Przykładowy test do badania dojrzałości szkolnej
1. Napisz swoje imię ..............................................
2. Pokoloruj kostkę, która jest inna niż pozostałe.
3. Pokoloruj wstęgę, która różni się od pozostałych.
4. Odszukaj, która strzałka jest inna niż wszystkie i pokoloruj ją.
5. Który przedmiot nie pasuje do podanego zbioru? Skreśl go.
6. Otocz kółeczkiem taki sam rysunek lub znak, jaki jest po lewej stronie.
7. Skreśl klocki, które są potrzebne do zbudowania ptaka.
Skreśl klocki, które są potrzebne do zbudowania
pajaca.
Napisz obok takie same wzory.
Pokoloruj 4 buzie na czerwono, 3 na niebiesko.
Pokoloruj 5 serduszko na zielono i 8 na czerwono.
Sprawdź czy każda gwiazdka schowa się za chmurką. Połącz gwiazdki z chmurkami.
13. Połącz w pary słoneczka z księżycami. Sprawdź czy każde słoneczko ma swoją parę.
14. Połącz strzałkami, co jest potrzebne tym ludziom.
Zadania z nr 2,3,4,5 i 6 badają umiejętność porównywania przedmiotów.
Zadania z nr 7, 8 i 9 badają analizę i syntezę (odwzorowywanie)
Zadania z nr 10, 11, 12 i 13 określają rozumowanie elementarnych pojęć arytmetycznych
Zadanie z nr 14 bada rozumowanie dziecka
Ocena zadań:
2. - 1pkt3. - 1pkt
4. - 1 pkt
5. - 1 pkt
6. - 6 pkt
7. - 2 pkt
8. - 2 pkt
9. - 8 pkt
10. - 1pkt
11. - 1 pkt
12. - 1 pkt
13. - 1 pkt
14. - 4 pkt
Po przeprowadzonym badaniu testem dojrzałości szkolnej można podzielić dzieci na trzy grupy rozwojowe oznaczone symbolami A, B i C w zależności od uzyskanych wyników.
W grupie A znajdą się dzieci, które uzyskają najwyższą punktację za wykonane zadania. W ogólnym podsumowaniu liczba punktów uzyskanych przez tę grupę dzieci jest w granicach 30 - 25 punktów. Dzieci z grupy A posiadają wspaniały rozwój poszczególnych sprawności i umiejętności określających poziom ich rozwoju psychicznego.
W grupie B liczba uzyskanych punktów waha się w granicach 24 - 15 punktów. Dzieci z tej grupy wykazują nieznaczne obniżenie poziomu sprawności w stosunku do przewidywanej możliwości dzieci danego wieku.
Do grupy C należą te dzieci, które uzyskały najniższe wyniki, tzn., od 14 - 0, ponieważ nie rozumieją postawionych przed nimi zadań lub wykonują je zdecydowanie poniżej poziomu przewidzianego dla danego wieku. Są to dzieci niedostatecznie przygotowane do szkoły. Równocześnie można powiedzieć, że ich rozwój psychiczny wykazuje głębsze opóźnienie różnego stopnia w poszczególnych sferach. To tej grupy dzieci można zaliczyć również te dzieci, które zdradzają opóźnienia w rozwoju związane z poważnymi zaniedbaniami wychowawczymi.
Na dojrzałość szkolną duży wpływ mają również warunki rozwojowe oraz środowisko rodzinne dziecka, które można ustalić za pomocą ankiety dla rodziców.
Przykładowa ankieta dla rodziców.
Bardzo proszę o wypełnienie ankiety. Informacje zawarte w poniższej ankiecie pozwolą mi lepiej poznać warunki rozwojowe i środowisko rodzinne dziecka oraz pomogą mi w ustaleniu poziomu dojrzałości szkolnej ucznia klasy pierwszej. Poziom dojrzałości szkolnej oraz środowisko rodzinne ucznia ma bardzo duży wpływ na powodzenie lub niepowodzenie szkolne uczniów w dalszej nauce szkolnej. Bardzo dziękuję za szczerą wypowiedź.
