KOMUNIKACJA-INTERPERSONALNA zagadnienia


KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA - zagadnienia

  1. Komunikacja jako interakcja - istota, rodzaje. Przykłady.

Dynamiczna, ciągła sekwencja nawzajem zwróconych ku sobie działań społecznych.

Istota:

Komunikacja to wymiana informacji między jej uczestnikami.

Nośniki danych:

Rodzaje:

Bezpośrednie: rozmowa twarzą w twarz, kłótnia, bójka, sytuacja ćwiczeń, wykład, przemówienie,

Pośrednie: wymiana listów maili, smsów, wideokonferencja, rozmowa przez telefon, komunikatory, reklama.

  1. Bariery komunikacyjne. Przykłady.

  1. Proksemika w komunikacji. Rodzaje i znaczenie dystansów interakcyjnych wg E. Halla. Przykłady.

Proksemika- nauka o tym, jak człowiek wartościuje przestrzenie w życiu społecznym, jak również w kontekstach formalnych

Dystanse:

Publiczny dystans (ponad 360 cm)- strefa kontaktów publicznych

Społeczny dystans (Ok. 120-360 cm)- strefa kontaktów ze znajomymi

Osobisty dystans (ok 100 cm)- strefa zarezerwowana dla najbliższej rodziny, przyjaciół

Intymny dystans (ok 45 cm)- strefa zarezerwowana dla moich najbliższych

  1. Kultura - istota, budowa, znaczenie w komunikacji. Przykłady.

Kultura to wszystko co ludzie myślą, czynią i posiadają jako członkowie określonej społeczności.

  1. Normy społeczne - istota, rodzaje. Przykłady.

Jest to sposób zachowania w danej grupie społecznej

Normy formalne (prawne)

Normy nieformalne

Normy religijne (dotyczą osób danego wyznania, równoważne są normom moralnym)

Normy moralne (etyczne, mają charakter absolutny więc oznaczają absolutny nakaz lub zakaz określonego zachowania. Dotyczą postępowania zarówno jednostki jak i całych grup społecznych)

Normy obyczajowe (nawyki zachowania się lub rytuały w danej zbiorowości, wynikają z wielokrotnego ich powtarzania w określonych sytuacjach; nie oceniają i nie wartościują zachowań, określają natomiast co wypada, a czego nie wypada robić. Kształtują się we wszystkich sferach życia, mają zasięg lokalny )

Normy zwyczajowe (nawyki lub sposoby zachowania charakterystyczne dla konkretnej jednostki lub grup społecznych)

  1. Rola społeczna i pozycja społeczna - istota. Przykłady.

  1. Sfera oralna i sfera werbalna w komunikacji. Rodzaje. Przykłady.

Werbalne a oralne

Oralne

Nieoralne

werbalne

Słowa mówione

Słowa pisane (wyrazy)

Niewerbalne

Ton głosu, westchnienia, krzyk jakość wokalna, wys. Tonu głosu

Gesty, ruchy, wygląd, ekspresja mimiczna, dotyk

  1. Komunikacja jako system znaków - rozumienie sformułowania. Przykłady.

Komunikacja w tym przypadku ma formę języka (nie części ciała tylko wypowiadanych słów). A więc język jako system znaków oznacza SŁOWA, które zastępują (reprezentują) określoną część rzeczywistości pozajęzykowej, np. słowo „kot” określa określone żywe stworzenie i osoba, która je usłyszy automatycznie skojarzy je z odpowiednim zwierzęciem.

  1. Myśl-symbol-desygnat - Trójkąt Ogdena-Richardsa - o czym mówi, co wyjaśnia? Przykłady.

Wydaje mi się, że poniższy obrazek wyczerpująco odpowiada na to pytanie.

0x01 graphic

  1. Co oznacza reifikacja oraz antyreifikacja symboli? Przykłady.

Reifikacja typy:

Antyreifikacja - słowa są arbitralnie przyjętymi symbolami, co do których członkowie jakiejś kultury umówili się, że będą ich używać w celu reprezentowania lub symbolizowania rzeczy, które odczuwają, lub których doświadczają. Nie ma jednak niezbędnego powiązania między słowem a rzeczą co oznacza, że słowo nie jest rzeczą.

  1. Komunikacja to akt mowy (performatywność języka)- co oznacza to stwierdzenie? Przykłady.

Stwierdzenie, że komunikacja jest aktem mowy oznacza, że język nie składa się z pojedynczych słów lecz ze stwierdzeń, przekazów i części mowy. Oznacza to, że jeśli ktoś powiedział „Założę się, że i tak tego nie słuchałeś” nie oznacza faktycznego zakładania się lecz skargę i oburzenie, iż faktycznie tak było.

