WYCHOWANIE FIZYCZNE-dbałość psychiki o ciało (w. tarkiewicz). Współczesna def.- stanowi zamieżoną i świadomą działalność ukierunkowaną na utworzenie właściwego zespołu postaw i nastawień, przekazywanie podstawowych wiadomośći , a także wdrażanie do chartowania na bodzce środowiskowe, oraz zdobywanie motorycznej sprawności, poprawę wydolności i postaw ciała; kategorię wyznaczają zachowania człowieka w stosunku do swojej fizycznej cielesności (postaci). METODY WYCHOWAWCZE- a) M. Wpływu osobistego wychowawcy: 1.wysuwanie sugestii 2. perswazji 3. działanie przykładem osobistym 4. wyrażenie aprobaty i dezaprobaty b) M. Wpływu sytuacyjnego: 1. nagradzanie wychowawcze 2. karanie wychowawcze 3. instruowane 4. organizowanie doświadczeń wychowanka 5. uświadomienie antycypacji następstw zachowań społecznych 6. przydzielanie funkcji i ról społecznych 7. ćwiczenie c) M. Wpływu społecznego: 1. modyfikacja celów zespołu 2. kształtowanie wzorów postępowania obowiązującego w zespole 3. przekształcenie struktóry wewnętrznej zespołu 4.nadawanie właściwego kierunku działaniu kontroli społecznej w zespole d) kierowanie samowychowaniem 1. przybliżenie wychowankom celów i ideałów pracy nad sobą 2. stymulowanie wychowanka do realizacji określonego programu pracy nad sobą 3.przyswojenie wychowankowi określonych technik pracy nad sobą METODY REALIZOWANIA ZADAŃ RUCHOWYCH- 1) Zadania ściśle określone: a) M. reproduktywne (odtwórcze) *naśladowcza ścisła *zadaniowa ścisła * programowanego usprawniania się 2) zadanie częściowo określone: b) M. proaktywne (usamodzielniające) *zabawowo-naśladowcza *zabawowa klasyczna *bezpośredniej celowości ruchów *programowanego usprawniania się 3. zadania wymagające pełnej inwencji twórczej uczniów c) M. kreatywne (twórcze) *ruchowej ekspresji twórczej *problemowa. OCENA Z WF- KRYTEIA OCEN- Krytera: *postawa wobec KF (najważniejsza) *poziom wiedzy w zakresie KF *reprezentowanie szkoły, udział w zawodach *postęp *higiena osobista *umiejętności ruchowe wymogi oceny szkolnej: *obiektywna *rajonalna *zindywidualizowana *porównywalna *egalitarna (niezależna od pochodzenia, płci, wieku, majętności, stanu, itp.) *konkretna *jawna *opacalna. (Strzyżewski „proces krztałcenia i wychowania w KF”) KOMPONENTY KRZTAŁTOWANIA POSTAW I ELEMENTY: POSTAWA- względnie stała struktóra procesów poznawczych, emocjonalnych i zachowań odnoszących się do jakiegoś przedmiotu lub czynności(wg Miki). KOMPONENTY:1. poznawczy- składa się na niego: wiedza, doświadczenie, poglądy i przekonania w zakresie przedmiotu i sensu działania na żecz zawartej w niej wartości. 2. uczuciowo-motywacyjny- w sklad którego wchodzi: uczuciowy stocunek do przedmiotu działania i związanych z nim zjawisk, wrażliwość emocjonalna na bodźce objęte przedmotem tego działania, utrwalanie motywacyjne działania na żecz realizacji wartości. 