34

Planując dobór próby, bierzemy pod uwagę dyspersję (rozproszenie), zróżnicowanie, zakres dyskursu. Im rzadziej występujący i bardziej specyficzny dyskurs, tym trudniej będzie go odnaleźć w badanej populacji.

Jeżeli naszym zadaniem jest analiza dyskursu komentarzy politycznych w magazynach opinii, może my zapewr.e przyjąć, że rozproszenie jest stosunkowo niewielkie, bo komentarze polityczne stanowią suty element we wszystkich współczesnych tygodnikach opinii - jest ich tam zatem bardzo wiele. W dodatku zazwyczaj pisane są przez tych samych autorów. Łatwo zatem odnaleźć reprezentatywne przykłady dyskursu komentarzy politycznych w pismach opinii.

Jeśli interesuje nas dyskurs prasowy towarzyszący wejściu Polski do UE, zadanie doboru próby będzie jeszcze prostsze - ten temat pojawiał się w stosownym czasie w prasie w bardzo różnych postaciach, byl jednak tak częsty, że nawet niewielka próba powinna ujawnić jego występowanie i charakterystykę. Z pewnością też nie będziemy badać wszystkich tekstów, w których ten dyskurs występuje, bo na pewno było ich więcej, niż bylibyśmy w stanie przeanalizować.

Jeżeli jednak chcielibyśmy przeanalizować dyskurs na przykład na temat zdrowia psychicznego w pra sie ilustrowanej albo występujący w niej czy prezentowany dyskurs nacjonalizmu, trzeba będzie poszu Wwać materiału badawczego w znacznie większej populacji. Może się też okazać, że interesujących nas tetatów jest tak mało, iż nie wyłonimy ich w losowaniu, lecz trzeba będzie wybrać z populacji wszystkie wypadki występowania dyskursu w danym czasie - w przeciwnym razie materiał byłby zbyt skąpy, by osiągnąć miarodajne wnioski.

W jakim okresie?

0 doborze tekstów do analizy może decydować losowanie, zwłaszcza wówczas, gdy mamy do czynienia z obszernym, długotrwałym dyskursem. Znacznie częściej jednak staramy się ograniczyć zakres czasowy materiału. To ograniczenie nie może mieć ani przypadkowego, ani arbitralnego charakteru. Zawsze też trzeba wyjaśnić przyczyny wyboru takiego a nie Innego zakresu czasowego. Najczęstszą strategią jest wybór okresów, gdy pojawianie się dyskursu jest najbardziej prawdopodobne i najgęstsze (na przykład, logicznie będzie ba dać dyskurs wyborczy partii politycznych w najbliższym czasowym sąsiedztwie wyborów). Trzeba jednak pamiętać, że niekiedy właśnie ujawnianie się dyskursu przypadkowe albo związane z cykliczną i powtarzalną naturą mediów, „codzienne”, standardowe - ukazuje jego Interesujące aspekty.