo tani, wygodny i efektywny środek przekazu wizualnego. Przez zmultiplikowanie przekazu odbiorcy są poddawani ciągłej sugestii płynącej z tego typu reklamy politycznej. Plakat, aby skutecznie wpływał na wyborcę, powinien zachęcać go do głosowania - właśnie na „tego” kandydata i „tę” partię polityczną

• Są dwa rodzaje plakatów wyborczych: tematyczne i personalne.

- tematyczne - ważne jest, by jasno przedstawić zaprezentowany na nim problem; plakat ten powinien być sugestywny i prosty w odbiorze, oszczędny w odbiorze środków artystycznego wyrazu, takich jak grafika, kolaż, fotografia itp.

- personalny - składa się z 3 podstawowych elementów: fotografia kandydata, hasło, z którym idzie do wyborów, i logo reprezentowanej partii politycznej; kandydat powinien być uśmiechnięty i budzić sympatię oraz zaufanie; należy unikać aluzji do wieku i majętności.

Stosowane formaty (w cm) plakatów to zazwyczaj: 70x50 i 100x70; duże w formacie 300x500 i 400x600 (zwane billbordami).

• Ulotki są najtańszą, i w związku z tym najbardziej rozpowszechnioną formą drukowanej reklamy politycznej. Aby ulotka przyniosła zamierzony efekt, winna zawierać tylko najbardziej istotne informacje:

• logo;

• slogan;

• hasła programowe;

• informacje adresowe.

82. Oddziaływanie reklam na zachowania wyborcze.

• wg Martina Harrisona TV i reklama co najwyżej może wzmacniać posiadane przez odbiorców przekonania, ale aktualnie posiadanej postawy w zasadzie nie jest w stanie zmienić

• Chaffe i Rimal dokonali podziału wyborców niezdecydowanych na:

1. kampanijnych

2. ostaniej chwili

• obie grupy mogą ulegać perswazji wyborczej jednak w różny sposób i z różnych powodów

• decyzje podejmowane przez wyborców ostatniej chwili , przeważnie w dniu wyborów, są w dużym stopniu nieprzewidywalne; często są one wynikiem oddziaływania przypadkowo oglądanych reklam politycznych atakujących przeciwnika

• natomiast wyborcy kampanijni podejmują decyzje wcześniej, niż w ostatnich dniach kampanii; dokładnie śledzą walkę wyborczą, wiedza dużo na temat kandydatów i ich programów wyborczych, wobec czego ich decyzja jest wynikiem przetwarzania dużej liczby informacji

• strategiczne znaczenie podziału wyborców ze względu na czas decyzji w kontrolowaniu emisji reklam politycznych podkreśla Lawrance Bowen; jego obserwacje pokazały, że tylko 18 % wyborców podejmujących decyzje na tydzień przed wyborami ogląda takie reklamy

• wynika z tego, ze w celu skutecznego oddziaływania na tych ostatnich należy w ostatnich dniach kampanii szczególnie nasilić promocję medialną, która w praktyce najczęściej sprowadza się do wzmożonych ataków na przeciwnika

* właściwie pytanie to można podciągnąć po części do pytania następnego

83. Wpływ reklam politycznych na preferencje wyborcze.

1. POZIOM WIEDZY WYBORCY

• Oglądanie reklam przyczynia się do identyfikacji imienia polityka, co prowadzi do wzrostu jego atrakcyjności, reklama jest tu lepsza niż wiadomości

• Respondenci lepiej przypominają sobie więcej info z reklamy preferowanego kandydata niż z reklamy niepreferowanego

• Przekonanie, że reklamy pomagają w podjęciu decyzji wyborczej korelowało z przypominaniem sobie jakichkolwiek info z reklam plus przypominaniem sobie info z reklamy preferowanego i niepreferowanego kandydata

• Wyborcy więcej uczą się nt. problematyki wyborczej kandydatów z reklam niż z wiadomości TV czy debat

1. WIZERUNEK KANDYDATÓW

• Ważnym czynnikiem pośredniczącym we wpływie reklamy politycznej na wyborców jest ich motywacja; w zależności od jej rodzaju widzowie mogą się koncentrować na różnych aspektach przekazu i w efekcie kształtować sobie odmienne opinie nt. danego kandydata

• Kobiety i mężczyźni nie różnią się istotnie w ogólnych ocenach wizerunku ani przypominaniu sobie cech osobowych polityków czy problemów poruszanych; w wypadku kobiet jednak stwierdzono, że przypominały sobie więcej kwestii społeczno- politycznych, które podejmowano w reklamie, niż poszczególnych cech kandydatów

• Wyborcy obu płci mają podobne wzorce partycypacji politycznej i formułowania sądów politycznych

