PROGRAM AUTORSKI ŚCIEŻKI REGIONALNEJ

„MOJA MAŁA OJCZYZNA”

DLA KLAS KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO

Opracowanie:

Małgorzata Sejka - Szkoła Podstawowa w Straszewie

Zofia Zenke - Szkoła Podstawowa w Straszewie

Małgorzata Zwolak - Zespół Szkół w Ryjewie

Spis treści

I Wstęp

II Ogólne założenia programu

III Charakterystyka działów programowych z uwzględnieniem celów szczegółowych,

treści nauczania, procedur osiągania celów i przewidywanych osiągnięć uczniów

IV Cele ogólne z podstawy programowej

V Karty pracy uczniów

VI Ewaluacja

VII Scenariusz i konspekt zajęć

VIII Bibliografia

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

I Wstęp

Program ścieżki regionalnej pt. „Moja mała Ojczyzna”

Reforma oświaty, która weszła w życie 1 września 1999r. wprowadziła nowy, trójstopniowy system szkolnictwa. Najdłuższy, sześcioletni okres przypada na szkołę podstawową i obejmuje dwa etapy: kształcenie zintegrowane w

klasach I - III i kształcenie w klasach IV - VI.

Dzieci w wieku wczesnoszkolnym zaczynają stopniowo rozwijać zdolność spostrzegania w zakresie wrażeń wzrokowych i słuchowych. Nastawione są do otaczającego je środowiska bardzo realistycznie. Interesują się światem rzeczy, a ich spostrzeżenia nabierają cech świadomej i celowej obserwacji. Ich orientacja w rzeczywistości opiera się na bezpośrednim działaniu. Założeniem programu ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” dla klas kształcenia zintegrowanego jest rozszerzenie edukacji społeczno - przyrodniczej o treści dotyczące poznawania przez uczniów otaczającego ich środowiska od najbliższego do dalszego. Program ścieżki regionalnej jest skorelowany z pozostałymi edukacjami a jednocześnie zwraca większą uwagę na działania ekologiczne prowadzone w jego miejscowości. Program ten preferuje metodę aktywizacji uczniów z wyraźną preferencją nauczania w terenie. Podstawę tego programu stanowią częste wyjścia ze szkoły uczniów w celu zwiększenia więzi ze środowiskiem. Aktywność uczniów w środowisku pozwala na bezpośrednie jego poznanie z wielu stron: społecznej, historycznej i przyrodniczej ze zwróceniem uwagi na treści ekologiczne.

Autorki programu realizują swój materiał w oparciu o określone cele na zaplanowanych godzinach przeznaczonych na kształcenie zintegrowane. Jednakże zamierzają wystąpić do dyrektora szkoły i Rady Pedagogicznej o dodatkową jednostkę lekcyjną w celu realizacji pewnych treści będących przedmiotem programu - wycieczki do okolicznych miejscowości, zwiedzanie zabytków i zaplanowanych instytucji na terenie rodzimej miejscowości. Wiąże się to również z dodatkowymi środkami, które autorki programu zamierzają pozyskać od sponsorów i życzliwie nastawionych do owego programu rodziców.

Zespół Szkół w Ryjewie dysponuje doskonałą bazą do wprowadzenia ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna”. Uczniowie posiadają własną salę lekcyjną wyposażoną w telewizor i wideo. Mogą prowadzić doświadczenia, gromadzić swoje zbiory w „Kąciku przyrody” oraz dbać o zieleń w klasie bibliotece na terenie przyszkolnym. W bibliotece szkolnej znajdują się niezbędne atlasy i przewodniki.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

Szkoła posiada aparat fotograficzny i kamerę wideo. Wieś Ryjewo położona jest na skraju niziny nadwiślańskiej i otoczona jest od północy i wschodu starym mieszanym lasem, w którym można spotkać nie tylko przepiękne okazy przyrody, ale różnego rodzaju osobliwości i pomniki przyrody.

Prawie z każdego miejsca widoczne są dwa kościoły wpisane do rejestru zabytków. W pobliskiej wsi Montowskie Pastwiska jest zagroda mennonicka w oryginalnym kształcie architektonicznym. Pozostałe wsie przylegające do Ryjewa - Jałowiec i Borowy Młyn to wsie rolnicze.

Za podstawę oceny opisowej osiągnięć ucznia posłuży systematyczna obserwacja wychowanków oraz test sprawdzający nabyte wiadomości w klasie III. Podsumowaniem owego programu będzie również ewaluacja na podstawie anonimowej ankiety przeprowadzonej wśród rodziców.

Autorki żywią nadzieję, iż nauczanie w terenie zgodnie z programem ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” pozwoli uczniom na zdobycie wiadomości oraz rozbudzenie dociekliwości przyrodniczej, historycznej i społecznej o środowisku bliższym i dalszym. Efektem wprowadzonego programu będą: poszerzone wiadomości z zakresu najbliższego otoczenia, stała aktualizowana wystawa zdjęć z wycieczek oraz nakręcony film kamerą wideo.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

II Charakterystyka programu

Program ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” dla klas kształcenia zintegrowanego składa się z działów programowych, szczegółowych celów edukacyjnych, treści nauczania związanych z tymi celami, procedur osiągania celów i oczekiwanych osiągnięć ucznia. Program dostosowany jest do specyfiki szkoły, otaczającego środowiska i możliwości uczniów. Materiał nauczania jest rozszerzeniem treści edukacji społeczno - przyrodniczej dotyczącej poznawania przez ucznia bliższego i dalszego otoczenia.

Charakterystyka poszczególnych działów

Główne treści kształcenia i wychowania w proponowanym przez autorki programie ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” są skupione wokół sześciu działów:

• Moja rodzina

• Droga do szkoły

• Klasa i szkoła

• Moja miejscowość i życie jej mieszkańców

• Rośliny i zwierzęta w otoczeniu dziecka

W I dziale „Moja rodzina” uczniowie poznają środowisko im najbliższe, jakim jest rodzina. Poznają strukturę rodziny i swoje obowiązki jako jej członka. Kształtują postawę ekologiczną wobec środowiska domowego (potrafią segregować śmieci) oraz uczą się obowiązku opieki nad zwierzętami. Poznają zasady obsługi urządzeń technicznych w domu oraz pamiętają i czynnie uczestniczą w organizowanych uroczystościach dla osób najbliższych. Potrafią skonstruować drzewo genealogiczne swojej rodziny.

