ZAPROJEKTOWAĆ SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ ZGODNY Z NORMĄ ISO 9001 : 2000 W USŁUGACH

TRANSPORTOWO - PIELĘGNACYJNYCH TRAWY ROLOWANEJ NA BOISKA SPORTOWE PRZEDSIĘBIORSTWA „TRANSGRASS”

Sp. Z o.o.

Księga Jakości

„TRANSGRASS” Sp. z o.o.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 1
				Stron: 28

Spis treści

1. Prezentacja przedsiębiorstwa.

2. Deklaracja właściciela przedsiębiorstwa.

3. Zarządzanie Księgą Jakości.

3.1. Przedmiot i funkcje Księgi Jakości.

3.2. Opracowanie i zatwierdzenie.

3.3. Rozpowszechnienie Księgi Jakości.

3.4. Aktualizacja Księgi Jakości.

3.5. Archiwizowanie.

4. Sformułowanie polityki jakości firmy „Transgrass” Sp. z o.o.

5. Określenie celów jakościowych firmy.

6. Struktura organizacyjna firmy. Przydział kompetencji i odpowiedzialności pracowników wraz z określeniem sposobów komunikacji.

7. Określenie zasobów ludzkich.

8. Określenie zasobów infrastrukturalnych.

9. Opis realizacji usługi. Określenie wymagań jakościowych usługi.

10. Określenie i opisanie kluczowych procesów i ich wzajemnych oddziaływań:

10.1. Proces zakupu.

10.2. Proces przyjmowania zamówień.

10.3. Proces odbioru trawy i jej dostawa do klienta.

10.4. Proces przygotowania gleby.

10.5. Proces rozłożenia trawy.

10.6. Proces pielęgnacji trawy:

10.6.1. Proces nawożenia.

10.6.2. Proces koszenia.

10.6.3. Proces nawadniania.

10.6.4. Proces wertykulacji.

10.6.5. Proces aeracji.

10.7. Proces monitorowania i kontroli.

11. Opis realizacji usługi. Zakupy - określenie dostawców, warunków i kontroli dostaw.

12. Szkolenia pracowników.

13. Załączniki.

13.1. Zbiór procedur.

13.2. Dokumenty stosowane w przedsiębiorstwie

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 2
				Stron: 28

1. Prezentacja przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo „TRANSGRASS” Sp. z o.o. przy ulicy XXX powstało w roku 2003 i jest własnością Marioli Z. ulica XXX. Działalność gospodarcza prowadzona jest na podstawie wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej w Krakowie.

Podstawowymi usługami prowadzonymi przez przedsiębiorstwo jest transport i pielęgnacja trawy na boiska sportowe do piłki nożnej.

Przedsiębiorstwo zatrudnia 16 pracowników łącznie z Dyrektorem Naczelnym będącym jego właścicielem.

2. Deklaracja właściciela przedsiębiorstwa.

Intencją właściciela przedsiębiorstwa jest taka organizacja procesów przebiegających w przedsiębiorstwie, aby każdy klient otrzymał wyrób, który zamówił i jeszcze raz chciał skorzystać z usług przedsiębiorstwa, przy jednoczesnym stworzeniu takich relacji ekonomicznych, które zapewnią rozwój przedsiębiorstwa.

Tak sformułowana intencja określa misję firmy i stanowi podstawę do sprecyzowania całościowej polityki jakości naszego przedsiębiorstwa.

Wdrożony w przedsiębiorstwie System Zarządzania Jakością opiera się na elementach normy ISO 9001:2000. Niniejsza Księga Jakości zawiera zestawienie procedur i procesów opisujących ten system.

Księga Jakości jest zawsze dostępna do wglądu u Kierownika ds. kontroli jakości poza tymi jej częściami, które stanowią tajemnicę służbową przedsiębiorstwa ze względu na swój charakter.

Jeżeli umowa z klientem to przewiduje, to istniejący w przedsiębiorstwie system umożliwia stworzenie specjalnych planów jakości dostosowanych do wymagań klienta.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 3
				Stron: 28

3. Zarządzanie Księgą Jakości.

1. Przedmiot i funkcja Księgi Jakości.

Księga Jakości to podstawowy dokument przedsiębiorstwa, ujmujący w sposób kompleksowy System Zarządzania Jakością oraz przedstawiający podstawowe zasady jego funkcjonowania. Księga zawiera politykę jakości, zakres odpowiedzialności i kompetencji oraz wymagania norm i opis ich realizacji. Księga Jakości jest dokumentem wewnętrznym przedsiębiorstwa, służącym do zarządzania jakością. Księga Jakości jest zawsze do wglądu u Kierownika ds. kontroli jakości.

2. Opracowanie i zatwierdzenie.

Za opracowanie i wydanie Księgi Jakości oraz jej zgodność z wymaganiami normy PN-ISO 9001-2000 odpowiedzialny jest Kierownik ds. kontroli jakości. Księga Jakości opracowana jest w oparciu o dokumentację organizacyjną przedsiębiorstwa i o postanowienia normy PN-ISO 9001. Księga Jakości jest zatwierdzana przez Dyrektora Naczelnego, który jest właścicielem przedsiębiorstwa.

3. Rozpowszechnienie Księgi Jakości.

Rozpowszechnieniem Księgi Jakości oraz kolejnych jej wydań, jak również wprowadzenia zmian, zajmuje się Kierownik ds. kontroli jakości. Wszystkie egzemplarze Księgi posiadają na stronie tytułowej swój numer ewidencyjny i podlegają rejestracji. Przyjmując do użytkowania egzemplarz Księgi Jakości, potwierdza odbiór datą i podpisem w rejestrze prowadzonym przez Kierownika ds. kontroli jakości.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 4
				Stron: 28

Księga Jakości została wydana w 9 egzemplarzach:

• egzemplarz nr 1 (archiwalny) - Kierownik ds. kontroli jakości,

• egzemplarz nr 2 (wzorcowy) - Kierownik ds. kontroli jakości,

• egzemplarz nr 3 (roboczy) - Kierownik ds. kontroli jakości,

• egzemplarz nr 4 (roboczy) - Dyrektor Naczelny,

• egzemplarz nr 5 (roboczy) - Kierownik Wykonawczy,

• egzemplarz nr 6 (roboczy) - Kierownik Techniczny,

• egzemplarz nr 7 (roboczy) - Kierownik ds. handlu i sprzedaży,

• egzemplarz nr 8 (roboczy) - Kierownik ds. dostaw,

• egzemplarz nr 9 (roboczy) - Kierownik ds. badań i rozwoju.

1. Aktualizacja Księgi Jakości.

Decyzję o uzupełnieniu, wprowadzeniu zmian lub poprawek Księgi Jakości oraz o nowym wydaniu podejmuje Dyrektor Naczelny przedsiębiorstwa na wniosek uprawnionego pracownika. Przy wprowadzaniu zmian należy stosować takie zasady jak:

• do formalnego wprowadzania zmiany uprawniony jest Kierownik ds. kontroli jakości na podstawie pisemnej decyzji Dyrektora Naczelnego,

• wszelkie zmiany wprowadzane są najpierw w egzemplarzu nr 2 - wzorcowym, a następnie w egzemplarzach roboczych użytkowników,

• każda zmiana musi być zarejestrowana w tabeli zmian,

• egzemplarz archiwalny nie podlega zmianom,

• wprowdzenie nowego wydania powoduje zmianę numeru wydania na wszystkich stronach Księgi Jakości.

1. Archiwizowanie.

Kierownik ds. kontroli jakości jest odpowiedzialny za przechowywanie i archiwizowanie egzemplarzy nr 1 i nr 2 Księgi Jakości wraz z kompletem zmian i wydań. Pozostałe nieaktualne egzemplarze po uprzednim ich wycofaniu są niszczone.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 5
				Stron: 28

4. Sformułowanie polityki jakości firmy „Transgrass” Sp. Z o.o.

Głównym celem polityki jakości naszej firmy jest dostarczenie oraz opieka nad najwyższej jakości trawą, jaką gwarantujemy, a także zadowolenie naszych klientów z proponowanych przez nas usług.

Odpowiedzialność kierownika i pracowników za wysoką jakość naszych usług.

Stałe zaangażowanie kierownika spółki przy wdrażaniu i utrzymaniu naszej polityki jakości na wszystkich szczeblach funkcjonowania przedsiębiorstwa. Realizowanie wszystkich zadań związanych z jakością poprzez kompetentną i wykwalifikowaną kadrę o jasno sprecyzowanych zakresach uprawnień oraz odpowiedzialności. Bardzo duże znaczenie w naszej polityce jakości ma eliminowanie błędów, a także związane z nimi działania korygujące. Na podstawie przeprowadzonych analiz błędów, ankiet oraz reklamacji klientów niezwłocznie dokonujemy działań korygujących.

Kolejnym punktem naszej polityki jakości jest zapewnienie klientów o ciągłej poprawie jakości naszych usług poprzez nieustanne doskonalenie naszych wyrobów oraz systemu zarządzania jakością, podnoszenia kwalifikacji naszych pracowników różnych szczebli dzięki systematycznie prowadzonym szkoleniom. O poprawie jakości naszych usług świadczy wykorzystywanie i stosowanie nowoczesnych urządzeń i maszyn, które starannie konserwujemy.

