0000107 (4)

W grupie tej rozpoznano:

—    kąt krzyżowo-lędżwiowy większy od 35 u 37 badanych

—    nadmierną ruchowość kości krzyżowe j u 28 badanych

— przeciążenie mięśni i wiązadeł    u 26 badanych

— nacisk na cieśń łuku i spondylolisis    u 41 badanych

— niestabilność trzonowo-krzyżową    u 19 badanych

—    zmianę szerokości kanału kręgowego u 16 badanych

—    patologię krążka międzykręgowego u 33 badanych

U 34 pacjentów zespołom bólowym towarzyszył nasilony zespół korzeniowy. Prawidłowe rozpoznanie dotyczyło 19 pacjentów z zespołami przeciążeniowymi. Najczęstszym błędem orzeczniczym było warunkowanie przyznania jednej z grup inwalidzkich obecnością objawów korzeniowych.

Próba oceny epidemiologicznej bólów dolnego odcinka kręgosłupa na podło żu przeciążenia w wytypowanym rejonie wiejskim pozwoliła ustalić na podstawie dostępnej dokumentacji klinicznej i radiologicznej, że zespoły te dotyczyły 19,6% ogółu leczonej populacji dorosłych. Głębsza analiza wykazuje, iż lekarz w rejonie ogólnym nie jest przygotowany do rozpoznawania i leczenia zespołów bólowych tej etiologii, a postępowanie ogranicza do schematów terapeutycznych. Stąd istnieje pilna potrzeba podjęcia szkolenia lekarzy rejonowych w zakresie diagnostyki, terapii i spondyloprofilaktyki. Ma to duży aspekt ekonomiczny, gdyż powyższe zespoły chorobowe uniemożliwiają dalsze wykonywanie pracy zawodowej znacznej części rolników w wieku produkcyjnym.

PIŚMIENNICTWO

I.    Arct W. i wsp.: Chir. Narz. Ruchu Ortop. Pol. 1972, t. 36, 197. — 2. Aicl W. i wsp.:

Chir. Narz. Ruchu Ortop. Pol. 1972, t. 37, 214. — 3. Bielecki M.: Radioanatomiczne j czynnościowe objawy niewydolności kręgosłupa. PWN, Szczecin, 1960. — 4. Breitenlelder B.: Bóle krzyża. PZWL, W-wa, 1972. — 5. Briihl W.: Studium kliniczne kręgosłupa. Inst. Reum., W-wa, 1965.    6. Briihl W.: Bóle pleców i krzyża, PZWL, W-wa, 1968. — 7.

Caillet R.: Law back pain syndrome. F. A. Davis, Philadelphia, 1962. — 8. Hansen A.: Ergonomiczna analiza uciążliwości pracy, IW CRZZ, W-wa, 1970. — 9. Krauze J.: Met. Pracy. 1973, 24, 105. — 10. Lawrence J. S. i wsp.: Brit. J. Ind. Med. 1966_v 23, 42.

II. Melnikow P. K.: Zurn. Newropat. Psych. 1969, 69, 496. — 12. Pąchalski A. i wsp.: Neur. Neurochir. Pol. 1976, 5, 723. — 13. Prusiński A.: Choroby zawodowe układu nerwowego. PZWL, W-wa, 1971. — 14. Schmidt H.: Beitr. Orthop. Traum., 1970, 17, 719. — 15. Schróter G.: Beitr. Orthop. Traum., 1970, 17, 687. — 16. Świderski G.: Chir. Narz. Ruchu Ortop. Pol. 1966, 31, 671. — 17. Świderski G.: Przeciążenie mięśni i kości goleni. PZWL, Warszawa, 1959. — 18. Tylman D. i wsp.: Chir. Narz. Ruchu Ortop. Pol. 1976, 16, 367. — 19. Ustawa z dnia 29 maja 1974 (Dz. U. Nr 21 poz. 118 z 1974 r.).