3. behawioralny- zachowanie się człowieka w różnych sytuacjach i wyraz praktycznego zastosowania poprzednich komponentów. KSZTAŁTOWANIE POSTAW DOTYCZY NASTEMP. ELEMENTÓW: postawa wobec własnego ciała, wobec doskonalenia wasnej sprawności fizycznej, świadomej troski o swoje zdrowie, wobec wypoczynku, chgieny osobistej i otoczenia, współzawodnictwa sportowego, historii i tradycji KF. LEKCJA WF (DEFINIJCJA, CELE, ZADANIA)- lekcja- jest podstawowym kręgiem procesu WF. To jednostka procesu WF, podczas której nauczyciel z uczniami realizuje zadania dążąc do osiągnięcia wytyczonych celów w zakresie: motoryczności, wiadomości, umiejętności, wychowania. Zadania lekcji: kształtowanie: prawidłowej postawy ciała, wiedzy, techniki, postaw do KF. WYCHOWANIE ZDROWOTNE- celem wychowania zdrowotnego jest kształtowanie u dzieci i młodzieży postaw i zachowań zdrowotnych, wyrobienie stosunku do własnego zdrowia i zdrowia innych. Zadania wychowania zdrowotnego: 1. kształtowanie nawyków chigieniczno-zdrowotnych 2. wychowanie w zasadach bezpieczeństwa osobistego i zbiorowego 3. ochrona zdrowia psychicznego 4. walka z nałogami 5. zapobieganie chorobom zakaźnym cele wychowania zdrowotnego: 1. ochrona zdrowia- nawyki dietetyczne, walka z nałogami, wychowanie w zasadach np. ruchu ulicznego 2. ratowanie go- pierwsza pomoc w nagłych przypadkach, aktywne współdziałanie pacjenta w procesie leczenia, zasady użytkowania leków. 3.doskonalenie- hartowanie fizyczne i psychiczne, metody samokontroli zdrowia i rozwoju, ćwiczenia ruchowe, przystosowanie rodzinne wraz z wychowaniem seksualnym, przysposobienia zawodowe w aspekcie zdrowia. ŚCIEŻKI EDUKACYJNE- uczeń powinien mieć w szkole możliwość integralnego rozwoju wszystkich sfer osobowości: rozwijać się fizycznie, kształcić zmysły, uczyć się kierować emocjami, ćwiczyć wolę i kierować ducha.1.edukacja prozdrowotna a WF.- ułatwienie nabywania umiejętności dbania o swoje zdrowie, odpowiednie odrzywianie, rozwijanie poczucia odpowiedzialności o zdrowie własne i innych 2. edukacja ekologiczna a WF- rozwijanie wrażliwości na potrzeby środowiska, wpływ środowiska na zdrowie fizyczne i psychiczne. 3. wychowanie do życia w rodzinie a WF- współpraca z rodzicami w przygotowaniu ucznia do procesu dojżewania, wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego 4. edukacja regionalna, dziedzictwa kulturowe a WF- ćwiczenia muzyczno-ruchowe, tańce narodowe, regionalne 5. wychowanie patryjotyczne i obywatelskie a WF- aktywne włączanie się młodzieży do organizacji imprez środowiskowych, sylwetki wielkich polaków które budują daną narodowości 6. edukacja europejska oraz kultura na tle tradycji śródziemnomorskiej a WF- kożenie współczesnej KF , historia ingrzysk olimpijskich 7. obrona cywilna a WF.- umiejętność sprawnego działania w sytuacji zagrożenia, niesienie 1 pomocy w nagłych wypadkach. PLAN DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY- jest to program dla danej klasy. Każdy może go napisać na podstawie podstawy programowej, lecz musi zawierdzić w MEN. Najczęściej obejmuje on rubryki: *temat lekcji *zadania wychowawcze *umiejętności *wiadomości *sprawność fizyczna (motoryczna) *ścieżki edukacyjne (Bronikowski „metodyka WF w zreformowanej szkole”) PODSTAWA PROGRAMOWA- to baza na podstawie której układany jest program dla poszczegulnych klas. Powinna zawierać określenie *celów etapowych- czyli ogulny opis działań w ramach KF na danym etapie rozwoju dziecka *cele kształcenia i wychowania w tym okresie rozwojowym- zawiera opis rozwoju poszczegulnych cech motorycznych i umiejętności oraz wiedzy. *zadania kształcenia i wychowania w danym okresie a w nich: kształtowanie sprawności morfo-funksjonalnej, kondycyjnej, koordynacyjnej, kształtowanie