Nasze przedsiębiorstwo dba również o ochronę środowiska naturalnego poprzez świadome i ostrożne stosowanie materiałów, środków oraz maszyn mających wpływ na środowisko, a także usuwanie naszych odpadów w sposób nie zagrażający środowisku.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 6
				Stron: 28

5. Określenie celów jakościowych firmy.

Najważniejszym celem naszej firmy jest zapewnienie jakości naszych usług poprzez wdrożenie systemu zarządzania jakością spełniającego wymagania normy 9001.

Kolejnym celem jakościowym firmy jest ciągłe szukanie najefektywniejszych sposobów gwarantujących sukces naszym klientom.

Zapewnienie odpowiedniej liczby pracowników, z odpowiednimi kwalifikacjami w odpowiednim czasie i miejscu, doskonalenie środowiska pracy i infrastruktury oraz wewnętrznej komunikacji w firmie.

Współpraca z klientami, dzięki czemu możemy poznać ich potrzeby i oczekiwania.

Zgodnie z najnowszymi normami ISO 9001 o odpowiednią jakość należy zadbać, zaczynając od zbierania informacji rynkowych o klientach i ich potrzebach. Przeprowadzane są badania marketingowe przez Dział Badań i Rozwoju, które stanowią punkt wyjścia do zaprojektowania odpowiedniej usługi. Kolejnym etapem naszych działań jest dostarczenie odpowiedniego, a zarazem najlepszego towaru, jakim jest nasza trawa. Nasz wyrób pochodzi od najlepszych producentów, którzy spełniają nasze wymagania jakościowe.

Określając odpowiedzialność i kompetencje pracowników, odpowiednio zarządzać dostawami i procesami naszej firmy, nasze usługi są wykonywane jak najlepiej za pierwszym razem.

Wszystkie działania w firmie są kontrolowane i nadzorowane przez odpowiednich pracowników a następnie dokumentowane w zapisach.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 7
				Stron: 28

6. Struktura organizacyjna firmy. Przydział kompetencji i odpowiedzialności pracowników wraz z określeniem sposobów komunikacji.

Każdy pracownik zatrudniony w firmie posiada zakres określonych zadań i kompetencji. Podział obowiązków pozwala na sprawne funkcjonowanie firmy a także zapewnia możliwość utrzymania harmonijnej współpracy pomiędzy wszystkimi pracownikami. To z kolei jest gwarancją powstawania rzetelnie dopracowanych usług, a także ich realizacji na najwyższym poziomie. Udana współpraca profesjonalistów, kreatywnych i pracowitych jest tajemnicą naszego sukcesu.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 8
				Stron: 28

Dyrektor Naczelny:

• nadzoruje działalność firmy,

• przyjmuje, analizuje i ocenia miesięczne raporty sporządzone przez wszystkie działy,

• nadzoruje prace pracowników i ocenia ich,

• podejmuje decyzje o wysokości wynagrodzenia poszczególnych pracowników, a także o przyznaniu premii,

• podejmuje decyzje o zatrudnianiu i zwalnianiu pracowników,

• reprezentuje firmę na targach sprzętu sportowego,

• stale kontroluje jakość oferowanych usług.

Dział Księgowości:

• odpowiedzialny jest za wystawianie faktur i rachunków,

• odpowiedzialny jest za sporządzanie okresowych sprawozdań finansowych firmy,

• prowadzenie bieżącej księgowości,

• planowanie wydatków firmy,

• terminową realizację zobowiązań finansowych.

Wszystkie prace księgowe wykonuje Główny Księgowy i on jest odpowiedzialny za poprawnie prowadzoną księgowość.

Serwis Techniczny:

• odpowiedzialny jest za konserwację maszyn,

• wymianę wadliwych urządzeń i części na nowe,

• stała kontrola jakości sprzętu,

• odpowiedzialny za dokonywanie niezbędnych napraw.

Prace serwisu technicznego nadzoruje kierownik działu serwisu technicznego i odpowiada za koordynację pracy.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 9
				Stron: 28

Dział Handlowy i Sprzedaży:

• przydzielenie i realizacja transakcji handlowych,

• zawieranie umów z dostawcami,

• ocena dostawców,

• prowadzenie Księgi Dostawców,

• aktualizacja listy dostawców,

• prowadzenie listy dostawców odrzuconych,

• kontrola pracy magazynów,

• rozliczenia materiałowe z odbiorcami,

• pozyskiwanie nowych klientów,

• utrzymania dotychczasowych klientów.

Prace działu handlowego i sprzedaży nadzoruje kierownik do spraw handlu i sprzedaży on też koordynuje współpracę pracowników w tym dziale.

Dział Wykonawczy:

• kontrola wyrobu (trawy), monitoring procesów związanych z rozkładaniem i pielęgnacją trawy,

• rejestrowanie wyników kontroli wstępnej i końcowej,

• przydział obowiązków na poszczególne stanowiska montażowe i transportowe,

• przechowywanie zapisów dotyczących przeglądu umowy.

Prace i wszelkie kontrole nadzoruje Kierownik Wykonawczy, jego obowiązkiem jest także przydział odpowiednich obowiązków pracownikom działu.

Dział Badań i Rozwoju:

• śledzenie nowości technologicznych i technicznych,

• przeprowadzanie badań marketingowych,

• doradztwo techniczne i technologiczne oraz pomoc w projektach badawczych na rzecz innych komórek organizacyjnych.

Prace i obowiązki ustala kierownik do spraw badań i rozwoju, nadzoruje współprace podległych mu pracowników.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 10
				Stron: 28

Dział Dostaw:

• ocena jakościowa dostaw wyrobu,

• prowadzenie Księgi Dostaw,

• przyjmowanie materiałów.

Prace i dostawy nadzoruje kierownik do spraw dostaw.

Dział Kontroli Jakości:

• przechowywanie Certyfikatu Jakości,

• odpowiedzialny za zaznajomienie wszystkich pracowników

• identyfikowanie obszarów stanowiących zagrożenie dla systemu jakości,

• planowanie i nadzorowanie procesu systematycznej, okresowej kontroli wewnętrznej,

• opracowanie i wdrażanie do realizacji procedur i procesów systemu zarządzania jakością,

• nadzór nad właściwą, zgodną z wymaganiami normy polityką dystrybucji i archiwizowanie dokumentacji dotyczącej systemu jakościowego,

• prowadzenie Księgi Jakości.

Komunikacja wewnętrzna w firmie.

Komunikowanie się w firmie „TRANSGRASS” Sp. Z.o o. polega na ustaleniu sposobów postępowania i nadzoru nad informacjami dotyczącymi środowiska i jakości świadczonych usług w komunikacji wewnętrznej, jak również zewnętrznej. Wszystkie informacje są przekazywane w formie pisemnej bądź ustnej. Pracownicy mają możliwość wyrażania i przekazywania opinii w odniesieniu do aspektów środowiskowych, problemów medycznych, bezpieczeństwem pracy. Przekazywane informacje w firmie mogą być uwzględnione przy ustalaniu nowych celów i zadań oraz przyszłych planów jakościowych.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 11
				Stron: 28

7. Określenie zasobów ludzkich.

Stanowisko	Ilość
Dyrektor naczelny	1
Główny księgowy	1
Kierownik techniczny	1
Konserwator	1
Kierownik do spraw handlu i sprzedaży	1
Pracownik do spraw handlu i sprzedaży	1
Kierownik wykonawczy	1
Pracownicy wykonawczy	5
Kierownik do spraw dostaw	1
Pracownik do spraw dostaw	1
Kierownik do spraw badań i rozwoju	1
Kierownik do spraw kontroli jakości	1
RAZEM:	16

Wszystkie osoby na stanowiskach kierowniczych muszą mieć wykształcenie wyższe, a pracownicy niższych szczebli średnie.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 12
				Stron: 28

8. Określenie zasobów infrastrukturalnych.

Rodzaj urządzenia	Ilość
Kosiarka bębnowa z koszem	2
Ścinarko - rozkładarka	1
Glebogryzarka	1
Samochód transportowy typu Tir	2
Wertykulator	1
Aerator	1
Magazyn	1
Pomieszczenia na biura	5

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 13
				Stron: 28

9. Opis realizacji usługi. Określenie wymagań jakościowych usługi.

Przedsiębiorstwo „TRANSGRASS” Sp. z o.o. zajmuje się sprzedażą trawników rolowanych na boiska sportowe do piłki nożnej. Dzięki znakomitym dostawcom, którzy przy produkcji trawy wykorzystują najlepszej jakości nasiona nasza oferta stała się najlepsza, a jakość trawy oraz usług jest naprawdę na wysokim poziomie.

Nasze przedsiębiorstwo realizuje usługi w zakresie dostawy, rozłożenia i pielęgnacji trawy. Jako, że proces pielęgnacji trawy jest najbardziej złożonym procesem, dlatego przedsiębiorstwo wprowadziło dodatkową usługę, jaką jest miesięczna opieka nad trawnikiem przez wyznaczonego pracownika naszej firmy.

