028

028



28 /. Dziedzictwo filozofii

wodzeniem przedstawiane jako badanie podstaw, na których opierają się roszczenia pamięci. Badanie świadectw ma jednak szerszy zasięg, ponieważ nie ogranicza się. w odróżnieniu od „badania języka", do rozjaśniania treści naszych przekonań, lecz stawia również pytania dotyczące podstaw, na których te przekonania się opierają; a to jest już z pewnością pytanie filozoficzne, o ile tylko zostanie zinterpretowane w wystarczająco ogólnych terminach. Wreszcie, możemy nadać „badaniu świadectw" dostatecznie szeroką interpretację, aby mogło obejmować dwa pytania, które ponownie znalazły się w- centrum zainteresowań filozofii: O czym w'olno zasadnie twierdzić, że istnieje? oraz: W jakiej mierze to, co istnieje, jest naszym wytworem?

II

Odwrót od Hegla

Na przełomie stuleci dominującym kierunkiem filozoficznym był idealizm, który przyjmował na ogół formy czerpiące inspirację z filozofii Hegla. Wprawdzie Marks i Engels próbowali „postawić Hegla z głowy na nogi0 zachowując heglowską dialektykę, ale obracając jego idealizm w materializm, jednak ich poglądy wywarły' niewielki wpływ w świecie filozofii; spośród ich uczniów tylko Rosjanin Plechanow, którego Szkice z dziejów materializmu ukazały się w 1896 r., stworzył oryginalne dzieła o jakimkolwiek znaczeniu. W Niemczech czynnikiem przeciwdziałającym była szkoła Franza Brentana (1838-1916), którego czołowy uczeń, Alexius von Meinong, był rzecznikiem skrajnej wersji realizmu platońskiego. Jednakże fenomenologia, następne stadium w rozwoju tego ruchu, stworzona przez Edmunda Husserla (1859-1938)1, jakkolwiek więcej zawdzięczała jednostronnie interpetowanej filozofii Descartes’a niż Heglowi, nabierała coraz wyraźniejszych akcentów idealistycznych. W Stanach Zjednoczonych czołowy heglista Josiah Royce musiał stawić w Harvardzie czoło platonikowi Gcorgc’owi Santayanie i pragmatyście Williamowi Jamesowi, których poglądy zyskały' sobie przypuszczalnie większe wpływy. W' istocie. Wfilliam James, którego twórczość będę omawiał szerzej, był jednym z główmych architektów obalenia heglizmu. Jego wrogości w'obcc Hegla nie podzielał twórca pragmatyzmu Charles Sanders Peirce. ale większość prac Peirce’a nie została opublikowana za jego życia, a miejsce wrśród najwybitniejszych filozofów- dziewiętnastego wieku przyznano mu dopiero w drugim

1

Zob. rozdział VII.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
28 /. Dzirdzicrwo filozofii wodzeniem przedstawiane jako badanie podstaw, na których opierają się ro
28 /. Dzirdzicrwo filozofii wodzeniem przedstawiane jako badanie podstaw, na których opierają się ro
58222 skanuj0144 (3) 2‘>X DI ONIOHKilA KTYC ZNA mym stopniu niezmienne, w jakim niezmienne są pod
skanuj0125 240 Słowotwórstwo wowcgo. Formant tego typu tworzy dwie podstawowe formacje, na których o
Nr 1/1952 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 103 Dotychczasowa podstawa, na której opiera się
Analiza fundamentalna dotyczy podstaw, na jakich opiera się akcja. Uważa się, że właśnie te podstawy
Podstawy fizyczne, na których opiera się ruch skimboardu Skimboard to niewielka owalna „deska"
2. ANALIZA FUNDAMENTALA Analiza fundamentalna dotyczy podstaw, na jakich opiera się akcja. Uważa się
2. ANALIZA FUNDAMENTALA Analiza fundamentalna dotyczy podstaw, na jakich opiera się akcja. Uważa się
p2190398 aa OSOBA I CZYN H d*rc podstawę do tych elementarnych ustaleń. na których opiera się cały o
IMAG0220 (9) Podstawowe modele badawcze • Po podaniu jednorazowym □ Zawsze badanie podstawowe Na czc
wcześniej. Wspierane są badania podstawowe (Grundlagenforschung), nie wspiera się projektów dotycząc
18 /. Dziedzictwo filozofii osobliwą alternatywę, głoszącą, iż nigdy nic udaje nam się odnieść w spo
28-2006SZTUKA I FILOZOFIA w numerze m. ro.:DcśwMczańe czato Dytkusfa na temat rcrmcrtoJogii muzyczne
BadaniaMarketKaczmarczyk#2 Na rysunku 4.21 przedstawiono wyniki badania opartego na rejestracji ska

więcej podobnych podstron