  1. Reguły konstytuujące oraz reguły normatywne języka. Wyjaśnij. Podaj przykłady.

  1. Język jako kontekst poznania świata: co oznacza teza, że język i percepcja są wzajemnie powiązane (hipoteza Sapira-Whorfa) - wyjaśnij, podaj przykłady.

Hipoteza Sapira-Whorfa

teoria lingwistyczna głosząca, że używany język wpływa w mniejszym lub większym stopniu na sposób myślenia. Jej dwa główne założenia to determinizm językowy oraz relatywizm językowy: pierwsze z nich uważa, że język (jako system wytworzony przez społeczeństwo, w którym wychowujemy się i myślimy od dzieciństwa) kształtuje nasz sposób postrzegania otaczającego nas świata; drugie mówi, iż wobec różnic między systemami językowymi, które są odbiciem tworzących je odmiennych środowisk, ludzie myślący w tych językach rozmaicie postrzegają świat.

  1. Siła ukrytych skryptów języka - rodzaje, znaczenie, przykłady.

JA

TY

ONI

TO

ALE

TAK, NIE

ZAWSZE, NIGDY

NIGDY nie zostawiaj nic na talerzu.

NALEŻY, POWINNO SIĘ

  1. Znaczenie kompetencji komunikacyjnych (motywacji, wiedzy, umiejętności) w porozumiewaniu się.

Kompetencje komunikacyjne dotyczą stopnia, w jakim pożądane cele są osiągane przez komunikację w sposób stosowny do sytuacji oraz czy dana osoba komunikuje się skutecznie i stosownie do kontekstu

MOTYWACJA

stopień, w jakim dana osoba dąży do kompetentnego komunikowania się w danym kontekście (silna, słaba, pozytywna, negatywna)

WIEDZA

znajomość elementów sytuacji komunikacyjnej:

TREŚCI - wiedza o tym, co powiedzieć i co uczynić - WIEDZA DEKLARATYWNA

PROCEDURY - wiedza o czynnościach,
jakie należy wykonać, by przekazać treści - WIEDZA PROCEDURALNA

UMIEJĘTNOŚCI

powtarzalne zachowanie nastawione na cel. Powtarzalność wskazuje na rzeczywiste (a nie jedynie) przypadkowe kompetencje komunikacyjne; ukazuje możliwości (umiejętności) interpretacyjne danego aktora społecznego.

  1. Czynniki wpływające na przebieg rozmowy - identyfikacja, wyjaśnienie. Przykłady.

  1. Reguły określające ogólną organizację konwersacji - identyfikacja, wyjaśnienie. Przykłady.

  1. Obszary trudności komunikacyjnych (wynikające z treści komunikatu, procesu komunikowania, zachowań konwersacyjnych) - wyjaśnienie, przykłady.

Trudności komunikacyjne wynikające z:

  1. Reguły skutecznej komunikacji wg H. Grice'a. Przykłady.

  1. Skuteczne słuchanie - istota, zasady. Znaczenie empatii w komunikacji. Przykłady.

Skuteczne słuchanie to próba przeniknięcia do świata myśli rozmówcy.

Polega przede wszystkim na PODĄŻANIU ZA TOKIEM ROZUMOWANIA ROZMÓWCY I DOSTOSOWANIU SIĘ DO NIEGO, tak aby „patrzeć na świat jego oczami”. Tylko wtedy będziesz mógł dostrzec rzeczywiste intencje partnera, poznać jego punkt widzenia i zrozumieć, co jest dla niego ważne. Intencje, poglądy, czy opinie słuchającego nie powinny wpływać na rozumienie treści przekazywanych przed nadawcę.

  1. Aktywne słuchanie - zasady. Aktywne słuchanie - techniki (w tym: rodzaje pytań). Przykłady.

  1. Kwadrat komunikacyjny von Thuna - istota, znaczenie w komunikacji. Przykłady.

1. Zawartość rzeczowa wypowiedzi (rzeczowe informacje) = PRZEPŁYW INFORMACJI, przy czym wcale nie jest to element konieczny. Wiele wypowiedzi w ogóle nie zawiera informacji rzeczowej.
2. Apel = WYWOŁAĆ OKREŚLONĄ REAKCJĘ. Kiedy ktoś coś mówi, przeważnie chce także coś osiągnąć, wywrzeć na nas wpływ, skłonić nas do czegoś, apeluje do naszego działania.

3. Jak traktuję mojego rozmówcę? (relacja) = budowanie/burzenie RELACJI. Jest to sposób nawiązywania kontaktu z rozmówcą. Sposób, w jaki się do niego zwracam, wyrażam to, co o nim myślę, moja postawa wobec rozmówcy odpowiada za to, czy rozmówca czuje się w mojej obecności akceptowany i w pełni wartościowy, albo - odrzucony, lekceważony i traktowany niepoważnie.
4. Ujawnianie siebie = wskazywanie POTRZEB NADAWCY. Kiedy ktoś mówi coś od siebie, objawia także część samego siebie  każda wypowiedź to mała próbka osobowości nadawcy.