1. PREFERENCJE WYBORCZE

• Są wynikiem nabytego poziomu wiedzy o kandydacie i jego ukształtowanego wizerunku

• Przynależność polityczna- pełni funkcję soczewki, przez którą filtrowany jest wizerunek tworzony w reklamie i problematyka

• Zaangażowanie się w wybory

• Reklama TV

MODEL ODDZIAŁYWANIA REKLAMY POLITYCZNEJ- KAID I CHANSLOR

- do poł. Lat 60. XX w.- główną rolę w telewizyjnym marketingu odgrywała tzw. hard-sell- advertising, opierająca się na wielokrotnym powtarzaniu przekazu perswazyjnego, tak aby wtłoczyć go umysłów potencjalnych wyborców

- potem przejście do miękkiej reklamy, główny cel- oddziaływanie przez przekaz emocjonalny

- reklamy polityczne wpływają na zmianę wyobrażenia wyborców o kandydacie i prowadzą do rekonfiguracji układu cech składającego się na jego części

KAID&CHANSLOR

• Badania kampanii prezydenckich w USA, 1988/1992 ( Bush vs. Dukakis, Bush vs. Clinton)

• Pomiar wizerunków- 12skalowy dyferencjał wypełniany przed i po ekspozycji reklamy; między pre- i posttestem- prezentacja serii reklam obydwu kandydatów-> analiza czynnikowa oddzielnie dla każdego kandydata i oddzielnie dla pre- i posttestu

• W wypadku każdego z kandydatów reklamy spowodowały zmianę struktury ich wizerunku spostrzeganego przez badanych -> u Busha- wyeliminowanie czynnika odpowiadającego stylowi zachowania się, u Clintona- połączenie „osiągnięć” i „wiarygodności”

• Nie wiadomo, co dodać/usunąć z wizerunku, aby otrzymać zamierzony efekt wyborczy

• Analizy nie szukają związku między kreowanym wizerunkiem, ustosunkowaniem emocjonalnym i intencją wyborcy

DECYZYJNA TEORIA SPOSTRZEGANIA W ANALIZIE WPŁYWU REKLAM POLITYCZNYCH NA PREFERENCJE

1. ODDZIAŁYWANIE REKLAM NA ZACHOWANIA WYBORCZE

• Reklama polityczna jest w stanie wpływać tylko na wyborców niezdecydowanych

• Badania pozwalają na identyfikację wyborców niezdecydowanych jako tego segmentu, którego przekonania mogą łatwiej poddać się kształtowaniu pod wpływem TV przekazu, jeśli jest ich dużo- szansa na wygraną

• Kaid: pretest i posttest- między nimi- przedstawienie reklam politycznych prezentujących konkurujące ze sobą strony

• Dyferencjał semantyczny, termometr uczuć (0-100º )

• Analiza porównawcza

WYBORCY NIEZDECYDOWANI

• Badania Kaid'a można wykorzystac do określenia stopnia niezdecydowania wyborcy przez bliskośc 2 punktów na 2 skalach termometru, odpowiadających konkurującym stronom- im bliżej siebie znajdują się punkty, tym większe niezdecydowanie u odbiorcy informacji = tym bardziej podatni są na informacyjne oddziaływanie

• Im większy stopień polaryzacji, tym mniejsze szanse oddziaływania informacyjnego

• Mały stopień polaryzacji lokuje odbiorcę w strefie niepewności

1. PERCEPCJA REKLAMY A PREFERENCJE WYBORCZE W ŚWIETLE DECYZYJNEJ TEORII SPOSTRZEGANIA

• W danym elektoracie głosującym za partią/ kandydatem nazywanym stanem rzeczy X, można odtworzyć 2 rozkłady termometru uczuc , odpowiadające X oraz konkurencji-> im bardziej zachodzą na siebie te rozkłady ( duża strata niepewności), tym bardziej wyborcy z tego elektoratu , chociaż opowiadają się za danym kandydatem, reprezentują podobne emocjonalne oddziaływanie info perswazyjnych , należą do niezdecydowanych

• Gdy małe zachodzenie rozkładów ( mała strata niepewności)- duża polaryzacja przekonań, wyborcy mocno zdecydowani

• Wahania na termometrze uczuć są bardzo wrażliwe na ważne przymiotniki dyferencjału semantycznego

• Badania empiryczne:

1. wypełnienienie pretestu: skala termometru uczuc wobec kandydatów ( prez.'95) i 14 7-stopniowych skal dyferencjału semantycznego służącego do opisu kandydatów

2. 4 reklamy -> prezentowano po 2 reklamy od kandydata

3. posttest: to samo, co w preteście plus deklaracja, na którego kandydata się zasługuje

- wyborcy mniej zdecydowani ( krzywa charakterystyki funkcjonowania wyborców- VOC), bardziej podatni na oddziaływanie info o obu kandydatach