W II dziale „Droga do szkoły” zawarta jest wiedza uczniów na temat bezpiecznego poruszania się pieszo po ulicy oraz poznawania środków transportu, jakie istnieją w jego miejscowości. Zwraca się tu szczególną uwagę na poszanowanie roślinności zwłaszcza przy istniejących wzdłuż głównej ulicy trawnikach.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

W III dziale uczeń poznaje środowisko trochę dalsze, ale jakże mu przyjazne - jest to szkoła, jej pomieszczenia, pracownicy oraz koleżanki i koledzy z klasy. Istotną sprawą jest poczucie odpowiedzialności za mienie klasowe i szkolne. Uczniowie pielęgnują zieleń w klasie, wokół szkoły jednocześnie doceniając jej rolę i walory estetyczne.

Miejscowość i życie jej mieszkańców to IV dział jakże czasami nieznany obszar rzeczywistości. Uczeń zwraca uwagę na krajobraz miejscowości, obiekty zabytkowe, zajęcia mieszkańców, miejsca użyteczności publicznej i władze terenowe.

W V dziale uczniowie poznają najbliższe okolice, którymi są trzy wsie i dwa miasta. Uczniowie potrafią je nazwać, określić położenie względem własnej miejscowości, wskazać miejscowości na mapie, wyróżnić najważniejsze zabytki.

W VI dziale uczeń poznaje przyrodę przez cały rok oraz pracę rolnika. Podczas wycieczek terenowych do lasu, na łąkę, do sadu i pole obserwują żyjące tam rośliny i zwierzęta oraz zmiany zachodzące w przyrodzie w różnych porach roku. Uczeń zwraca uwagę na piękno przyrody, docenia jej rolę, rozumie konieczność ochrony. Docenia również ciężką pracę rolnika.

Lp.	Dział programowy	Przewidywana liczba wycieczek
1	Moja rodzina	2
2	Droga do szkoły	3 (w tym jedna całodniowa)
3	Klasa i szkoła	1
4	Moja miejscowość i życie jej mieszkańców	6
5	Najbliższe okolice mojej miejscowości	6 (wszystkie całodniowe i pozamiejscowe)
6	Rośliny i zwierzęta w otoczeniu dziecka	13 (w tym jedna całodniowa w celu poznania i umiejscowienia pomników przyrody)

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

I Dział programowy: Moja rodzina

Cele poznawcze:	Cele praktyczne:	Cele motywacyjne:	Treści nauczania	Procedury osiągnięcia celów:
Uczeń: Zna strukturę swojej rodziny Zna swoje obowiązki jako członek rodziny Zna swoje miejsce w rodzinie Zna stopień pokrewieństwa z członkami rodziny	Uczeń: Umie praktycznie oszczędzać energię elektryczną Dba o estetykę swojego „kącika pracy” (pokoju) Ubiera się odpowiednio do pogody Opiekuje się zwierzętami i roślinami doniczkowymi w domu Rozumie potrzebę higieny osobistej Gimnastykuje się Potrafi zachować się przy stole	Uczeń: Zdaje sobie sprawę z konieczności segregowania śmieci i możliwości ich wtórnego wykorzystania Potrafi zaplanować swój dzień (praca i odpoczynek) Potrafi zaplanować sposoby oszczędzania wody Wykazuje odpowiedzialność i motywuje członków rodziny do opieki nad zwierzętami	1. Miejsce dziecka w rodzinie. 2. Mieszkanie jako miejsce pracy i wypoczynku. 3. Zwierzęta domowe. 4. Higiena osobista. 5. Wypoczynek.	1. Wycieczka terenowa - praktyczna segregacja śmieci 2. Wykonanie drzewa genealogicznego swojej rodziny. 3. Planowanie i organizowanie Dnia Matki, Dnia Babci i Dziadka. 4. Opracowanie własnego rozkładu dnia. 5. Wycieczka terenowa do lecznicy zwierząt.
Osiągnięcia ucznia:	Potrafi wykonać drzewo genealogiczne swojej rodziny. Planuje swój dzień z uwzględnieniem czynnego wypoczynku. Dba o porządek w swoim pokoju lub kąciku nauki. Dba o higienę osobistą i swoje zdrowie. Potrafi zaopiekować się zwierzętami domowymi i roślinami doniczkowymi

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

II Dział programowy: Droga do szkoły

Cele poznawcze:	Cele praktyczne:	Cele motywacyjne:	Treści nauczania	Procedury osiągnięcia celów:
Uczeń: Zna swoją drogę do szkoły Zna swój adres zamieszkania Zna zasady prawidłowego zachowania się na przystankach autobusowych i stacji kolejowej Rozpoznaje podstawowe znaki drogowe Zna środki transportu w swojej miejscowości	Uczeń: Stosuje pięć zasad przechodzenia przez jezdnię Umie poruszać się o zmierzchu i niekorzystnych warunkach atmosferycznych Stosuje zasady prawidłowego zachowania się w środkach komunikacji Podaje przykłady niekorzystnych zmian w przyrodzie wskutek motoryzacji	Uczeń: Potrafi zachować się bezpiecznie w czasie drogi do i ze szkoły Potrafi zaplanować swoją drogę do szkoły (najkrótszą i najbezpieczniejszą) Nigdy nie planuje zabaw w pobliżu jezdni	1. Znajomość drogi do szkoły i swojego adresu zamieszkania. 2. Zasady zachowania się na przystanku autobusowym i w środkach komunikacji. 3. Poruszanie się po drodze w niekorzystnych warunkach atmosferycznych. 4. Wpływ motoryzacji na zanieczyszczenie powietrza.	1. Wycieczka terenowa - praktyczna nauka przechodzenia przez jezdnię. 2. Wycieczka terenowa - nazywanie uczestników ruchu drogowego. 3. Wycieczka pociągiem - zachowanie się w środkach komunikacji. 4. Wykonanie makiety ze znakami drogowymi. 5. Wpływ motoryzacji na środowisko.
Osiągnięcia ucznia:	Potrafi samodzielnie i bezpiecznie poruszać się po drogach i stosuje pięć zasad przechodzenia przez jezdnię. Zdaje sobie sprawę z niebezpieczeństwa zabaw w pobliżu jezdni. Zna środki transportu w swojej miejscowości. Zna podstawowe znaki drogowe. Umie zaobserwować zanieczyszczenia środowiska i podać przyczyny.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

