kol1, Metodologia liczenia PKB wg GUS


PKB wg Halla

PKB to strumień nowych produktów wytworzonych przez daną gospodarkę, w danym okresie, wyrażony w danej walucie:

Sposoby liczenia:

Sprzedaż końcowa

Sprzedaż końcowa = PKB - inwestycje w zapasy

inwestycje w zapasy = końcowy zasób zapasów - początkowy zasób zapasów

Miara ta jest wprowadzona w celu redukcji wahań wielkości PKB wywoływanych zmianami stanu zapasów.

PKB realny a nominalny

PKB realny jest wyrażony w cenach stałych (czynników produkcji)

PKB nominalny to PKB w cenach bieżących (rynkowych)

Używając PKB nominalnego eliminujemy wpływ inflacji, niejako wyrażając PKB w jednostkach fizycznych a nie w walucie.

Dochód

Dochody to wszelkie wpływy (pieniężne i niepieniężne) jakie jednostki otrzymują w zamian za swoją pracę w danym okresie czasu. Inaczej: wartość dodana rozdzielona na poszczególne podmioty gospodarki.*

* definicja własna nie autoryzowana

Dochód osobisty - całkowity dochód obywateli przed opodatkowaniem

Dochód rozporządzalny - dochód osobisty po zapłaceniu podatku dochodowego

Dochód narodowy = dochody z pracy + dochody z majątku (osiągane przez obywateli danego państwa):

PKB

+ dochody netto z tytułu własności za granicą

= PNB

- amortyzacja

= PNN

- VAT, akcyza

- transfery przedsiębiorstw

+ dotacje dla przedsiębiorstw

- rozbieżności statystyczne

= Dochód Narodowy

Transakcje międzynarodowe

Transakcje międzynarodowe (bilans płatniczy)

Deficyt handlowy to ujemne saldo bilansu handlowego (a nie bilansu obrotów bieżących - wg Halla), wskazujące na większy import do kraju niż eksport z zagranicy dóbr.

Spożycie

Spożycie to wartość produktów (dóbr i usług) zużytych na zaspokojenie potrzeb ludności:

Nakłady inwestycje

Nakłady inwestycyjne są to nakłady finansowe lub rzeczowe, których celem jest stworzenie nowych środków trwałych lub ulepszenie istniejących oraz nakłady na tzw. pierwsze wyposażenie inwestycji.

nakłady na środki trwałe obejmują:

Szara gospodarka

Szara gospodarka dotyczy produkcji ukrytej oraz produkcji nielegalnej.

Wg norm UE (również przyjętych przez GUS) statystyki nie obejmują produkcji nielegalnej.

Produkcja ukryta polega na wytwarzaniu wyrobów lub świadczeniu usług, któeych wytwarzanie nie jest zabronione przez prawo ale jej rozmiary są w całości lub w części ukrywane przed organami administracji państwowej (podatkowymi, celnymi, ubezpieczeń społecznych etc.)

W ramach produkcji ukrytej wyróżniono:

Metodologia liczenia PKB wg GUS

PKB obrazuje końcowy rezultat działalności wszystkich podmiotów gospodarki narodowej.

  1. rozmiary działalności gospodarczej (produkcji) =
    wartość dodana jednostek krajowych (tzw. rezydentów)
    + podatki
    - dotacje do produktów;

  2. końcowy rezultat działalności rezydentów =
    spożycie (publiczne i prywatne)
    + akumulacja *
    + eksport netto
    * akumulacja =
    + nakłady brutto na środki trwałe (zwiększające wartość majątku trwałego m.in. remonty, przyrost wartości niematerialnych i prawnych
    + przyrost rzeczowych środków obrotowych tj. zapasów

  3. suma dochodów rezydentów =
    dochody pierwotne instytucji krajowych (+wynagrodzenia + dochody z własności + podatki + ZUS - dotacje)
    + dochody netto sektora zagranica;

PKB wg sektorów instytucjonalnych w 1999 r:

sektor

udział w PKB [%]

przedsiębiorstwa

45,9

inst. finansowe i ubezpieczeniowe

1,8

inst. rządowe i samorządowe

11,5

gospodarstwa domowe

26,8

inst. niekomercyjne

1,2

całkowity PKB 615.559,6 mln PLN

PKB wg sektorów własności w 1999 r:

sektor

udział w PKB [%]

publiczny

25,8

państwowy

16,6

samorządowy

6,5

prywatny

61,4

krajowy

50,5

zagraniczny

6,1


Środki trwałe brutto w 1999 r:

razem: 1.346.008,6 mln PLN

sektor

udział w PKB [%]

publiczny

52,5

państwowy

39,4

samorządowy

9,4

prywatny

46,5

krajowy

35,1

zagraniczny

3,4

Nakłady inwestycyjne w 1999 r:

razem: 125.954,4 mln PLN

sektor

udział w PKB [%]

publiczny

37,9

państwowy

18,6

samorządowy

11,4

prywatny

62,1

krajowy

34,9

zagraniczny

22,5




Wyszukiwarka