DANE O DZIECKU
1. Imię i nazwisko dziecka: .......................................................................................................
2. Data i miejsce urodzenia .......................................................................................................
3. Adres dziecka ........................................................................................................................
STAN ZDROWIA DZIECKA
1. Ogólny stan zdrowia dziecka: bardzo dobry dobry zły
2. Przebyte choroby: zakaźne ....................................................................................................
dróg oddechowych ...................................................................................
Wady: wymowy tak nie, słuchu tak nie, wzroku tak nie
Jaki rodzaj wady oraz czy jest pod opieką lekarza? ................................................................
5. Od ilu lat dziecko zaczęło uczęszczać do przedszkola? .....................................................
ZACHOWANIE SIĘ DZIECKA
1. Proszę podkreślić właściwy wyraz
zrównoważone (zachowanie nie budzi zastrzeżeń), zahamowane (mała aktywność, onieśmielenie, niepewność, swobodne zachowanie się, hałaśliwość, niepodporządkowanie się poleceniom dorosłych)
RODZINA
1. Imiona i nazwiska rodziców .................................................................................................
2. Wykształcenie i zawód wykonywany matki. ...........................................................................
3. Wykształcenie i zawód wykonywany ojca. ............................................................................
4. Liczba oraz wiek rodzeństwa. ..................................................................................................
WARUNKI DOMOWE
1. Zdaniem Państwa, jakie rodzina ma warunki mieszkaniowe?
b. dobre przeciętne złe
2. Jakie rodzina ma warunki materialne?
dobre średnie złe
3. Czy Państwa dziecko ma swój pokój? tak nie
4. Jak Państwa dziecko się odżywia? regularnie nieregularnie
Czym to jest spowodowane? ..................................................................................................
INFORMACJA O WARUNKACH WYCHOWAWCZYCH W DOMU
1. Czy Państwa dziecko ma obowiązki domowe? tak nie
Jakie? .....................................................................................................................................
2. Zainteresowania dziecka ..........................................................................................
3. Jakie programy telewizyjne dziecko ogląda i jakie go najbardziej interesują?
.....................................................................................................................................
4. Ile czasu dziecko spędza przed telewizorem? .........................................................
5. Czy dziecku czytane są książki i jakie? ..................................................................
6. Jakie czynności związane z samoobsługą dziecko potrafi wykonać?
- ubieranie, rozbieranie tak nie
- wiązanie sznurowadeł tak nie
- związane z higieną osobistą tak nie
7. Czy Państwo wspólnie z dzieckiem wychodzą na spacery? tak nie
Gdzie i jak często? .................................................................................................................
8. Czy Państwo wspólnie z dzieckiem wyjeżdżają na wycieczki? tak nie
Gdzie i jak często? ................................................................................................................
Do określenia dojrzałości szkolnej dziecka może nam posłużyć również kwestionariusz obrazkowy do badania mowy i wymowy dziecka skonstruowany przez A. Balejki. Zawiera on 44 obrazki przedstawiające znane najmłodszym, bo już 2 -3 letnim dzieciom przedmioty, części ciała, zwierzęta warzywa i owoce. „Tak zbudowany kwestionariusz jest narzędziem pomiaru i oceny rozwoju mowy i wymowy nie tylko dzieci, ale także ludzi dorosłych, którzy z różnych przyczyn utracili zdolność porozumiewania się słownego.”
Kwestionariusz obrazkowy pozwala szybko wykryć wady i zaburzenia artykulacyjne oraz ocenić rozwój mowy dziecka. Oceniając rozwój wymowy dziecka stosuje się 3 poziomy oceny - poziom A, B i C. Oceniając poszczególne poziomy możemy określić dojrzałość szkolną dziecka.