umeijętności, przekaz wiadomości, działanie wychowawcze. PRAKSEOLOGICZNE DZIAŁANIA NAUCZYCIELA- PRAKSEOLOGIA- nauka ta zwana przez najwybitniejszego współtwórcę Kotarbińskiego logiką czynu rozpatruje wszelkie działania celowe w aspekcie ich skuteczności, sprawności, celowości, praktyczności i twórczości. Demel wyróżnił w nim następujące ogniwa: diagnozę (rozpoznawanie warunków) prognozę (przewidywanie skutków), ordynację (programowanie środków) realizację (wykonawstwo programu) i epikryzę (ocenę efektów). DIAGNOZA- przedmiotem diagnozy jako m. In. Podstawy racjonalnego doboru środków kształcenia i wych fiz są warunki osobnicze jakie reprezentuje wychowanek w zakresie zdrowia, sprawności, odporności i wydolności organizmu oraz uzdolnień, zainteresowań, aspiracji i potrzeb ruchowych a także pozaosobnicze-pozostające w dyspozycji wychowawcy. Warsztat diagnostyczny nauczyciela powinien zawierać narzędzia do oceny rozwoju fizycznego postawy i budowy ciała sprawności fizycznej i ruchowej itp. PROGNOZA- jest procesem myślowym, zmierzającym na drodze dedukcji na podstawie wcześniejszego rozpoznania, do określenia z większym od przypadkowego prawdopodobieństwem możliwych do uzyskania rezultatów. Jej trafność zależy w równym stopniu od rzetelności i trafności diagnozy jak i znajomości praw rządzących biologicznym i społecznym rozwojem wychowanków. Rolę w przewidywaniu postępów mogą odegrać typowe metody i narzędzia jak np. testy uzdolnień ruchowych metody oceny temp i harmonii rozrostu itp. ZAPROGRAMOWANIE- program taki oprócz warunków osobniczych musi również uwzględniać warunki pozaosobnicze, związane z wyposażeniem materialnym szczeblem organizacyjnym i profilem edukacyjnym szkło, tradycjami i infrastrukturą środowiska w zakresie kul fiz, poziomem świadomości pedagogicznej rodziców i opiekunów ucznia oraz właściwościami fizjograficznym i urbanistycznymi środowiska jego zamieszkania.
REALIZACJA- jest nie wątpliwie najbardziej spektakularnym ogniwem procesu wychowani fizycznego dlatego pewnie najczęściej stanowi podstawowe kryterium oceny pracy nauczyciela zwłaszcza ze strony nadzoru pedagogicznego. W odróżnieniu od diagnozy prognozy i ordynacji ogniwo wykonawcze procesu kształcenia i wychowania fiz stawia przed nim wymagania wykraczające poza sferę intelektualno-sprawnościową. Efekty zależą w równym stopniu od tego kim jest nauczyciel a więc od jego cech osobowości. OCENA EFEKTÓW- stwarza jedyną szansę ulepszenia pracy nauczyciela na podstawie racjonalnych przesłanek porzez konfrontacje osiągnięć z zamierzeniami. Równocześnie może ona stanowić ogniwo wyjściowe do następnego cyklu działań. Ocena efektów dokonywana przez nauczyciela powinna być połączona z wdrażaniem uczniów do samokontroli i samooceny stanu zdrowia, sprawności i wydolności jako podstawy samokształcenia i samodoskonalenia fizycznego w życiu późniejszym. Oprócz ocen końcowej ważne jest także prowadzeni bieżącej kontroli postępów w celu doraźnej korekty postępowania dydaktyczno-wychowawczego. CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA W LEKCJI WF- przygotowawcze, motywujące, informujące, naprowadzające, korygujące, zapobiegające. NOWATORSTWO PEDAGOG. W LEKCJI WF- (wg. M. Demela) NOWOCZESNYM jest ten nauczyciel który kreuje swoją działalność