III Dział programowy: Klasa i szkoła

Cele poznawcze:	Cele praktyczne:	Cele motywacyjne:	Treści nauczania	Procedury osiągnięcia celów:
Uczeń: Zna wygląd sali lekcyjnej i jej wyposażenie Zna nazwy popularnych roślin doniczkowych w klasie Zna adres szkoły Zna pracowników szkoły i pełnione przez nich funkcje Zna patrona szkoły	Uczeń: Przedstawia koleżanki i kolegów Wyjaśnia i podaje na przykładzie, na czym polega przyjaźń Umie zachować prawidłową postawę podczas siedzenia w ławce Nazywa i rozpoznaje pomieszczenia edukacyjne, techniczne, gospodarcze i sanitarne w szkole Rozpoznaje pospolite drzewa, krzewy i rośliny wokół szkoły Rozumie pozytywne znaczenie kotłowni olejowej Potrafi współpracować w zespole	Uczeń: Wykazuje odpowiedzialność podczas pełnienia funkcji dyżurnego Dba o mienie klasy i szkoły Wykazuje odpowiedzialność za stan środowiska w związku z pracą kotłowni olejowej w swojej szkole Wykazuje troskę i odpowiedzialność za kolegów niepełnosprawnych i chorych	1. Klasa szkolna jako miejsce nauki 2. Moi koledzy z klasy 3.Struktura budynku szkolnego i jego wykorzystanie 4. Pracownicy szkolni i ich pełnione funkcje 5. Pozytywny przykład na rzecz ochrony środowiska (kotłownia olejowa)	1. Ćwiczenia praktyczne w zachowaniu prawidłowej postawy 2. Drama: przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa na lekcjach i przerwach 3. Doświadczenie: wpływ wody i słońca na rozwój roślin 4. Spacer po szkole i terenie przyszkolnym 5. Przeprowadzenie wywiadu z kilkoma pracownikami szkoły 6. Uczestniczenie w konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku
Osiągnięcia ucznia:	Zna wygląd sali lekcyjnej i jej wyposażenie Potrafi przyjąć prawidłową postawę podczas siedzenia w ławce i noszenia tornistra Zachowuje bezpieczeństwo na lekcjach i przerwach Zna zawody pracowników szkoły i pełnione przez nich funkcje Wie, w jaki sposób pielęgnować rośliny w klasie Potrafi ocenić wpływ ogrzewania olejowego na środowisko Posiada wiedzę o patronie szkoły

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

IV Dział programowy: Moja miejscowość i życie jej mieszkańców

Cele poznawcze:	Cele praktyczne:	Cele motywacyjne:	Treści nauczania	Procedury osiągania celów:
Uczeń: Zna nazwę swojej miejscowości Orientuje się w położeniu swojej miejscowości na mapie Polski Wymienia obiekty zabytkowe w swojej miejscowości Zna władze samorządowe Zna krajobraz swojej miejscowości i jego warunki naturalne Zna pozytywne przykłady na rzecz ochrony środowiska w swojej miejscowości Zna zajęcia mieszkańców	Uczeń: Wskazuje atrakcje turystyczne swojej miejscowości Umie szanować zieleń Potrafi przeprowadzić wywiad z wójtem	Uczeń: Potrafi zachęcić kolegów do przyjazdu do swojej miejscowości Przygotowuje ciekawą trasę wycieczkową do zwiedzania swojej miejscowości	1. Nasza miejscowość częścią Polski. 2. Krajobraz naszej miejscowości. 3. Zajęcia naszych mieszkańców. 4. Obiekty zabytkowe w naszej miejscowości. 5. Władze samorządowe.	1. Wskazywanie swojej miejscowości na mapie Polski. 2. Czytanie planu wsi. 3. Wycieczki terenowe w celu poznania zabudowy wsi. 4. Wycieczki terenowe do: Ośrodka Zdrowia, Urzędu Gminy, na pocztę, komisariatu policji, sklepów itp. 5. Opracowanie albumu „Życie mieszkańców mojej wsi”
Osiągnięcia ucznia:	Orientuje się w położeniu uczniów warunkach naturalnych swojej miejscowości Zna zabudowę wsi Umiejscawia swoją miejscowość na mapie Polski Zna władze samorządowe Potrafi scharakteryzować krajobraz swojej miejscowości i jej warunki naturalne Zna zajęcia mieszkańców swojej miejscowości Potrafi czytać plan wsi

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

V Dział programowy: Najbliższe okolice mojej miejscowości

Cele poznawcze:	Cele praktyczne:	Cele motywacyjne:	Treści nauczania	Procedury osiągania celów:
Uczeń: Zna nazwy okolicznych miast i wsi Zna specyfikę okolicy Zna obiekty zabytkowe w okolicznych miejscowościach	Uczeń: Potrafi czytać plan miasta Określa położenie okolicznych wsi w stosunku do swojej miejscowości Potrafi przechodzić przez ulicę przy sygnalizacji świetlnej	Uczeń: Zna zasady zachowania podczas zwiedzania zabytków Argumentuje potrzebę ochrony zabytków	1. Położenie najbliższych miejscowości. 2. Zajęcia ludności. 3. Obiekty zabytkowe w okolicznych. miejscowościach. 4. Największe zakłady przemysłowe w sąsiadujących miastach.	1. Wycieczki terenowe do najbliższych wsi. 2. Wycieczki do najbliższych miast (Kwidzyn, Sztum). 3. Czytanie planu miasta. 4. Wycieczka do największego zakładu przemysłowego.
Osiągnięcia ucznia:	Zna nazwy okolicznych miejscowości. Zna zajęcia ludności w okolicznych wsiach. Zna położenie najbliższych miejscowości. Potrafi scharakteryzować najbliższe miasto. Zna funkcjonowanie największego zakładu pracy. Zna zasady przechodzenia przez ulicę przy sygnalizacji świetlnej.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