W celu wykrycia zaburzeń w rozwoju somatycznym można wykorzystać test przesiewowy B. Woynarskiej. Za pomocą tego testu uzyska się dane centylowe wzrostu i wagi, które zostaną porównane z siatkami centylowymi. Dane centylowe ukazują rodzaj zaburzenia w rozwoju somatycznym.
Natomiast do zbadania poziomu cech motorycznych dziecka posłuży nam „Indeks sprawności fizycznej” dr K. Zuchary. Indeks ten zawiera 6 prób do mierzenia następujących cech motoryki: próba szybkości, skoczności siły ramion, gibkości wytrzymałości oraz siły mięśni brzucha.
Od poziomu dojrzałości szkolne uczniów zależy ich dalsze powodzenie w nauce. Można zbadać tą zależność porównując wyniki testu dojrzałości szkolnej z wynikami testu końcowo rocznego dla klasy 1.
Przykładowy test końcoworoczny dla klasy 1
Imię, nazwisko i klasa.......................................................................................
1. Technika czytania.
Kasia wróciła do domu z bólem głowy. Mama dała jej termometr. Okazało się, że temperatura jest za wysoka. Pan doktor oznajmił, że Kasia ma grypę. Musi, więc leżeć w łóżku i jeść witaminy.
(uczeń czyta: płynnie, zdaniami, wyrazami, sylabami, głoskuje)
2. Przeczytaj i odpowiedz na pytania.
Mama posłała Kasię do sklepu po zakupy. Kazała jej kupić bułki, serek topiony, kiełbasę i masło. Wracając, miała wstąpić do kiosku po gazetę i mydło. Kasia kupione towary włożyła do kolorowej torby.
Dokąd mama posłała Kasię?
do domu do sklepu do szkoły
Co Kasia miała kupić w sklepie?
Kasia miała kupić.................................................................................................
..............................................................................................................................
Dokąd miała wstąpić wracając do domu?
do sklepu do domu do kiosku
Do czego Kasia włożyła zakupy?
Kasia włożyła zakupy do......................................................................................
3. W podanych zdaniach podkreśl samogłoski.
Już za kilka dni zaczynają się wakacje. Zuzia chętnie jeździ na rowerze.
4. Podkreśl wyrazy oznaczające nazwy ludzi.
Dzieci pracują w ogródku. Marek gra w piłkę na boisku. Wczoraj odwiedziła nas babcia. Praca strażaka jest trudna i odpowiedzialna.
5. Ułóż zdanie z rozsypanki wyrazowej.
do, cioci, latem, Dorota, na, Krysi. wieś, pojedzie,
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
6. Podziel wyrazy na sylaby.
Adam, samolot, ule, telewizor, mysz, komputer, biurko, tornister, znaczki
7. Podkreśl wyrazy oznaczające czynności.
jeż, biegnie, plecak, nosi, mama, kupuje, skacze, klasa, maluje, wyszywa
Pomaluj światła odpowiednim kolorem.
stój uwaga idź
Połącz strzałkami nazwy zawodów z czynnościami.
lekarz sprzedaje
ekspedientka uczy
krawiec leczy
nauczyciel szyje
10. Pisanie z pamięci.
Znamy liczby i cyfry. Potrafimy pisać wyrazy i zdania. W piórniku mamy gumkę, ołówek i pióro. W plecaku nosimy piórnik.
Pokoloruj pola i podpisz rysunki.
Końcowym etapem testowania uczniów oraz oceniania ich kompetencji nabytych podczas procesu dydaktyczno - wychowawczego na każdym poziomie kształcenia w klasach 1 - 3 jest skonstruowanie przez nauczyciela oceny opisowej śródrocznej oraz końcowo rocznej.
Wprowadzenie oceny opisowej zapoczątkowało wiele zmian i innowacji w nauczaniu początkowym. Dzięki wprowadzeniu takiej formy oceny nauczyciele zostali zmobilizowani do bardziej wnikliwego poznawania swoich uczniów. Jednocześnie narzucenie oceny opisowej przyniosło ze sobą wiele problemów i kontrowersji.