uwzględniając dotychczasowy dorobek pedagogiczny, odrzuca stereotypy i standardy Nowatorskie pojęcia związane z WF: edukacja permanentna (ciągła)- oznacza taką realizację procesu WF który przygotowuje wychowanka do potzreby kontrolowania swojej sprawności fizycznej, stanu zdrowia, poprzez samodzielny udział w różnych formach aktywności ruchowej na przestrzeni całego życia. Prospekcja- (patrzenie w przyszłość) nauczyciel realizując proces WF dąży do przygotowania wychowanka do ukształtowania zachowań prozdrowotnych w kolejnych fazach jego życia. Autoedukacja- (samokształcenie)- wyrobienie w wychowanku postawy świadczącej o świadomości i potrzebie pracy nad własną sprawnością i zdrowiem. Intelektualizacja- polega na podbudowaniu praktyki teorią. Nauczyciel nie tylko powinien uczyć co? I ja? Ale też dlaczego? humanizacja- pojęcie to wiąże się ze świadomością nauczyciela podmiotowego traktowania ucznia i przekonaniu, że wszystko co robi w zawodzie skierowane jest dla dobra ucznia. Indywidualizacja- uświadomienie nauczycielowi że każdy uczeń wykazuje pewne predyspozycje, które każedy uczeń wykazuje pewne predyspozycje które nauczyciel powinien dostrzec i odpowiednio kierować rozwojem takiego ucznia. AKTYWNOŚĆ TWÓRCZA- to aktywność ukierunkowana na nauczenie czegoś nowego na bazie jakiejś gr. Społecznej to tartość etetyczna, materialna i wzory działaniajednostek, zjawiska społeczne. AKTYWNOŚĆ ORGANIZATORSKA- to dzialanie w środowisku społecznym które ma na celu jego zorganizowanie. Jest to ukierunkowane na czynienie z pewnego zbioru jednostki, takiej całości która stanowią pewną całość AKTYWNOŚĆ WYKONAWCZA- polega na użeczywistnieniu celów grupy zgodnie z ustaleniem organizacyjnymi, ale bez twórczych modyfikacji celu i ustalonych sposobów jego osiągnięcia. WYWIADÓWKA SZKOLNA: organizowana w celu: celu zebrania informacji o postempach dziecka, poziomie jego wiedzy. Każdy nauczyciel powinien mieć zeszyt gdzie odnotowuje zebrania (protokół zebrań) formy współpracy z rodzicami: *spotkania z okazji rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego *festynu klasowy pod chasłem „poznajmy się” *wycieczka klasowa z udziałem rodziców z konkursami.. *imprezy okolicznościowe np.:zimowe, wiosenne, rocznicowe, dzień klasy, muzyki.. *klasa otwartych drzwi np. pokaz lekcji rodzicom, wystawa klasowa, popisy edukacyjne dzieci *badanie wad postawy ciała.
SKS - ZADANIA, PROGRAM, REALIZACJA.
A)ZADANIA - prowadzenie „godziny sportu” i ćwiczeń śródlekcyjnych; organizacja SKS; udział reprezentacji SKS w zawodach międzyszkolnych; szkolenie młodzieżowych organizatorów sportu; inauguracja sportowego roku szkolnego; dzień sportu; budujemy ścieżkę zdrowia; biegi kultury.
B)ORGANIZACJA SKS: regulamin powinien być tak opracowany, aby stwarzał każdemu uczniowi szansę; w każdej z imprez uczeń zdobywa punkty dla swojej klasy; program powinien być urozmaicony; organizatorami powinni być młodzieżowi organizatorzy sportu; konieczne jest przeprowadzenie masowych imprez wewnątrz szkolnych między drużynami i klasami; im częściej zawody odbywają się tym większą ilość punktów można zdobyć; przeprowadzenie zawodów i imprez sportowych w wyrównanych grupach wiekowych; zastosowanie jednego kryterium oceny.
SPECYFIKA PRACY Z DZIEWCZĘTAMI W OKRESIE DOJRZEWANIA.
