4

4



BIBLIOGRAFIA

Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. 1984, red. R.

Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel. Warszawa Mindak J. 1990, Językowa kategoria żywotności w polszczyźnie i słowiańszczyźnie na tle innych języków świata. Wrocław Nagórko A. 1982, O właściwościach semantycznych przymiotników oceniających. Poradnik Językowy, z. 9,614-620 Polański K. 1986, Kategoria rodzaju gramatycznego w gramatyce generatywnej. Biuletyn PTJ 40,115-119 Puzynina J. 1984, O dyskursie oceniającym i dyrektywnym w tekstach prasy codziennej. Poradnik Językowy, z. 2, 69-78 Saloni Z. 1988, O tzw. formach nieosobowych rzeczowników męskoosobowych we współczesnej polszczyźnie. Biuletyn PTJ 41, 155-165

Zaron Z. 1985, Wybrane pojęcia etyczne w analizie semantycznej. Wrocław

Zieniukowa J. 1981, Rodzaj męski osobowy we współczesnych językach zachód niosło wia ńskich. W rocła w

Piotr Krzyżanowski

DIE FLEXION DES SUBSTANTIVS ALS AUSDRUCKSMITTEL VON BEWERTUNGEN IM POLNISCHEN

(ZUSAMMENFASSUNG)

In der polnischen Sprache diencn bisweilen flexivische Morpheme zum Ausdruck von Bewertungen. In der vorliegenden Arbeit werden zwei Erscheinungen dieser Art beschrieben, die unmittelbar mit der grammatischen Kategorie des Genus zusammenhangen: die Kategorie der Depretiativitat und die zweigeschlechtlichen Substantive.

Die von Z. Saloni beschriebene Kategorie der Depretiativitat funktioniert innerhalb des mannlich-persónlichen Genus. Bei den meisten Substantiven dieses Genus haben die depretiativen Formen potentiellen Charakter: inżynier 'Ingcnieur' bildet den Plural merkmallos inżynier-owie oder depretiativ inżynier-y; von doktor ist der Plural merkmallos doktorz-y oder depretiativ doktor-y.

Bei denjenigen mannlich-persónlichen Substantiven dagegcn, die bereits lexikalisch stark pejorativ gekennzeichnet sind, ist die depretiative Deklination obligatorisch: bydlak ’Vieh‘ bildet im Plural nur bydlak-i, lizus 'Speichellecker' nur lizu$-y. Dasselbe gilt fiir mannlich-pcrsónliche Substantive schcrzhaft-vertraulichen Charakters, wie chwat-y ais Plural von chioat 'tiichtiger Kerl’, trzpiot-y ais Plural von trzpiot 'Rattergeist'.

Eine andere Substantivgruppe, dereń grammatischc Form einen Bewertungstrager bildet, sind die sogenannten zweigeschlechtlichen persónlichen Substantive auf -a vom Typ gapa 'Tólpel', łaniaga 'Schlapp-schwanz', pisarzyna 'Schreiberling*. Ihr pejorativer Sinn tragt einen Anflug von Geringschatzung oder Verachtung, manchmal vermischt mit Mitleid. Sie kónnen sowohl mannlichen ais weiblichen gramma-tischenGeschlechts sein; im letzteren Fali kónnen sie nicht nur Frauen, sondern auch Manner bezeichnen.

Positive Bewertung wird bei mannlich-persónlichen Substantiven durch die sogenannte "Wurdentrager-Endung" -owie ausgedriickt: Der

285


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0001 k 5 h 03 GRAMATYKA WSPÓŁCZESNEGO JĘZYKA POLSKIEGOMORFOLOGIA POD REDAKCJĄ RENATY GRZEGORCZ
Gramatyka opisowa języka polskiego z ćwiczeniami pod red. W. Doroszewskiego i B. Wieczorkiewicza, 1.
WSP J POLN25433726 Noty o autorach 691 spolowej pracy: Morfologia współczesnego języka polskiego (19
page0040 ZAGADNIENIA OGÓLNE TopoliriskaZ., 1984, Składnia grupy imiennej, (w:) Gramatyka współczesne
Wykłady z polskiej fleksji378 236 Literatura cytowana Słownik współczesnego języka polskiego, red
egzamin gramatyka 07 a Egzamin z gramatyki opisowej języka polskiego 2007 Imię i
egzamin gramatyka 07 b Egzamin z gramatyki opisowej języka polskiego 2007 Imię i
1 Marek Świdziński Elementy gramatyki opisowej języka polskiego Uniwersytet Warszawski * Wydział
4WSTĘP Niniejszy podręcznik obejmuje materiał wykładu gramatyki opisowej języka polskiego, który
IMAG0283 (4) biblioteczka towarzystwa miłośników _JĘZYKA POLSKIEGO NR 22 MARIAN KUCAŁATWOJA MOWA CIĘ
WSTĘP DO GRAMATYKI HISTORYCZNEJ JĘZYKA POLSKIEGO Na świecie jest ok. 2 500 języków. Wszystkie
WSP J POL75 Norma skodyfi kowana i zwyczajowa współczesnego języka poLskiegO 79Norma skodyfikowana i
WSP J POL77 Norma skod y fik t Warw i zwyczajowa współc7xruit-g>u języka poLskiepo 81 Poza tworam

więcej podobnych podstron