Trawa, jaką oferujemy jest:

• soczysto zielona,

• bujna i gęsta,

• piękna przez cały rok,

• pozbawiony chwastów,

• wieloletnia,

• odporna na deptanie.

Trawa dostarczana jest :

• na paletach 50 m²,

• wymiary 40 x 250 cm (1 m²),

• grubość ok. 1,5 cm,

• ciężar rolki ok. 15 kg(1 m²),

• produkcja na podłożu naturalnym ziemnym.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 14
				Stron: 28

Wymagania usługi transportowej:

• układanie zrolowanej trawy warstwowo, jedna na drugiej(maksymalnie do pięciu),

• maksymalny czas utrzymania trawy w rolkach do 24 godzin.

Wymagania dotyczące przygotowania podłoża pod trawę:

• dokładne oczyszczenie podłoża z resztek,

• zbadanie odczynu gleby w Stacji chemiczno-rolniczej(podłoże powinno być lekko kwaśne),

• użyźnianie glebogryzarka,

• grabienie z naprzemiennym udeptywaniem, należy uważać żeby nie utwardzić podłoża za bardzo,

• krawężnik powinien być ukształtowany pod kątem przyszłego trawnika czyli na wysokość od 2-3 cm.

Wymagania dotyczące usługi rozkładania trawy:

• rozłożenie 300 m² trawy musi być wykonane w ciągu ośmiu godzin,

• rozpoczęcie rozkładania trawnika od linii prostej, czyli od krawężnika,

• pasma darni rozwijamy jeden za drugim tak, aby każdy kolejny rząd był przesunięty względem siebie o połowę długości odcinka,

• kołakowanie.

Wymagania dotyczące usługi pielęgnacji trawy:

• nawożenie,

• koszenie,

• nawadnianie,

• wertykulacja,

• aeracja.

Usługa pielęgnacji trawy przez pracowników firmy trwa miesiąc.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 15
				Stron: 28

10. Określenie i opisanie kluczowych procesów i ich wzajemnych oddziaływań.

Głównymi procesami, jakie prowadzi przedsiębiorstwo „TRANSGRASS” Sp. z o. o. są proces zakupu, przyjmowanie zamówień, proces odbioru trawy i jej dostawa do klienta, przygotowanie gleby, rozłożenie trawy, pielęgnacja trawy, a w tym: nawożenie, koszenie, nawadnianie, opryskiwanie oraz monitorowanie i kontrola.

10.1. Proces zakupu.

Opis procesu.

Za proces zakupu odpowiedzialny jest Dział Handlu i Sprzedaży, którego celem jest zapewnienie dokonywania zakupów zgodnych z wymaganiami wytyczonymi przez firmę oraz utrzymywanie zapasów, nawozów oraz środków pielęgnacyjnych, na odpowiednim poziomie.

W celu aktualizacji naszej listy dostawców przeprowadzana jest, co kwartalna ocena dostawców, a jej wyniki są dokumentowane w Księdze Dostawców. Z dostawcami, którzy spełniają najlepiej nasze wymagania podtrzymujemy dalszą współpracę.

Wszystkie zakupy trawy, nawozów oraz różnego typu środków pielęgnacyjnych są planowane i realizowane na podstawie prognoz sprzedaży, a także na podstawie uzasadnionych bieżących potrzeb.

Każdy zakup trawy jest poprzedzony kontrolą wykonaną przez Kierownika Wykonawczego, którego celem jest wykluczenie i eliminacja złej jakościowo trawy. Wymagania, jakie stawia przedsiębiorstwo, co do tej kwestii są bardzo dokładnie sprecyzowane. Mianowicie na 1m² nie może znajdować się więcej niż 5 pojedynczych plam zabarwionych na żółto, pomarańczowo, brązowo bądź na czerwono, mogą być to choroby traw.

Postępowanie z dostawcami nie spełniającymi wymagań jest dokumentowane na liście dostawców odrzuconych, a decyzje dotyczące wyrobów niezgodnych z wymaganiami stawianymi przez firmę podejmuje Kierownik Wykonawczy.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 16
				Stron: 28

Zakupiona trawa jest odbierana przez naszych pracowników i bezpośrednio dostarczana do klientów, natomiast nawozy oraz preparaty pielęgnacyjne przechowywane są w specjalnym magazynie. Zawartość magazynów sprawdzana jest, co trzy miesiące, dzięki czemu sporządzane są zamówienia potrzebnych wyrobów. Pozostałe zakupy dokonywane są na bieżąco, na podstawie pisemnych zapotrzebowań wewnętrznych firmy.

10.2. Proces przyjmowanie zamówień.

Opis procesu.

Za proces przyjmowania zamówień odpowiedzialny jest Dział Handlu i Sprzedaży. Etapem pierwszym tego procesu jest wstępna rozmowa z potencjalnym klientem odnośnie wymagań i potrzeb, jakie posiada.

Wszystkie wstępne zamówienia, zawierane przez Dział Handlowy i Sprzedaży są przeglądane, weryfikowane pod względem możliwości i terminowości wykonania oraz zatwierdzane przez Kierownika do spraw handlu i sprzedaży. Wszystkie zlecenia są bardzo szczegółowo dokumentowane.

1. Proces odbioru trawy i jej dostawa do klienta.

Opis procesu.

Proces odbioru trawy jest w pełni kontrolowany przez Kierownika Wykonawczego, który sprawdza trawę przed jej ścięciem i ocenia, czy wykonana jest z wymaganiami jakościowymi stawianymi przez firmę. Jeżeli tak to oczywiście wypełnia fakturę zakupu. Następnie sprawdza palety już ze zrolowaną trawą i uczestniczy przy jej załadowywaniu przez pracowników naszej firmy. Darń do transportu zwijana jest w tzw. rolki. Waga 1m² darni waha się od 15-20 kg w zależności od grubości i wilgotności. Podczas transportu rolki układa się jedna na drugą warstwami, najwyżej do 5 warstw. Trawa transportowana jest TIR'em, gdyż nim możemy przewieźć do 1200 m² trawy.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 17
				Stron: 28

2. Proces przygotowanie gleby.

Opis procesu.

Podczas, gdy planujemy zakładanie trawnika mamy do czynienia z dwoma sytuacjami:

• teren posiada warstwę próchniczą,

• teren nie posiada warstwy próchniczej.

W pierwszym przypadku należy całość przekopać usuwając starą roślinność.

W drugim przypadku najpierw teren użyźniamy substancjami organicznymi, dzięki czemu poprawiona zostaje struktura gleby. W zależności, jaka gleba jest na danym terenie możemy dodać piasku, bądź jakiegoś innego materiału zwiększającego przepuszczalność, ziemię z pola ornego, nawozy mineralne.

Do mieszania składników użyźniających z podłożem używamy glebogryzarek.

Przed przystąpieniem do użyźniania gleby należy ją najpierw dokładnie oczyścić z różnego typu resztek. Tereny, na których przeprowadziliśmy większą niwelację (20 cm) powinniśmy pozostawić na około 2 tygodnie, aby ziemia osiadła.

Ważne jest żeby przed położeniem trawy dobrze zbadać odczyn gleby w Stacji chemiczno-rolniczej, ponieważ trawy wymagają lekko kwaśnego podłoża.

Teren pod trawnik musi być bardzo starannie przygotowany. Należy go tak ukształtować, aby umożliwić odprowadzanie wody od zabudowań. Poziom krawężników powinien wyznaczać powierzchnię przyszłego trawnika, przy czym należy uwzględnić grubość dywanu około 2-3 cm.

Powierzchnia pod trawnik musi być doskonale wyrównana i ubita. Efekt ten nasza przedsiębiorstwo osiąga dzięki naprzemiennym, kilkakrotnym grabieniu i ugniataniu. Należy jednak pamiętać, że nie można nadmiernie utwardzić gleby, gdyż brak powietrza utrudnia początkowy wzrost trawy.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 18
				Stron: 28

3. Proces rozłożenia trawy.

Opis procesu.

Proces rozkładania trawy obowiązuje pracowników Działu Wykonawczego i w pełni jest kontrolowana przez jego kierownika. Celem procesu jest precyzyjne rozłożenie trawy zgodnie z wymaganiami jakościowymi.

Dużą zaletą tego rodzaju gotowej darni jest możliwość zakładania trawnika późną jesienią w październiku, a nawet w listopadzie bez obawy o uszkodzenia podczas zimy. Uzyskanie trawnika z siewu w tym okresie jest niemożliwe w naszym klimacie.

Układanie trawy rozpoczyna się od linii prostej, czyli najlepiej od uprzednio przygotowanego krawężnika. Kawałki darni rozwijamy jeden za drugim tak, aby każdy kolejny rząd był przesunięty względem siebie o połowę długości odcinka. Bardzo dużą wagę przywiązujemy do dokładnego przylegania kawałków trawnika do siebie.

Czasem na stokach darń przymocowujemy kołeczkami, od 1-3 na 1m² w zależności od pochyłości terenu. Zabieg kołkowania ma szczególne znaczenie podczas obfitych opadów deszczu.