VI Dział programowy: Rośliny i zwierzęta w otoczeniu dziecka

Cele poznawcze:	Cele praktyczne:	Cele motywacyjne:	Treści nauczania	Procedury osiągania celów:
Uczeń: Zna pospolite zwierzęta i rośliny swojej miejscowości Charakteryzuje pole, las, łąkę i sad w różnych porach roku Wyjaśnia znaczenie prac polowych dla uprawy roślin Zna warstwową budowę lasu Zna pomniki przyrody (dęby) Zna rośliny i zwierzęta chronione	Uczeń: Nie zrywa roślin chronionych Dokarmia zwierzęta zimą Szanuje pracę rolnika Dba o pomniki przyrody Potrafi przeprowadzić wywiad z leśnikiem	Uczeń: Umie zachować się na terenie lasu Potrafi zachęcić do poznania ścieżki przyrodniczej w swojej miejscowości Zachęca innych do poszanowania roślin chronionych i pomników przyrody	1. Struktura uczniów funkcjonowanie lasu, pola, łąki i sadu. 2. Rośliny i zwierzęta w poszczególnych ekosystemach. 3. Praca pielęgnacyjne i użytkowe na polu - praca rolnika. 4. Ochrona środowiska w swojej miejscowości.	1. Wycieczki do lasu, na łąkę, pole i sadu w różnych porach roku. 2. Wystawa w klasie („Kącik przyrody”). 3. Wycieczka do gospodarstwa rolnego. 4. Wycieczka do lasu w celu umiejscowienia i poznania pomników przyrody (dębów).
Osiągnięcia ucznia:	Prowadzi obserwację środowiska przyrodniczego pola, lasu, łąki i sadu w różnych porach roku. Zna znaczenie prac polowych dla uprawy roślin. Zna warstwową budowę lasu. Zna rośliny i zwierzęta chronione oraz pomniki przyrody w swojej miejscowości. Zna pozytywne przykłady na rzecz ochrony środowiska swojej miejscowości.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

CELE OGÓLNE ( z podstawy programowej)

• Zachowanie się w miejscach publicznych;

• Bezpieczne poruszanie się pieszego w ruchu drogowym;

• Pozytywne zachowanie wobec ochrony przyrody;

• Rozpoznawanie w różnych środowiskach najczęściej spotykanych gatunków roślin i zwierząt;

• Dostrzeganie zmian zachodzących w przyrodzie;

• Określenie warunków naturalnych swojej miejscowości, okolicy i wskazywanie na mapie swojego miejsca zamieszkania, granic Polski, głównych miast i rzek;

• Wskazywanie i nazywanie głównych kierunków świata;

• Dokonywanie pomiarów temperatury powietrza.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

K A R T Y P R A C Y

U C Z N I A

KARTA WYCIECZKI NA ŁĄKĘ

IMIĘ........................................................................................................................

NAZWISKO............................................................................................................

KLASA....................................................................................................................

WIOSNA

Nadeszła pora roku........................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................... o godz. .....................wskazywał .............................⁰C

Na łące rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?)..................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)......................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................ ................................................

Zapamiętam, że ............................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły na łące w największej ilości.

JESIEŃ

Nadeszła pora roku.................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

Na łące rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?).......................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)...........................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) ........................................................................................................................... . .............................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że ................................................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły na łące w największej ilości.

ZIMA

Nadeszła pora roku.................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

Na łące rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?)........................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)............................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) ....................................................................................................................... . ...........................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że ................................................................................................................................................. ...........................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły na łące w największej ilości.

KARTA WYCIECZKI DO SADU

IMIĘ........................................................................................................................

NAZWISKO............................................................................................................

KLASA....................................................................................................................

WIOSNA

Nadeszła pora roku.................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

W sadzie rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?)........................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)...........................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) .............................................................................. ............................................. .............................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że ...................................................................................................... ........................................... .............................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły w sadzie w największej ilości.

JESIEŃ

Nadeszła pora roku.................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

W sadzie rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?)........................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)...........................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) ............................................................................................................................. . ................................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że ..................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły w sadzie w największej ilości.

ZIMA

Nadeszła pora roku................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

W sadzie rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?).......................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)..........................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) ........................................................................................................................... . .................................................................................................................................. ...........................................

Zapamiętam, że ................................................................................................... ...................... ......................... .................................................................................................................................. ...........................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły w sadzie w największej ilości.

KARTA WYCIECZKI DO LASU

IMIĘ........................................................................................................................

NAZWISKO............................................................................................................

KLASA....................................................................................................................

WIOSNA

Nadeszła pora roku.................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

W lesie rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?).......................................................................................... ............................................

• Rośliny (jakie?)............................................................................................. .............................................

Moje przemyślenia (refleksje) .............................................................................. ............................................... ................................................................................................................................. .............................................

Zapamiętam, że ................................................................................................................................................... . ...............................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły w lesie w największej ilości.

JESIEŃ

Nadeszła pora roku................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

W lesie rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?).......................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)..........................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) .............................................................................. .............................................. ..............................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że .................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły w lesie w największej ilości.

ZIMA

Nadeszła pora roku................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

W lesie rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?).......................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)..........................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) .......................................................................................................................... . .............................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że ................................................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły w lesie w największej ilości.

KARTA WYCIECZKI NA POLE

IMIĘ........................................................................................................................

NAZWISKO............................................................................................................

KLASA....................................................................................................................

WIOSNA

Nadeszła pora roku................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

Na polu rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?)........................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)..........................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) .............................................................................. ................................................. .................................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że ...................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły na polu w największej ilości.

JESIEŃ

Nadeszła pora roku................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

Na polu rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?)........................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)...........................................................................................................................................

Moje przemyślenia (refleksje) .............................................................................. ............................................... ................................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że ..................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły na polu w największej ilości.

ZIMA

Nadeszła pora roku.................................................................................................................................................

Termometr w dzisiejszym dniu (data).................................o godz......................... wskazywał........................⁰C

Na polu rozpoznałem:

• Zwierzęta (jakie?)........................................................................................................................................

• Rośliny (jakie?)............................................................................................. .............................................

