KRWIAK NADTWARDÓWKOWY I KRWIAK PODTWARDÓWKOWY
Wszystko
Różnicowanie nad i podtwardówkowego
Podział podtwardówkowych
Mechanizm powstawania wszystkich rodzajów krwiaków
Dlaczego nadtwardówkowe szybciej narastają - bo wyższe ciśnienie w tętnicach niż w żyłach
Obraz kliniczny krwiaka nadtwardówkowego, podtwardówkowego - o ostrym, podostrym, przewlekłym przebiegu
Krwiaki przymózgowe
Powstają w wyniku rozerwania podtwardówkowych naczyń żylnych lub rzadziej nadtwardówkowych naczyń tętniczych
Uciskają na półkulę mózgową
Klinika ucisku;
Niedowład twarzowo-ramienny po stronie przeciwnej do ucisku
Obrzęk mózgu
Zaburzenia w krążeniu mózgowym
Wgłobienia - poszerzenie źrenicy po stronie wgłobienia, później niedomoga pnia mózgu
Krwiaki śródmózgowe
W przebiegu zamkniętych urazów czaszki
Objawy kliniczne
Niedowład połowiczy
Zaburzenia mowy o typie afazji
Zespół ciasnoty sródmózgowej
Krwiak nadtwardówkowy
Najrzadszy krwiak wewnątrzczaszkowy
Szczyt występowania 10-40 rż
Powstaje w wyniku uszkodzenia naczyń oponowych - głównie tętnicy oponowej środkowej, rzadziej zatok opony twardej
80% w okolicy skroniowej
90% złamanie czaszki
TK - hiperdensyjna, dwuwypukła przymózgowa masa
Główną przyczyną jest uraz
Często towarzyszy wstrząśnienie mózgu
Przebieg urazu
W momencie urazu pacjent traci przytomność z powodu wstrząśnienia mózgu.
Następnie odzyskuje ją na klika minut lub kilka godzin - okres interwału jasnego LUCIDUM INVERVALLUM
Po czym staje się senny i stopniowo zapada w śpiączkę
Dzieje się to w wyniku wtórnego uszkodzenia mózgu przez powiększający się krwiak nad oponą twardą.
Krew gromadzi się miedzy oponą twardą a sklepieniem czaszki
Taki przebieg występuje u 12-34%, nie jest patognomoniczny
Najważniejszym objawem są postępujące zaburzenia przytomności.
Objawy są bardzo gwałtowne. Gwałtowniejsze niż w krwawieniu podogonowym gdyż w tętnicach jest większe ciśnienie niż w żyłach, których uszkodzenie powoduje powstanie krwiaka podtwardówkowego.
W ogniskowym uszkodzeniu mózgu zazwyczaj obserwuje się przeciwstronny niedowład połowiczy
Nie leczony krwiak prowadzi do obrzęku mózgu, przemieszczeń i wklinowań
Powstaje wgłobienie haka zakrętu hipokampa pod wcięcie namiotu, pojawia się w tedy po stronie krwiaka rozszerzeni źrenicy i inne objawy uszkodzenia nerwu III
Szybko narasta niedowład twarzowo - ramienny i zespół wzmożenia śródczaszkowego
Niepokój budzi niedomoga pnia mózgu i pogłębiające się zaburzenia przytomności, motoryka pniowa, zespół odmóżdżeniowy.
Szczególnie gwałtowny przebieg mają krwiaki położone u podstawy płata skroniowego tzw. Krwiak zabójca
Wyróżniamy podostry krwiak nadtwardówkowy - jest to krwiak który powiększa się powoli i możliwe jest uruchomienie mechanizmów kompensacyjnych. Powstaje w wyniku uszkodzenia zatok żylnych lub w sytuacji, w której możliwe jest odbardzenia krwiaka przez szeroką szczelinę złamania
Śmiertelność 0-12%
Zdarza się tak że krwiaki nadtwardówkowe nie narastają i zachowują niewilką objętość. Wówczas z reguły ulegają organizacji, upłynnieniu i wchłaniają się w ciągu 6 tygodni od urazu a czasem wapnieją.
Leczenie
Chirurgiczne
Gdy nie ma natychmiastowego dostępu do chirurga - trepanacja czaszki
+ otwarte złamanie czaszki dodatkowo można zastosować antybiotykoterapię
Krwiak podtwardówkowy
Jest to obecność krwi w przestrzeni podtwardówkowej tzn pomiędzy opona twardą a pajęczynówką
Przyczyny:
Głównie urazy - mężczyźni, alkoholicy
Wyniszczenie
Choroby krwi
Leczenie preparatami przeciwzakrzepowymi
Krwawienie jest pochodzenia żylnego
Uraz wywołuje rozdarcie żył, które znajdują się w przestrzeni podtwardówkowej i biegną do zatok żylnych. Najczęściej zostają rozdarte żyły odprowadzające krew do zatoki strzałkowej górnej.
Często obustronny
Wynaczyniona krew ulega otorbieniu. Z czasem wytwarza się gruba torebka łącznotkankowa od strony zewnętrznej (od strony opony twardej) i cienka od strony wewnętrznej (od strony opony miękkiej) i krwiak zwiększa swoją objętość uciskając tkanki.