- termometr jest wrażliwy tylko na swojego kandydata, mocno spolaryzowane przekonania

SEKWENCYJNY MODEL ODDZIAŁYWANIA REKLAM POLITYCZNYCH

- przyczynowe powiązania:

1) elementy poznawczo- afektywne ( wizerunek kandydata)

2) ogólne ustosunkowanie emocjonalne wobec kandydata

3) intencja głosowania na określonego kandydata

4) decyzja dotycząca tego, na kogo glosować

- elementy poznawcze i emocjonalne są ze sobą powiązane i nie powinny być analizowane osobno

- każdy elektorat odmiennie spostrzega kandydata w zależności od tego, czy go popiera czy nie

WSKAŹNIKI WRAŻLIWOŚCI W RÓŻNICOWANIU ELEKTORATÓW

• skuteczność oddziaływania reklam politycznych w zmianie postawy wyborcy jest odwrotnie proporcjonalna do wskaźnika wrażliwości (d')

• jeśli d' nie zmienia się istotnie po obejrzeniu reklam = utrzymuje się na zbliżonym poziomie w pre- i postteście, to reklamy nie wpływają na uczucia wyborców i ich intencje wyborcze w stosunku do kandydatów

• Polska: wskutek reklam wyborcy z obu elektoratów ( prez.'95) stali się mniej zdecydowani odnośnie swoich planowanych decyzji wyborczych;

• Nie ma różnic między wyborcami Polski, Francji i Niemiec przed ekspozycją reklamy; inaczej po: w Polsce poziom niepewności wyborców jest dużo wyższy niż w Francji Niemczech, Niemczech poziom niepewności we Francji i Niemiec pozostaje w zasadzie taki sam

MODEL SEKWENCYJNY A PODEJŚCIA KONSTRUKTYWISTYCZNE I REALISTYCZNE W KSZTAŁTOWANIU WIZERUNKU

Podejście konstruktywistyczne:

• Pierwsza reakcja widza na reklamę- ocena poznawcza odnosząca się do wizerunku kandydata, a wynik tej oceny determinuje nastawienie emocjonalne

• Podstawą poznawczo- motywacyjno- relacyjna teoria emocji; procesy poznawcze konstytuują reakcję emocjonalną; złożone procesy przetwarzania info odnośnie spostrzeganego przedmiotu/ zdarzenia wpływają na pojawienie się emocji

Podejście realistyczne:

• Wiedza o kandydacie została ukształtowana przez wcześniejszą, bezpośrednią percepcję i ocenę emocjonalną -> pierwotną reakcją wyborcy na reklamę jest ocen emocjonalna dotycząca pozytywnego lub negatywnego stosunku do danego kandydata, na podstawie której wyborca ocenia pod kątem poznawczym walory reklamowanego kandydata

• Zasadniczy wpływa na intencje wyborcy mają czynnik afektywne, które wyznaczają kierunek reakcji do lub od danego obiektu, elementy poznawcze wywierają jedynie wtórny wpływ na preferencje, dostarczając argumentów uzasadniających lubienie / nie- danego kandydata

• lepsze dopasowanie realistycznego modelu niż konstruktywistycznego

• zadanie konsultantów- wywołanie najpierw pozytywnego afektu wobec kandydata, a potem zasugerowanie widzom, że emocje uzasadniają poszczególne cechy jego wizerunku

SPECYFIKA WPŁYWU REKLAM POLITYCZNYCH

Rodzaje wpływu reklam politycznych:

1. umacniają już istniejące preferencje wyborcze. Zwolennicy upewniają się w poparciu, przeciwnicy utrwalają się w swojej opozycji -> wzrasta polaryzacja przekonań wyborczych

2. powodują osłabienie istniejących wcześniej preferencji wyborczych lub nawet - ich zmianę -> wzrost niepewności wyborców w odniesieniu do decyzji, którego kandydata poprzeć plus rekonstrukcja wizerunków po obejrzeniu reklam; cechy kandydatów inne niż do tej pory, stają się ważne dla wyborcy, który musi rozważyć nowe argumenty przemawiające za określoną decyzją

3. ani nie wzmacniają, ani nie osłabiają istniejących preferencji wyborcy, ale prowadzą do rekonfiguracji wizerunku kandydatów w umysłach wyborców-> zmiana tylko argumentacji wcześniej określonej i niezmienionej intencji wyborcy

4. brak jakiegokolwiek wpływu na preferencje/ wizerunek; efekt niekompetencji sztabu; nie stwierdzono tego w żadnym kraju

- osobami bardziej podatnym na wpływ TV reklam są wyborcy bardziej skoncentrowani na wyborach; bardziej polegają na reklamach mężczyźni i osoby o niższym wykształceniu, częściej oglądające TV, przekonane, że spoty niosą info o politykach i ich poglądach

84. Charakterystyka reklamy interaktywnej stosowanej przez podmioty polityki na rynku wyborczym.

Reklama interaktywna - zaliczyć do niej należy wszystko co związane z Internetem, z telefonią cyfrową etc.