Moje przemyślenia (refleksje) .............................................................................. .............................................. ..............................................................................................................................................................................

Zapamiętam, że ..................................................................................................... .............................................. ..............................................................................................................................................................................

Narysuj jedną roślinę lub zwierzę, które wystąpiły na polu w największej ilości.

Dział III procedury osiągnięć

KARTA OBSERWACJI

Wpływ wody i słońca na rozwój roślin.

Doświadczenie prowadzone jest w grupach.

Sposób postępowania:

1. Przygotuj trzy doniczki z ziemią i trzy zdrowe cebule.

2. Wsadź każdą cebulę do innej doniczki.

3. Przyklej oznaczenie na doniczkach.

podlewam nie podlewam podlewam, osłaniam od światła

4. Postaw doniczki z roślinami na parapecie okna.

5. Pielęgnuj je zgodnie z oznaczeniami:

P - podlewaj

N - nie podlewaj

PO - podlewaj, ale nie pozwól by docierało do niej światło dzienne.

6. Obserwuj rozwój roślin we wszystkich doniczkach jednocześnie. Swoje obserwacje zapisuj w tabelce.

Data	Narysuj jak wygląda roślina
		Doniczka P	Doniczka N	Doniczka PO
po 4 dniach
po 8 dniach
po 30 dniach

Obserwacje:

Roślina w doniczce P ma wodę i światło, jej listki są ........................................................................................................

Roślina w doniczce N nie ma wody. Jej listki ................... ...................................................................... .......... ..............

Roślina w doniczce nie ma światła. Jej listki są ....................................... ............................................................ ...........

Wniosek:

Do prawidłowego rozwoju roślinie potrzebne jest .........................i.......................

Dział III procedury osiągania celów

KARTA OBSERWACJI

Wpływ zanieczyszczeń na rośliny przy głównej ulicy swojej miejscowości, a rośliny w lesie.

1. Wycieczka wzdłuż głównej ulicy swojej miejscowości, a następnie do lasu.

Sposób postępowania:

Dotknij roślinkę, obejrzyj jej listki (kolor listków, stan zanieczyszczenia). Swoje obserwacje zapisz na karcie.

Rośliny:
Przy głównej ulicy:	W lesie:
Są: .............................................. .............................................. .............................................. ..............................................	Są: .............................................. .............................................. .............................................. ..............................................

Wniosek:

Lepiej rozwija się roślina ........................................................................................ ....................................................................

Przyczyny słabego rozwoju rośliny (gdzie?, jakie?) ...................................................................................................................

Dział II procedury osiągania celów

KARTA WYCIECZKI TERENOWEJ

Praktyczna nauka przechodzenia przez jezdnię. Znaki drogowe w naszej miejscowości.

Data .................................................

Imię .................................................

Nazwisko.........................................

Klasa ...............................................

Dokąd odbyła się wycieczka? ................................................................................

Jakim środkiem lokomocji? ....................................................................................

Zapamiętam:

1. ......................................................................................................................

2. ......................................................................................................................

3. ......................................................................................................................

KARTA WYCIECZKI TERENOWEJ

Nazywanie uczestników ruchu drogowego.

Data .................................................

Imię .................................................

Nazwisko.........................................

Klasa ...............................................

Dokąd odbyła się wycieczka? ................................................................................

Jakim środkiem lokomocji? ....................................................................................

Zapamiętam uczestników ruchu drogowego: ......................................................... ........................................................ ...... ...

KARTA WYCIECZKI DO MIASTA

Data .................................................

Imię .................................................

Nazwisko.........................................

Klasa ...............................................

Dokąd odbyła się wycieczka? ................................................................................

Jakim środkiem lokomocji? ....................................................................................

W mieście zwiedziliśmy : .............................................. ........................................ .................................................................................................................................

Zapamiętam, że w pociągu nie wolno: ................................................................... ...................................................................

KARTA WYCIECZKI DO NAJBLIŻSZYCH MIAST

Data .................................................

Imię .................................................

Nazwisko.........................................

Klasa ...............................................

Co zobaczyłem w:
Sztumie	Kwidzynie
.............................................. .............................................. .............................................. ..............................................	.............................................. .............................................. .............................................. ..............................................

Najbliższe miasta mojej miejscowości to: ..............................................................

Do Sztumu pojechaliśmy ........................................................................................

Do Kwidzyna pojechaliśmy ...................................................................................

Dział IV procedury osiągania celów

KARTA WYCIECZKI PO SWOJEJ MIEJSCOWOŚCI

Czytanie planu wsi. Zabudowa wsi, nazwy ulic. Poznanie zakładów pracy i zajęć mieszkańców swojej miejscowości.

Data .................................................

Imię .................................................

Nazwisko.........................................

Klasa ...............................................

Zakład pracy	Nazwa zawodów
Ośrodek Zdrowia Urząd Gminy Poczta Komisariat Policji Weterynaria Piekarnia Sklepy Stolarnia Zakład fryzjerski

Główna ulica Ryjewa to ulica .................................................................................

Zapamiętałem nazwy ulic: ......................................................................................

TEST SPRAWDZAJĄCY WIADOMOŚCI

IMIĘ............................................................

NAZWISKO...............................................

KLASA.......................................................

1. Zaznacz kółkiem na mapie Polski miejscowość, w której mieszkasz (konturowa mapa Polski).

2. Dokończ zdanie:

Miejscowość, w której znajduje się moja szkoła to................................................

3. Najbliższe wsie w okolicy Ryjewa to:

STRASZEWO				TRZCIANO
		JAŁOWIEC
BIAŁA GÓRA				MONTOWSKIE PASTWISKA
		BOROWY MŁYN
				PIEKŁO

4. W ryjewskim lesie można spotkać zwierzęta (wpisz trzy ci znane)

.....................................................................................................................................................................................................................