Stopień aktywności ruchowej dziewcząt maleje wraz z wiekiem, najwyraźniej zaznacza się to w okresie pokwitania. Zwiększa się szerokość bioder, następuje przyrost tkanki tłuszczowej. Dziewczęta podczas wysiłku fizycznego osiągają wyższe wartości tętna, ciśnienia. Ponadto obserwuje się wzrost pobudliwości nerwowej, związanej z zaburzeniami hormonalnymi. Znika chęć do ruchu. Głównym zadaniem nauczyciela jest pobudzenie chęci do ruchu. Można to osiągnąć przez:- właściwy dobór treści, metod, form,- kształtowanie zrozumienia wartości ćwiczeń dla zdrowia,- rozwijanie zamiłowania do sportu,- stwarzanie przyjaznej atmosfery,- atrakcyjność zajęć.Należy kształtować estetykę ruchu poprzez:- rytmikę, ekspresję artystyczną,- elegancję postawy, piękna,- harmonię.Cele te można zrealizować za pomocą:- ćwiczeń w rytm muzyki i przy muzyce,- taniec ze śpiewem,- elementy tańców regionalnych i nowoczesnych.Muzyka jest istotnym elementem, przy niej ćwiczenia są szybciej wykonywane, dokładniej.Taniec kształci:- poczucie rytmu,- szybkość reakcji na dźwięk,- koordynację ruchu.W pracy z dziewczętami należy uwzględnić następujące wskazania:- dużą stabilność psychiczną,- poziom uzdolnień ruchowych, indywidualizację ćwiczeń i wymagań,- umiejętność dozowania wysiłku.
ROZWÓJ PSYCHOFIZYCZNY MŁODZIEŻY SZKÓŁ PONAD PODSTAWOWYCH - WSAZANIA DO ĆWICZEŃ.
Rozwój psychofizyczny: starszy wiek szkolny (15-17 lat) charakteryzuje się tym, że kończy w zasadzie formowanie konstytucji człowieka. Mało skoordynowany osobnik przekształca się w prawie doskonałego człowieka. Rozpoczęte przyśpieszanie wzrostu u dziewcząt 1-2 lata wcześniej niż u chłopców zatrzymuje się około16-17 roku życia, u chłopców rozpoczyna się między 13-14 rokiem życia, a kończy około 17-18 roku życia. Cykle dojrzewania płciowego to 4 lata (12,5-16,5) wg Milcerowej , może być od 2-6 lat. Wzrost ciała na długość góruje znacznie nad wzrostem szerokości. Przed 14 rokiem życia przestrzenie międzykręgowe są chrzęstne, później pojawiają się punkty kostnienia, ok. 20 roku życia, chrząstki międzykręgowe zrastają się z trzonami kręgów. Ostateczne wymiary kręgosłup osiąga około 24-25 roku życia. Rozwój klatki piersiowej odbywa się w czasie całego okresu wzrostowego i zależy od rozwoju całego kośćca i rozwoju czynnościowego płuc. Największy przyrost jej obwodu obserwuje się u dziewcząt między 13-14 rokiem życia, u chłopców między 13-16 rokiem życia. W okresie 15-18 roku kończy się okres dojrzewania płciowego obniża się znacznie tempo wzrostu i zwiększanie ciężaru ciała. Układ mięśniowy w starszym wieku szkolnym powiększa się w dalszym ciągu i doskonali czynnościowo. W stosunku do ciężaru ciała wynosi on w wieku 15 lat - 32,6%, a w wieku 18 lat - 44,3%. Towarzyszy temu wzrost siły i zdolności do długotrwałej czynności i zwiększa umiejętność kierowania swoim ciałem. Umożliwia to stosowanie ćwiczeń z kolejnym włączaniem w nie ruchów początkowo szybkościowych, później na wytrzymałość, a potem siłowych. Najszybsze narastanie mięśni zachodzi w okresie dojrzewania płciowego w ciągu 2-3 lat masa zwiększa się o 12%. Liczba skurczów serca dochodzi do 70-72, max ciśnienie krwi podnosi się do 114-116 