Przebieg kliniczny:
Narastanie objawów przebiega wolno, podstępnie , skapoobjawowo, czasem niezauwazlanie
Występują
Niedowłady
Nierówne źrenice
Narasta ciasnota sródczaszkow pod postacią spowolnienia psychoruchowego i niewielkiej senności
TK - nie stwierdzenie krwiaka w pierwszych godz po nie wyklucza go, może pojawić się później
W zależności od czasu powstania wyróżniamy:
Ostry
Podostry
Przewlekły
Ostry krwiak podtwardówkowy
Najczęstszy krwiak wewnątrzczaszkowy
Powstaje w wyniku uszkodzenia żył mostowych - wyniku urazu bezwładnościowego, ciężkiego urazu
Krew zbiera się głównie na sklepistosci, zwłaszcza w okolicy czołowej i skroniowej, niekiedy wzdłuż sierpa mózgu lub namiotu móżdżku
TK - obraz hipodensyjny, z reguły ma kształt półksiężyca przylegającego do sklepistaosci. Z upływem czasu krwiak ulega hemolizie i upłynnia się, tracąc powoli zdolność pochloniania promieni. W konsekwencji najpierw staje się izodensyjny, a później hipodensyjny
Często występuje w połączeniu ze stłuczeniem lub zranieniem mózgu i z dużym krwawieniem
Jeżeli nie towarzyszy mu żadne inne uszkodzenie mózgu to nazywamy go - krwiakiem prostym
Przebiega podobnie do krwiaka nadtwardówkowego. W badaniu klinicznym nie można odróżnić
W wyniku bardzo silnego urazu nie odzyskuje przytomności
Leczenie - operacyjne
Podostry krwiak podtwardówkowy
Powstaje wyniku ciężkiego urazu
Rozpoznawany miedzy 4-21 dniem od urazy
Zawiera wtedy jednocześnie część skrzepłą i płynną
Przebiega tak samo jak krwiak nadtwardówkowy, nie można rozróżnić w badaniu klinicznym
Leczenie - operacyjnym
Przewlekły krwiak podtwardówkowy
Jest odległym następstwem zwykle niewielkiego urazu
Może przebiegać bez utraty przytomności
Głównie w dwóch grupach wiekowych - starsi i niemowlęta
Krwawienie powolne z małych żył biegnących w przestrzeni podtwardówkowej
Powolne powiększanie się krwiaka powoduje objawy po kilku miesiącach - rzadziej po roku, latach
Przebieg podobny do guza mózgu
Objawy
Ból głowy - silny, stały, czasem jest to wyłączny objaw
Nudności
Wymioty
Dezorientacja
Upośledzenie pamięci
Obniżenie poziomu intelektualnego
Okresowo zaburzenia świadomości - dość częste, charakterystyczne
Okresowo - apatia, senność, zmącenie
50% tarcza zastoinowa
Niedowład połowiczy - często, przeważnie po stronie przeciwległej do krwiaka po tej samej stronie w skutek ucisku przeciwległego konaru mózgu przez wcięcie namiotu
Napady drgawkowe - rzadko
Zaburzenia chodu
Niezborność
Rozszerzenie źrenicy i brak reakcji na światło po stronie krwiaka. Świadczy to o wgłobieniu się haka zakrętu hipokampa pod wcięcie namiotu.
PMR
Zwykle prawidłowy
Wzrost ciśnienia
Może wzrost białka
W początkowym okresie może być zażółcony
TK - hipodensyjna masa otoczona torebką wzmacniająca się po podaniu środka cieniującego
Wokół krwiaka powstaje odczynowa, unaczyniona torebka. Produkty rozpadu fibryny pobudzają migrację fibroblastów oraz paczkowanie nowych naczyń w kruchej torebce, co staje się źródłem powtórnych krwawień, prowokowanych przez niewielkie urazy. Wielokrotne okrwawiania są podstawową przyczyną zarówno powiększania się krwiaka jak i tworzenia się kolejnych warstw torebki.
Leczenie - operacyjne
KRWIAK NADTWARDÓWKOWY |
KRWIAK PODTWARDÓWKOWY |
Powstaje w wyniku uszkodzenia naczyń tętniczych. Głownie tętnicy oponowej środkowej. Krew gromadzi się w pod opona twardą a sklepieniem czaszki. |
Powstaje w wyniku uszkodzenia naczyń żylnych. Głównie żyły odprowadzające krew do zatoki strzałkowej górnej. Krew gromadzi się pomiędzy opona twarda a pajęczą. |
Głowna przyczyną jest uraz |
Główna przyczyna jest uraz |
Dotyczy głównie mężczyzn , alkoholików |
Dotyczy głównie dwóch grup wiekowych: niemowląt i ludzi starszych |
Objawy kliniczne narastają szybko |
Objawy kliniczne narastają powoli. Wyjatek stanowi. Ostry i podostry krwiak podtwardówkowy. |
Przebiega głównie z utrata przytomności |
Przebiega zazwyczaj bez utraty przytomnosci |
Leczenie - operacyjne |
Leczenie - operacyjne |