• Zastosowanie technologii komputerowej przez partie polityczne w reklamie wyborczej to zjawisko stosunkowo niedawne. W 1981 Partia Socjaldemokratyczna w Wielkiej Brytanii jako pierwsza dysponowała skomputeryzowaną listą członków, co pozwalało opłacać składki członkowskie kartą kredytową. Później były następne…

• Należy stwierdzić, iż współczesne amerykańskie kampanie polityczne to złożone i potężne operacje (techniczne, organizacyjne, finansowe), które dostarczają olbrzymiej ilości danych o wyborach, mediach, partiach i kandydatach opozycji, kwestiach wyborczych itd. Jak się więc okazało, możliwość dostępu partii politycznej do komputerów jest zasadniczym elementem, wspomagającym planowanie i koordynację kampanii wyborczej. Należy stwierdzić, iż coraz większe zainteresowanie mediami nowego typu nie pozostanie bez wpływu na tradycyjne nośniki reklamy.

• Jako jedyny nośnik reklamy stwarza możliwość interakcji i komunikowania dwustronnego między uczestnikami procesu

• Blogi z komentarzami, strony internetowe kandydatów, chaty, sondy, fora dyskusyjne i FAQ, które służą zmniejszaniu dystansu do kandydatów i utrzymaniu bliższego kontaktu z wyborcami oraz pozwalają na uzyskanie info o kandydacie

• Kontakt z wyborcami prze newslettery oraz pocztę elektroniczną


Najnowsze wyniki badań wskazują, iż prasa w większym stopniu niż radio i TV wpływa na postawy obywateli, ponieważ wywiera silny wpływ na rynek i przedłuża oddziaływanie reklamy.

85 Analiz środków reklamy wyborczej

- Obecne partie Pol i ich liderzy zdają sobie coraz bardziej sprawę z faktu, iż stosowanie reklamy wyborczej jest techniką, która z jednej strony zbliża ich do ogółu obywateli, z drugiej determinuje określony efekt wyborczy. Główny wpływ na wzrost znaczenia reklamy wyborczej miał rozwój takich środków masowego komunikowania jak radio, telewizja, poczta elektroniczna czy Internet. Ta wręcz lawinowo postepująca suma wydatków na kampanie wyborcze świadczy o wierze polityków w sukces sprawnie przygotowanej i realizowanej kampanii w mediach. Jest ona obecnie niezbędna politykom w czasie trwania kampanii wyborczej. Reklama wyborcza to kompleks zaplanowanych działań rynkowych, wykorzystujących odpowiednie środki wyrazu, takie jak np. slogan, znak, dźwięk, logo. Podstawowym elementem w projektowaniu przebiegu kampanii reklamowej jest wybór odpowiednich technik reklamowych. W celu sformułowania określonej stylistyki reklamy wyborczej należy przeanalizować poszczególne najbardziej znamienne środki, do których należy zaliczyc slogan, symbol, dźwięk

SLOGAN

Wywodzi się z celtyckiego zwrotu i oznacza okrzyk wojenny. Obecnie mianem tym określa się hasło reklamowe, propagandowe.

-slogan występujący w reklamie Pol. winien charakteryzować się sugestywnością, zwięzłością i stanowczością, gdyz jest to najbardziej wyrazista formuła słowna skierowana do masowego odbiorcy, odwołująca się głównie do jego emocji

- skuteczny slogan oddziałuje na wyobraźnię, odznacza się atrakcyjną, oryginalną formą językową, zadziwiając jednocześnie nieoczekiwanymi związkami wyrazowymi, przez co łatwo zapada w pamięć.

Przykłady sloganów: Mądry wybór -lepsze życie ( Unia Wolności) , Carter wchodzi -własnie w samą porę

- tworzenie sloganu podporządkowane jest jednemu celowi -wzbudzeniu potrzeby głosu na konkretnego kandydata, lidera lub partię polityczna

- częste wykorzystywanie trafnego sloganu działa w podobny sposób jak znak graficzny- szybko zapada w pamięć

-dzięki swojej skrótowej i symbolicznej formie jest stosowane jako uniwersalny środek reklamowy - samoistny lub uzupełniający inne formy reklamowe zatasowane podczas kampanii wyborczej

LOGO

-postępujący rozwój metod, środków i technik graficznych powodują , iż przekaz wizualny staje się coraz doskonalszy.

