21. Na czym polega edukacja z wyobraźnią? Wymień najważniejsze jej elementy.
Edukacja jest rozumiana jako instrument układania się człowieka ze światem, w następstwie czego wzrastają szanse samorealizacji i samoorganizacji społecznej. Strategia taka wyraża się we wspomaganiu aktywności człowieka zarówno w zgodzie z indywidualnymi potrzebami, jaki i społecznie uznawanymi wartościami i celami.
Trzy orientacje egzystencjonalnych powinności edukacji:
orientacja ku sobie, czyli demokratyzacja własnych możliwości (ważnym procesem jest samorozpoznanie):
jaki jestem?
co umiem robić?
wykonywanie jakich zadań sprawia mi przyjemność?
czego nie potrafię?
co robię niechętnie?
o czym marzę?
co chciałbym robić?
co chciałbym w sobie zmienić?
orientacja ku ludziom, czyli spotkanie i dialog:
jacy są inni ludzie?
co mi się w nich podoba?
co mi się w nich nie podoba?
jaki jestem wśród innych ludzi?
w czym mogę im pomóc?
czego mogę ich nauczyć?
czego się mogę od nich nauczyć?
co nas różni?
orientacja ku światu, czyli przymierze z rzeczywistością potencjalną (zaciekawienie otoczeniem przyrodniczym i przedmiotowym):
jak było dawniej?
jak jest teraz?
jak być może?
jak jest gdzie indziej?
dlaczego tak jest?
Mechanizmy regulacyjne pomocne w edukacji rozumiane jako instrument układania się człowieka ze światem:
uczenie się z wyobraźni - edukacja wspomaga rozwój wyobraźni i generuje wizje stanów idealnych
figuratywne aktualizowanie możliwości - edukacja projektuje okazje do aktualizowania dowolnego układu możliwości; moment ujawnienia się potencjału nazywamy aktualizacją
podmiotowe wybieranie i realizowanie celów - wówczas, kiedy edukacja wzmacnia swobodę wyboru i podejmowanie decyzji poprzez oferowanie zadań otwartych, przez co kształtuje samodzielność i odpowiedzialność za skutki działania
wyzwalanie różnorodnych kooperacji prospołecznych - wówczas, kiedy edukacja oferuje i inspiruje szansa zawiązania się kooperatyw wokół realnych przedsięwzięć w środowisku lokalnym:
cele osobiste
cele pozaosobiste
cele ponadosobiste
odkrywanie sensów twórczego życia - wówczas, kiedy edukacja generuje okazje dla prób poznawania innego życia; dzięki ekspresji ujawnia się nasz twórczy potencjał - uaktywnienie potencjału:
sztuka
poezja
taniec
muzyka
kultura i jej symbole
sport
odmienianie świata zastanego - wówczas, kiedy edukacja rozpoznaje konsekwencje techniki i nauki dla cywilizacji w optyce humanistycznej
7. tworzenie wymiarów nieznanego - wówczas, kiedy edukacja wspomaga naturalną ciekawość i upór w zadawaniu pytań „dlaczego?”