mmHg oraz zwiększa się pojemność wyrzutowa i minutowa serca. Równolegle z tym w pewnych przypadkach nasilenie czynności gruczołów wydzielania wewnętrznego zwiększa napięcie ścian naczyń krwionośnych, co przyczynia się do nieznacznego podniesienia ciśnienia krwi. Serce w tym okresie staje się bardziej odporne na różne wpływy, ponieważ regulacja jego czynności jest doskonalsza. Liniowe wymiary serca ulegają trzykrotnemu zwiększeniu (w porównaniu z niemowlakiem). Stosunek masy lewej komory do prawej to 3:1, w okresie dojrzewania, później 2,5:1. Płuca pomimo ciągłego wzrostu w okresie dojrzewania znajdują się w ujemnej dysproporcji do potrzeb organizmu. Wzmaga się czynność tarczycy, gruczołów płciowych co zwiększa pobudliwość kory mózgowej, może to spowodować wzmożoną reaktywność układu nerwowego, układ wegetatywny wykazuje obniżony próg pobudliwości. Starszy wiek szkolny charakteryzuje się tym, że następuje znaczne przestrojenie czynnościowe układu nerwowego, sercowo - naczyniowego i wydzielania wewnętrznego, ponieważ wzrasta aktywna działalność gruczołów płciowych, nadnercza i przysadki mózgowej. Zjawiskom tym towarzyszy znaczne przyspieszenie wzrostu, zwiększenie przemiany energetycznej i wzmożenie pobudliwości narządów oraz ich nerwowo - hormonalnej regulacji. Zwiększa się w tym okresie siła, zdolność do długotrwałej pracy, polepsza się koordynacja ruchów ciała. Młodzież szuka w tym czasie rozwiązań jaki ma być ich stosunek do świata i społeczeństwa, planując jaką rolę będzie pełnił w życiu ogółu, cechuje ją wzmożone życie uczuciowe i intelektualne, krystalizuje się światopogląd oraz charakter, rozwija się w niej potrzeba społecznego oraz organizacyjnego życia. Doskonalą się cechy moralno - społeczne, inicjatywy, śmiałość szybkość decyzji, świadomość obowiązków społecznych, świadomego zdyscyplinowania.
ROZWÓJ MOTORYCZNY MŁODZIEŻY SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH.
a)Szybkość - stopniowe jej narastanie pomiędzy 8 - 10 rokiem życia, jednak tempo tego zwiększania jest nierównomierne. U chłopców duży przyrost występuje do 15 roku życia, u dziewcząt są one coraz mniejsze już pomiędzy11 - 15 rokiem życia. Rozwój tej cechy kończy się u chłopców w 18 roku życia, a u dziewcząt w 15 roku życia. Najlepsze wyniki biegowe na 60m uzyskują dziewczęta 13 - 14 lat, chłopcy 15 - 17 lat. Potem wyniki te utrzymują się przez pewien czas, a następnie się pogarszają.b) Siła - gwałtowny przyrost u chłopców 13-14 lat oraz 14-15 lat. Potem następuje zmniejszenie się wartości bezwzględnych, wartości maksymalnie osiągane są między 25 - 30 rokiem życia. U dziewcząt duże przyrosty 13-14 rok życia, a następnie następuje regres tej cechy i w zasadzie kończy się w okresie pobytu w szkole średniej.c) Wytrzymałość - zdolność do długotrwałego wykonywania jakiejkolwiek pracy bez obciążenia. Tempo rozwoju tej cechy u chłopców jest słabsze, u dziewcząt następuje regres. W zakresie wytrzymałości stwierdza się różne warianty: indywidualne, spowodowane różnym poziomem rozwoju fizycznego, stanem układu nerwowego, sprawnością czynnościową układu oddechowego i sercowo naczyniowego. U dziewcząt po 14 roku życia rozwija