5. Połącz strzałką liście z odpowiednimi nazwami drzew (rysunek liści):

kasztanowiec klon lipa dąb

6. Otocz pętlą drzewa wysokie, które można spotkać w lesie ryjewskim.

dąb topola

modrzew lipa sosna

brzoza świerk

kasztanowiec jarzębina buk

7. Nazwij warstwy lasu:

(schemat warstwowej budowy)

8.Podkreśl właściwe odpowiedzi:

W Ryjewie do obiektów zabytkowych zaliczamy:

1. budynek straży pożarnej

7. Nazwij warstwy lasu:

2. budynek Urzędu Gminy

3. Kościół Św. Rodziny

4. Kościół bł. Michała

5. budynek szkoły

9. Napisz nazwy kilku znanych ci kwiatów wiosennych, które są pod ochroną:

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

10. Wpisz w kwadrat tak lub nie:

W lesie należy zachować ciszę.

Sikorka odlatuje do ciepłych krajów.

Stokrotki rosną na drzewach.

Zbieramy tylko grzyby jadalne.

W Ryjewie jest las mieszany.

11. Otocz pętlą właściwą odpowiedź:

Woda zamarza w temperaturze + 10 ⁰C

Woda zamarza w temperaturze 0 ⁰C

Woda zamarza w temperaturze + 3 ⁰C

12. Uzupełnij zdanie:

Plastikowe butelki wrzucę do pojemnika z napisem...............................................

Wszystkie papiery wrzucę do pojemnika o nazwie.................................................

Szklane butelki, szklanki wrzucę do pojemnika o nazwie......................................

13. Odpowiedz na pytania:

Co zjada biedronka?

.................................................................................................................................

Który z ptaków buduje gniazdo z gliny?

.................................................................................................................................

O jakiej porze roku kwitną astry?

.................................................................................................................................

Kiedy dzik jest pod ochroną?

.................................................................................................................................

14. Dokończ zdania:

• W rezerwacie zwierzęta i rośliny są pod.......................................................

• W parkach narodowych chodzimy po wyznaczonych .................................

• Miejsce gdzie oczyszcza się wodę odprowadzaną do rzeki to .............................................................................................. ...

• Śmieci posegregowane mogą być użyte jako ...............................................

• Oszczędzaj las zbierając ...............................................................................

• Dokręcaj kran żeby oszczędzić ....................................................................

15. Czy zdanie jest prawdziwe? Zamaluj właściwą odpowiedź.

• Początek rzeki to źródło. TAK NIE

• Rzeka płynie korytem. TAK NIE

• Zakole, to woda płynąca przez młyńskie koło.

TAK NIE

• Dopływ, to rzeka dopływająca do morza.

TAK NIE

• Parowanie wody zależy od powierzchni parowania i temperatury.

TAK NIE

• Zimą woda w jeziorach zamarza do samego dna.

TAK NIE

16. Zamaluj prawidłową odpowiedz i odczytaj hasło.

Roślina przybrzeżna to:

tatarak wo tulipan za topola ka

Bóbr jest zwierzęciem:

wodnym bra wodno-lądowym da lądowym wo

Ryba pobiera tlen przez:

płetwę lu głowę bi skrzela źró

Kijanka to młoda postać:

żaby dłem ryby do raka bry

Ptakiem wodnym jest:

gołąb po czajka no kaczka ży

Błona pławna ułatwia łabędziom:

fruwanie cę jedzenie ja pływanie cia

17. Rozwiąż krzyżówkę. Odczytaj hasło z zaznaczonych pól i zapisz je.

1
2
3
4
5
6
7
8
9

Hasło.............................................................

1. Uprawia ziemię.

2. Część rośliny.

3. Rośnie na obrusy.

4. Wysuszona trawa.

5. Duża pomarańczowa.

6. Cukrowy lub ćwikłowy.

7. Ma jadalny korzeń i natkę.

8. Ma pomarańczowy korzeń.

9. Roślina oleista.

18. Uzupełnij schemat krążenia wody w przyrodzie. (rysunek)

19. Wybierz i podkreśl właściwą odpowiedź.

• Czerwone światło na sygnalizatorze oznacza:

uwaga idź stój

• Miejsce do przechodzenia przez jezdnię to:

zebra słoń chodnik

• Po jezdni poruszają się:

ludzie pojazdy zwierzęta

20. Narysuj te znaki.

Zakaz wjazdu rowerów.

Uwaga! Niebezpieczny zakręt w lewo.

Miejsce przejścia dla pieszych.

VI Ewaluacja

Określeniem wartości realizowanego programu ścieżki regionalnej będą pozytywne i szlachetne zmiany zachowań uczniów wobec członków rodziny, kolegów z klasy i szkoły, zawodu rolnika, leśnika i innych. Realizacja programu będzie sensowna wówczas, jeżeli dziecko dostrzeże piękno swojej miejscowości, pokocha ją i będzie potrafilo zachęcić swoich rówieśników do jej odwiedzenia. Po wprowadzeniu programu ścieżki regionalnej „Moja mała Ojczyzna” autorki mają nadzieję, iż uczeń bardzo dogłębnie pozna otaczające go środowisko i będzie okazywał szacunek do zawodów, które w obecnym czasie są mało opłacalne. Również autorki byłyby niezmiernie usatysfakcjonowane, gdyby udało się zmienić stosunek uczniów do mienia szkolnego i klasowego. Z obserwacji wynika, iż często dewastują mienie, ich zdaniem niczyje, i nie zdają sobie sprawy, że może to służyć jeszcze innym uczniom. Wychowanie przez pracę (dbanie o zieleń na terenie przyszkolnym) powinno uzmysłowić uczniom jak wiele trzeba wysiłku i solidnej pracy, aby zieleń „zdobiła” a nie „straszyła” i być może zmieni na tyle zachowanie, że nie będą jej niszczyć a zachęcać innych do jej pielęgnacji. Nagminne deptanie trawników przy głównej ulicy, niszczenie krzewów ozdobnych jest dość powszechne. Autorki mają nadzieję, że ukazanie piękna przyrody i wpojenie pewnych nawyków zmieni zachowanie uczniów, którzy swoją postawą dadzą przykład innym. Wpojone uczniom zasady prawidłowego zachowania się w lesie, niezrywanie roślin chronionych i pielęgnowanie pomników przyrody, jakimi w naszym lesie są stare dęby to również pozytywne zachowania. Kultura zachowania się w środkach komunikacji, ustąpienie miejsca osobie starszej, nieśmiecenie to także istotne założenia owego programu. Jedną z ważniejszych założeń programu jest właściwe poruszanie się na jezdni w czasie drogi do i ze szkoły. Postę pujący rozwój motoryzacji, coraz większy ruch na drogach, reforma szkolnictwa w której dzieci coraz więcej podróżują stawie przed nauczycielem konieczność nauki praktycznego przechodzenia przez jezdnię nie tylko w korzystnych warunkach atmosferycznych, ale również podczas szarugi czy zamieci śnieżnej.