Zakorzenienie naszego trawnika następuje w ciągu 3-5 dni. Przy sprzyjających warunkach klimatycznych po tygodniu nie można oderwać darni.

Po tak ułożonym trawniku można od razu chodzić.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 19
				Stron: 28

4. Proces pielęgnacji trawy.

Opis procesu.

Za proces pielęgnacji trawy odpowiedzialny jest Dział Wykonawczy.

Ważną cechą każdego trawnika jest jego estetyczny wygląd. O walorach estetycznych decydują: gładkość powierzchni, zawartość darni oraz żywo-zielone zabarwienie. Aby trawnik posiadał takie walory konieczne jest przy jego produkcji dobranie odpowiedniej mieszanki traw oraz wykonanie wielu regularnych i zróżnicowanych zabiegów pielęgnacyjnych takich jak: nawożenie, koszenie, nawadnianie, wertykulacja, aeracja.

10.6.1. Proces nawożenia.

Opis procesu.

Trawa musi mieć zapewnioną nieustanną dostawę składników mineralnych, aby posiadać ładny kolor, dobry wigor i tworzyć gęstą darń. W tym celu nasze przedsiębiorstwo przygotowuje odpowiednie mieszanki nawozów.

Trawa do swego wzrostu potrzebuje szesnastu różnych minerałów, które są pobierane przez rośliny w różnych ilościach. Na nowo zakładanych trawnikach pierwsze nawożenie można wykonać przed samym rozłożeniem trawy. W tym celu nasza przedsiębiorstwo używa nawozu typu Azofoska bądź Polifoska w ilości 3kg na 100m². W dobrze przygotowanym podłożu, wzbogaconym substancją organiczną znajduje się minimum składników zapewniających wzrost trawie. W ten sposób młode rośliny zmuszone są do szukania pokarmu rozbudowując system korzeniowy, co czyni je silniejszymi i odporniejszymi na różne stresy. Drugie nawożenie stosuje się po pierwszym koszeniu lub gdy zauważymy wyraźne oznaki żółknięcia lub zatrzymania wzrostu traw.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 20
				Stron: 28

Nawożenie wykonujemy 3-4 razy w sezonie wegetacyjnym, zaczynając od końca marca. Należy używać mieszanek nawozowych wieloskładnikowych przeznaczonych pod trawniki lub posłużyć się nawozem dolistnym np. doskonałym nawozem jest Florovit w płynie (bardzo dobry szczególnie przy potrzebie szybkiego zazielenienia trawnika wiosną). W przypadku nawozów stałych nie nawozimy nigdy mokrego trawnika, gdyż spowoduje to przyklejanie się nawozu do trawy i przypalenie roślin. Jeżeli nawoziliśmy trawnik mokry nawozem stałym, należy po nawożeniu trawnik bardzo dokładnie podlać. Uważajmy również na nawożenie nawozami wolnodziałającymi (typ Osmocote)- nie stosujmy ich zbyt późno oraz nie dopuszczajmy do przeschnięcia trawnika!

Składniki mineralne ze względu na szybkie ich pobieranie przez system korzeniowy traw i wielokrotne koszenie, muszą być często i systematycznie uzupełniane. Należy zachowywać odpowiednią proporcję makroskładników N:P:K, prowadzać bardzo równomiernie. W tym celu, jeśli jest to możliwe zaleca się dostarczyć składniki w formie płynnej (rozcieńczone wodą). Nawozy mineralne stosuje się zaraz po skoszeniu murawy. Należy ograniczać stosowanie pełnego nawożenia azotowego późną jesienią ze względu na stwarzanie sprzyjających warunków do rozwoju pleśni śniegowej na przedwiośniu.

Do nawożenia trawników używamy nawozów wieloskładnikowych (NPK) - Azofoska, Polifoska i nawozy azotowe: Saletra amonowa, Mocznik, Saletrzak, Siarczan amonu lub specjalne mieszanki nawozowe, których zasady stosowania znajdują się na opakowaniach. Najlepszym rozwiązaniem, choć nieco droższym jest użycie specjalnej mieszanki nawozowej o długotrwałym działaniu. Jednorazowe zastosowanie wiosną 5kg/100m2 daje całoroczną zieleń i zwiększoną odporność na stresy.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 21
				Stron: 28

10.6.2. Proces koszenia.

Opis procesu.

Najważniejsze jest przestrzeganie zasady: nie ścinamy jednorazowo więcej niż 1/3 - 1/2 rośliny. Nie stosowanie się do tej zasady powoduje, że trawnik traci ładny wygląd i może chorować. Nadmierne skracanie powoduje odsłonięcie zacienionych części rośliny, które w silnym słońcu ulegają uszkodzeniu. Poza tym zbyt niskie przycięcie powoduje szok dla systemu korzeniowego, co w konsekwencji prowadzi do częściowego zamierania korzeni. Istnieje ścisła zależność pomiędzy głębokością systemu korzeniowego, a wysokością koszenia. Kiedy trawa jest prawidłowo koszona korzeń rośnie głębiej, roślina jest mocniejsza i odporniejsza.

Częstość koszenia zależy od wielu czynników takich, jak: jakie stosujemy nawożenie, jak często podlewamy, jaka jest pora roku, jakie mamy wymagania, co do wysokości darni, jaka mieszanka nasion została wykorzystana w trawniku. Nawożenie powoduje silniejszy wzrost roślin, co w konsekwencji wpływa na potrzebę częstszego koszenia. Tempo wzrostu trawy jest różne w ciągu roku. Wiosną i wczesną jesienią trawnik wymaga koszenia, co najmniej raz w tygodniu. Podczas letnich upałów i późną jesienią wzrost trawy prawie się zatrzymuje ze względu na zbyt wysoką lub niską temperaturę. Trawnik wymaga wtedy koszenia nie częściej niż co dwa, trzy tygodnie.

Trawniki na boiska do piłki nożnej o wysokości darni 2,5 do 3 cm wymagają koszenia, co 3, 4 dni.

Najłatwiej jest kosić suchy trawnik, nie ma wtedy kłopotu z zapychaniem się kosiarki. Podczas upałów nie powinniśmy kosić trawnika w południe - jest to dodatkowy stres dla roślin. Dobrze jest wtedy również podnieść wysokość koszenia. Jeżeli chcemy mieć ładną murawę nie możemy dopuścić do zalegania resztek ściętej trawy.

W tym celu nasze przedsiębiorstwo używa kosiarek bębnowych samo-zbierających, czyli z koszem.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 22
				Stron: 28

Darń trawnika wymaga nieznacznej regulacji wysokości koszenia w zależności od warunków pogodowych sprzyjających lub negatywnie wpływających na rozwój trawy. Wiosną przed zazielenieniem się starą darń ścinamy nisko na około 2,5 cm. Ostatni zabieg wykonujemy przed nadejściem mrozów w końcu października lub na początku listopada. Ścinamy wtedy nisko na około 3 cm. Powinniśmy to połączyć z dokładnym usunięciem liści.

10.6.3. Proces nawadniania.

Opis procesu.

Woda jest podstawowym czynnikiem warunkującym życie trawy. Podlewanie jednak sprawia dużo kłopotów użytkownikom trawników. Podobnie jak koszenie zależy od wielu czynników takich jak: miejsca, w którym rośnie trawnik, rodzaju gleby, nasłonecznienia, temperatury, wiatru, wilgotności powietrza, częstotliwości opadów atmosferycznych, rodzaju mieszanki użytej do siewu i kondycji trawnika.

Trawniki najlepiej podlewać wcześnie rano lub wieczorem po zachodzie słońca. Można i należy podlewać trawnik w upalne popołudnia, jeżeli zauważymy wyraźne oznaki więdnięcia czy wręcz zasychania roślin. Trawa wtedy zmienia swój kolor na ciemniejszy i traci sprężystość. Podczas kiełkowania młode rośliny są bardzo wrażliwe na przesuszenie. Jest to najtrudniejszy okres zarówno dla traw jak i dla właścicieli. Wschodzące rośliny wymagają niemal ciągłego zraszania. Odpowiednie podlewanie w tym czasie gwarantuje równomierne wschody, dobrą instalację trawnika a jest to 50% sukcesu.
          Stopniowo wraz z rozwojem systemu korzeniowego rośliny staja się bardziej odporne na suszę. Najlepsze efekty przynosi rzadsze i obfite podlewanie nawet raz w tygodniu a w okresie suszy co 3-4 dni. Powinna być zawsze wilgotna warstwa gleby, w której są korzenie (około 10 cm).

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 23
				Stron: 28

Codzienne zraszanie prowadzi do wytwarzania płytkiego systemu korzeniowego i sprzyja rozwojowi chorób.

W początkowej fazie najlepsze jest podlewanie ręczne. Posługujemy się odpowiednią końcówką na wężu ogrodniczym. W późniejszym okresie możemy stosować przenośne zraszacze. Istotne jest systematyczne przestawianie zraszaczy. Nadmierne podlewanie w jednym miejscu powoduje wypłukiwanie składników pokarmowych ze strefy zasięgu korzeni.
       