-dobrze dobrane logo jest proste, charakterystyczne , przyciągające uwagę, a przede wszystkim wyróżniające się wśród innych znaków, gdyz jego celem jest ułatwienie rozpoznania partii politycznej, kandydata, lidera

-logo staje się obrazem dostosowanym do specyficznego typu odbiorców i jest manifestacją własnej tożsamości przez uwzględnienie treści, jakie nadawca pragnie przekazać otoczeniu. Logo partii powinni być w duzym stopniu odzwierciedleniem tożsamości partii . celem takiego przekazu reklamowego jest otrzymanie skoncentrowanego, adekwatnego i łatwego do zapamiętania obrazu partii politycznej. Sygnalizuje ona intencję partii politycznej- logo to sygnał, rozpoznanie, referencja, gwarancja, znak jakości.

- na uwagę zasługuje upowszechnianie symboli oraz symboliki barw w promocji partii i liderów. Jak się okazuje, to właśnie kolor szczególnie przemawia do wyobraźni wyborców , połączenie koloru z odpowiednim symbolem graficznym może spotęgować wrażenie wizualne.

- jak się obecnie wydaje, skuteczność partii politycznej na rynku pol. zleży od spójnej identyfikacji. Charakterystyczny kształt graficzny, kolor, symbol, pozwalają na szybka identyfikację danej partii Pol przez wyborców.

- w krajach o niskim poziomie edukacji istnieje tendencja do intensyfikowanego uzywania symboli wizualnych jako swoistego nośnika informacji masowej, które pomagają w odróżnieniu partii politycznych i kandydatów od innych ugrupowań konkurujących na rynku wyborczym np. w Afryce

- przyjęto, że symbole nie powinny wykorzystywać negatywnych kulturowych przekonań społecznych - np. religijnych. W praktyce zasada ta bywa jednakże nie jednokrotnie łamana

EFEKTY DŹWIĘKOWE I MUZYKA

Mogą one tworzyć lub podkreślać przekaz reklamowy, formułując określoną kombinację słowa z obrazem. Muzyka jest olbrzymim narzędziem przyciągania uwagi odbiorcy i wywoływania określonych uczuć.

W działaniach reklamowych spotyka się ją w dwojakiej postaci:

- w tle dialogów- w celu wytworzenia określonej atmosfery

- w formie piosenki- jako samodzielna całość, reklamująca dana partię, lidera

- przyjęto się uważać, iż w reklamach wyborczych, w których wykorzystywano muzykę, tym co zapada słuchaczom w pamięć, jest końcowy fragment muzyczny przekazu reklamowego.

- specjalne efekty dźwiękowe stosowane w celu przyciągnięcia uwagi odbiorców komunikatu są swoistym uzupełnieniem słów, muzyki, obrazu.

- uznaje się, że dźwięk powinien być wykorzystywany w celu uzupełnienia treści reklamy, do wytworzenia pewnego nastroju

-powtarzany dźwięk służy identyfikacji partii na rynku wyborczym, a skojarzenie partii czy jej lidera z danym kierunkiem , stylem może spowodować zwrócenie uwagi określonej grupy elektoratu

Przykłady: Kwaśniewski podczas wyborów w 1995 był promowany przez Top One z przebojem Olek, Olek,

87. Funkcje reklamy negatywnej

-Negatywna reklama wpisana jest w proces uprawiania polityki. Politycy i organizacje polit, postrzegają ja głównie jako formę wypowiedzi, która pełni funkcje perswazyjne w procesie oddziaływania na społeczeństwo i budowania poparcia politycznego.

-celem reklamy politycznej jest sprawienie, by reklamowany kandydat wydawał się lepszy niż inni kandydaci na dany urząd dla wystarczającej grupy wyborców.

Funkcje reklamy negatywnej:

1.słuzy ona stygmatyzacji negatywnych cech u przeciwników politycznych. Można mówić o dwóch rodzajach tych działań : a) budując komunikat negatywny na temat charakteru, osobowości, kompetencji przeciwnika, można próbować zwrócić uwagę publiczności na cechy negatywne, które dotąd nie były zauważone np. próba negatywnego przedstawienie szerszej publiczności informacji związanych z Lepperem przez PSL w 2001 b)albo można odwoływać się do negatywnych stron, słabości przeciwników, które zapisane są w świadomości publiczności . Wykorzystanie Zanach inf. , nastrojów, opinii publiczności cechuje klasyczny przykład amer. reklamy Stokrotka sugerującej, że Goldwater może użyć broni jądrowej

2.przedstawienie w złym świetle dokonań i prawdziwych bądź rzekomych błędów przeciwników politycznych oraz ich przyszłych planów np. sztab Clintona przygotował spot Read my lips- na ekranie przedstawił G. Busha , kamera z bliska filmuje jego usta, obietnice wyborcze , które wypowiada w 1988 na temat gosp. Przeczą faktom wypisanym dużymi literami na ekranie.