Ścieżka regionalna Moja mała Ojczyzna Opracowanie: mgr M. Sejka, mgr Z. Zenke, mgr M. Zwolak

ANKIETA DLA RODZICÓW

Drodzy Państwo!

Przez okres ostatnich trzech lat realizowany był w klasie program „Moja mała Ojczyzna”. Podsumowaniem jest niniejsza ankieta. Proszę zakreślić swoją odpowiedź. Liczę na Państwa szczere odpowiedzi - ankieta jest anonimowa.

1. Czy zdaniem Państwa zajęcia prowadzone w terenie były interesujące?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

2. Czy udało mi się rozbudzić w dziecku ciekawość o otaczającym go środowisku?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

3. Czy dziecko potrafi znaleźć samodzielnie potrzebne informacje (np. w encyklopedii)?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

4. Czy pogłębiło wiadomości o swojej miejscowości?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

5. Czy dba w domu o zieleń?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

6. Czy segreguje śmieci?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

7. Czy rozpoznaje pospolite zwierzęta i rośliny?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

8. Czy rozumie potrzebę ochrony środowiska?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

9. Czy potrafi czytać plan miasta?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

10. Czy zna nazwy okolicznych wsi?

ZDECYDOWANIE TAK TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE

12.Jeśli chcielibyście Państwo coś dodać, to proszę to zrobić tutaj, lub na drugiej stronie karty.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Dziękuję

ARKUSZ EWAULACYJNY DLA NAUCZYCIELA

	ZDECYDOWANIE TAK	TAK	NIE	ZDECYDOWANIE NIE
Zajęcia były intetresujące
Zajęcia rozbudziły ciekawość ucznia
Uczeń potrafi samodzielnie szukać informacji
Uczeń pogłębił wiadomości o swojej miejscowości
Uczeń dba w domu o zieleń
Uczeń segreguje śmieci
Uczeń rozpoznaje pospolite zwierzęta i rośliny
Uczeń rozumie potrzebę ochrony środowiska
Uczeń potrafi czytać plan miasta
Uczeń zna nazwy okolicznych wsi
Inne uwagi

SCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH W KLASIE I

Nazwa bloku kompleksowego: Bezpieczna droga do szkoły.

Temat dzienny: Uczymy się zasad przechodzenia przez ulicę w naszej miejscowości.

Cele ogólne:

• porusza się bezpieczne w ruchu drogowym w roli pieszego.

Cele szczegółowe:

• pozna zasady przechodzenia przez jezdnię;

• pozna niektóre znaki drogowe;

• zaobserwuje poruszanie się pojazdów i pieszych po drogach;

• pozna wiersz o 5 zasadach poruszania się po jezdni;

• rozróżnią i nazwą podstawowe figury geometryczne;

• wykona dowolną techniką model znaku drogowego;

• przelicza elementy w zakresie pięciu

Metody:

• działania praktyczne;

• słowne: pogadanka

Formy organizacji pracy:

• lekcja w terenie

Środki dydaktyczne:

• film edukacyjny prezentujący 5 zasad przechodzenia przez jezdnię;

• modele znaków drogowych;

• nagranie piosenki;

• karta pracy ucznia.

Czas pracy: 4 godz. zajęć.

Przebieg zajęć:

1. Film edukacyjny „Ruch uliczny”. Swobodne wypowiedzi na temat treści filmu.

2. Jak powinniśmy zachowywać się w drodze do szkoły?

1. Obserwowanie ruchu ulicznego w pobliżu szkoły - wycieczka.

2. Wyjaśnienie znaczenia terminów: droga, pobocze, chodnik, jezdnia.

Informacja dodatkowa:

• Droga - to miejsce poruszania się pojazdów, ludzi i zwierząt; to także jezdnia łącznie z chodnikiem lub poboczem;

• Pobocze drogi - miejsce przeznaczone dla ruchu pieszego, postoju pojazdów i ustawiania znaków drogowych;

• Pobocze drogi - miejsce przeznaczone dla ruchu pieszego, postoju pojazdów i ustawiania znaków drogowych;

• Chodnik - to wyłożona płytami część drogi przeznaczona dla pieszych;

• Jezdnia - to część drogi przeznaczona dla ruchu pojazdów.

3. Obserwowanie zabudowy przy drodze, zwrócenia uwagi na jezdnię, chodniki, pobocza.

4. Praktyczne wyjaśnienie i stosowanie 5 zasad przechodzenia przez jezdnię.

• Zatrzymaj się na skraju jezdni!

• Spójrz w lewo!

• Spójrz w prawo!

• Spójrz jeszcze raz w lewo!

• Jeśli nic nie nadjeżdża - przechodź!

5. Ćwiczenia w przechodzeniu przez jezdnię.

6. Powrót do klasy.

7. Formułowanie wypowiedzi na temat Moja droga do szkoły.

8. Utrwalenie znajomości5 zasad przechodzenia przez jezdnię.

9. Nauka na pamięć wiersza.

Na chodniku przystań bokiem

popatrz w lewo bystrym okiem.

Skieruj w prawo wzrok sokoli

znów na lewo spójrz powoli.

Jezdnia wolna więc swobodnie

mogą przez nią przejść przechodnie.

10) Formułowanie wypowiedzi na temat treści wiersza.

• Gdzie zatrzymasz się, gdy zamierzasz przejść przez jezdnię?

• W którą stronę spojrzysz najpierw?

• Co zrobisz później?

11) Rozwiązywanie zagadki:

W kostiumiku czarno - białym

w zoo ją zobaczyć możesz.

Inna znowu śmiałym krokiem

przejść przez jezdnię ci pomoże.

Stoją na drodze na jednej nodze,

każdemu kierowcy ku przestrodze.

Obrazki na nich rozmaite

Czyta kierowca zamiast liter.

