2012 01 05;59;01

STYLE MIESZANE

odczytał krytyczne słowa wobec związków zawodowych. (...) Niektórzy z zebranych słuchali, inni kupowali lody albo colę.

►    Autor stosuje dalszą eskalację kontrastu (Mżyło. Trochę ludzi, może pan tysięcy, zebrało się przed siedzibą Rady Miejskiej). W sposób karykaturalny przedstawione zostało przybycie i przemówienie Jelcyna.

Jelcyn odtańczył kozaka z dziewczyną z jakiegoś zespołu folklorystycznego i przemocz o ny do nitki - bo deszcz rozpadał się na dobre - wycofał się do budynku Rady Miejskiej, Tłum rozszedł się jeszcze wcześniej. Ruszyłem więc w kierunku pomnika Marksa, gdzie zebrali się komuniści. Miała to być demonstracja siły. Z nastawionego na cały regu lator głośnika płynęły skrzekliwe diiuięki Międzynarodówki: Ruszymy z posad bryłę świata...

►    Karykaturalność opisu ulega dalszej eskalacji Jelcyn odtańczył kozaka z dziewczyną z jakiegoś zespołu folklorystycznego i przemoczony do nitki (...) wycofał się do budynku Rady Miejskiej. Tłum rozszedł się jeszcze wcześniej). Postawę autora wyraża również ironiczny komentarz na temat zebrania komunistów (Miała to być demonstracja siły. Z nastawionego na cały regulator głośnika płynęły skrzekliwe dźwięki Międzynarodówki).

Kiedy pochód dotarł na Plac Czerwony do akcji ruszyły setki fotoreporterów i dziesiątki ekip telewizyjnych. Od razu można było zgadnąć, na jakie ujęcia polują. Ich ukochanym obiektem jest starowinka odsłaniająca w okrzyku jeden jedyny i to zepsuty ząb. Trzyma transparent z portretem Stalina (może to być również Lenin) i domaga się niemożliwego - powrotu czasów młodości. (...)

►    Kulminacją opisu niewydarzonych obchodów pierwszomajowych w Moskwie jest relacja z Placu Czerwonego. Autor wybiera najbardziej jaskrawy epizod polowania reporterów na bezzębną staruszkę. Stosuje przy tym elementy komizmu, wzmacniające efekt degradujący całego opisu (starowinka odsłaniająca w okrzyku jeden jedyny i to zepsuty ząb (...) domaga się niemożliwego -powrotu czasów młodości).

Celem publicystycznym felietonu Kapuścińskiego jest, jak się wydaje, wyrażenie jego ironicznego stosunku do obchodów tradycyjnego święta radzieckiego w warunkach nowej „demokratyzującej się” Rosji. Walory literackie tego tekstu również wspomagają osiągnięcie tego celu.

8

STYLIZACJA

W stylizacji, podobnie jak w przypadku mieszania się stylów, obserwujemy obecność jednego, określonego typu tekstu wewnątrz drugiego. Jednakże obecność ta ma zupełnie inny charakter. Jeśli, jak podkreśliliśmy wcześniej, przy mieszaniu się stylów następuje nakładanie się na siebie różnych celów komunikacyjnych, co właśnie powoduje współwystępowanie cech dwóch lub więcej stylów, to stylizacja jest takim sposobem organizacji tekstu, który nie zmienia podstawowego celu komunikacyjnego lecz wspomaga jego osiągnięcie.

Stylizacja w istocie występuje jako osobliwy przypadek interteks-tu⁷³ który kontrastuje pod względem swych cech stylistycznych z tekstem podstawowym i jednocześnie nie jest cytatem z tekstu innego autora.

Kontrast ten jest możliwy tylko wówczas, kiedy czytelnik lub słuchacz jest w stanie uświadomić sobie odmienność stylistyczną obu tekstów.

Możliwość takiego kontrastu stwarzają zestawienia różnych, tradycyjnie ustabilizowanych, odmian tekstu wewnątrz tego samego języka ogólnego. Stylizacja w tym przypadku polega na wprowadzeniu do tekstów literackich lub publicystycznych wyznaczników innych stylów:

73 Na temat intertekstualności istnieje bogata literatura przedmiotu, do której odsyłamy zainteresowanych.

359