opisane funkcje reklamy pozwalają na nieostry podział reklamy negatywnej na merytoryczną - odnosząca się do kwestii problemowych oraz wizerunkową- odnosząca się do cech kandydata; można mówić tez o reklamie negatywnej opierającej się na faktach oraz nieprawdziwych informacjach

3.ostania funkcja wymyka się podjętym podziałom i jeszcze bardziej oddaje pojemność pojęcia reklamy- może służyć kreowaniu postaci wroga, który w bardziej lub mniej sprecyzowany sposób zagraża kandydatowi, partii albo państwu czy społeczeństwu, takie podejście nawiązuje do podziału swiata na „naszych” i „onych”, to przykład polityki zorientowanej na konflikt, w której nasze interesy sa w niebezpieczeństwie, co ma powodować integracje i mobilizację; często taki apel ma charakter demagogiczny

Z perspektywy wyborcy reklama negatywna może pełnić ważne funkcje: stanowi źródło informacji w amer. Reklamach jest więcej treści i informacji o kwestiach poruszanych w kampanii aniżeli w wiadomościach; ponadto reklama może grać rolę socjalizacyjną oraz wzmacnia funkcję porządku dziennego

Pyt. 88 Mausera przedmiotowe ujęcie metod prowadzenia kampanii wyborczej

G.A Mauser biorąc pod uwagę dwa kryteria: styl zarządzania kampanią ( profesjonalny lub nieprofesjonalny) oraz techniki komunikowania z otoczeniem ( bezpośrednie- kontakt personalny z elektoratem lub pośrednie mass media) wyodrębnia 4 generalne metody prowadzenia kampanii wyborczych:

- marketingowo zorientowane

- medialnie

-profesjonalnie zorientowane

- kampanie rozbudowanych machin partyjnych

Marketingowo zorientowane kampanie polityczne

- są one obecnie najpopularniejszą, a zarazem najpowszechniejszą metodą prowadzenie kampanii politycznej

-Metoda ta charakteryzuje się profesjonalnym sposobem komunikowania masowego

- cechuje ją wysoki stopień wykorzystania środków komunikowania masowego oraz fachowy poziom przygotowania przekazów formułowanych w trakcie kampanii politycznej

- szeroki udział mediów w trakcie kampanii politycznej staje się obecnie jednym z podstawowych mierników efektywności działań podmiotów polityki na rynku politycznym , politycy i to na każdym poziomie coraz częściej angażują specjalistów zajmujących się problematyką mediów.

Kampanie polityczne zorientowane na mass media

- w metodzie tej obserwuje się nieprofesjonalne sposoby komunikowania masowego

-Muser dowodzi, iż powstające ruchy protestu wykorzystują tę właśnie metodę prowadzenia kampanii politycznej . Tego typu ugrupowania zostały sformułowane przede wszystkim na przełomie lat 40/50. Jednakże istniejące już ugrupowania w narodowych systemach politycznych, partie polityczne nie dopuszczały ich do względnie zamkniętego rynku politycznego. W efekcie jeszcze nie doświadczone politycznie organizacje zaczęły ogniskować swoje działania wokół kwestii braku dostępu do areny politycznej. W tym celu zaczeły szeroko stosować środki masowego komunikowania masowego, uznając je jako podstawowy sposób do wypowiadania publicznie własnych sądów politycznych. Ugrupowaniom tym chodziło jednak głównie o zdyskredytowanie swoich rywali poprzez bezpośrednio skierowane, negatywne przekay masowe. Sądy i opinie nie były jednak konstruowane przez samych liderów, lecz preparowały je media, które całkowicie nie konsultowały się z elitami tych organizacji.

- współcześnie też znane są przypadki prowadzenia kampanii wyborczej przy zastosowaniu przez podmiot rywalizacji metod kampanii politycznej zorientowanej na mass media - np. sytuacja Tymińskiego - w II turze wyborów media bezwzględnie opowiedziały się przeciw jego kandydaturze, stosowały w celu jego zdyskredytowania wszystkie dostępne metody propagandowej manipulacji. Sytuacja Tymińskiego pokazała jak silną rolę w trakcie kampanii wyborczej odgrywa telewizja.

- często media preparują samoistnie polityka, kształtują jego wizerunek i prezentują go obywatelom

- nierzadko dochodzi do sytuacji, w której same elity powierzają przygotowanie programów reżyserom oraz dziennikarzom, polegając w całości na ich umiejętnościach.