Kolorowe tablice - okrągłe, trójkątne, kwadratowe

stoją przy drodze kierowcom ku przestrodze.

12. Prezentacja modeli znaków drogowych zaobserwowanych podczas wycieczki.

Przejście dla pieszych Uwaga dzieci! Ograniczenie prędkości do 40 km/h

- Jakie figury geometryczne przypominają nam te znaki drogowe?

13. Znaki drogowe: wykonanie modelu wybranego znaku dowolną techniką.

14. Utrwalenie wiersza „Gdy zamierzasz......”

15. Synteza zgromadzonego materiału: karty pracy przedstawiające 5 zasad prawidłowego przechodzenia przez jezdnię.

KONSPEKT ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH W KLASIE I

Nazwa bloku kompleksowego: Bezpieczna droga do szkoły.

Temat dzienny: Uczymy się zasad przechodzenia przez ulicę w naszej miejscowości.

Czas pracy: 4 godz. zajęć.

Faza	Cele szczegółowe	Czynności		Obszar aktywności	Środki dydaktyczne	Metody i formy pracy
							Ucznia	Nauczyciela
1	2	3	4	5	6	7
Wstępna	Uczeń potrafi: - formułować wypowiedzi	Ogląda film. Swobodnie wypowiada się na temat oglądanego filmu	Wyświetla film edukacyjny „Ruch uliczny”	Polonistyczno- środowiskowa	Film	Obserwacja, zbiorowa
Realizacyjna		Uważnie słucha	Podaje cele i zadania wycieczki terenowej na najbliższe przejście dla pieszych w okolicach szkoły.	Polonistyczno- środowiskowa		Słowna
		-rozróżnić pojęcia: droga, pobocze, chodnik, jezdnia;	Obserwuje, słucha, wskazuje.	Wyjście z uczniami: wyjaśnienie znaczenia słów: droga, pobocze, chodnik, jezdnia.	Środowiskowa, ruchowa, zdrowotna	Teren wokół szkoły	Obserwacja terenu
		-zastosować zasady prawidłowego przejścia przez jezdnię;	Obserwuje, a potem ćwiczy praktyczne przechodzenie przez jezdnię.	Wyjaśnia i pokazuje jak prawidłowo przejść przez jezdnię. Obserwuje praktyczną działalność uczniów i ocenia.	Środowiskowa, ruchowa, zdrowotna		Praktycznego działania
		-rozpoznać niektóre znaki drogowe;	Spaceruje, obserwuje, stara się zapamiętać znaki drogowe.	Spacer po chodniku i poboczem. Objaśnia napotkane znaki drogowe.	Środowiskowa, ruchowa	Znaki drogowe	Obserwacja
		-zaobserwować i wypowiadać się na temat uczestników ruchu drogowego;	Wypowiada się na temat „Moja droga do szkoły”.	Powrót do szkoły i stymulacja do wypowiedzi na temat drogi do szkoły.	Polonistyczna		Słowna, indywidualna
		-powiedzieć wiersz z pamięci;	Formułuje odpowiedzi na temat wiersza.	Recytuje wiersz o 5 zasadach prawidłowego przechodzenia przez jezdnię. Zadaje pytania na temat jego treści.	Polonistyczna	Wiersz „Gdy zamierzasz...”	Słowna, zbiorowa
		-rozwiązać zagadki;	Udziela odpowiedzi.	Odczytuje zagadki, których rozwiązaniami są hasła: zebra, znaki drogowe.	Polonistyczna	Teksty zagadek	Słowna, zbiorowa
		-nazwać znaki i rozróżnić figury geometryczne;	Nazywa znaki drogowe i kształt figur geometrycznych.	Prezentuje modele znaków drogowych zaobserwowanych na wycieczce.	Środowiskowa, matematyczna	Modele znaków	Oglądowa, zbiorowa
		-wykonać znak drogowy dowolną techniką;	Wykonuje modele dowolną techniką, prezentuje swoją pracę.	Rozdaje materiały do wykonania wybranego modelu znaku drogowego.	Plastyczno-techniczna	Materiały do wykonania znaków	Praktycznego działania w zespołach
	Końcowa	-bezpiecznie porusza się po drodze w roli pieszego;	Powtarza wiersz i przypomina 5 zasad prawidłowego przechodzenia przez jezdnię.	Przypomina treść wiersza.	Polonistyczno-środowiskowa		Słowna, zbiorowa
		-porządkować liczby od 1 - 5; -kolorować płaszczyznę;	Numeruje we właściwej kolejności i numeruje obrazki.	Rozdaje karty ilustrujące kolejność przechodzenia przez jezdnię.	Matematyczno-środowiskowa	Karty pracy	Praktycznego działania, indywidualna
			Oddaje pracę.	Zbiera karty i ocenia

Bibliografia

1. Angiel J., Repsch - program autorski Edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie, Warszawa 1999

2. Bednarek S., praca zbiorowa Edukacja regionalna. Dziedzictwo kulturowe w zreformowanej szkole,Wydawnictwo DTSK Silesia, Wrocław 1999

3. Durda M., Maciejewska J., Jak badać i podnosić jakość pracy szkoły; Wydawnictwo Empi² , Poznań 2002

4. Hoppe L., Sternicka A., Przyroda - program nauczania przyrody uwzględniający ścieżki dydaktyczne w kl. IV - VI szkoły podstawowej, Wydawnictwo „Operon”

5. Ogińska J., Chmielecka J., Ziąbka M., Andrzejczak U., Antosik E., Balcerek B., BiałkowskaB., Chlebicz E., Chyła J., Karczmarek W., Ogrodowczyk M., Pasternak K., Rutkowska E., Stelmaski W., Stępień A., Urbańska E., Witkowska M., Program nauczania dla I etapu - edukacji wczesnoszkolnej, Wydawnictwo Nowa Era

6. Piwońska Z., Jakubowska - Dziedzic M., Magok B., Łobaza A., program dla szkoły podstawowej Dziedzictwo kulturowe w regionie, Rzeszów 1999

7. Tarnowska M., Integralny program nauczania z elementami edukacji ekologicznej w klasach I -III, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 1999

8. Więckowski R., Program, jego istota, podstawowe problemy [w] „Życie Szkoły” 9/98

58

---