Sceptycy

• historia szkoły filozoficznej:

• początek dał Pirron na przełomie IV i III w. p.n.e.

• źródłem wiedzy o sceptykach są „Zarysy Pirrońskie” autorstwa żyjącego w II w. p.n.e. Sekstusa Empiryka oraz jego dzieło „Przeciw matematykom”

• sceptycy nazywali siebie zetykami („szukającymi”), efektykami („wstrzymującymi się”) lub pirronicami (od założyciela)

• poglądy na temat prawdy

• nie można dociec prawdy o rzeczy

• należy powstrzymać się od wydawania jakichkolwiek twierdzeń i sądów o rzeczywistości - tylko to gwarantuje szczęście

• nie ma bezpośredniej pewności co do twierdzenia, bo istnieją rozbieżności w poglądach

• brak bezpośrednich twierdzeń uniemożliwia poznanie pośrednie

• poznanie pojęciowe jest niemożliwe

• nie poznajemy konkretnych rzeczy, ale cały gatunek rzeczy, gdyż pojedyncze rzeczy jako takie nie istnieją, muszą mieć punkt odniesienia

• gatunek może obejmować, lub nie obejmować wszystkich jednostek

• dowody na niemożność poprawnej dedukcji wg Agryppy:

• rozbieżność poglądów

• dowodzenie jest nieskończone

• posługujemy się nie dowiedzionymi przesłankami

• opieramy się na względnych spostrzeżeniach

• wpadamy w błędne koło w dowodzeniu

• argumenty przeciw możności poznania rzeczy przez zmysły wg Ainezydema:

• te same rzeczy mogą być różnie postrzegane przez różne gatunki istot

• te same rzeczy są postrzegane przez różne narządy zmysłów

• te same rzeczy są różnie postrzegane zależnie od warunków postrzegającego

• te same rzeczy są postrzegane przez różnych ludzi

• te same rzeczy są postrzegane z różnego położenia i odległości

• rzeczy są postrzegane nie bezpośrednio, lecz przez środowisko, w którym się znajdują

• te same rzeczy są postrzegane w zależności od układu i ilości, w jakich się znajdują

• rzeczy są postrzegane inaczej w zależności od tego czy i jak często były postrzegane

• sądy człowieka są zależne od jego wiary, przekonań itp.

• odejście od dowodzenia indukcyjnego - nie ma indukcji, która mogłaby rozważyć wszystkie możliwe rozwiązania problemu, zaś indukcja niekompletna jest niezadowalająca

• nie sposób zdobyć wiedzy - skazani jesteśmy na nieskończoną ilość twierdzeń, sprzecznych ze sobą, a sami nie jesteśmy zdolni orzec, które są prawdziwe

• nie sposób dowieść ani istnienia, ani nieistnienia bóstw

nie ma nic, co by przez wszystkich zostało uznane za dobre lub złe - dobro i zło są niepoznawalne, gdyż poznajemy tylko rzeczy z nimi związane

1

Historia filozofii - Sceptycy

---