1,2,3�2

cji. które mogą zaistnieć przy określonym układzie obciążeń oddziałujących na ten obiekt. Z drugiej też strony, mając dane obciążenia i wyznaczone wi_C|. kości ugięć belki, możemy wyznaczyć parametry wytrzymałościowe tej belki.

Modele przyczynowo-skutkowe o znanej z pewną dokładnością postaci związków funkcyjnych pozwalają na sukcesywne ich udokładnianie (a więc zmniejszanie błędów modelu) w miarę dopływu kolejnych informacji o zachowaniu się obiektu. Uwzględnia się przy tym błędność samych pomiarów, rozróżniając rzeczywiste przemieszczenia i deformacje od wyznaczonych. Stosowana jest też nazwa: modele objaśniające bądź też opisowe.

Specyficzną klasę tych modeli stanowią modele dwuetapowe, zaproponowane w (Papo, Perelmuter 1993). Związana z nimi dwuetapowość procesu estymacji parametrów pozwala na niezależne wyznaczenie przemieszczeń | podstawie pomiarów geodezyjnych (wyrównanie, diagnostyka błędów grubych. oszacowanie dokładności wyznaczeń) i po wprowadzeniu tych wyników I do modelu przyczynowo-skutkowego oddzielenie ich błędności od błędności wnoszonej przez sam model. Wyjaśnijmy tu, że błędność wyrażana jest w tych modelach za pomocą odpowiednich macierzy kowariancji.

W sytuacjach, gdy nie jest możliwe sformułowanie wspomnianych związków funkcyjnych na gruncie rozważań teoretycznych i analizy zjawiska, można się posłużyć specyficzną odmianą modeli przyczynowo-skutkowych, zwaną modelami typu „wejście-wyjście”, bazującymi wyłącznie na wynikacli pomiaru wielkości wejściowych i wielkości wyjściowych i ustalającymi związki pomiędzy tymi wielkościami na gruncie czystych operacji matematy-

Ii cznych.

W niniejszym opracowaniu zawęzimy rozważania do modeli dotyczących wyłącznie procesu wyznaczania przemieszczeń wybranych punktów obiektu bądź jego elementów, bez uwzględniania w zapisie modelu wielkości charakteryzujących przyczyny występowania tych przemieszczeń. Modele te nazwie-■ my „modelami w przestrzeni skutków” (rys. S.3).

Przemieszczenia		Pomiary sied		Przemieszczenia
rzeczywiste	•	i obliczenia		wyznaczone

Rys. 5.3. Wyznaczanie przemieszczeń jako zadanie umiejscowione w przestrzeni skutków oddziaływania obciążenia

Przy konstruowaniu tych modeli, podobnie jak w przypadku modeli przyczynowo-skutkowych, przyjmowane są pewne założenia odnośnie sieci koo| wolnej oraz natury błędów obserwacji (model sieci i model błędu obserwacji)., a także układu odniesienia. Z uwagi na odcięcie się od przyczyn wywołujących przemieszczenia czy deformacje, niezbędne jest, dla zapewnienia popi® wności interpretacji specjalistycznej końcowych wyników, rejestrowanie wid-