13

Przyjmujemy x 0,25. 7, labl. 48 przyjmujemy ą= 3,42. Wyznaczamy silę obliczeniową i sprawdzamy naprężenia rzeczywiste

1,884 m/s

rz‘m-z-n n-6‘ 10 ■ 600 6(M00() ~~    60-1000

Prz.y v Pi 3 m/s przyjmujemy K„~ 1,3.

F

Dbt ~

K,

5000-1.-1,3

~~1

= 6500 N

41,2 MPa

F_ohl-q _ 6500-3,42 '* “ ' h - m “ 90-'6'"”

*1

Na podstawie tablicy 49 stwierdzamy, że możemy zastosować dowolny z podanych materiałów (/c,j > o,,}, Sprawdzamy więc wartość maksymalnych nacisków powierzchniowych

575 MPa

'W celu dobrania odpowiedniego materiału odczytujemy z tabl. 50; dla T ==: 10000 h 1 n = 600 obr/min -- W =■ 2,61.

Po przekształceniu wzoru na obliczanie nacisków dopuszczalnych oraz założeniu, że p_max k₆. otrzymamy

2,61-575

5

300,2

Wg danych z tablicy 49 stwierdzamy, że należy zastosować jedną ze stali, stopowych konstrukcyjnych-(np. 2014G).

Przykład 14.9

Przekładnia zęba la z kolami walcowymi o zębach prostych i parametrach: Cj = 30, z₂ = 144, «„ = 20“ przenosi napęd z silnika elektrycznego o mocy P = 16 kW i n — 960 obr/min na wal roboczy. Zakładając: szerokość wieńca kola zębatego b = 15 m, materiał kół — stal St6, współczynnik przeciążenia -K_v~ 1,0 oraz żądany czas pracy przekładni T— 20000 h, obliczyć wartość im od ulu.

Rozwiązanie

Obliczamy moment obrotowy M_t

P 9550■16

159,16 są 160 N-m

_{Mi = 955}0 _7r-₉-j₀-.....

Z tablicy 48 przyjmu jemy q — 2,98.

Zakładamy wstępnie współczynnik Aj, = 1,5, ponieważ nie znamy średnicy kola (brak wartości modułu) i nie możemy obliczyć wartości u. Z tablicy 49 przyjmu jemy dla kół zębatych ze stali St6 — k₃j~ 230 MPa. Moment oblicze* niowy. wynosi

= 240 N-m

Mabl —

160*1 • 1,5 _

K,    i '

0)24 cm

Wartość modułu obliczamy z warunku na zginanie ³[lM^rą ³fi^; 240^98"

30*15*230 Przyjmujemy moduł m — 3 mm.

Sprawdzamy wytrzymałość zębów na naciski powierzchniowe

Fęl>l --

2 M„j

m-s

i =

-i

144 *30"^:

2-24000'N-cm 0,3-30 cm

- 4,8

= 5333N

^P,l,ax~ ^C‘yjb-dl'(¹⁺i) ^478,1 'Ją5^0'0 ⁺ 4^) “ ^{603 MPa}

Dla stali Stó - IJB = 220 260 (z tabl. 49).

Dła T~ 20000 h i n = 960 obr/min— W — 3₅17 (w wyniku interpolacji liniowej). Stąd

3,17

, 5IIB 5-260 Knias ~ ~ jj,r ~    ~ 410 MPa

Warunek p„_iax < k_n nie jest spełniony. Zwiększamy wartość modułu do m — = 4 mm i sprawdzamy powtórnie _ 2-24000 N-cm

0,4-30

478,2'

4000 N

4000 /    1

60-120\¹⁺4,'8

392 MPa

207