się powoli a punkt szczytowy osiąga w 16 roku życia.d) Zwinność - jest to zdolność opanowywania nowych ruchów, zdolność szybkiego dostosowania działalności ruchowych do wymagań zmieniających się warunków. Najwyższa zwinność 9 rok życia u chłopców, potem obniżenie 13 - 14 rok życia, wyrównany poziom utrzymuje się do 17-18 roku życia, ale jest nieco niższy. U dziewcząt największy regres w 13-14 roku życia, max zwinność 16 rok życia, po czym następuje niewielkie zmniejszenie zwinności.e) Moc - u chłopców wzrasta od 13 roku życia i uzyskuje największe wartości pomiędzy15 rokiem życia, następnie wartości bezwzględne tej cechy maleją. U dziewcząt największe przyrosty w wieku 10 lat, a mniejsze między 18-19 rokiem życia
ROZWÓJ PSYCHOFIZYCZNY I WSKAZÓWKI DO PRAKTYKI PEDAGOGICZNEJ.Rozwój fizyczny,Kościec dziecka ze względu na znaczną ilość tkanki chrzęstnej jest miękki i plastyczny. Pomiędzy 6 i 8 rokiem życia może zachodzić zjawisko wczesnego, pośredniego skoku wzrostowego, gdzie przyrost wysokości ciała jest bardzo dynamiczny. Mięśnie dzieci są jeszcze słabo rozwinięte. Mięśnie duże rozwijają się wcześniej niż małe. Stad u dziecka przewaga ruchów obszernych o charakterze globalnym. Mających znamiona rozrzutności, brak ekonomii wysiłku. Z tego względu dzieci szybko się męczą przy ruchach wymagających dokładności i precyzji. Z punktu widzenia profilaktyki wad postawy ciała omawiany okres jest przełomowym w kształtowaniu prawidłowej sylwetki dzieci. Związane jest to z przejściem ze swobodnego i w dużej mierze indywidualnie regulowanego przez dziecko reżimu ruchu, wysiłku i odpoczynku narzucony, kilkugodzinny system przebywania w pozycji siedzącejniewłaściwych warunkach .Rozwój psychiczny .W okresie tym dzieci przystosowują się do grupy rówieśniczej, okresowo tworzą miedzy sobą zespoły dobierane w zależności od podejmowanej zabawy. Uwagi kierowane do ucznia odnoszą podobny skutek niezależnie od tego, czy zostały wypowiedziane na forum klasy, czy indywidualnie uczniowi na osobności. Układ pobudzania dominuje, „im młodsze dziecko tym mniej jest zdolne do trwania przez dłuższy czas w jakieś jednokierunkowej stałej czynności psychicznej”. W czynnościach dziecięcych obserwujemy dużą dolę naśladownictwa otaczających zjawisk, mechanizmów, czynności dorosłych. Związane jest to z obrazowo - konkretnym charakterem pamięci w tym wieku.Wskazania do pracy z dziećmi - przejawy fizyczno - motoryczne.- Aktywność ruchowa dziecka powinna być skierowana przede wszystkim na ruch o charakterze globalnym bazującym na ruchach naturalnych, angażujących duże grupy mięśniowe.- Nie możemy się oprzeć tylko na ruchu naturalnym.- Podejmując pracę nad ruchami precyzyjnymi, zgodnie z zasadą przystępności najpierw stosować przybory duże stopniowo przechodząc do mniejszych.- W zakresie koordynacji skutecznie oddziałującymi formami ruchowymi na jej rozwój są gry ruchowe, łącznie z mini - grami oraz nauczanie różnorodnych czynności ruchowych.- Planując dobór ćwiczeń w lekcji należy mieć na uwadze również wszechstronny rozwój psychomotoryczny ucznia.- W miarę możliwości prowadzić zajęcia w zmiennych warunkach sprzyjających hartowaniu organizmu.
