1 (160)

OCHRONA PRZYRODY

1) jakl* są zasadnicze cele ochrony przyrody?

-    utrzymywanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów ■ zachowanie różnorodności biologicznej

-    zachowanie dziedzictwa geologicznego

-    zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin i zwierząt wraz z ich siedliskami

-    ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach ora/ zadrzewień

-    kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody

•    utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i innych składników przyrody

Ochrona przyrody obejmuje:

-    zachowanie zasobów przyrody i jej składników

-    właściwe icłi wykorzystanie

-    odnawianie

2) \Vymicń i opisz motywy ochrony przy rody

•    Religijne- np. święte gaje (Ateny), Szacunek dla drzew i zwierząt ( święte duchy ) u Indian

•    Gospodarcze- zakaz.y wyrębu, czy wstępu do lasu. brane pod uwagę już na ponad lOOOla; p.n.c w Chinach, realizowano lakZc w średniowieczu, zapewnienie potrzebnych surowców dla rozwoju gospodarczego

-    Strategiczne- zachowanie drzew wzdłuż granic państw

-    Estetyczne* ochrona okazałych drzew; piękna krajobrazu

-    Patriotyczne- ochrona przyrody jako obowiązek patriotyczny! narodowy)

-    Egzystencjalne- zachowanie przyrody jako warunek przetrwania człowieka

-    Zdrowotne- ochrona przyrody jako elementu korzy stnego dla zdrowia fizycznego i psychicznego oraz dla zachowania miejsc do wypoczynku i rekreacji

-    Naukowe- źródło inspiracji i przedmiot badań naukowych

-    Etniczno- społeczne- ważne z punktu widzenia przyrodniczego i kulturowego dla zachowania różnorodności.

ÓJWyjaśniĆ pojęcia: środowisko przyrodnicze, twory i zasoby przyrody

a) Śródowisko przyrodnicze- składają się na nie:

-    czynniki abiotyczne (energia słoneczna, temperatura, klimat, jakość wody. ukształtowanie powierzchni, różne rodzaje promieniowania)

-czynniki biotyczne (gleba, różne rodzaje materii organicznej oraz jej wzajemne oddziaływanie)

-    czynniki przestrzenne ( położenie różny ch przedmiotów względem siebie)

•    czynniki antropogeniczne I różne sposoby użytkowania gruntów i oddziaływanie( chemizacja, zanieczyszczenia, budowle)

b) Twory przyrody- to składniki przyrody, które ceni się ze względu na ich wartości poznawcze, naukowo- dydaktyczne, estetyczne, wychowawcze oraz z uwagi na ich rolę w funkcjonowaniu układów przyrodniczych. Są to: dziko żyjące gatunki roślin i zwierząt, naturalne ekosystemy, resztki dziewiczej przyrody, wybrane krajobrazy naturalne i kulturowe, miejsca występowanie cennych gatunków, wybitne obiekty przyrody żywej i nieożywionej.

c)    Zasoby przyrody- zasoby naturalne- składniki przyrody < przedmioty, zjaw iska). które ludzie użytkują dla zaspokojenia potrzeb materialnych ( na Żywność), leki. surowce), których itość jest mierzalna, ograniczona, może zostać wyczerpana.

4) Poduj metody i przykłady ochrony ex situ roślin i zwierząt

Ochrona ex situ ( poza miejscem) ochrona pracz przeniesienie roślin lub zwierząt w inne miejsce:

-    do ekosystemu zastępczego (życic w warunkach naturalnych)

-    do środowiska sztucznie stworzonego, życie pod stałą opieka, człowieka.

Ochrona cx silu rośliny:

•    przenoszenie lub pczechowy wanie osobników w całości w stanic żywym lub martwy m

-    przechowywanie fragmentów ( bulwy, kłącza, nasiona, tkanki)

Np- mctaplamacja np. Waraucha polska, kotewka orzech wodny, pierwiosnka bczłodygowa. primula vulgaris

-    ogrody botnnic/ne. arhoreta ( znaczenie naukowe, dydaktyczne, społeczno- popularyzatorskie)

•    prywatne kolekcje, ogródki

-    muzea przyrodnicze

-    zielniki inaczej herbaria

-    Banki nasion, banki tkanek Ochrona cx situ zwierzęta:

•    zwierzyńce < zwierzęta łowne, akwaria, ptaszamic

-    ogrody zoologiczne

-    muzea przyrodnicze

-    banki komórek generatywny ch

•    restytucja zwierząt: żubr europejski i bóbr europejski

5) Na czym polega ochrona in situ?

Ochrona in situ (w miejscu):

-    ochrona urzeczywistniana w naturalnym środowisku życia chronionego gatunku przez zachowanie niezmienionych warunków środowiskowych oraz zaniechania pozy skiwania osobników tego gatunku lub dostosowanie rozmiaru, metod pozyskiwania do możliwości ich reprodukcji. Służą temu: rezerwaty i parki narodowe, parki krajobrazowe