10.6.4. Proces wertykulacji.

Opis procesu.

Na trawnikach wieloletnich możemy mieć problemem z tzw. sfilcowaniem się darni. Powodowane to jest nadmiernym nagromadzeniem się martwych resztek roślinnych w darni. Brak systematycznego usuwania starej martwej darni utrudnia przedostawanie się wody i składników nawozowych do ziemi. W rezultacie czego system korzeniowy zamiast penetrować w głąb ziemi rozbudowuje się w strefie powierzchniowej.

Trawa staje się bardzo wrażliwa na upały i łatwo jest wyrywana podczas gier i zabaw. Warstwa "filcu" staje się siedliskiem grzybów i bakterii chorobotwórczych. Proces wertykulacji ma temu zapobiegać i jest zabiegiem łączącym wyczesywanie martwych roślin z płytkim nacinaniem (do około 2 cm) powierzchni darni. Poza tym, następuje rozcinanie rozłogów i powierzchniowe napowietrzenie gleby. Wertykulację przeprowadzamy wiosną po pierwszym koszeniu.

Dobrze jest połączyć ten zabieg z podsiewem miejsc, które szczególnie ucierpiały podczas zimy. Po raz drugi wertykulację przeprowadza się wczesną jesienią. Wyczesywanie wykonać można przy użyciu metalowych grabi bądź specjalnych urządzeń zwanych wertykulatorami mechanicznymi. 

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 24
				Stron: 28

10.6.5. Proces aeracji.

Opis procesu.

W miejscach często uczęszczanych mamy do czynienia z wypadaniem trawy. Nadmierne deptanie, czy jeżdżenie po trawie sprzyja zagęszczaniu się gleby. W zbitą ziemię trudno jednak wsiąka woda i brakuje w niej powietrza niezbędnego dla życia systemowi korzeniowemu, co w konsekwencji jest przyczyną wypadania trawy. Aby przeciwdziałać temu procesowi należy trawnik napowietrzać.
Aerację najlepiej jest przeprowadzić wczesną wiosną, gdy ziemia już obeschnie. Wykonuje się ją specjalnymi maszynami tzw. aeratorami. Również skutecznie można to zrobić np: widłami amerykańskimi nakłuwając glebę na głębokość 10 - 15 cm w odstępach 10 - 15 cm lekko podważając. Zabieg ten powinien być wykonany w miarę możliwości na całej powierzchni trawnika, co najmniej raz na dwa - trzy lata. Miejsca szczególnie uczęszczane należy napowietrzać, co najmniej raz w sezonie.

10.7. Proces monitorowania i kontroli.

Opis procesu.

Za proces monitorowania i kontroli są odpowiedzialni upoważnieni do tego pracownicy.

Kontrola i monitorowanie jest procesem ciągłym i na bieżąco ocenianym za względu na różnego typu obszary działania. Proces ten spełnia funkcję korygującą, w związku z ewentualnymi zakłóceniami, jakie mogą wystąpić w trakcie realizacji usług, jednakże jej celem jest również nadzór nad przestrzeganiem dyscypliny finansowej, dotrzymywania terminów rozpoczęcia i zakończenia wyspecyfikowanych zadań, a co za tym idzie dbanie o jakość wykonania usług.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 25
				Stron: 28

Każdy wykonywany proces kończy się przeglądem, który polega na udokumentowaniu charakterystyk badanego zadania i porównaniu stanu faktycznego ze stanem zadanym, obejmując przy tym analizę przyczyn odchyleń od wielkości zadanych. Dzięki stałemu monitorowaniu każdej usługi możemy wyeliminować w dużym stopniu odchylenia i doprowadzić dane zadanie do założonego stanu.

Dzięki sprawnej kontroli możemy oceniać działalność firmy i ustalać jej zdolności rozwojowe.

Proces monitoringu polega na obserwowaniu przebiegu procesów, dzięki czemu współpraca między pracownikami jest płynniejsza i dokładniejsza. Proces ten także służy do oszacowania wyników pracy poszczególnych jednostek, do omawiania z podwładnymi spraw dotyczących postępu w realizacji wyznaczonych zadań oraz oceny przydatności wyposażenia danej jednostki.

TRANSGRASS Sp. z o.o. XXX XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 26
				Stron: 28

11. Opis realizacji usługi. Zakupy - określenie dostawców, warunków

i kontroli dostaw.

Przedsiębiorstwo „TRANSGRASS” Sp. z o.o. zapewnia, że zakupiony wyrób spełnia wyspecyfikowane wymagania klientów dotyczące zakupu. Rodzaj i zakres nadzoru nad dostawcą i zakupywanym wyrobem zależy od wpływu zakupywanego wyrobu na późniejszą realizację usług firmy.

Przedsiębiorstwo dokonuje oceny i wyboru dostawców na podstawie predyspozycji do dostarczania wyrobu zgodnego z naszymi wymaganiami jakościowymi. Wszystkie wyniki ocen dostawców są zapisywane.

Wszystkie zakupy są kontrolowane przez upoważnionego w tym celu pracownika, jakim jest Kierownik Wykonawczy, który przed zakupem musi sprawdzić wyrób i go zatwierdzić.

W celu weryfikacji zakupionego wyrobu przedsiębiorstwo w informacji dotyczącej zakupów podaje odpowiednie ustalenia dotyczące weryfikacji i metod zwalniania wyrobu.

TRANSGRASS Sp. z o.o. Ulica Gołaśka 5 XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 27
				Stron: 28

12. Szkolenia.

Opis procesu.

Szkolenie, doskonalenie oraz motywowanie pracowników to jedno z głównych celów przedsiębiorstwa, zakładającym dialog pomiędzy przełożonymi a pracownikami. Za stałe doskonalenie i rozwój swoich pracowników odpowiada każdy przełożony.

Jako pierwsza w zakresie zarządzania jakością została przeszkolona kadra kierownicza, jednak o skuteczności Systemu Zarządzania Jakością decydują pracownicy. Dzięki odpowiedniemu przeszkoleniu pracownicy sami mogą się posługiwać metodami i technikami niezbędnymi do utrzymania jakości. Nasza firma stworzyła warunki zapewniające właściwe kwalifikacje zatrudnionych pracowników.

Wszyscy pracownicy w przedsiębiorstwie posiadają kwalifikacje wymagane na zajmowanych przez nich stanowiskach pracy, mają dostęp do najnowszej wiedzy, mającej zastosowanie na ich stanowiskach i są przygotowani do realizacji nowych zadań.

Dzięki właściwemu programowi szkoleń, zdobytym doświadczeniom i posiadanym kwalifikacją wszyscy pracownicy spełniają stawiane im wymagania. Stałe programy dokształcające pozwalają na poszerzanie dotychczasowej wiedzy i umiejętności.

Osoby odpowiedzialne za ustalanie zapotrzebowania na szkolenia znają zasady prowadzenia szkoleń i mogą w ramach posiadanych kwalifikacji samodzielnie udzielać instruktażu.

TRANSGRASS Sp. z o.o. Ulica Gołaśka 5 XXX	Księga Jakości	Wydanie: I
				Strona: 28
				Stron: 28

13. Załączniki.

13.1. Procedury:

TRGR.001. Procedura nadzoru nad dokumentacją.

TRGR.002. Procedura dokumentowania danych o jakości.

TRGR.003. Procedura nadzoru nad zapisami.

TRGR.004. Procedura auditów wewnętrznych.

TRGR.005. Procedura nadzoru nad wyrobem niezgodnym.

TRGR.006. Procedura działań korygujących i zapobiegawczych.

13.2. Wzory dokumentów:

13.2.1. Plan Jakości.

13.2.2. Materiały na przegląd kierownictwa.

13.2.3. Raport z przeglądu kierownictwa.

13.2.4. Formularz szkoleń.

13.2.5. Plan szkoleń.

13.2.6. Karta imienna szkoleń.

13.2.7. Program auditu.

13.2.8. Lista auditorów wewnętrznych.

13.2.9. Raport z auditu wewnętrznego.

13.2.10. Protokół niezgodności.

13.2.11. Zgłoszenie niezgodności wyrobu.

13.2.12. Protokół niezgodności dostaw.

13.2.13. Zezwolenie na wykorzystanie dostaw.

13.2.14. Raport postępowania wobec elementów niezgodnych.

13.2.15. Zlecenie na naprawę.

13.2.16. Zlecenie przeróbki.

13.2.17. Karta braków.

13.2.18. Wniosek/polecenie o uruchomienie działań korygujących i zapobiegawczych.

13.2.19. Plan działań korygujących.

13.2.20. Program działań zapobiegawczych.

13.2.21. Karta działań korygujących i zapobiegawczych.

Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

KSIĘGA JAKOŚCI FIRMY TRANSGRASS Sp. Z o. o.

Symbol: TRGR.000P. Data opracowania: Maj 2003 Strona: 2 z 2

Lista procedur

TRGR.001. Procedura nadzoru nad dokumentacją.

TRGR.002. Procedura dokumentowania danych o jakości.

TRGR.003. Procedura nadzoru nad zapisami.

TRGR.004. Procedura auditów wewnętrznych.

