AD. 22
Przyczyny, przebieg i skutki wojen polsko - tureckich w XVII wieku.
Początkowo ( w XVI w. ) stosunki Polsko-Tureckie były poprawne. Konflikt zaczął narastać, gdy kozacy zaczęli najeżdżać na terytorium tureckie, a Tatarzy na terytoria RP. Stosunki popsuły się wówczas, gdy tron Polski objął Zygmunt III Waza i związał się z największym wrogiem Turków - Habsburgami. Sytuację zaogniły najazdy kozaków, którzy w 1620 roku spalili należącą do Turków Warmię. Latem ruszyła na Polskę 40 tyś. armia Turecko-Tatarska. RP broniły na czele nielicznego wojska Hetman Stanisław Żółkiewski. Do starcia obu armii doszło pod Cecorią - Polacy ulegli panice i ponieśli straszliwą klęskę, a sam Żółkiewski zginą. Na wieść o klęsce sejm uchwalił zwołanie pospolitego ruszenia, które w liczbie 70 tyś. rozpoczęło obronę twierdzy Chocim pod dowództwem Jana Karola Chodkiewicza. Obrona twierdzy zakończyła się sukcesem i pod jej murami, jesienią 1621 roku podpisano pokój: obie strony miały hamować najazdy swych poddanych ( Polacy kozaków, A Turcy Tatarów ), RP traciła swe wpływy w Mołdawii. Pokój ten przetrwał kilkadziesiąt lat. Państwo Tureckie w II poł. XVII wieku pod rządami sułtana Mahomeda IV rozpoczęło ekspansję na tereny Europy pod hasłem walki z niewiernymi. W latach 60 Turcy skierowali się przeciw RP chcąc opanował Ukrainę. W 1667 roku doszło do bitwy z Tatarami pod Podhajcami, gdzie hetmanowi Janowi Sobieskiemu udało się jeszcze pokonać napastników. Wielka wyprawa Turecka wyruszyła na Polskę w 1672 roku. Wojska Tureckie zdobyły ważną twierdze Kamieniec Podolski i skierowały się na Lwów i Zamość. Nieudolny król Michał Korybud Wiśniowiecki podpisał upokarzający traktat w Buczaczu. RP traciła na rzecz Turków: Podole i Ukrainę a ponadto miała co rok płacić haracz. Sejm nie uznał hańbiącego traktatu i uchwalił podatek na wojsko. Armia ta w roku 1673 pod dowództwem Jana Sobieskiego pokonał wojska Tureckie pod Chocimiem, jednak zwycięstwa tego nie wykorzystano należycie i Polska nie odzyskała utraconych ziem, przestała natomiast płacić haracz. W 1674 roku królem Polski został Jan III Sobieski. Rok później nastąpił atak turecki, z którymi z powodu braku środków w 1676 roku zawarto rozejm w Żórownie, który potwierdził wcielenie Podola i Ukrainy do Turcji. W następnych latach narastały w RP silne nastroje anty tureckie, co zaowocowało podpisaniem w 1683 roku anty tureckiego traktatu Polsko-Austriackiego. W tym samym roku pod Wiedniem podeszła 120 tyś. armia turecka pod dowództwem Wezyra Kara Mustafy. Armia austryjacka schroniła się w mieście. Na pomoc przybył z 40 tyś. armią Jan III Sobieski, który objął dowodzeniem nad całą armią sprzymierzonych. Sobieski odniósł wielkie zwycięstwo rozbijając o wiele liczniejszą armię turecką. W 1684 roku zawiązana została tzw. Święta Liga, która była sojuszem Polski, Austrii, Wenecji i Papieża przeciw Turkom. Walki trwały jeszcze długo, a zakończyły się już po śmierci Sobieskiego, podpisaniem pokoju w Karłowicach w 1699 roku. Polska odzyskała ziemie utracone w 1672 roku czyli Podole i Ukrainę. Od tej pory aż do dnia dzisiejszego między Polską a Turcją panuje pokój.