  1. Co to znaczy „dostosować się do rozmówcy” podczas komunikacji? Wyjaśnij, podaj przykłady.

Dostosować się do rozmówcy polega to na dostosowaniu swojego sposobu prowadzenia rozmowy do zachowania, nastroju, postawy, gestów, swobody i szybkości ruchów, spojrzenia, tonu głosu, szybkości mówienia, słownictwa stosowanego przez naszego rozmówcę.

Odzwierciedlając powinniśmy zachowywać się PODOBNIE jak nasz rozmówca, ale NIE IDENTYCZNIE!

W jaki sposób? Na przykład poprzez:

• przyjęcie podobnej postawy

• używanie podobnych gestów, mimiki

• podobną szybkość ruchów

• zachowanie podobnego dystansu, co on

• mówienie równie głośno

• używanie podobnego tonu głosu

• używanie podobnego słownictwa

  1. Typy rozmówców: wzrokowiec, słuchowiec, kinestetyk - identyfikacja. Przykłady.

WZROKOWIEC

odbiera świat głównie za pomocą wzroku. Najsilniej wpływa na niego to, co zobaczy.
Taka osoba MYŚLI I MÓWI OBRAZAMI oraz WYOBRAŻENIAMI.

SŁUCHOWIEC

spostrzega świat głównie poprzez to, co usłyszy. Bardzo łatwo zapamiętuje dźwięki. Taka osoba musi usłyszeć, żeby zapamiętać. Posługuje się więc językiem typowym dla swojego systemu reprezentacji sensorycznej.

KINESTETYK

„czuciowiec” - odbiera świat poprzez to, co czuje. Najsilniej przemawiają do niego EMOCJE i WRAŻENIA . Posługuje się językiem charakterystycznym dla swojego systemu reprezentacji sensorycznej.

  1. Dlaczego w trakcie rozmowy nie należy odzwierciedlać negatywnych emocji? Przykłady.

Nie należy odzwierciedlać negatywnych emocji, ponieważ tworzy to dystans między rozmówcami i prowadzi do obustronnej niechęci.

Bezwzględnie unikaj:

• napinania mięśni twarzy, marszczenia brwi, zaciskania ust, wysuwania podbródka

• gwałtownych, nerwowych ruchów, nadmiernej lub zbyt biernej gestykulacji

trzymania dłoni w kieszeniach oraz zaciskania pięści

• wyzywającego spojrzenia, patrzenie wszędzie tylko nie na rozmówcę

spuszczania wzroku, patrzenia ponad głowę rozmówcy

• podniesionego tonu głosu, mówienia przez zęby,

cichego i monotonnego sposobu mówienia

• pochylania sylwetki, krzyżowania rąk na plecach lub na piersiach

  1. Jak radzić sobie z trudnym rozmówcą? Przykłady.

Trudny rozmówca, to osoba, np.:

• gadatliwa, odchodząca od tematu

• dominująca, arogancka, podkreślająca własną ważność, mówiąca tylko o sobie i swoich sprawach

• przerywająca rozmówcy w trakcie rozmowy

• zbyt mało pewna siebie, nieśmiała

• nie zwracająca uwagi na reakcje rozmówców

mówiąca cichym, jednostajnym, monotonnym głosem

• traktująca uwagi i pytania ze strony rozmówców jako atak na swoją osobę

• traktująca rozmówców z góry

• wyrażająca się w sposób zawiły, niejasny, nieprecyzyjny, używająca skrótów i terminów nieznanych rozmówcy

• okazująca sygnały zniecierpliwienia, nudy oraz rozkojarzenia

Nie wiem czy to wyżej jest konieczne, ale dla świętego spokoju to wkleiłem

Jak rozmawiać z rozmówcą wyniosłym?

• Trzymaj sie faktów, bądź rzeczowy.

• Powiedz komplement.

• Dopytaj o argumenty i uzasadnienia.

Jak rozmawiać z rozmówcą dominującym?

• Jeśli w rozmowie uczestniczą inni rozmówcy - zwracaj się bezpośrednio do nich.

• Odwołuj sie do obiektywnych uwarunkowań.

• Sprowadzaj rozmowę na właściwe tory.

Jak rozmawiać z rozmówcą nastawionym na konfrontację?

• Nie podejmuj wyzwania.

• Nie podważaj tego, co mówi rozmówca, ale pamiętaj, że nie musisz się z tym zgadzać.

• Zamiast formułować stwierdzenia, zadawaj pytania.