TRGR.005. Procedura nadzoru nad wyrobem niezgodnym.

TRGR.006. Procedura działań korygujących i zapobiegawczych.

Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad dokumentacją.
Symbol: TRGR.001.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 1 z 6

1. Cel procedury

Celem procedury jest jednoznaczne określenie metod nadzoru nad dokumentacją Systemu Zarządzania Jakością oraz zagwarantowanie, że aktualne wersje dokumentów są znane personelowi odpowiedzialnemu za przebieg udokumentowanych procesów, a wersje nieaktualne są wycofywane z użytku.

2. Zakres obowiązywania procedury

Postanowienia zawarte w tej procedurze obowiązują wszystkie komórki organizacyjne przedsiębiorstwa oraz wszystkich pracowników współuczestniczących w procesach objętych systemem jakościowym.

3. Zakres odpowiedzialności

3.1. Dyrektor Naczelny mianuje:

• Kierownika ds. jakości.

1. Osoba ta jest zobowiązana do przestrzegania postanowień niniejszej procedury.

2. Dyrektor Naczelny jest upoważniony do zatwierdzenia Księgi Jakości i procedur Systemu Zarządzania Jakością.

3. Kierownik ds. jakości jest odpowiedzialny za przechowywanie, aktualizację i realizację postanowień zawartych w procedurach oraz za to, aby aktualnie obowiązujące wersje dokumentów były znane personelowi uczestniczącemu w procesach udokumentowanych procedurami.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad dokumentacją.
Symbol: TRGR.001.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 2 z 6

4. Kierownicy innych działów są odpowiedzialni za wnioskowanie u Kierownika ds. jakości o opracowanie nowej procedury bądź zmianę treści procedury już istniejącej.

5. Kierownik odpowiedzialny jest za przechowywanie Certyfikatu Jakości oraz za wnioskowanie o kontynuację certyfikacji i o wydanie aktualizacji Certyfikatu, a nieaktualne certyfikaty po upływie terminu ważności odesłane jednostce certyfikującej.

4.Opis procesu.

4.1. Dokumentacja Systemu Zarządzania TRANSGRASS Sp. Z o. o.

4.1.1. Dokumentacją niniejszej procedury uważa się takie dokumenty jak:

• Księga Jakości,

• stosowane formularze wraz z instrukcjami roboczymi,

• cenniki,

• znaki używane do reklamy,

• nowe standardy, rozwiązania techniczne, a także normy prawne.

4.1.2. Wszystkie procedury Systemu Zarządzania Jakością są dokumentami poufnymi, o ujednoliconej formie:

• jednolity nagłówek określający: logo firmy, nazwę procedury, symbol procedury, datę opracowania, numer polskiej normy ISO oraz numerację stron

• określenie celu procedury,

• określenie zakresu obowiązania procedury,

• określenie zakresu odpowiedzialności,

• opis jest jasny i czytelny,

• wykaz dokumentów związanych z procedurą,

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad dokumentacją.
Symbol: TRGR.001.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 3 z 6

• osobą odpowiedzialną za merytoryczną stronę jest Kierownik ds. kontroli jakości, którego personalia są podane w procedurze,

• wszystkie niejasności i niezrozumiałe zapisy muszą być wyjaśnione przez Kierownika ds. kontroli jakości.

4.2. Rozdział procedur na stanowiska.

4.2.1. Kierownik ds. kontroli jakości przechowuje ostateczne wersje wszystkich procedur podpisanych i zatwierdzonych przez Dyrektora Naczelnego.

4.2.2. Za rozdział procedur na wszystkie stanowiska odpowiedzialny jest Kierownik ds. kontroli jakości.

4.2.3. Przekazanie aktualnie obowiązujących procedur odnotowane jest przez Kierownika ds. kontroli jakości na formularzu dystrybucji procedury FORMUL001/1A. Wypełnione formularze dystrybucji, określające, kto otrzymał procedury przechowywane jest u Kierownika ds. kontroli jakości.

4.3. Księga Jakości.

4.3.1. Księga Jakości jest najważniejszym dokumentem Systemu Zarządzania Jakością nie zawierająca informacji poufnych i może być udostępniana na zewnątrz firmy.

4.3.2. Oryginał Księgi Jakości przechowywany jest u Kierownika ds. kontroli jakości, a jej elektroniczna wersja znajduje się na stronie internetowej dostępnej dla każdego pracownika.

4.3.3. W kwestii dystrybucji Księga Jakości traktowana jest jako procedura TRGR.00P, która jest wersją polską.

4.3.4. Raz w roku Księga Jakości jest sprawdzana przez Kierownika ds. kontroli jakości i aktualizowana przez odpowiedni załącznik.

4.3.5. Jeżeli zmian w Księdze Jakości jest dużo minimum trzy Kierownik ds. kontroli jakości opracowuje nową wersję Księgi Jakości.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad dokumentacją.
Symbol: TRGR.001.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 4 z 6

4.3.6. Zaktualizowana Księga Jakości może być zatwierdzona tylko przez Dyrektora Naczelnego.

4.4. Zmiany w procedurach.

4.4.1. Za opracowanie nowej wersji Księgi Jakości odpowiedzialny jest Kierownik ds. kontroli jakości. Zmiany w procedurach mogą być następujące:

• wprowadzenie nowych wymogów w zakresie przebiegu dokumentowania procesu,

• usunięcie nieprawidłowości stwierdzonej podczas auditu wewnętrznego,

• poprawa funkcjonowania Systemu Zarządzania Jakością.

4.4.2. Wszelkie propozycje zmiany procedury należy wnioskować do Kierownika ds. kontroli jakości.

4.4.3. Kierownik ds. kontroli jakości jest zobowiązany do rozpatrzenia złożonego wniosku i w ciągu tygodnia zmienienie wersji procedury wraz z złożonym wnioskiem bądź udzielić wnioskującemu wyjaśnień uzasadniających odstąpienie od zmiany procedury.

4.4.4. Każda nowa wersja procedury przed wprowadzeniem musi być zatwierdzona przez Kierownika ds. kontroli jakości bądź przez Dyrektora Naczelnego przez złożenie własnoręcznego podpisu.

4.4.5. Kierownik ds. kontroli jakości musi dopilnować by te same osoby zatwierdzały zmienioną wersję procedury, co jej oryginał.

4.4.6. Zmieniona procedura posiada ten sam numer, co procedura wycofana, zmienia się tylko numer wersji procedury.

4.4.7. Kierownik ds. kontroli jakości zobowiązany jest, aby w sposób czytelny oznaczył rodzaj i charakter zmian przez podkreślenie zmienionych fragmentów procedury.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad dokumentacją.
Symbol: TRGR.001.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 5 z 6

4.5. Formularze

4.5.1. Za nadzór nad formularzami odpowiedzialny jest Kierownik ds. kontroli jakości.

4.5.2.Wszystkie formularze posiadają swój numer identyfikacyjny, który określa numer wersji i rodzaj formularza.

4.5.3. Kierownik ds. kontroli jakości prowadzi wykaz aktualnie obowiązujących formularzy.

4.5.4. Decyzje o zmianie obowiązującego formularza może podjąć Kierownik ds. kontroli jakości na wniosek pracowników, którzy z formularzy korzystają.

4.6. Instrukcje robocze

4.6.1. Instrukcje robocze określają sposób wykonywania danych czynności i są za nie odpowiedzialni kierownicy wszystkich komórek organizacyjnych, na których instrukcje te obowiązują.

4.6.2. Wszystkie aktualnie obowiązujące instrukcje muszą być zatwierdzone przez Kierowników działów, które z nich korzystają.

4.7. Cenniki

4.7.1. Wyznaczona osoba z Działu Handlu i Sprzedaży jest odpowiedzialna za dystrybucję cenników za pomocą poczty elektronicznej na stanowiska pracy.

4.7.2. Pracownik zajmujący się cennikami powinien dbać o to by systematycznie uaktualniał cennik na wszystkich stanowiskach, gdzie miejsce ma sprzedaż.

4.7.3. Każdy pracownik przy ustalaniu ceny sprzedaży obowiązany jest posługiwać się aktualnym cennikiem opracowanym przez Dział Handlu i Sprzedaży.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad dokumentacją.
Symbol: TRGR.001.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 6 z 6

4.8. Znaki używane do reklamy

4.8.1. Materiały, jakie są używane do reklamy obejmują: standardy wykonania, dyplomy, certyfikaty, znaki i godła jakościowe, listy rankingowe oraz artykuły prasowe.

4.8.2. Za gromadzenie, przechowywanie i nadzór nad tymi materiałami reklamowymi odpowiedzialny jest Dział Handlu i Sprzedaży, jedynie certyfikat przechowywany jest przez Kierownika ds. kontroli jakości.

4.9. Nowe standardy, rozwiązania techniczne i wymogi prawne

4.9.1. Kierownik ds. badań i rozwoju dba o to by nowe standardy i urządzenia techniczne były znane w firmie. W tym celu Dyrektor ds. badań i rozwoju śledzi na bieżąco wszystkie nowości pojawiające się na rynku, gromadzi dokumentację dotyczącą nowych urządzeń technicznych i standardów jak również wymogów prawnych obejmujących wyroby.

