16

N    N ■ tu    .    '

I - i/] = I' —' iu — -------— co odczytujemy: wdnostką po cizia jki ...

cm    cm

momentów jesi 1 Nmr na I, cm war (ości rysunkowej. Stosowanie -iVf

p od /.i a 1 k i m o n i ent u ., —------u m o ż] i wi a o b beze n i e w a r l o sc i rzc cz v-

(M)

wislcj momentu na podstawie wartości rysunkowej: M — y, ■ (A/). Należy pamiętać że przy rozwiązywaniu danego zadania metodą rachunkowo-wykrcślną wszystkie wykresy sporządzamy z użyciem tych samych (jednakowej wartości) podzia lek y, j y._f - i takiej samej wartości odległości biegunowej II.

3.    Budujemy widoboki sil (na podstawie składowych sil zewnętrznych), sporządzamy wykresy M,_(v i M,,, oraz uzupełniamy widoboki stf, nanosząc składowe reakcji. Z wieloboku sił odczytujemy wartości rysunkowe reakcji podpór i obliczamy ich wari ości rzeczywiste, np.

.    tK

4.    Sumujemy geometrycznie tnomcnly M,,_x i 3/„_v w odpowiednich przekrojach.

5.    Sporządzamy wykresy momentów' skręcających w kolejnych przekrojach, zachowując przy'jętą podzialkę, a więc stosując zależność

M,

(M,) — —-i pamiętając-o zredukowaniu obliczonych wartości momentu skręcającego.

6.    Sumujemy geometrycznie momenty zginające 3i zredukowano

-r XI.    ,

momenty skręcające —----- w kolejnych przekrojach, uzyskując wy-, kres momentów zastępczych wg zależności

A'-

7.    Obliczamy średnicę walu, w kilkunastu punktach wg wzoru

V ^00 V *'^L(ju ■ y .uf*

gd/ic y - wartość stała dla wszystkich przekrojów' liczonego walu. Wyniki zestawiamy w tabeli

Nr koIejiK-aa punktu		(W)	' v twi.	4- wdWM
	7 £*'j i_	an	v"em	d'ctn^2 ■ ęŚcm ęł-cni-^1 ■■ on
i
1.
4 itd.

8. Na osiach rzędnych dla poszczególnych przekrojów odkładamy obliczone średnice, otrzymując teoretyczny zarys kształtu walu o.równomiernej wytrzymałości. Na jego podstawie ustalamy ostateczny kształt i wymiary walu, uwzględniając warunek I (D ' 1. 2d).

Przykład 9.1

Na oś wagonu przypada obciążenie Q — 160 kN, działające na zewnątrz kól w odległości a — 250 mm (rys, 9.3). Obliczyć średnicę osi wykonanej ze stali 45

ulepszonej cieplnie.	_.a i . _ta>a-----r4~ • -			i
	■ ł Pf			h r
Rozwiązanie	ML			_n
Obciążenie jest symetryczne, zatem	T			r
r - 0,5 Q =-- 80 kN	RĄ			\Rs
]| 11	/:	I	| ' . .. _LLL_
Obliczamy maksymalny moment zginający	Rys. 9.3. Do przykładu 9 1 [ [

M₉= F-a = 80■0,25 « 20kN-m = 20000 N-m

Oś wagonowa jest ruchoma.. dlatego przyjmujemy naprężenia dopuszczalne = 80 MPa.

Średnicę osi pełnej obliczamy wg wzoru 9.5

y.io'^;2( V '

³/10-20000 N-m 80 MIN'"^-"""

13,57 cm

7, tablicy 39 dobieramy najbliższą wartość średnicy osi d — 140 mm.

Przykład 9.2

Wałek maszynowy irys. 9.4) jest napędzany za pomocą sprzęgła tarczowego. Moc przenoszona przez, sprzęgło P — 12 kW, a prędkość obrotowa wałka