• Stosuj zwroty: „Zgodzi sie Pan, że...”, „Jak Pan wie...”.

• Szukaj elementów wspólnych z rozmówcą.

Jak rozmawiać z osobą wycofaną?

• Zadawaj pytania, proś o opinie i rozwinięcie wypowiedzi.

• Przybliż się, pochyl się w stronę rozmówcy.

• Jeśli w rozmowie uczestniczy więcej osób - zwracaj sie bezpośrednio do tej osoby.

  1. Model okna Johari - wyjaśnij budowę oraz jego znaczenie. Przykłady.

Okno Johari: model obrazujący sposób percepcji rzeczywistości i (samo)świadomość danej osoby oraz postrzeganie jej przez zewnętrznych obserwatorów. Tworzą go cztery obszary:

  1. Informacja zwrotna - istota, budowa, znaczenie. Udzielanie - przyjmowanie informacji zwrotnej. Przykłady.

Informacja zwrotna (feedback) jest szczególnie ważna w pracy, ponieważ
JEST METODĄ NAPROWADZAJĄCĄ SŁUCHAJĄCYCH NA ZACHOWANIA I DZIAŁANIA NAJBARDZIEJ ODPOWIEDNIE W DANEJ SYTUACJI

feedback nie ma charakteru wymuszającego, jest opisem a nie oceną - zapobiega stresującym pouczeniom i karom przy jednoczesnym wspomaganiu rozwoju

Informacje zwrotne dotyczące partnera dotyczą OPISU:

jak postrzegane są jego działania

jakie wrażenie wywołuje

jak jest odbierany

  1. Udzielanie ustnych nagród i kar - zasady. Przykłady.

  1. Jak rozpoznać kłamstwo w komunikacji? Symptomy, wskazówki. Przykłady.

SŁOWNE WSKAZÓWKI KŁAMSTWA
*słowa nie są dobrze fabrykowane - błędne oddanie faktów
*przejęzyczenia (zdaniem Freuda wyrażają to, co chcemy zataić)
* tyrady - długie, wzniosłe monologi o charakterze wypowiedzi pomyłkowej: tu informacja nie wymyka się, lecz wylewa się pod wpływem przeżywanych przez kłamcę emocji
*odpowiedzi pokrętne, wymijające, zawierające więcej informacji niż wymaga tego pytanie

GŁOS I JEGO WSKAZÓWKI
* pauzy - zbyt długie lub krótkie, ale częste
* niezdecydowanie przy rozpoczęciu wypowiedzi, zwłaszcza, gdy jest to odpowiedź na pytanie
* wokalizacje niesłowne - aaa, eee
* zająknięcia
* podnoszenie głosu (u 70% osób zdenerwowanych)
* obniżenie tonu głosu przy smutku
* wolniejsza i cicha mowa przy smutku
* głośniejsza i szybsza mowa przy złości i strachu

CIAŁO I JEGO WSKAZÓWKI KŁAMSTWA
1. EMBLEMATY PRZECIEKOWE
w normalnych warunkach emblemat jest świadomie wykonywanym gestem czytelnym dla odbiorcy np. skinienie głowy

2. ILUSTRATORY PRZECIEKOWE
gesty wykonywane w trakcie mówienia, ilustrujące wypowiadane słowa

3. PRZECIEKOWE MANIPULOWANIE
manipulowanie obejmuje wszelkie ruchy, w których jedna część ciała drapie, chwyta, ściska, masuje drugą

TWARZ
mięśnie twarzy mogą wykonywać ruchy dowolne i mimowolne, dlatego też mogą generować ruchy szczere i fałszywe, czasami nawet jednocześnie

1. mikroekspresje

2. ekspresje stłumione

3. obecność oznak przeżywanych emocji widocznych w układzie tzw. mięśni wiarygodnych

4. oczy

* zmiany wyglądu oczu

* kierunek patrzenia

* mruganie

* rozszerzenie źrenic

* łzy

5. reakcje autonomiczne

^ zaczerwienienie się twarzy się - zakłopotanie, poczucie winy, wstydu, złości
^ zblednięcie twarzy - przeciek złości lub strachu
^ pocenie się twarzy

  1. Grupy sygnałów komunikacji niewerbalnej - identyfikacja, przykłady.

  1. Funkcje komunikacji niewerbalnej - przykłady. Rola emblematów, ilustratorów, póz, regulatorów, adaptorów. Przykłady.

  1. Typy kultur narodowych w perspektywie komunikacji: kultury wysokiego i niskiego kontekstu, kultury propartnerskie i pro transakcyjne, kultury ceremonialne i nieceremonialne; kultury hierarchiczne i egalitarne; kultury polichroniczne i monochromiczne; kultury powściągliwe i ekspresyjne. Przykłady.



Wyszukiwarka