4.10. Sposób gromadzenia, opracowania, dystrybucji i przechowywania zapisów jakościowych oraz tryb ich udostępniania jest jednoznacznie uregulowany i udokumentowany. Obowiązuje zasada, że okres przechowywania zapisów dotyczących danego wyrobu lub usługi liczony jest od momentu wprowadzenia ostatniego wyrobu do obrotu.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura dokumentowania danych o jakości.
Symbol: TRGR.002.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 1 z 3

1. Cel procedury

Celem postanowień procedury jest możliwość udokumentowania w dowolnym czasie wymaganej jakości wyrobów oraz skuteczności działania systemu zapewnienia jakości.

2. Zakres obowiązywania procedury

Postanowienia zawarte w procedurze obowiązują wszystkie jednostki w firmie, mające wpływ na System Zarządzania Jakością.

3. Zakres odpowiedzialności

Kierownik ds. kontroli jakości jest zobowiązany do opracowania wykazu dokumentów ważnych z punktu widzenia zaprezentowania osiągnięcia wymaganej jakości i określenia czsu ich przechowywania.

4. Opis procesu.

4.1. Dokumentowaniem danych o jakości zobowiązani są Kierownicy poszczególnych działów, którzy objęci są Systemem Zarządzania Jakością.

4.2. Wszystkie zapisy dotyczące dokumentowania powinny być przechowywane w sposób łatwy do odszukania i dotarcia do wymaganych informacji oraz by dokumenty nie były narażone na zbyt duże zniszczenie.

4.3. Po upływie terminu przechowywania dokumenty muszą być zniszczone.

4.4. Wykaz dokumentów świadczących o jakości wyrobów wraz z informacjami o miejscu i czasie przechowywania oraz o pracownikach odpowiadających za przechowywanie zapisów.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura dokumentacji danych o jakości.
Symbol: TRGR.002.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 2 z 3

Rodzaj dokumentu	Miejsce przechowywania	Czas przechowywania	Odpowiedzialny za przechowywanie
Sprawozdania ze spotkań kierownictwa	Kierownik ds. kontroli jakości	5 lat	Kierownik ds. kontroli jakości
Sprawozdania z okresowych spotkań roboczych	Dział Kontroli Jakości	3 lata	Kierownik ds. kontroli jakości
Raporty z auditów wewnętrznych	Dział Kontroli Jakości	3 lata	Kierownik ds. kontroli jakości
Polecenia działań korygujących i zapobiegawczych	Dział Kontroli Jakości	3 lata	Kierownik ds. kontroli jakości
Zapis ze szkoleń pracowników	Wszystkie wydziały objęte polityką jakości	Rok po rozwiązaniu umowy	Kierownicy działów objętych procedurą
Protokół badania trawy przed zakupem	Dział Wykonawczy i Dział Dostaw	5 lat	Kierownicy działu wykonawczego i dostaw
Świadectwa norm jakościowych otrzymane od dostawców	Dział Dostaw	5 lat	Kierownik ds. dostaw

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura dokumentacji danych o jakości.
Symbol: TRGR.002.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 3 z 3

Rodzaj dokumentu	Miejsce przechowywania	Czas przechowywania	Odpowiedzialny za przechowywanie
Zapisy dotyczące kontroli i badania trawy	Dział Wykonawczy	3 lata	Kierownik Wykonawczy
Dokumenty dotyczące przeglądu umów	Dział Handlowy i Sprzedaży	3 lata	Kierownik ds. handlu i sprzedaży
Dokumenty dotyczące zakupów	Dział Handlowy i Sprzedaży	3 lata	Kierownik ds. handlu i sprzedaży
Dokumenty dotyczące spisu wyrobów niepełnowartościowych	Dział Dostaw, Serwis Techniczny, Dział Wykonawczy	1 rok	Kierownik dostaw i Kierownik serwisu technicznego
Dokumenty dotyczące nadzoru nad dokumentacją	Dział Kontroli Jakości	1 rok po aktualizacji	Kierownik ds. kontroli jakości
Dokumenty dotyczące nadania znaku jakości	Dział Kontroli Jakości	2 lata po utracie ważności	Kierownik ds. kontroli jakości

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad zapisami.
Symbol: TRGR.003.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 1 z 1

1. Cel procedury

Celem procedury jest ustanowienie i utrzymanie zapisów dostarczających dowodów zgodności z wymaganiami oraz dowodów skuteczności działania Systemu Zarządzania Jakością. Zapisy powinny być zawsze czytelne, łatwe do zidentyfikowania i odszukania przez pracowników.

2. Zakres obowiązywania procedury

Zakres obowiązywania procedury dotyczy wszystkich działów objętych Systemem Zarządzania Jakością.

3. Zakres odpowiedzialności

Kierownicy poszczególnych działów są upoważnieni i odpowiedzialni zaprowadzenie dokumentacji zapisów dotyczących poszczególnych procesów.

4. Opis procesu.

1. Wymagane zapisy:

1. Zapis wykształcenia, umiejętności i doświadczeń wszystkich pracowników.

2. Zapis przeprowadzenia szkoleń pracowników.

3. Zapis kontroli i monitoringu przed i po wykonaniu procesu.

4. Zapis wyników przeglądu usług.

5. Zapis wyników oceny dostawców i dostaw oraz wszystkich działań z nimi związanych.

6. Zapis wyników auditów wewnętrznych i działań z nimi związanych.

7. Zapis niezgodności wyrobu.

8. Zapis wyników działań korygujących i zapobiegawczych.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura auditów wewnętrznych.
Symbol: TRGR.004.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 1 z 3

1. Cel procedury

Celem procedury jest zapewnienie planowanego, systematycznego i niezależnego badania zgodności i efektywności Systemu Zarządzania Jakością w zakresie spełnienia wymagań norm ISO 9001-2000 oraz innych założeń i celów systemu oraz udokumentowanie wszystkich działań.

2. Zakres obowiązywania procedury

Procedura ma swoje zastosowanie we wszystkich działach funkcjonowania firmy objętych Systemem Zarządzania Jakością.

3. Zakres odpowiedzialności

Kierownik ds. kontroli jakości jest odpowiedzialny za zapewnienie postępowania zgodnego z tą procedurą, pozostali kierownicy wszystkich działów muszą spełniać wszystkie wymagania związane z auditem oraz sprawnie wykonywać powierzone im zadania wraz z dokumentowaniem spostrzeżeń i niezgodności, powinni również przedstawiać wyniki auditów oraz chronić i zachowywać dokumenty dotyczące auditów.

4. Opis procesu

1. Zatwierdzenie przez Dyrektora Naczelnego listy auditorów, którymi są pracownicy firmy będący kierownikami poszczególnych działów.

2. Auditorzy muszą spełniać pewne warunki, jakimi są: aktualne zatrudnienie w firmie Transgrass Sp. Z. o. o, wykształcenie wyższe oraz pełne przeszkolenie przez uprawnione firmy z zakresu przeprowadzania auditów wewnętrznych.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura auditów wewnętrznych.
Symbol: TRGR.004.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 2 z 3

3. Auditorzy są uprawnieni do przeprowadzania analizy i oceny dokumentacji związanej z Systemem Zarządzania Jakością we wszystkich działach firmy.

4. Kierownik ds. kontroli jakości opracowuje roczny plan auditów na cały rok biorąc pod uwagę wyniki wcześniejszych auditów, informacje na temat działań korygujących i zapobiegawczych oraz wpływ procesu na efektywność funkcjonowania firmy, realizacji celów oraz satysfakcję klienta.

5. Każdy audit jest bardzo szczegółowo planowany i Kierownik ds. kontroli jakości, co kwartał przedstawia szczegółowy harmonogram auditu zawierający: numer, zaplanowany termin oraz skład zespołu auditującego. Kierownik ds. kontroli jakości dobiera zespół auditujący tak, aby zapewniona była niezależność służbowa auditora w stosunku do obszaru i osób auditowanych.

6. Kierownik ds. kontroli jakości tydzień przed planowanym auditem musi przygotować wytyczne dotyczące auditu zawierające: cel, obszary działania, szczegółowe procesy dotyczące auditu.

7. Wszyscy auditorz zobowiązani są do zapoznania się z dokumentacją dotyczącą auditowanego obszaru i przygotowania ewentualnych pytań.

8. Kierownik ds. kontroli jakości zobowiązany jest do pisemnego poinformowania o audicie wszystkich auditorów w terminie 4 dni przed planowaną datą rozpoczęcia auditu.

9. Wykonanie auditu ma na celu zapoznanie wszystkich ze stanem rzeczywistym i sprawdzenie czy stan ten jest zgodny z przyjętymi wcześniej ustaleniami Systemu Zarządzania Jakością.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura auditów wewnętrznych.
Symbol: TRGR.004.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 3 z 3

10. Audit zakończony jest omówieniem przez wszystkich auditorów wstępnego wyniku auditu.

11. Kierownik ds. kontroli jakości w ciągu 7 dni od daty zakończenia auditu opracowuje raport z tego auditu.

1. Raport z auditu powinien zawierać: numer, date przeprowadzenia, obszar auditowany, auditorów, wnioski z auditu, spostrzeżenia oraz stwierdzone niezgodności.

