335 jpeg

Kiuiiimin M Obtficlu. £*Yxncitniff m/^t>nurpflV/>»u Teorto i połityta T I, Warszaw* 200X S 97K-K>-fl|-|4X|4-0. C b> WN PWN 2007

322 CZĘŚĆ II Polityka handlowa

Preferowana stawfca cia

Rysunek 9.4 Konkurencja polityczna

Wyborcy s.ą uporządkowani pod względem preferowanej przez nich stawki cła. Jeżeli jedna partia proponuje wysokie do druga partia może zdobyć większość poparcia poprzez zaproponowanie nieco niższej stawki cła l_f. Ta polityczna konkurencja powoduje, że obie partit zaproponują stawkę da blisk-i r„. stawce preferowanej przez wyborcę środkowego.

przynosi duże straty niewielu ludziom, a korzysta z niej wielu, powinna zw yciężyć. Z kolei porażkę powinna ponieść polityka, która powoduje daleko idące straty dla większości, ale pomaga wąskiej grupie. W rzeczywistości jednak protekcjonistyczna polityka handlowa jest raczej zgodna z tym drugim opisem. Przypomnijmy sobie omawiany w rozdziale S przykład kwoty importowej na cukier w Stanach 7,jcdno czonych. Zgodnie z przedstawionymi tam wyliczeniami, stosowanie kwoty przynio sło stratę około 2,5 miliarda dolarów dla amerykańskich konsumentów, czyli dla dziesiątków milionów wyborców, a korzyści zaledwie kilku tysiącom pracowników i biznesmenów z sektora cukrowniczego. Jak mogło do tego dojść z politycznego punktu widzenia?

Działanie zbiorowe

Mancur Olson w słynnej znowu teraz książce wskazuje, że aktywność polityczna w imieniu pewnej grupy ludzi |cst dobrem publicznym, a więc że korzyści z. tej działalności odnoszą wszyscy członkowie grupy, a nic tylko jednostki aktywne'. Powiedzmy, że pewien konsument pisze do swojego reprezentanta w Kongresie list. w którym domaga się obniżenia stawki cła na jego ulubiony produkt z importu, a list ten spowoduje, że kongresmen zagłosuje inaczej, niż zamierzał, i obniżka ceł zostanie przyjęta. Wówczas z niższych cen skorzystają wszyscy konsumenci kupujący ten towar, nawet jeżeli nic chciało im się pisać listów.

Środki polityczne jako dobro publiczne charakteryzują się tym, że jeżeli wywołują duże straty w skali ogólnej, ale niewielkie koszty dla poszczególnych jednostek, mogą nie napotykać żadnego skutecznego sprzeciwu. Rozważmy jeszcze raz przykład kwot importowych na cukier. Dla statystycznej amerykańskiej rodziny koszt

' Zob. MaiKur OHon. Thr Logu of CólIedMAttion. I Iatmrd Ummwty l'rcs>. Cambridge