- tego typu- nieprofesjonalnie przygotowane- kampanie polityczne, maja jednak ziołowy charakter, bywają wykorzystywane przez współczesne nam ugrupowania np. ekologiczne, antynuklearne- obserwujemy to szczególnie w przypadku nowych, często kontestujących, słabych czy jeszcze niedoświadczonych w zakresie stosowania konwencjonalnych i wysoce zoperacjonolizowanych technik marketingu.

Profesjonalnie zorientowane kampanie wyborcze

-Cechują się profesjonalnie wykorzystanym komunikowaniem interpersonalnym, związanym z formami bezpośrednich kantaków z otoczeniem

- kampanie takie są organizowane przez specjalnie angażowanych fachowców. Należy dodać, iż profesjonaliści w zakresie działań na rynku politycznym w dużym stopniu różnią się od wcześniejszych. Są to osoby wolne- nie pracujące na stałe w ramach aparatu partii czy spoza gabinetu

Kampanie polityczne rozbudowanych `maszyn'

- charakteryzują się nieprofesjonalnym zorganizowaniem w płaszczyźnie nieefektywnych kontaktów personalnych z obywatelami

- klasyczny model polityki, oparty na zasadzie swoiście wykształconego patronatu , skoncentrowany przede wszystkim na lojalności określonych segmentów społecznych wobec państwa czy partii politycznych dziś straciły na znaczeniu- z tego względu są one kwalifikowane jako kampanie „przestarzałe” i nieefektywne.

Celowe wydaje się podkreślenie, że wraz z rozwojem nowych technologii informacyjnych praktyka komunikacyjna wzbogaciła się o nowy sposób komunikowania interpersonalnego - chodzi o komunikowanie medialne . Ta funkcjonująca forma komunikowania określa odrębną , dodatkową generalna metodę prowadzenia kampanii, której z racji czasu Mauser nie mógł uwzględnić . Dlatego jego koncepcję należałoby wzbogacić o piąta metodę - określa się ja jako medialnie zorientowaną kampanie polityczną . Przejawem są wideokonferencje, spotkania on Line, konferencje internetowe powszechnie stosowane we współczesnych kampaniach politycznych.

89 Sunberga i Hognabby podmiotowe ujęcie metod prowadzenia kampanii wyborczej

Rozpatrują oni kampanie polityczne w kategoriach efektywności zastosowanych metod marketingu politycznego przez poszczególne podmioty. Wyróznia się dwie podstawowe zmienne, które ich zdaniem wpływają na jej powodzenie

1. chodzi o zasoby podmiotu realizującego kampanię polityczną

2. fakt istnienie lub tez brak zjawiska „ wolnych jeźdźców” w trakcie kampanii politycznej

łacząc te zmienne można wyróżnić 4 podstawowe metody prowadzenie kampanii politycznej prowadzonej przez partie.

Metoda pierwsza: wysoki poziom zasobów w kampanii w powiązaniu z istnieniem zjawiska wolnych jeźdźców

- jest to najefektywniejsza metoda prowadzenia kampanii politycznej

- jest zazwyczaj prowadzone przez partie charakteryzujące się : 1. Są raczej istotne systemowo, 2. Są trwale wkomponowane w system polityczny

- w Polsce spotykamy się z tendencją do powiązania kampanii wyborczych poszczególnych partii ze zjawiskiem wolnych jeźdźców - chodzi o to , ze rózne ugrupowania w trakcie kampanii wyborczej zabiegały o względy sportowców, piosenkarzy, aktorów czy literatów. Parti upatrują w tym swoje potencjalne zwycięstwo wyborcze

- wykorzystywanie osób znanych powszechnie to na świecie trwały element

Metoda druga; wysoki poziom zasobów w kampanii politycznej z brakiem istnienie wolnych jeźdźców

- duze i dobrze zorganizowane podmioty nie uzyskują, zgodnie z wysokim stopniem identyfikacji środków finansowych i ludzkich, wymiernych zysków w postaci wysokiego poziomu poparcia społecznego.

-tego typu kampania jest bardzo często stosowana wówczas, gdy głównym założeniem strategii Pol jest tylko i wyłącznie utrzymanie politycznego satus quo.

- jednak gdy pojawi się partia , która chce maksymalizować zdobycze polityczne może dojść do załamania się kampanii politycznej podmiotów, które jedynie dążą do utrzymania swojej pozycji w ramach systemu

Metoda trzecia : niski poziom zasobów w kampanii politycznej w powiązaniu z istnieniem zjawiska wolnych jeźdźców

- generalnie podmiot bywa słabo zorganizowany

- niekiedy te właśnie podmioty, mając znanych powszechnie polityków czy liderów mogą odnieść sukces w związku z przeprowadzoną kampanią polityczną, aczkolwiek nie trwały

Metoda czwarta niski poziom zasobów w kampanii w połączeniu z brakiem zjawiska wolnych jeźdźców

- charakterystyka: słaba siła polityczna podmiotu , podmioty te nie mają prawie żadnych szans na uzyskanie korzyści politycznych , szanse tego typu podmiotu jeszcze bardziej maleją w sytuacji, gdy na rynku politycznym pojawiają się podmioty stosujące wcześniejszą metodę.