Ocena opisowa przywraca szkole kilka podstawowych cech, jakie przez lata utraciła. Przede wszystkim kształtuje właściwe nastawienie do nauki, motywuje do pracy i budzi twórczą aktywność, sprzyja tworzeniu się w klasie swobodnej atmosfery pracy i partnerskich stosunków między uczniem a nauczycielem.
Krytykowany system „oceniania cyfrowego” poszedł w niepamięć, Uczniowie nie muszą się już obawiać stresujących jedynek i dwójek, dlatego, że oceny cyfrowe zostały zastąpione ocenami opisowymi, które mają podawać w przyjemnej formie stopień opanowania wiadomości i umiejętności. Wszystko powinno być wspaniale, ale jednak moim zadaniem tak do końca nie jest, dlatego, bo oceny opisowe również stwarzają pewne niebezpieczeństwa.
Uczniowie na zajęciach otrzymują od nauczyciela wiele pochwał, różne pieczątki lub inne znaczki, w zależności od pomysłu nauczyciela. Tym, którym nauka nie sprawia problemu i uczą się dobrze zawsze są usatysfakcjonowani. Jednak w klasie również są dzieci ze słabszymi wynikami w nauce z powodu różnych deficytów rozwojowych oraz i te, które na zajęcia są zawsze nieprzygotowani, przychodzą bez przyborów oraz potrzebnych materiałów. Dla nich słowa „Przykro mi, że się nie nauczyłeś lub nie przygotowałeś czegoś” nie przynoszą mobilizacji do dalszej pracy. Rodzic w tym wypadku nie jest poinformowany, że z jego dzieckiem dzieje się coś niedobrego. Postanowiłam w swojej pracy dydaktyczno - wychowawczej z dziećmi założyć dzienniczki drugoklasisty i trzecioklasisty, w których zapisywane są uwagi negatywne jak i również pochwały. Są one zawsze dostępne i czytelne zarówno dla rodzica oraz samego dziecka.
Wśród dzieci istnieje naturalna potrzeba rywalizacji. Ocena opisowa nie daje klarownego obrazu, kto jest rzeczywiście najlepszy, dlatego uczniowie starają się szukać innych możliwości zaspokojenia tej potrzeby. W czasie lekcji obserwuję często niezdrową rywalizację, kto pierwszy przeczyta, kto pierwszy napisze lub, kto pierwszy podniesie rękę.
Dochodzę do wniosku, że dzieci lubią być oceniane w ten sposób, że coś dostają za wykonaną pracę lub coś zbierają, aby na końcu uzyskać za to jakąś nagrodę lub pochwałę.
Ocena opisowa jest tak skonstruowana, że najpierw opisane są same pozytywy a później jakieś wskazówki lub negatywne uwagi. Do większości rodziców przemawiają tylko pozytywne cechy dziecka, a te negatywne odrzucają na dalszy plan. W klasie czwartej często następuje rozczarowanie, kiedy dzieci nie potrafią się znaleźć w nowej sytuacji i przynoszą słabe stopnie ze sprawdzianów i kartkówek. Przypominają sobie zawsze te wspaniałe słowa na temat swojego dziecka i są rozczarowani oraz pytają, dlaczego się tak dzieje.
Ewaluacja oceny, jaka nastąpiła mówi, iż nie wolno stosować w klasach niższych cyfrowej skali ocen. Kolorowe znaczki, różne zwroty do uczniów czy pisanie do nich listów nie rozwiązują tego problemu. Przydatne i bardzo dobre takie oceniane jest w klasie pierwszej, kiedy dziecko się naprawdę poznaje przez obserwację oraz wprowadza się go do nowego środowiska, jakim jest szkoła. W drugiej i trzeciej klasie może dobrym sposobem byłoby połączenie oceny punktowej (cyfrowej) wystawianej w ciągu całego semestru z komentarzem słownym na półrocze i koniec roku. Takie ocenianie wzmocniłoby jeszcze bardziej motywację do nauki, a jednocześnie wyjaśniałoby wątpliwości, wskazywałoby na zaangażowanie i wysiłek ucznia oraz bardziej wprowadziłoby go do oceniania obowiązującego w klasie czwartej.
