wzrost kośćca zatrzymuje się zwykle w 16 roku życia a u chłopców w 18 roku życia. Zmianom

podlega także głowa i twarzljablko Adama, trądzik młodzieńczy).

96.Jaka jest kolejność wchodzenia poszczególnych cech w skok pokwitaniowy.

Kolejność cech: -kończyny dolne -kończyny górne -szerokość bioder -szerokość klatki piersiowej -szerokość barków -długość tułowia

97.Czy przebieg dojrzewania u każdej dziewczynki i chłopca jest taki sam

Kolejność dojrzewania poszczególnych cech dojrzewania płciowego jest taka sama u

wszystkich dzieci, chociaż u poszczególnych osób dokonuje się w różnym czasie.

98.Co należy rozumieć pod terminem „tempo dojrzewania"

-im młodszy wiek rozpoczęcia dojrzewania tym większy przyrost wysokości ciała

-im wcześniejsze rozpoczęcie dojrzewania tym wcześniejsze zakończenie

-tempo wzrastania jest dziedziczne niezależne od ostatecznej wielkości ciała.

99. Jaki istnieje związek między tempem dojrzewania a:

ajostateczną wysokością ciała-obecnie wcześnie kończy się okres, w którym ma miejsce zakończenie procesów kostnienia szkieletu a więc i kształtowanie się ostatecznych wymiarów ciała. Obecnie u dziewcząt ostateczne wartości ciała są uzyskiwane w wieku 16-18 lat, a u chłopców około dwa lata później.

bjakcełeracją-przez akcelerację rozwoju rozumiemy międzypokoleniowe przyśpieszenie rozwoju biologicznego i dojrzewania, a więc wcześniejsze osiąganie kolejnych etapów rozwoju. Akceleracji ulegają w większym stopniu te cechy, których determinacja genetyczna jest słabsza a więc głównie przyczyny tego zjawiska lezą w zmianach czynników zewnętrznych. Przejawia się nieco silniej u chłopców, a także dotyczy bardziej wysokości ciał niż jego masy. Następuje też zmiana innych proporcji, np. wydłużenie kończyn i brak zmiany w długości tułowia. Obserwuje się również tendencję do wcześniejszego wyrzynania się zębów stałych i mlecznych. Wcześniej mają miejsce zmiany gospodarki hormonalnej związanej z dojrzę w anie m.

lOO.Do jakiego zjawiska biologicznego odnosi się skała Tannera.

To skala pozwalająca określić stadium dojrzałości płciowej dzieci, nastolatków i dorosłych na podstawie cech morfologicznych-budowy narządów płciowych i piersi.

101. Wymień cechy uwzględniane u dziewcząt w skali Tannera.

-przyrost wzrostu

-stopień rozwoju gruczołów piersiowych -owłosienie łonowe

102. Wymień cechy uwzględnione u chłopców w skali Tannera

-przyrost wzrostu

-stopień rozwoju narządów plciowychijądra, prącie) -owłosienie łonowe

103. Wyjaśnij pojęcia

dojrzałość biologiczna-to zdolność do produkcji komórek rozrodczych i wydania na świat potomstwa.

dojrzałość seksuałna-odczuwanie silnego popędu płciowego oraz przeżywania orgazm uflih ido)

dojrzałość emocjonalna-świadomość własnych potrzeb, planów, odpowiedzialność za własne czyny, zdolność samodzielnego rozstrzygania konfliktowych sytuacji, umiejętność kontrolowania ekspresji swoich stanów uczuciowych

---