11

9. Układy konstrukcyjne

9.1. Zasady ogólne

Układy konstrukcyjne powinny mieć zapewnioną stateczność ogólną, tzn. możliwość zachowania kształtu i położenia we wszystkich sytuacjach związanych z montażem, eksploatacją, rozbudową i demontażem.

■ Stateczność ogólną można zapewnić konstrukcjom kształtując je jako układy samostateczne - np. jako odpowiednio podparte układy kratowe lub ramowe. Układy konstrukcyjne mogą przy tym zachowywać kształt niezależnie od sposobu podparcia lub mieć dodatkowe podpory zapewniające im geometryczną niezmienność.

W przypadku układów, które nie są samostateczne (jak np. układy wahaczowo-belkowe) lub wystarczająco sztywne, należy wprowadzać odpowiednie stężenia. Jako stężenia można stosować dodatkowe pręty, skratowania, odciągi lub wykorzystywać trzony żelbetowe i sztywne tarcze utworzone przez elementy stropów i ścian.

Stateczność części konstrukcji oddzielonych dylatacjami powinna być zapewniona w sposób wzajemnie niezależny. Zasady stosowania przerw dylatacyjnych podane są w p. 3.5.1 normy.

9.2. Podparcie boczne elementów ściskanych

Element można uważać za stężony - tzn. podparty w kierunku bocznym prostopadłym do jego osi - jeśli w miejscu podparcia jest połączony bezpośrednio lub pośrednio (tzn. za pomocą dodatkowych prętów lub innych elementów, jak płatwie, rygle) ze sztywną konstrukcją, np. tężnikiem kratowym.

Za sztywną konstrukcję uważa się układ, który może przenieść dodatkowe siły boczne obliczane wg wzorów (64) i (65) normy:

F* = ,    = max (0.01 Aj,; 0,G05A_c/_d),

gdzie m - liczba podpieranych (bezpośrednio lub pośrednio) elementowy Aj. -siła podłużna w elemencie ściskanym w miejscu podparcia lub wypadkowa naprężeń ściskających w^r przekroju dźwigara pełnościennego, A_t - pole przekroju słupa, pasa ściskanego lub ściskanej strefy przekroju dźwigara pełnościennego,

oraz układ, w którym, w warunkach działających obciążeń, wzajemne przesunięcia