W tym celu postanowiłam oprócz oceny opisowej wprowadzić ocenę punktową, która będzie obowiązywać w klasowych konkursach. W klasie drugiej i trzeciej zorganizowałam trzy klasowe konkursy: MISTRZ ORTOGRAFII, SUPER MATEMATYK oraz WSPANIAŁY CZYTELNIK. W konkursie bierze udział cała klasa. Przez cały semestr pierwszy i drugi uczniowie zbierają oceny - punkty za poszczególne sprawdziany, dyktanda lub testy, które zapisywane są do specjalnej tabeli konkursowej, która jest wklejona do dzienniczka drugoklasisty lub trzecioklasisty. Punkty uzyskane z wszystkich sprawdzianów podliczane są po pierwszym semestrze oraz pod koniec roku szkolnego i wyłaniane są trzy pierwsze miejsca, które są szczególnie nagradzane. Wszystkie dzieci, biorące udział w konkursach, otrzymują dyplomy za udział w nich oraz za pracowitość i systematyczne zbieranie poszczególnych punktów.
Uważam, że jest to bardzo dobry pomysł na przygotowanie uczniów do przekroczenia pierwszego etapu kształcenia. Poszczególne konkursy uczą ich systematyczności, pracowitości oraz odpowiedzialności za swoje obowiązki szkolne. Pojawienie się nowego systemu oceniania w klasie czwartej nie jest tak stresujące dla uczniów jak również i dla rodziców.
Literatura:
1. W. Okoń - „Słownik pedagogiczny,” Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992
2. R. I. Arends - „Uczymy się nauczać,” WSiP, Warszawa 1994
3. R. Więckowski - „Założenie a rzeczywistość w systemie oceniania dzieci klas początkowych”, Życie Szkoły 5/1998
4. A. Balejko - „Jak usuwać wady wymowy”, UŻP, Białystok 1
5. R. Więckowski - `Pedagogika wczesnoszkolna,” WSiP, Warszawa 1993
6. W. Pomykało (red) - „Encyklopedia pedagogiczna,” Fundacja innowacja, Warszawa 1993
7. M. Zagozdon - „Ocenianie jako wartościowanie wysiłku edukacyjnego dziecka czy kontrolowanie i testowanie jego osiągnięć szkolnych,” Życie Szkoły 1/1999
J.Chojnicki, M. Grondas, A. Kołodziejczyk, J. Królikowski - „Ocenianie,” CODN, Warszawa 1999
A. Mitręga, M. Moryto - Pecio - „Propozycja metodyczna oceny opisowej postępów dzieci,” Życie Szkoły 2/1998
M. Majchrzak - „Ocena opisowa w odczuciu rodziców,” Życie Szkoły 3/2001
B. Blok, M. Goguś, M. Kotlińska - „Ocena kompetencji dziecka rozpoczynającego naukę szkolną,” Życie Szkoły 8/1998
K. Rau, I. Chodoń - „Ocenianie opisowe a rozwój dziecka,” Poznań 1999
M. Lelonek (red) - „Praca nauczyciela i ucznia w klasach 1 -3,” WSiP, Warszawa 1990
A. Brzezińska, E. Misiorna - „Ocena opisowa w edukacji wczesnoszkolnej” - WOM Poznań, 1998
M. Roszkowska - Przetacznik - „Poznajemy osiągnięcia swoich uczniów,” Kraków 2000
17. B. Dębiec - „Metodyka pracy higienistki szkolnej”, PZWS, Warszawa 1983
A. Balejko - „Jak usuwać wady wymowy”, UŻP, Białystok 1991
7
. .
. .
. .
. .
. .
.
. .
. .
. .
. .
nos los kos las
kos
LK KF KE KL KΓ
KL
Wyszukiwarka