2. Kierownik ds. kontroli jakości odpowiedzialny jest za przechowywanie raportów z przeprowadzonych auditów.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad wyrobem niezgodnym.
Symbol: TRGR.005.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 1 z 3

1. Cel procedury

Celem procedury jest niezawodne identyfikowanie wyrobów i urządzeń nie spełniających wymagań oraz określenia sposobu postępowania z wyrobem lub urządzeniem niezgodnym.

2. Zakres obowiązywania procedury

Procedura stosowana jest w Dziale Wykonawczym, Dziale Dostaw oraz w Serwisie Technicznym.

3. Zakres odpowiedzialności

Kierownik Wykonawczy jest zobowiązany do sporządzenia raportu, jeśli wyrób jest niezgodny z wymaganiami oraz listy dostawców, którzy ten wyrób chcieli sprzedać.

Za urządzenia znajdujące się w magazynie odpowiedzialny jest Serwis Techniczny. Dział Dostaw ma obowiązek sprawdzania magazynu z nawozami i środkami do pielęgnacji trawy.

4. Opis procesu.

1. Gromadzenie się wyrobów niepełnowartościowych w firmie:

1. Urządzenia po naprawie lub uszkodzone.

2. Szczegółowe sprawdzenie dostaw nawozów i środków pielęgnacyjnych do trawy ze względu na ich termin ważności i zareklamowanie środków przeterminowanych.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad wyrobem niezgodnym.
Symbol: TRGR.005.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 1 z 3

2. Eliminacja materiałów niepełnowartościowych w obrębie magazynów.

1. Sprawdzenie nawozów i środków pielęgnacyjnych do trawy znajdujących się na magazynie pod względem daty ważności i natychmiastowa eliminacja wyrobów przeterminowanych.

2. Maszyny bądź urządzenia w dużym stopniu zużyte lub kilkakrotnie naprawiane znajdujące się na magazynach są sprzedawane na targach lub giełdach po cenie niższej niż były zakupione. O cenie danego urządzenia lub maszyny decyduje Kierownik serwisu technicznego.

3. Osoba odpowiedzialna za kontrolę magazynu przynajmniej raz w miesiącu dokonuje spisu zebranych wyrobów niepełnowartościowych i wystawia odpowiednie dokumenty.

3. Postępowanie z wyrobem niezgodnym z wymaganiami.

1. Wszystkie wyroby, co do których zachodzi podejrzenie, że są niezgodne z wymaganiami muszą być natychmiast wyizolowane, wyraźnie oznaczone i zarejestrowane. Następnie Kierownik ds. kontroli jakości ocenia czy rzeczywiście zaistniała niezgodność, jeżeli tak sporządza „Zgłoszenie niezgodności wyrobu”.

2. Kierownik ds. kontroli jakości powołuje zespół do spraw przeglądu i rozdysponowania, który ma za zadanie przeprowadzenie oceny niezgodności i rozdysponowanie wyrobów. W skład zespołu wchodzą: Kierownik Wykonawczy, Kierownik Serwisu Technicznego. Zespół ustala zakres oraz skutki zaistniałej niezgodności oraz wydaje opinię czy wyroby niezgodne kwalifikują się do: naprawy, przeróbki, dalszych faz procesu, czy odrzucenia.

3. Zespół formułuje wnioski i opinie z przeprowadzonej oceny i przedstawia je w „Raporcie postępowania z wyrobem niezgodnym”.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura nadzoru nad wyrobem niezgodnym.
Symbol: TRGR.005.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 1 z 3

4. „Raport postępowania z wyrobem niezgodnym” jest przedstawiany Dyrektorowi Naczelnemu, który musi go zaakceptować. Następnie przekazywany jest zespołowi do realizacji.

5. W zależności od decyzji Kierownik Serwisu Technicznego wystawia: zezwolenie na wykorzystanie, zlecenie na przeróbkę lub zlecenie na naprawę. Kartę braków wystawia Kierownik Wykonawczy.

6. Kierownik ds. kontroli jakości po wykonaniu powyższych czynności dokonuje odbioru jakościowego wyrobu i decyduje co z nim dalej ma się dziać.

7. Na koniec każdego kwartału Kierownik ds. kontroli jakości sporządza „Zestawienia raportów postępowania wobec wyrobów niezgodnych”, który służy do analizy przyczyn powstania niezgodności.

4. Wszystkie dokumenty dotyczące wyrobu niezgodnego przechowuje Kierownik ds. kontroli jakości.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura działań korygujących i zapobiegawczych.
Symbol: TRGR.006.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 1 z 3

1. Cel procedury

Celem procedury jest zapewnienie rozpoznania i usunięcia przyczyn niezgodności, jak również przeprowadzenie działań zabezpieczających przed powtórnym ich wystąpieniem.

2. Zakres obowiązywania procedury

Procedura ta dotyczy postępowania w zakresie uruchamiania, przygotowania, prowadzenia i nadzorowania realizacji wszystkich działań korygujących i zapobiegawczych wynikających z informacji o niezgodnościach oraz z informacji o nieskutecznościach lub nieprzestrzeganiu elementów systemu jakości. Procedura działań zapobiegawczych i korygujących obejmuje wszystkie działy firmy.

3. Zakres odpowiedzialności

Wszyscy pracownicy zatrudnieni w firmie odpowiedzialni są za usuwanie zauważonych niezgodności bądź powiadomienie Dyrektora Naczelnego. Ich zadaniem jest także zgłoszenie „Polecenia uruchomienia działań korygujących i zapobiegawczych”, a także realizacja przypisanych im działań korygujących i zapobiegawczych. Dyrektor Naczelny jest odpowiedzialny za nadzór nad procedurą i jej przestrzegania oraz zatwierdza wszelkie wprowadzane do niej zmiany.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura działań korygujących i zapobiegawczych.
Symbol: TRGR.006.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 2 z 3

4. Opis procesu

1. Działania korygujące przeprowadzane są na dwóch poziomach: zewnętrznym poprzez wyniki auditów zewnętrznych oraz wewnętrznym za sprawą zgłoszeń niezgodności, raporty auditu wewnętrznego, a także raporty przeglądu kierownictwa.

2. Kierownik ds. kontroli jakości na podstawie sporządzonych dokumentów dokonuje analizy i oceny zaistniałego problemu i sporządza uzupełnienie „Polecenia uruchomienia działań korygujących i zapobiegawczych”. „Polecenie uruchomienia działań korygujących i zapobiegawczych” zatwierdza Dyrektor Naczelny, a następnie przekazuje zatwierdzony plan zainteresowanym jednostką w firmie.

3. Realizacją planu zajmują się poszczególni pracownicy wyszczególnieni w „Poleceniu uruchomienia działań korygujących i zapobiegawczych”. Nadzór nad realizacją działań sprawuje Kierownik ds. kontroli jakości. Wszystkie działania mają być spełnione w terminach określonych w „Polecenie uruchomienia działań korygujących i zapobiegawczych”. W przypadku nie zrealizowania lub niepełnej realizacji Kierownik ds. kontroli jakości wnioskuje do Dyrektora Naczelnego o wyciągnięcie konsekwencji w stosunku do tych pracowników.

4. Plany działań zapobiegawczych sporządzane są przez Kierownika ds. kontroli jakości dla każdego problemu z osobna. W przypadku, gdy rozwiązanie problemu wymaga takich samych działań jak wcześniej zostały podjęte, w planie umieszczona zostaje adnotacja przywołująca do poprzedniego planu. W przypadku, gdy rozwiązanie problemu wymaga wprowadzenia zmian w obowiązujących dokumentach systemowych ten sam Kierownik sporządza „Zgłoszenie konieczności wprowadzenia dokumentu systemowego zmian w dokumencie obowiązującym”.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ


Dokumentacja Systemu Zarządzania Jakością

Sp. Z o. o.

PN-EN ISO 9001-2000	Procedura działań korygujących i zapobiegawczych.
Symbol: TRGR.006.	Data opracowania: Maj 2003	Strona: 3 z 3

5. Nadzór nad realizacją działań zapobiegawczych i korygujących sprawuje Kierownik ds. kontroli jakości. W terminach przewidzianych w „Poleceniu uruchomienia działań korygujących i zapobiegawczych” Kierownik ds. kontroli jakości dokonuje sprawdzenia i oceny skuteczności działań.

6. Kierownik ds. kontroli jakości odpowiedzialny jest za przechowywanie zapisów z działań korygujących i zapobiegawczych oraz za poprawne ich udokumentowanie.

	DZIAŁ	DATA	NAZWISKO	PODPIS
OPRACOWAŁ
SPRAWDZIŁ
ZATWIERDZIŁ

13

Dyrektor Naczelny

Dział

Księgowości

Serwis

Techniczny

Dział

Handlowy

i Sprzedaży

Dział

Wykonawczy

Dział

Badań

i Rozwoju

Dział

Kontroli

Jakości

Dział

Dostaw

---