Edward Bradford Titchener

POSTULATY PSYCHOLOGII STRUKTURALNEJ

1. Biologia:

1. morfologia - badanie struktury organizmu za pomocą analizy i syntezy;

2. fizjologia - badanie funkcji struktur;

3. ontogenia - badanie zmian formy i funkcji, zjawiska rozwoju i ginięcia.

2. Psychologia:

a) psychologia eksperymentalna - morfologia - wg Titchenera psychologia struktury (!) - analiza struktury umysłu:

• metoda morfologiczna - psychologia jest NAUKĄ,

• p. eksperymentalna podstawą p. funkcji;

1. psychologia funkcjonalna - psychologia „opisowa” - wg Titchenera psychologia fizjologiczna:

• funkcje poznawcze składają się na operatywną psychikę jednostki,

• badania zgodnie z zasadami „fizjologii” psychicznej;

UMYSŁ:

- zespół procesów, ukształtowany i uformowany z uwzględnieniem organizmu fizycznego

lub

- wspólna nazwa nadawana systemowi funkcji organizmu psychofizycznego.

1. psychologia ontogenetyczna;

4. psychologia taksonomiczna - część psychologii „opisowej” i indywidualnej:

• klasyfikacja emocji,

• hierarchia „ja” psychologicznego,

• umysłowość grup społecznych;

5. psychologia funkcjonalna umysłu kolektywnego;

6. psychologia filogenetyczna.

3. Wrażenia - elementarne procesy psychiczne:

1. Wundt - wrażeniu towarzyszy bodziec ośrodkowy;

2. Kulpe - pobudzenia peryferyjne i ośrodkowe są wrażeniami, ujmowane oddzielnie;

3. Ziehen i Ebbinghaus - granica pomiędzy wrażeniem a przedstawieniem.

4. Procesy wzruszeniowe:

1. Wundt, Kulpe, Lehmann, Ebbinghaus - wzruszenie i wrażenie zasadniczo się od siebie różnią;

2. Ziehen - wzruszenie i wrażenie występują razem, zabarwienie wzruszeniowe wrażenia oraz przedstawienia;

3. Munsterberg - monizm, uczucie sprowadzone do wrażeń towarzyszących odruchom zginania i prostowania;

• Titchener: „Myślenie w psychologii eksperymentalnej powinno zmierzać ku dualizmowi strukturalnemu…”

• Wrażenia i wzruszenia - nierozkładalne procesy,

• Wrażenia dzielą się na podgatunki: wrażenie i przedstawienie,

• Introspekcja nie pozwala ich sprowadzić do siebie nawzajem,

• Nie można ich z siebie wyprowadzać,

• Nie można ich ze sobą utożsamiać,

• Można je odróżnić odwołując się do fizjologii.

5. Wyznaczniki elementów psychicznych: jakość i natężenie:

1. jakość - swoista, indywidualna;

2. natężenie - cecha ogólna, wspólna wszystkim modalnością wrażenia i jakością wzruszeń;

3. analiza - odkrywa procesy trwające w czasie (wzruszenia, wrażenia) oraz przestrzenne (wrażenia wzrokowe, ucisk) →

- na element wzruszeniowy składa się jakość, natężenie i czas trwania,

- na element sensoryczny składa się jakość, natężenie, czas trwania, wyraźność oraz rozciągłość;

d) intensywność wrażenia - wnioski na podstawie układu wrażeń, które można porównywać.

‼ psychologia strukturalna wykracza poza procesy elementarne przez co staje się anatomią kompleksów funkcjonalnych ‼

• Kulpe - redukcja wyższych procesów psychicznych do dwóch układów strukturalnych:

- fuzji,

- koligacji.

PODSUMOWANIE:

1. metoda badawcza: analiza strukturalna,

• badanie funkcji metodą genetyczną,

• eksperyment laboratoryjny oraz naturalny;

2. psychologia strukturalna jest podstawą psychologii funkcjonalnej;

3) psychologia jest nauką, a nie dziedziną metafizyki.

---