12,02,2009(1)

2009-01-12

1

2

Kryteria normalności Norma jest wzorem oceny

•    „stan w okolicy najczęstszego"

•    „stan nie odbiegający w dół od przeciętności"

•    „stan dobrze służący rozwojowi i przystosowaniu jednostki" (1 Ekel)

3

Czy konieczna jest stałość obiektu/zjawiska? (sytuacjonizm-natywizm)

Czy konieczne jest ujęcie jakościowe?

4

Elementy nienormalności

wg M.E.P. Seligmana

(za: Psychopatologia, Warszawa 1994: PTP).

1.    Cierpienie (nie jest warunkiem koniecznym ani wystarczającym patologii).

2. Trudności w przystosowaniu (naruszenie jednostkowego lub społecznego dobrostanu).

3.    Nieracjonalność i dziwaczność (zwł. myślenia).

4. Nieprzewidywalność i utrata kontroli (normą jest kontrola elastyczna).

5.    Wyrazistość i niekonwencjonalność (kryterium jest społeczno-kulturowe).

6.    Dyskomfort obserwatora (spowodowany naruszaniem immanentnych zasad).

7.    Naruszanie ideałów i norm moralnych.

Koncepcje normy

1.    Statystyczna (czy każde odchylenie? które dymensje?)

2.    Przystosowawcza (przeciętność?)

3.    Społeczno-normatywna (konformistyczna?)

4.    Teoretyczna (wzorzec idealny?)

5.    Biomedyczna (choroba?)

6.    Aksjologiczna (kontekst czynu)

7.    Dynamiczna (panowanie nad patologią)

8.    Rozwojowa (wiek r./samorealizacja?)

6

7

Modele choroby E.Jones(1931)

Norma to nie tylko skuteczność funkcjonowania, lecz także poczucie szczęścia i pozytywne uczucia społeczne H. Hartmann (1939)

•    Zdrowie to nie brak choroby czy objawów, lecz doskonałość witalna

•    Energia Id bardziej ruchowa

•    Superego tolerancyjne

•    Ego elastyczne, adaptacyjne i syntetyzujące M. Bleuler: „norma w chorobie"

W.A. Gilarowski: „patologia w normie"

M. Jarosz: „pozorna norma"

(choroba wpływa całościowo)

A. Kępiński: „nienormalne" jest zachowanie mało prawdopodobne w danej sytuacji T. Szasz: choroba psychiczna jest mitem

1