Przejawy rozwoju psychicznego.- Stopniowo wprowadzać pracę w grupach w zależności od podejmowanej zabawy czy zadania ruchowego.- Stosować różnorodne pozycje wyjściowe do ćwiczeń.- Objaśniać krótko, konkretnie.- konsekwentnie stosować gry i zabawy orientacyjno - porządkowe rozwijające spostrzegawczość i precyzję w działaniu.- Z uwagi na charakter pamięci dziecka przy nauczaniu ruchu demonstrować go w całości.- Z powyższego wynika również, aby w tym wieku dominowała w pracy z dziećmi metoda zabawowo - naśladowcza.- W pracy z dziećmi w tym wieku powinny dominować zabawy ruchowe nad grami ruchowymi.
Klasa III - IV.Rozwój fizyczny.W okresie tym nie mamy już takiego dużego przyrostu wysokości ciała. Niektóre części kośćca przestają wzrastać. Dziecko w tym wieku ma równomierną, proporcjonalną budowę ciała o dobrze rozwiniętej muskulaturze. Harmonijna budowa ciała, stosunki długościowe poszczególnych jego odcinków zbliżone są do człowieka dorosłego, doskonałego w tym względzie dzięki procesom ewolucyjnym.Rozwój psychiczny.Im starsze dziecko w młodszym wieku szkolnym tym łatwiej potrafi się skupić na jednej czynności psychicznej. W końcu tego okresu pamięć dziecka traci stopniowo charakter obrazowo - konkretny, coraz bardziej uzyskuje ono wprawę w abstrakcyjnym logicznym zapamiętywaniu. Dzieci dążą do porównywania swych sił i zdolności. Zaczynają utożsamiać się z grupą i identyfikować się z nią. Procesy hamowania i pobudzania są we względnej równowadze. Zrównoważone dziecko, nie zastanawia się nad swoimi stanami emocjonalnymi, jest łatwe do prowadzenia i wychowania, wybuchy gniewu, jakie się przydarzają są gwałtowne, lecz krótkotrwałe. Nauczyciel w tych klasach jest dużym autorytetem, nie mniej dzieci potrafią już nieco krytycznie spojrzeć na niego w postaci oceny.Wskazania do pracy z dziećmi - przejawy fizyczno - motoryczne.
1) Szerzej wprowadzać metody ścisłe w realizacji zadań ruchowych.2) Wprowadzać dużo nowych elementów technicznych i wymagać w ogólnym zarysie poprawnego ich wykonania pod względem struktury ruchu.3) W ćwiczeniach kształtujących zdolności siłowe można stosować dodatkowe zewnętrzne obciążenie, które nie powinno przekraczać 1/3 masy ciała.4) Wykorzystujemy na lekcjach treści dotyczące umiejętności dostosowania ruchów do rytmów muzycznych.5) W dalszym ciągu należy zwracać uwagę na właściwą postawę dziecka we wszystkich sytuacjach na lekcji.6) Nauczając nowych ruchów należy objaśnienie poprzeć dobrze widocznym pokazem, a instrukcja powinna być konkretna i możliwie krótka.Przejawy psychiczne.1) Nie unikać ćwiczeń trudnych, bowiem chęć nauki, szybkie utrwalanie odruchów warunkowych ułatwiają szybkie ich opanowanie.2) Wprowadzać zabawy i gry ze współzawodnictwem, z jasno określonymi regułami postępowania, ale również pracować w zespołach i parach, gdzie można wzajemnie sobie pomagać.3) Pokazanie typowych i nietypowych przyborów oraz możliwości ich wykorzystania w zabawach i ćwiczeniach indywidualnych i grupowych w czasie wolnym.4) Zadaniem nauczyciela na tym etapie rozwoju jest raczej ukierunkowanie aktywności ruchowej dziecka wskazując mu atrakcyjne i pożądane formy wysiłku fizycznego.5) Autorytet nauczyciela znacznie zyskuje, kiedy uczniowie mogą brać udział w zawodach sportowych organizowanych przez niego.6) Wielką atrakcją dla uczniów jest bezpośrednie uczestnictwo nauczyciela w zajęciach choćby tylko we fragmentach lekcji.7) Duże znaczenie dla uczniów ma pomoc nauczyciela w trudnych ćwiczeniach.