90. Marketing powyborczy

Wybory odbywają się raz na jakiś czas i na korektę swojej decyzji trzeba czekać do kolejnej elekcji. Zdecydowana większość życia politycznego odbywa się więc między wyborami, dlatego tez politycy w celu zapewnienia sobie komfortu podczas sprawowania władzy i realnych szans na ponowny wybór powinni szczególnie zadbać o swój wizerunek właśnie w okresie powyborczym, a ściślej międzywyborczym

Do marketingowo zorientowanych wydarzeń politycznych zaliczymy np.

- regularne informowanie wyborców o poczynaniach rządu, np. orędzia, wywiady

-przypominanie swojego stanowiska w danych kwestiach, przypominanie znanych twarzy (programy, wywiady)

-konferencje prasowe

-przyjazdy głów państw i wizyty dyplomatyczne za granicą

-uroczyste podpisywanie umów, traktatów

- otwarcie drogi, przejazdu, szkoły

- prowadzenie blogów, pokazywanie się itd.

91. Manipulacja i perswazja w polityce

Manipulacja w znaczeniu ogólnym jest to metoda wpływania na ludzi, która polega na zakamuflowanym kształtowaniu -bez ich wiedzy i woli-i poglądów, wartości, emocji i zachowań. Manipulować można treścią i sposobem przekazywania informacji.

-z punktu widzenia etyki , każda manipulacja jest zachowaniem niemoralnym

- w społeczeństwie demokratycznym manipulacja jest bardziej wyrafinowana i mniej widoczna, używana jest przez polityków, np. w kampaniach wyborczych

- w politologii rozumiana jest jako metoda osiągania celów politycznych przez niejawne oddziaływanie na świadomość i zachowania jednostek oraz grup społecznych, której manipulator ukrywa lub przedstawia w nieprawdziwym świetle elementy działania politycznego, jego cele, podmiot, metody i skutki. Stosowana jest zwykle wtedy , gdy podmiot:

- liczy się z silnym oporem otoczenia społecznego wobec projektowanych działań

- nie może ujawnić przesłanek, przebiegu, skutków działania

- nie posiada społecznej legitymacji

- napotyka na niezrozumienie własnych intencji

- nie dysponuje wystarczającym czasem i środkami na działania perswazyjne

Tendencja do manipulowania wzmacniana jest też makiawelicznym rozumieniem funkcji polityki i władzy, autorytarnymi predyspozycjami osobowości podmiotów, siłą motywacji utrzymania bądź zmianami pełnionych ról politycznych.

- wiąże się w większości przypadków z nierespektowaniem dobra i interesów innych podmiotów, łamaniem norm moralnych oszukiwaniem, kłamstwie itd.

- kryteria politycznej użyteczności wskazują n trojakie skutki manipulacji: pozytywne, negatywne i mieszane, przy czym ich stopniowalność opiera się m.in. na zasadzie wyboru mniejszego zła.

Do podstawowych technik manipulacji zalicza się :

- blokowanie, opóźnianie, fabularyzowanie, fragmentaryzowanie, zmniejszanie lub zwiększania znaczenia pewnych inf.

-przekazywanie fałszywych lub nieweryfikowalnych inf

- zwiększanie poczucia zagrożenia, leku, strachy

- prowokacji

-wzbudzaniu sytuacji deprywacyjnych

- kanalizacja wartości

-moralizatorstwo

-etykietowanie oraz ośmieszanie osób i zachowań

-ingracjacja

PERSFAZJA

-metoda polegająca na przekonywaniu ludzi do zaakceptowania pewnych poglądów i wynikającej stąd zmiany zachowań, oparta na a) argumentacji racjonalnej b) oddziaływaniach emocjonalnych

- skuteczność w oddziaływaniach politycznych uwarunkowana jest a) poziomem konfliktów w społeczeństwie b) liczba rywalizujących ośrodków decyzyjnych przekazujących zazwyczaj sprzeczne i odmienne inf o tych samych zdarzeniach c) powtarzalnością inf w różnych mass mediach, d) siłą więzi łączących odbiorców z nadawcą e) trafnością argumentacji

- wadą jest powolność osiągania celu, a także praktyczna nieprzewidywalność jej skutków- nie można uniknąć tzw. szumów, odbiorcy reagują na inf zgodnie z mechanizmem dysonansu poznawczego, intelektualno-emocjonalne oddziaływania danego podmiotu mogą zostać wyparte przez bardziej atrakcyjne zabiegi podmiotów




9

---